پارکینسون | Parkinson's disease
درباره پارکینسون بیشتر بدانید
چندی پیش هنرپیشه مشهور انگلیسی ، دبورا کر که به بیماری پارکینسون مبتلا شده بود، جان باخت. در تاریخ معاصر افراد مشهور زیادی به این بیماری مبتلا شدند. هیتلر، سالوادور دالی، مائو و محمدعلی کلی از این جمله‌اند. امروزه شیوع بیماری پارکینسون رو به افزایش است و مشاغل گوناگون و کار با مواد شیمیایی و صنعتی، استرس و تغییر سبک زندگی، همه در افزایش شیوع این بیماری مؤثرند. خوب است درباره پارکینسون بیشتر بدانید.
علت ایجاد بیماری پارکینسون در یک شخص هنوز مبهم باقی مانده است. علت احتمالاً ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی بوده و ممکن است از شخصی به شخص دیگر متفاوت باشد.
اگرچه علت بیماری پارکینسون ناشناخته مانده است اما دانشمندان عواملی را مرتبط با بیماری پارکینسون شناسایی کرده‌اند. به عنوان مثال، در افراد بالای 60 سال ، احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون حدود 2 تا 4 درصد است، در مقایسه با سایر افراد که حدود یک تا دو درصد است.
ردپای بیماری در خانواده
در حدود 15 تا 25 درصد افراد مبتلا به پارکینسون دارای یک خویشاوند مبتلا به پارکینسون، هستند. در یک تحقیق بزرگ، محققان دریافتند که در افرادی که دارای یک خویشاوند درجه اول مبتلا به پارکینسون مانند پدر و مادر یا خواهر و برادر مبتلا هستند، احتمال ابتلا به پارکینسون حدود دو تا سه برابر جمعیت عادی است. این به این معنی است که اگر والدین شما مبتلا به بیماری پارکینسون هستند، احتمال ایجاد این بیماری در شما کمی بالاتر از سایرین است.
بیماری پارکینسون در بسیاری از مبتلایان به صورت مستقیم با وراثت در ارتباط نیست اما محققان تعدادی از ژن‌های دخیل در این بیماری را در تعدادی از خانواده‌ها شناسایی کرده‌اند. بعضی از این ژن‌ها در پروتئین‌هایی که در عملکرد‌های سلول‌های دوپامینی دخیل‌اند، تغییراتی ایجاد می کنند. به دلیل امکان مطالعات وسیع در آزمایشگاه‌های مدرن، امروزه جنبه‌های گوناگون وراثتی این بیماری، تحت تحقیقات گسترده‌ای قرار گرفته است.
صدمات محیطی
بعضی از دانشمندان بر این باورند که بیماری پارکینسون ممکن است در نتیجه تماس با سموم یا آسیب‌های محیطی به وجود بیاید. تحقیقات، تعدادی از عوامل مرتبط با پارکینسون مانند زندگی در مناطق حاشیه‌ای شهر، استفاده از آب چاه یا مصرف ترکیبات آفت‌کش را مشخص کرده‌اند. تزریق ماده مخدری به نام متیل فنیل تتراهیدروپیریدین می تواند به سرعت موجب ایجاد بیماری پارکینسون به صورت دائمی شود. اما در حقیقت هیچگونه مدرک محکمی درباره اینکه یک عامل محیطی به تنهایی موجب ایجاد این بیماری شده است، وجود ندارد. اگرچه این عوامل محیطی در مطالعات نمونه‌های آزمایشگاهی پارکینسون کمک کننده هستند و محققان هنوز به دنبال سرنخ‌ها و ارتباطات تازه‌ای میان عوامل گوناگون و ایجاد پارکینسون می گردند. اغلب متخصصان بر اینکه این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل وراثتی و محیطی است، هم عقیده‌اند، اگرچه ما هنوز ماهیت این ترکیب را نمی دانیم.
پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون اختلال حرکتی مزمن و پیش رونده است به این معنی که علائم این بیماری به مرور زمان بدتر می شوند. حدود 15 درصد مبتلایان به پارکینسون پیش از 50 سالگی تشخیص داده می شوند. شیوع این بیماری با افزایش سن، زیاد می شود. علت این بیماری ناشناخته است و در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما تعدادی از روش‌های دارو درمانی و جراحی برای بهبود علائم وجود دارند.
بیماری پارکینسون زمانی که سلول‌های مغزی موجود در قسمتی از مغز به نام جسم سیاه دچار اختلال عملکرد می شوند یا می میرند، به وجود می آید. این سلولها ماده شیمیایی به نام دوپامین را تولید می کنند. دوپامین یک واسطه شیمیایی است که اطلاعات را به قسمت‌هایی از مغز که در کنترل حرکت و تعادل بدن دخیل‌اند، می فرستد. زمانی شخص دچار پارکینسون می شود که سلول‌های مولد دوپامین شروع به از بین رفتن بکنند و میزان دوپامین تولید شده در مغز پایین بیاید.
بنابراین پیام‌هایی که در ارتباط با شیوه و زمان حرکت بدن هستند، از مغز آهسته‌تر فرستاده می شوند که سبب می شود، شخص مبتلا قادر به شروع و کنترل حرکاتش به صورت طبیعی نباشد. بیماری پارکینسون علائم متفاوتی دارد که از شخصی به شخص دیگر متفاوت است، مانند لرزش دست و پا، صورت و فک، سفتی یا گرفتگی عضلات اندامها و تنه، کاهش سرعت حرکات و اختلال تعادل و هماهنگی.
دارودرمانی
محققان هنوز در پی ارزیابی سودمندی چند ماده گوناگون روی کاهش سرعت پیشرفت این بیماری و درمان علائم آن هستند. بهتر است مبتلایان به این بیماری پیش از مصرف هرگونه دارویی، برای جلوگیری از ایجاد تداخلات دارویی خطرناک با پزشک‌شان مشورت کنند. از آنجایی که شواهدی در رابطه با آسیب‌های اکسیداتیو به سلول‌های عصبی در بیماری پارکینسون وجود دارد، مصرف آنتی اکسیدان‌ها تحت بررسی قرار دارد.
از مکمل‌ها چه خبر؟
کوآنزیم Q10یک آنتی‌اکسیدان قوی موجود در میتوکندری سلول است. میتوکندری‌ها یک ساختار مولد انرژی در سلول هستند و بعضی از دانشمندان عقیده دارند که اختلالات عملکرد میتوکندری‌ها در ایجاد پارکینسون مؤثر است. یک تحقیق کلینیکی جدید، نشانگر آن بود که میزان زیادی از کوآنزیم Q10 موجب کاهش سرعت پیشرفت این بیماری در تعدادی از مبتلایان شده است اما تحقیقات درباره این آنزیم هنوز به طور گسترده‌ای صورت نگرفته است تا بتوان مصرف این ماده را به مبتلایان توصیه کرد.
ویتامین E نیز می تواند در مقابله با آسیب‌های مغزی ناشی از رادیکال‌های آزاد، مؤثر باشد و به نظر می رسد که احتمال ابتلا به پارکینسون را پایین می آورد، اگرچه شواهد محکمی در این زمینه وجود ندارد اما از آنجایی که ویتامین E عوارض جانبی کمی دارد، بسیاری از مبتلایان به پارکینسون از این دارو استفاده می کنند. تحقیقات درباره مصرف انبه هندی و زغال‌اخته و نقش آنها در کاهش مرگ سلول‌های عصبی در حال انجام گرفتن است.
کراتین یکی دیگر از ترکیبات مورد علاقه دانشمندان است زیرا این ترکیب موجب افزایش میزان فسفوکراتین که یک منبع انرژی برای عضلات و مغز است، می شود. بررسی درباره تأثیر این ماده روی آسیب‌های سلول‌های عصبی، در حال انجام است. تحقیقات همچنین روی ماده‌ای به نام گلوتاتیون و تأثیر آن روی متابولیسم سلولی و قدرت آنتی اکسیدانی آن تحت انجام است. هر دوی این ترکیبات به نظر امیدوارکننده می رسند، اگرچه روش تجویز مفید آنها، عوارض و خطرات استفاده طولانی مدت از آنها مشخص نیست. داروهای متفاوتی برای مبتلایان به پارکینسون در بازار وجود دارد. این داروها اغلب گران و از کارخانه‌های متفاوتی هستند. این داروها اغلب دارای عوارض جانبی و تداخلات دارویی با سایر داروها هستند، بنابراین قبل از استفاده از این داروها، مشورت با پزشکتان بسیار مهم است.
دکتر مهدی یزدانی
پاركينسون، جوانان را هم مي‌لرزاند
بيماري پاركينسون براي نخستين بار توسط دانشمندي انگليسي به نام دكتر جيمز پاركينسون در سال 1817 ميلادي توصيف شد و از اين‌رو نام او را بر اين بيماري نهادند. بعد از بيماري آلزايمر، پاركينسون معمولاً بيماري مخرب اعصاب به حساب مي‌آيد. پاركينسون يك بيماري مزمن و هميشه در حال پيشرفت است. به‌طوري كه از هر 100 نفر بالاي 60 سال يك نفر به اين بيماري مبتلا مي‌شود. البته افراد جوانتر هم به اين بيماري مبتلا مي‌شوند و تخمين‌ها نشان مي‌دهند كه افراد جوان مبتلا به پاركينسون 5 تا 10 درصد كل اين بيماران را تشكيل مي‌دهند. براساس آمارهاي موجود هم، بيش از 30 هزار بيمار مبتلا به پاركينسون در كشور وجود دارد. امروز ( 12 آوريل) روز جهاني پاركينسون است و ما با دكتر غلامعلي شهيدي، متخصص داخلي مغز و اعصاب در بيمارستان رسول اكرم(ص) در مورد اين بيماري گفت‌وگو كرده‌ايم.
- آقاي دكتر، اصلا پاركينسون چه نوع بيماري است؟
پاركينسون بيماري است كه با لرزش، سفتي عضلاني و كندي حركت مشخص مي‌شود كه اين علائم در مراحل پيشرفته بيماري بيشتر خودشان را نشان مي‌دهند. لرزش هم در بيماران گاهي خيلي شديد و ناتوان‌كننده است.
- اين بيماري فقط مخصوص افراد مسن است؟
متأسفانه پاركينسون به‌عنوان بيماري افراد مسن شناخته شده در حالي كه نسبت جمعيت و افزايش جمعيت جوان باعث شده اين بيماري در بين جوانان نيز شيوع بالايي داشته باشد. آمارها نشان مي‌دهند كه 25 درصد اين بيماران در سن 50 سال و كمتر از 15 درصدشان زير 40سال هستند.
- چه علائم ديگري ممكن است نشان‌دهنده وجود پاركينسون باشد؟
بيمار معمولاً يك سري از علائم ديگر را دارد كه اين علائم تشخيص بيماري را مشكل‌تر مي‌كنند. بيمار ممكن است با درد دست، شانه، اندام فوقاني و... مراجعه كند و حتي ممكن است بارها با اين دردها به ارتوپد مراجعه كرده باشد، ولي در معاينه مغز و اعصاب مشخص مي‌شود كه اين بيمار كندي و فقر حركتي دارد و ماه‌ها پس از اينكه داروهاي مسكن را به‌صورت متفرقه مصرف كرده، تشخيص پاركينسون در او مسجل مي‌شود. علاوه بر اين علائم افسردگي نيز در 30 تا 40 درصد اين بيماران ديده مي‌شود.
- پاركينسوني‌ها از نظر بهداشت غذايي چه مشكلاتي دارند؟
از نظر بهداشت غذايي كندي هضم و يبوست يكي از عوارض اين بيماري است، بنابراين توصيه مي‌شود از غذاهايي كه حجم زياد، سبزيجات و فيبر زياد دارند استفاده كنند و از مصرف غذاهاي كم حجم بپرهيزند.
- علت خاصي براي اين بيماري شناخته شده است؟
بعضي از انواع پاركينسون ژنتيك است. البته پاركينسون ژنتيك كه با يك ژن منتقل مي‌شود بسيار نادر است. اكثريت اين بيماران توارثي نيستند، ولي اين به آن معنا نيست كه زمينه خانوادگي در ابتلا به آن نقشي نداشته باشد.
- دارو چقدر مي‌تواند در درمان پاركينسون مؤثر باشد؟
نقش دارو در كنترل بيماري بسيار مؤثر است، اما بايد بگويم هنوز درمان پيشگيري كننده‌اي براي پاركينسون شناخته نشده است و تا زماني كه بيمار واقعاً علامت عمده‌اي ندارد نبايد از داروهاي اصلي استفاده شود. درصورتي كه علائم بيمار به حدي رسيد كه در فعاليت‌ها و كارهاي روزمره برايش ايجاد مشكل كرد از آگونيست‌هاي گيرنده دوپامين مثل لوودوپا بايد استفاده كرد. چون پاركينسون به‌علت فقر دوپامين ايجاد مي‌شود.
پزشکان فرانسوی از ارتباط بین پارکینسون و آفت کش ها خبر دادند
پزشکان فرانسوی از ارتباط بین پارکینسون و آفت کش ها خبر دادند
خبرگزاری فارس: پزشکان فرانسوی گفتند که بین بیماری پارکینسون و استفاده کشاورزان از آفت کش ها ارتباط وجود دارد.
کاسیه گفت: آفت کش لاسو که از سال 2007 میلادی از بازارهای فرانسه جمع آوری شده است به همراه بنزن که مسبب سرطان است از جمله این آفت کش ها به شمار می رود.
گزارش های پزشکی حاکی است که آثار و عوارض این آفت کش ها بعد از 10 الی 20 سال از استفاده آن خودش را نشان می دهد.
استفاده از حشره کش ها همچنین به جنین انسان آسیب می رساند به گونه ای که این ترکیبات حاوی موادی هستند که سیستم عصبی حشرات را مورد حمله قرار می دهند و باعث مرگ آنها می شوند. در سه ماهه اول حاملگی سیستم عصبی در جنین بسرعت در حال رشد است و باید در این دوران از استفاده هر گونه حشره کش و ضد آفت جلوگیری شود و در ماههای دیگر هم زنان باردار تا حد ممکن نباید با این ترکیبات تماس داشته باشند.
قرص های حشره کش همان طور که روی اعصاب حشرات اثر می گذارند، می توانند به مرور زمان روی اعصاب پاراسمپاتیک انسان هم تاثیر بگذارند.
پودرهای حشره کش یا بخارهایی که از قرص های حشره کش ساطع می شوند، می توانند به ریه افراد راه یابند و با اثر گذاشتن روی سیستم عصبی و ایجاد اختلال در کارکرد آن، باعث خس خس سینه و تنگی نفس شوند.
حتی افراد سالمی که زیاد در معرض این گونه مواد قرار دارند، ممکن است گرفتار سرفه های شدید یا حمله آسم شوند و به همین خاطر هم هست که بیشتر کشاورزان و افرادی که در کارخانه و تولید مواد حشره کش کار می کنند، از ناراحتی های ریوی و آلرژی های شدید رنج می برند.
ماده موثر و آلرژی زایی که در قرص یا اسپری های حشره کش وجود دارد، می تواند سبب تورم، قرمزی، خارش، درد یا تاول پوستی شود.
انتهای پیام/
