آیا ستاره‌ها در مرکز راه‌شیری متولد می‌شوند؟
(تصویر بالا: راه‌شیری برفراز آرایه‌ی تلسکوپی ALMA. عکس از بابک امین‌تفرشی (TWAN).)
سیاه‌چاله‌ی ابرپرجرمی که در برآمدگی مرکزی راه شیری قرار دارد با گرانش قدرتمند خود هرچه که پیرامونش قرار دارد را نابود می‌کند. اما این چندان اتفـاق خوشایندی برای ابرهای گازی با جرمـی
برابر با ۴ میلیون جرم خورشیدی نیست، چراکه این ابرها زایشگاه ستاره‌های جوانند و پیش از این‌که ستاره‌ای شکل بگیرد به علت گرانش قوی سیاه‌چاله نابـود می‌شود. البته ستاره‌های درخشان و
پرجرم زیر ۱۰ میلیون سال به طرز عجیبی پیرامون غول مرکز راه شیری فراوانند.
به همین علت است که در دهه‌ی گذشته اخترشناسان از خود می‌پرسند: این ستاره‌ها چگونه شکل‌گرفتـه‌اند؟ آیا آن‌ها پس از شـکل‌گیری به داخل کهکشان مهاجـرت کرده‌اند؟ آیا شرایط نامـعمولی
باعث شکل‌گیری این ستاره‌ها در این بخش به‌خصوص شده‌اند؟
در این میان اخترشناس نام‌آشنای ایرانی، فرهاد یوسف‌زاده (از دانشگاه نورث‌وسترن) و همکارانش به بررسی شکل‌گیری ستاره‌ها در نزدیکی سیاه‌چاله‌ها پرداخـته‌‌اند. در بخشـی از این تحقـیـق،۱۲
بشقاب رادیویی
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به سوی مرکز کهکشان نشانه رفت. این گروه با بررسی تصاویر به دست آمده ۱۱ خوشـه‌ی گاز مولکولی اکسیــد
سیلیکون یافتند که در فاصله‌ی دو سال نوری از سیاه‌چاله قرار دارند. این گازها در منطقه‌ای حفره‌مانند پیرامون سیاه‌چاله قرار گرفتـه‌اند که پیـش از این گمان می‌رفـت با گازهای یونیـزه‌شـده و داغ پـر
شده است. اکسید سیلیکون معمولاً در بخش‌های چگال و گرم یافت می‌شود، مانند پیرامون ستاره‌های جوان و تازه متولد شده. پیـش از این‌که گداخت هستـه‌ای باعث درخشش سـتاره‌های جـوان
شود، پیش‌ستاره‌ها گازهای پیرامون را به سوی خود می‌کشند و در این روند حتی گاهی بخشی از گاز را از قطب‌های خود به بیرون پرتاب می‌کنند.
یوسف‌زاده و همکارانش از این فرضیه استفاده کردند تا نشان دهند که خوشه‌های اکسید سیلیکون در مرکز کهکشان دقیقاً همین روند را طی کرده‌اند و درواقع باقی‌مانده‌ی پیش‌ستاره‌ها هسـتند.با
در نظر گرفتن این موضوع، این گروه شواهدی بر مراحل ابتدایی تولد ستاره‌ها یافته‌اند و متولد شدن ستاره‌های جوان در نزدیکی سیاه‌چاله‌ها نیازی به شرایط خاصی ندارد.
با این حال راین‌هارد گنزل Reinhard Genzel از مؤسسه‌ی ماکس پلانک که در این تحقیق همکاری نکرده است، معتقد است که بایـد به نتایج این بـررسی توجه بیشـتری شود چـرا که روندی که بـرای
پیش‌ستاره‌ها توضیح دادیم درواقع فقط در مناطق بیرونی‌تر و آرام‌تر راه شیری رخ می‌دهد. گنزل پیشنهاد می‌کند که شاید اتفاق دیگری در مرکز کهکشان رخ داده است: برخورد میان ابرهای گازی که
با سرعت در حرکتند می‌تواند به مقدار کافی خوشه‌های اکسید سیلیکون تولید کند و در این میان اصلاً نیازی به پیش‌ستاره‌ها نیست.
گنزل می‌گوید:«من نمی‌گویم که فرهاد اشتباه می‌کند بلکه پیشنهاد می‌کنـم که به نـتایج به دست آمده دقـت بیشتری شود زیرا چـنین روندی بیشتر به محـیط‌های آرام نیاز دارد تا محیـط پرتلاطمـی
مانند مرکز کهکشان». گنزل در ادامه پیشنهاد رصدهای بیشترو طیف‌سنجی خوشه‌های گاز با دقت و کیفیت بالا را داد زیرا فقط با رصد و بررسی بیشتر می‌توان نشان داد که آیا واقعاً پیش‌ستاره‌هایی
در کارهستند یا خیر.
منبع:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
canot.ir
