مینیاتورهای ایرانی در کلکسیون آمریکایی‌ها،سرقت کتابخانه سلطنتی ایران
خسرو معتضد در همایش مجموعهداران عنوان کرد
مینیاتورهای ایرانی در کلکسیون آمریکایی‌ها،سرقت کتابخانه سلطنتی ایران
خبرگزاری فارس: خسرو معتضد تاریخ‌پژوه در همایش مجموعهداران گفت: مجموعه‌های ارزشمندی از ایران خارج شده است که مینیاتورهای ایران، کتاب‌های کتابخانه سلطنتی ایران و ۴۰۰ حلقه فیلم مستند از آن جمله است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی فارس، منوچهر لطفی رئیس هیئت موسس انجمن مجموعهداران ایران در نشست مجموعهداران و تقدیر از یک مجموعهدار ایرانی گفت: بسیاری از مجموعهداران نسبت به شناخته شدن و مطرح شدنشان اکراه داشتند ولی با تلاش بسیار این اعتماد به نفس را به آن‌ها دادیم تا با شناساندن آن‌ها برای ثبت انجمن مجموعهداران ایران اقدام کنیم و در این راستا تلاش کردیم تا تعریف دقیقی از مجموعه‌داری ارائه کرده و اهداف و قوانین مربوط به آن را به صورت شفاف در سایت این انجمن مطرح کنیم.
وی افزود: هدف ما حفظ آثار ملی و فرهنگی کشورمان است و این که با قانونی شدن این انجمن، حرفه مجموعه‌داری از انزوا خارج شود.
* بیش از 160 سال از تاریخ مجموعه‌داری در ایران می‌گذرد
او یکی دیگر از اهداف این انجمن را نمایش عمومی آثار مجموعهداران و غنی‌تر کردن موزه‌های کشور عنوان کرد و گفت: حدود 160 سال از مجموعه‌داری در ایران می‌گذرد و با ثبت این انجمن و امکان نمایش آثار مجموعهداران برای حفظ و پاسداشت میراث فرهنگی و تاریخی کشورمان تلاش کرده و شرایطی را به وجود خواهیم آورد تا این آثار ارزشمند از کشور خارج نشود و با شناسنامه‌دار کردن آن ها در موزه‌ها به نمایش عموم درآید و یا بورس مربوط به این آثار تشکیل شده و خرید و فروش آن‌ها در کشور انجام پذیرد.
* نمایش آثار مجموعهداران در برج میلاد
در ادامه این مراسم مازیار علوی نماینده شهردار تهران در هیئت‌‌های امناء اماکن تاریخی،موزه‌ها و میراث فرهنگی در سخنانی درباره مجموعه‌داری در ایران گفت: حمایت از این حرفه کار حاکمیت است چرا که خرید آثار یک مجموعه خودش یک مقوله است و هزینه نگهداری آن مقوله دیگری است که باید به آن توجه شود.
وی افزود: یکی از بزرگترین مشکلات مجموعهداران فضای نگهداری آثار و چگونگی مراقبت از آن‌ها در طول سالیان دراز است و این علاوه بر هزینه خرید و جمع‌آوری آن‌ها،هزینه دیگری را نیز بر مجموعهدار تحمیل می‌کند.
علوی به ضرورت نمایش آثار مجموعهداران اشاره کرد و گفت: قوانین مربوط به مجموعه‌داری اشکالات زیادی دارد که باید در انجمن مجموعهداران درباره آن بحث و بررسی صورت گیرد و خلاء‌های قانونی آن برطرف شود.
او همچنین از حمایت شهرداری تهران برای نمایش آثار مجموعهداران خبر داد و گفت: مجموعه برج میلاد فضای بسیار مناسبی برای نمایش آثار مجموعهداران است که می‌توانیم در این فضا پذیرای مجموعهداران و نمایش آثار آن‌ها باشیم.
* سرقت کتاب‌های کتابخانه سلطنتی ایران
خسرو معتضد پژوهشگر تاریخ معاصر ایران نیز در این مراسم حضور داشت که در سخنانی کوتاه درباره تاریخ مجموعه‌داری در ایران سخن گفت.
او با اشاره به مجموعه‌های بسیاری که از کشور خارج شده است گفت: ما خیلی دیر به فکر مجموعه‌داری در ایران افتادیم چون آگاهی نداشتیم و زمانی بیدار شدیم که بسیاری از مجموعه‌های نفیس ایران از کشور خارج شده بود.
معتضد درباره اسنادی که درباره خروج مجموعه‌های ایرانی در دست است گفت: مرکز اسناد تاریخ معاصر کتاب‌های بسیار خوبی در این زمینه چاپ کرده است و نشان می‌دهد که ما ملت مجموعه‌داری بودیم و ملتی موزه‌ای که اسناد این ادعا در کتاب «مروج الذهب» نیز هست و نشان می‌دهد که 27 تابلو نقاشی از پادشاهان ساسانی در دربار عبدالملک‌بن مروان بوده است.
او درباره کتاب‌های تاریخی ایران هم گفت: حدود 500 کتابخانه در طول تاریخ ایران تا دوره قاجار در خانه توانگران،وزرا و شاهان ایرانی تشخیص داده شده است که همایون فرخ این‌ها را در کتابی نوشته است و در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار نیز کتاب‌هایی قدیمی از دوره صفوی، تیموری،امرای هرات با نقاشی‌های بسیار زیبا نگهداری می‌شد که یکی از این نقاشی‌ها و مینیاتورها در حراجی لندن به قیمت 900 هزار پوند فروخته شد.
او ادامه داد: در بمباران 1290 هجری شمسی بخشی از کتاب‌ها و آثار عتیقه ایران را روس‌ها از کشورمان خارج کردند که لیست این آثار در کتابی موجود است و اکنون در موزه آرمیتاژ نگهداری می‌شود.
* آقامحمدخان قاجار مجموعهدار جواهرات بود
خسرو معتضد درباره جواهرات سلطنتی ایران هم گفت: آقامحمدخان قاجار به گرداوری جواهرات سلطنتی بسیار علاقه‌مند بود و با خواهش و زور این جواهرات را جمع آوری می‌کرد.
او از سرقت کتابخانه سلطنتی نیز به عنوان یک واقعه شوم یاد کرد و گفت: شرح این سرقت در مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر به صورت مقاله آورده شده است و با زحمت بسیار اسناد مربوط به آن را جمع آوری کرده‌اند.
* مینیاتورهای ایرانی در کلکسیون چند آمریکایی
وی افزود: 13 کتاب بی نظیر حاوی مینیاتورهای ایرانی از کشور خارج شده و در کلکسیون چند آمریکایی قرار گرفته است،این مینیاتورهای بی‌نظیر را «لسان‌السلطنه» به بهانه‌های مختلفی چون مریضی و تهیه مواد افیونی از تهران خارج کرد و خوشنام ترین رجل ایرانی «صمدخان ممتاز‌السلطنه» آن‌ها را به پول نزدیک کرد و مبلغی را به لسان‌السلطنه داد.
این تاریخ پژوه در ادامه گفت: اسامی کتاب‌هایی که از ایران خارج شده و مهر کتابخانه سلطنتی ایران را داشته است،جمع آوری شده ولی در پیگیری‌هایی که در زمان حسین علا وزیر مختار ایران در آمریکا برای یافتن و بازپس گیری آن انجام شد،پلیس آمریکا گفت که کاری از آن‌ها برنمی‌آید. این کتاب‌ها را شاه‌السلطنه و آرشاک خان برای مطالعه گرفته ولی از ایران خارج کردند.
او مجموعه دیگری را که از ایران خارج شده شامل مجموعه عمادالسلطنه ماکویی و مجموعه عکس‌های هولستر آلمانی عنوان کرد وگفت: این فرد آلمانی در زمان ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه حدود 33 سال در ایران زندگی کرد و از منازل ایران عکاسی کرده بود که این ها را به آلمان برد و بعدها نوه او متوجه ارزش تاریخی این عکس‌ها شد و یک بار هم در سال 1350 به چاپ رسید.
* مجموعه ارزشمندی از فیلم‌های مستند ایرانی گم شد
معتضد گفت: مجموعه سینی‌ها و مجمعه‌های ایرانی نیز از ایران خارج شده است و یکی دیگر از مجموعه‌های ارزشمند ایران که از کشور خارج شده است مجموعه‌ای از فیلم‌های مستند ایرانی است.
وی افزود: این فیلم‌های مستند ایرانی را در سال 1355 در آلمان شناسایی کردم که حدود 400 حلقه فیلم بود و من آن‌ها را خریداری کردم و به ایران آوردم،آن زمان سازمان رادیو تلویزیون وقت این فیلم‌ها را امانت گرفت و دربار شاه نیز فیلم‌ها را از سازمان گرفته و بعد از آن متوجه نشدیم که چه بر سر آن‌ها آمد.
خسرو معتضد درباره این فیلم‌های مستند توضیح داد: این فیلم‌ها شامل 400 حلقه فیلم نیم ساعتی بود درباره اشغال ایران، محمدعلی میرزا،ستارخان، وقایع مشروطه،دوران بعد از مشروطه، دوران رضا شاه و ... اکنون با خارج شدن این فیلم‌ها از ایران تنها حدود یک ساعت ونیم فیلم مستند تاریخی بیشتر نداریم که حدود 40 حلقه فیلم می‌شود.
او از مجموعه اسناد بیوتات سلطنتی، آلبوم‌های عکس تهامی، اتوموبیل‌ها،فرش‌های ایرانی نیز به عنوان دیگر مجموعه‌هایی یاد کرد که در طول تاریخ از ایران خارج شده است.
* اسناد نفتی ایران در اختیار خسرو معتضد
خسرو معتضد نیز خود را یک مجموعهدار دانست و گفت: من مجموعه‌ای از تمامی اسناد نفتی ایران با دستخط محمد مصدق و نامه‌های آیت الله کاشانی دارم که خانم ملکی به من هدیه کرده است.
او درباره اهمیت این مجموعه‌های تاریخی گفت:در آمریکا خانه آلکاپون را به عنوان اثر ملی ثبت کرده‌اند در حالی که کشور ما سراسر آن آثار ملی است.
* اسناد نقشه‌برداری ایران روی مدعیان امروز را کم می‌کند
این تاریخ‌پژوه درباره اسناد و نقشه‌های ایران هم گفت: در زمان شاه سلطان حسین یک آلمانی به ایران آمد و تمامی ایران را نقشه‌برداری کرد که این اسنادی است تا روی خیلی از مدعیان امروز را کم کند. اکنون نیز نقشه‌های زیادی از آلمان‌ها و فرانسوی‌ها درباره ایران موجود است که مربوط به سال 1722 میلادی است.
معتضد درباره اهمیت مجموعه‌داری هم گفت: کشوری که مجموعهدار است،فرهنگ و تاریخ و شناسنامه دارد که هویت آن را مشخص می‌کند،بسیاری از این اسناد تاریخی در سرنوشت مرزهای ما تأثیرگذارند.
* تقدیر از یک مجموعهدار عکس‌های تاریخی
تقدیر از «احمد ایلیاتی کاشانی» به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مجموعهداران عکس‌های تاریخی ایران بخش بعدی این مراسم بود که لوح تقدیر او را خسرو معتضد اهدا کرد.
ایلیاتی در مجموعه خود حدود صد هزار عکس تاریخی دارد.
او در سخنان کوتاهی درباره حرفه مجموعه‌داری گفت: مجموعهداران ایرانی برخلاف کسانی که آثار تاریخ و فرهنگ ایران را به دیگر کشورها فروختند،در قبال این مجموعه‌های تاریخ و فرهنگ ایرانی احساس مسئولیت می‌کنند.
او همچنین خواستار حمایت از مجموعهداران ایرانی شد تا با حفظ این آثار آن‌ها را برای نسل‌های بعدی حفظ کنند.
غلامرضا سحاب از دیگر مجموعهداران ایرانی گفت: مجموعهداران یاور محققان هستند و با علاقه مجموعه فرهنگی و تاریخی ایران را برای آیندگان نگهداری می‌کنند.
او از کتابخانه سحاب در خیابان سمیه به عنوان مجموعه کتاب‌های پدرش یاد کرد و گفت:در این کتابخانه حدود 16 هزار جلد کتاب و بیش از 20 هزار نقشه وجود دارد که نیاز به حمایت برای نگهداری بهتر دارد.
سحاب درباره مجموعه خود نیز گفت: من هم نقشه‌ها و کتاب‌های قدیمی بسیاری دارم که تمام فضای خانه‌ام را پر کرده و باعث دردسرهایی برای خود و خانواده‌ام شده است، اما این ها به دلم بسته است و نمی‌توانم آن‌ها را از خودم جد کنم ولی باید برای نگهداری صحیح این مجموعه‌ها فکری کرد، آن‌ها را به نمایش گذاشت و فضای بهتری را به آن اختصاص داد.
انتهای پیام/
