ايكس ـ 16 بل

در تاريخ صنعت هوافضا، مواردي ديده مي‌شود كه موفق شدن يك پروژه منجر به لغو پروژه‌هاي مشابه ديگري شده كه براي همان ماموريت تعريف شده بودند. هواپيماي ايكس ـ16 نيز يكي از قربانيان هوافضاست كه به همين دليل در نيمه كار لغو شد و هرگز فرصت عرض اندام پيدا نكرد. تاريخچه اين پروژه به دهه 50 ميلادي بازمي‌گردد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در آن زمان نيروي هوايي آمريكا نيازمند هواپيمايي بود كه بتواند در ارتفاع بسيار بالا (بيش از 70 هزار پا) و شعاع عملياتي بيش از 5000 كيلومتر را پوشش دهد.
پرواز در چنين ارتفاعي امكان مخفي ماندن از ديد رادارهاي دشمن و انجام عمليات شناسايي را براي هواپيما ايجاد مي‌كرد.
دو شركت بل و لاكهيد مارتين، هريك به صورت جداگانه طرح‌هايي را براي انجام اين ماموريت آماده كردند، اما در نهايت طرح لاكهيد مارتين كه منجر به ساخت هواپيماي يو ـ2 شد، توانست نظر افسران نيروي هوايي آمريكا را جلب كند و به اين ترتيب اولين نمونه از ايكس ـ16 بل كه تا آن زمان 80 درصد پيشرفت كرده بود، در نيمه راه متوقف ماند.
اگرچه ايكس ـ16 هرگز به توليد محصول نرسيد، اما اين پروژه دربردارنده نوآوري‌هايي بود كه در زمان خود بسيار پيشرفته و بديع بودند.
يكي از اين موارد، بال‌هاي كشيده ايكس ـ16 بود. در بيشتر هواپيماهاي نظامي، نسبت دهانه بال به عرض متوسط آن چيزي حدود چهار تا هفت برابر است، اما اين نسبت در ايكس ـ16 به 12 مي‌رسيد.
افزايش اين نسبت كه به عنوان ضريب منظري بال معرفي مي‌گردد، منجر به افزايش كارايي آيروديناميكي بال‌ها و در نتيجه افزايش مقاومت پروازي با مصرف مقدار معيني سوخت خواهد شد.
از ديگر نوآوري‌هاي به كار گرفته شده در ايكس ـ16 مي‌توان به بال انعطاف‌پذير آن اشاره كرد كه در زمان خود طرحي بسيار نامتعارف به شمار مي‌آمد.
انعطاف زياد اين بال‌ها ناشي از ضريب منظري بالاي بال و كاهش وزن سازه بود. موتوري هم كه براي اين هواپيما طراحي شد، توانايي توليد نيروي پيشران در ارتفاعات بالا را (جايي كه فشار هوا و در پي آن مقدار اكسيژن بشدت كاهش مي‌يافت) داشت. اين موتور بعدها در توليد هواپيماي يو ـ2 كه رقيب اصلي ايكس ـ16 بود، به كار گرفته شد.