شايد بتوان گفت هيچ وسيله و ماشيني را در آسمان و حتي روي زمين نمي‌توان يافت كه شبيه به آنتونوف 225 باشد. اين غول سيبريايي آنقدر بزرگ است كه بويينگ 747 و هواپيماي پهن‌پيكر C-5A Galaxy متعلق به نيروي هوايي ايالات متحده آمريكا در برابر آن كوتوله جلوه مي‌كنند. با اين هواپيما مي‌توان قشوني را براي مبارزه به ميدان نبرد اعزام كرد يا آنقدر مواد غذايي با آن حمل كرد كه براي جلوگيري از يك قحطي محتمل كافي باشد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اما نكته عجيب اينجاست كه اين هواپيماي پهن‌پيكر نه براي اهداف خصمانه همچون جنگ و نه براي اهداف بشردوستانه‌اي مانند حمل كمك‌هاي هلال احمر ساخته شد. اتحاد جماهيرشوروي در سرد‌ترين سال‌هاي جنگ سرد به فكر ساختن اين هواپيما افتاد.
اين غول پرنده به‌عنوان يك يدك‌كش هوابرد و در راستاي برنامه شاتل فضايي شوروي موسوم به بوران كه پس از فروپاشي نظام كمونيستي از بين رفت، طراحي شده بود. ناتو، آنتونوف 225را با وجود فقدان تسليحات، با نام و كد نظامي «قزاق» مي‌شناسند.
«مريا» نام مستعاري بود كه سازندگان هواپيما براي آن انتخاب كردند. تاريخ نشان مي‌دهد انتخاب اين نام بسيار درست و مناسب بود. مريا در زبان اكرايني به معناي روياست و آنتونوف 225 حتي تا امروز مثل يك رويا دست‌نيافتني است.
به پيروي از سنتي كه در زمان جنگ سرد بر اتحاد جماهير شوروي حاكم بود و سردمداران علاقه داشتند بزرگ‌ترين‌ها در جهان متعلق به كشور آنها باشد، آنتونوف 225 به گونه‌اي طراحي شد تا بتواند دو برابر باري را كه بويينگ 747 مي‌توانست حمل كند، جابه‌جا كند. ابعاد آنتونوف 225 بسيار گيج‌كننده و سرسام‌آور است و فاصله نوك هواپيما تا دم و فاصله نوك بال‌ها از يكديگر نزديك به ابعاد يك زمين فوتبال است. حداكثر وزن هواپيما هنگام بلندشدن از زمين مي‌تواند تا حدود 600 تن باشد كه حدودا 50 درصد سنگين‌تر از وزن يك هواپيماي
C-5A با كل بار قابل حمل توسط آن است. براي به پرواز درآمدن چنين هواپيماي غول‌پيكري در آسمان، مهندسان اكرايني از شش موتور جت توربوفن ZMKB Progress Lotarev استفاده كردند.
تنها پس از سه سال و نيم كار روي اين هواپيما مريا نخستين سفر خود را در زمستان 1366 آغاز كرد. كمتر از يك سال بعد ديوار برلين فرو ريخت و با فروپاشي آن، اتحاد جماهير شوروي هم تجزيه شد. پس از تجزيه اتحاد جماهير شوروي، اكراين به يك جمهوري مستقل تبديل شد و كمپاني
Antonov Design Bureau ـ كه در اكراين مستقر بود ـ هم به سرنوشتي جديد دچار شده و با اين تغييرات آينده آنتونوف 225 در هاله‌اي از ابهام فرو رفت.
ريشه نظامي
شايد آنتونوف آنقدرها هم كه گفته مي‌شد انقلابي در صنايع هوايي محسوب نشود، چرا كه در حقيقت آنتونوف225، نسخه بزرگ شده هواپيماي ترابري ـ نظامي آنتونوف 124 بود. مهندسان اين هواپيماي كوچك نظامي را حدود 12متر كشيده و دو موتور ديگر به آن اضافه كردند. براي توزيع مناسب وزن هواپيما و كل بارش آنتونوف 225 علاوه بر شش موتور با يك پيكربندي كاملا عجيب و غيرمنتظره به 32 چرخ مجهز شد. معمولا فقط چرخ‌هاي جلوي هواپيما قابل چرخش و هدايت‌پذير است، اما در آنتونوف 225 حدود 20 چرخ قابل هدايت وجود دارد: چهار چرخ در جلو (دماغه) هواپيما و 16 چرخ از 28 چرخ باقيمانده در عقب هواپيما. نتيجه اين طرح، ارائه يك هواپيما با قابليت مانور بسيار بالا روي زمين است. مهندسان همچنين براي چالاك ساختن هواپيما در آسمان دم عمودي هواپيما را دوتکه ساختند. دم دوتكه و اصلاح‌شده هواپيما به منظور حفظ قدرت مانور آن هنگام حمل بارهاي بزرگ خارجي (بارهايي كه روي هواپيما قرار مي‌گيرند مانند شاتل فضايي يا نسخه روسي آن، بوران) طراحي شده است.
موفقيت در سبك و طراحي
بايد گفت آنتونوف 225 اولين حضور بين‌المللي خود را با ابعادي بي‌نظير و درخور توجه به همراه شاتل فضايي بوران با فرود در نمايشگاه هوايي پاريس و يك‌سال پس از اولين پرواز بسيار مناسب و درخور عظمت بي‌نظيرش آغاز كرد. هشت ماه پيش از اين شاتل فضايي شوروي كه بوران نام گرفته بود، تاريخ را به نام خودش رقم زد. بوران در يك ماموريت بدون‌سرنشين و در يك پرواز مداري توانست دو بار دور مدار زمين را بچرخد و سپس مثل يك هواپيما بر زمين بنشيند. به‌رغم موفقيت‌آميز بودن اين ماموريت، برنامه بوران به دليل كمبود بودجه به گل نشست. در نتيجه ديگر نيازي به آنتونوف 225 ـ كه ماموريت اصلي آن حمل بوران بود ـ احساس نمي‌شد. در نهايت، اين هواپيماي غول‌پيكر شوروي در نزديكي كييف و در خارج از آشيانه پارك شد و موتورهاي آن پذيراي گرد و خاك و بادهاي دائمي شدند.
نكته: به پيروي از سنتي كه در زمان جنگ سرد بر اتحاد جماهير شوروي حاكم بود و سردمداران علاقه داشتند بزرگ‌ترين‌ها در جهان متعلق به كشور آنها باشد، آنتونوف 225 به گونه‌اي طراحي شد تا بتواند دو برابر باري را كه بويينگ 747 مي‌توانست حمل كند جابه‌جا كند
با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، اكرايني‌ها دوباره نگاهشان به غول دوست‌داشتني جلب شد و به دنبال راهي براي سودآوري از آن بودند. آنتونوف 225 قادر به حمل 250 تن بار بود و هر آنچه براحتي در داخلش جا نمي‌گرفت را روي پشت خود حمل مي‌كرد. اشيايي با قطر 10 متر و طول 70 متر را براحتي مي‌شد در داخل آنتونوف جا داد. بعلاوه سرعت و برد پروازي استثنايي داشت. اين جت بزرگ قادر بود با بار كامل فاصله بين نيويورك تا لس‌آنجلس را بدون وقفه و با سرعتي معادل 804 كيلومتر بر ساعت بپيمايد.
با توجه به اين توانايي خيره‌كننده، گروه آنتونوف توانستند يك شريك كاري و تجاري پيدا كنند؛ شركت اكرايني
Motor-Sich كه سازنده موتورهاي هواپيما بود. دو گروه به منظور توسعه و احياي آنتونوف و نصب دستگاه‌هاي الكترونيكي و سيستم‌هاي اويونيكي جديد 20 ميليون دلار سرمايه‌گذاري مشترك انجام دادند. اولين نشانه‌هايي كه سرمايه‌گذاران را به بازگشت سرمايه اميدوار كرد، اواخر زمستان 1381 به وقوع پيوست. هواپيما در اولين پرواز تجاري‌اش از فرودگاه اشتوتگارت آلمان به پرواز درآمد تا 216 هزار وعده غذايي را براي سربازان آمريكايي در خليج‌فارس حمل كند. با اين‌كه مريا بزرگ‌ترين هواپيماي جهان است، اما واقعا نمي‌توان آن را سود‌آور دانست، چرا كه تنها زماني از اين هواپيما استفاده مي‌شود كه حجم بار به اندازه‌اي بزرگ باشد كه نتوان آن را در آنتونوف 124 جا داد.
تاكنون هيچ درخواستي مبني بر خريد اين هواپيما به شركت هواپيماسازي آنتونوف ارائه نشده است. حقيقت اين است كه استفاده از دو هواپيماي آنتونوف 124 اقتصادي‌تر از به كارگيري مرياست، اما مريا يك ويترين تكنولوژيك براي كمپاني سازنده است كه كوچك‌ترين حركتي توسط آن به تيتر اول روزنامه‌هاي جهان تبديل مي‌شود. پس از زمينگيرشدن آنتونوف 225 سازندگان اميدوار بودند بعدها به‌عنوان پرتاب‌كننده موشك‌هاي فضايي از هوا مورد استفاده قرار گيرد.
البته در اين بين نبايد از ظهور هواپيماي جديد شركت ايرباس يعني ايرباس A-380 در سال 2006 غافل شد كه وضع آنتونوف 225 را به چالش كشيده است. ماكزيمم وزن اين هواپيما هنگام بلندشدن 580 تن است كه در مقايسه با ماكزيمم وزن آنتونوف هنگام بلندشدن ـ يعني 600 تن - همچون شبحي روي سر اين غول اكرايني سايه افكنده است. هم‌اكنون پرچم كشور اكراين روي دم اين هواپيما نقش بسته و تحت عنوان UR-82060 به ثبت بين‌المللي رسيده و در فرودگاه حمل و نقل بين‌المللي گاستومل اكراين پارك شده است. گفته مي‌شود ساخت‌وساز دومين آنتونوف 225 طي دهه 80 آغاز شده بود، اما در سال 1994 متوقف شد. با وجود شايعات زياد در مورد ادامه مونتاژ ، ساخت و ساز دومين هواپيما از اين نوع هرگز به پايان نرسيد.
popularmechanics
