دکتر کردوانی: تهران حریم حفاظتی ندارد/دستکاری در طبیعت بالا دست عامل بروز سیلاب است

با تشريح علت بروز سيلاب‌هاي اخير در تهران
دکتر کردوانی: تهران حریم حفاظتی ندارد/دستکاری در طبیعت بالا دست عامل بروز سیلاب است

سه‌شنبه ۲۹ فروردین ۱۳۹۱ - ۱۶:۴۹

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دکتر پرویز کردوانی، متخصص برجسته محیط زیست با تاكيد بر اين كه تهران حریم حفاظتی ندارد گفت: دستکاری در طبیعت بالا دست و رها کردن طبیعت به حال خود عامل بروز سیلاب و خسارات ناشی از آن است.
به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دکتر پرویز کردوانی تصريح كرد: تهران در بالا دست از پوشش گیاهی تهی شده است و درختی در اطراف تهران و در بالا دست کاشته نشده است. بعد از آن باید به رها کردن طرحهای آبخیزداری و پرشدن آبخیزها از رسوبات توجه کرد که همه وظیفه دستگاه‌هاي مسوول بوده که طی این سالها همه آنها اين امر را رها کرده‌اند و بايد گفت كه اساسا طبیعت تهران به حال خود رها شده و هر روز شاهد تخریب گسترده خاک و آب تهران هستیم.
وي وقتی تگرگی با قدرت بارش چند روز گذشته می‌تواند تمام سر درختی‌های تهران از کرج تا فرحزاد و تجریش را تخریب کند چه کسی مسئول است؟ افزود: یعنی همه شهرهای دنیا در معرض چنین بارش‌هایی هستند ولی اتفاقا بیشتر جاهای دنیا با این بارشها غافلگیر نمی‌شوند چرا که ایستگاههای هواشناسی می‌توانند برای از خطر خارج کردن کشاورزی و بروز سیلاب هشدارهایی را به مدیران مختلف بدهند و آنها را قبل از فاجعه مطلع کنند تا بر اساس خطر برنامه‌ریزی کنند.
وي با تاكيد بر اين كه سد بندها و طرح‌های آبخیزداری و پوشش گیاهی تهران اگر قبلا ساخته شده بودند حالا رها شده‌اند، تاكيد كرد: مدیران به جای متهم كردن يكديگر باید تهران را از تخریب خاکش جلوگیری کنند چرا که آستانه فرسایش خاک تهران به کمترین توان رسیده است.
مشروح گفتگوی پیش رو با دکتر پرویز کردوانی پیرامون مدیریت سیلاب چند روز پیش تهران و علل وقوع این حادثه و نحوه مقابله با آن در لحظه وقوع حادثه و همینطور فعالیتهای پیشگیرانه در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست شهر تهران است به شرح ذيل بخوانيد:
- جناب پروفسور کردوانی تهران چند روز پیش با بارش شدید باران دچار مشکلاتی شد ، به نظر شما علت اصلی بروز چنین حادثه‌ای چه می تواند باشد؟
من شاهد فعالیت شبانه روزی ماموران شهرداری تهران در لحظه شروع بارشها بوده ام و اتفاقا این مسئله را دنبال می کردم. اما نکته مهمی را باید عرض کنم و آن اینکه باید به صراحت گفت مسئولیت مدیریت سیلاب به عهده شهرداری نبوده و نیست و اساسا شهرداری در هيچ برهه‌اي باعث بروز سیلاب نشده که امروز شکل فعالیتهایش نقد شود. تهران همیشه با سیلاب مواجه بوده است. من 81 سال سن دارم و در این سالها بارها شاهد وقوع سیلاب بوده ام. سیل از بالای شهر تا میدان شوش سه ساعت طول می کشید و یادم هست که مردان قوی هیکل در اطراف شوش 5 تومان می گرفتند و بچه ها و زنان را پشت می کردند و از سیل عبور می دادند. سیل چند سال پیش تهران در میدان تجریش باعث کشته شدن تعداد زیادی از مردم شد و خسارات زیادی را به بار آورد. آیا شهرداری تهران باعث بروز این سیلابها می شود. بی شک جواب منفی است. چرا که دستکاری در طبیعت بالا دست و رها کردن طبیعت به حال خود عامل بروز سیلاب و خسارات ناشی از آن است.
- دخالتهایی که در طبیعت اطراف تهران رخ می دهد خارج از محدوده مدیریت شهری است می توانید در اینباره توضیح دهید که اساسا آیا بارشهای سیلابی چطور و از سوی چه کسی باید مدیریت شوند؟
سال 66 با بارش شدید باران و تگرگ سدی در بالا دست دره های شمال شهر تخریب شد که منجر به نفوذ 14 متر آب در میدان تجریش شد در این سیلاب تعدادی کشته شدند. آن اتفاق به سادگی قابل تحلیل بود که به خاطر دخالتهای نابجا در بالا دست سیلاب به سمت شهر و حوزه تمرکز انسانی هجوم آورد. امسال نیز همان حادثه تکرار شد. بی شک شهرداری تهران نمی تواند تگرگی که با قدرت بالا و در حجم بسیار وسیع باریده و مثل گل و لای جلوی همه مسیل ها را بسته ودر عرض کمتر از یک ساعت باعث آبگرفتگی شدید شده را مهار کند و بگوید نباید تگرگ ببارد، بلکه اتفاقا مسئله اینجاست که تهران در بالا دست از پوشش گیاهی تهی شده است و درختی در اطراف تهران و در بالا دست کاشته نشده است. بعد از آن باید به رها کردن طرحهای آبخیزداری و پر شدن آبخیزها از رسوبات توجه کرد که همه وظیفه ساير دستگاه‌ها بوده که طی این سالها همه را رها کرده‌اند. اساسا طبیعت تهران به حال خود رها شده و هر روز شاهد تخریب گسترده خاک و آب تهران هستیم. در اطراف خانه من سمت میدان زعفرانیه قدیمها جایی برای زندگی کردن نبود. به این خاطر که پر بود از لجن و موش و در خطر سیلاب نیز بود. ولی شهرداری تهران با کانال کشی و تر و تمیز کردن این منطقه سبب رونق گرفتن این محدوده شد و الان مردم راحت قدم می‌زنند و می‌توانند زندگی کنند. اما شهرداری مسئولیتی در قبال آبخیزهای بالا دست تهران و خارج از شهر ندارد.
- شما به موضوع هشدارها هم اشاره کردید کدام سازمان ها در این قبال مسئولیت دارند؟
اتفاقا همینطور است. وقتی تگرگی با قدرت بارش چند روز گذشته می تواند تمام سر درختی‌های تهران از کرج تا فرحزاد و تجریش را تخریب کند چه کسی مسئول است؟ این موضوع در تمامی دنیا اتفاق می افتد. یعنی همه شهرهای دنیا در معرض چنین بارشهایی هستند ولی اتفاقا بیشتر جاهای دنیا با این بارشها غافلگیر نمی شوند چرا که ایستگاههای هواشناسی می توانند برای از خطر خارج کردن کشاورزی و بروز سیلاب هشدارهایی را به مدیران مختلف بدهند و آنها را قبل از فاجعه مطلع کنند تا بر اساس خطر برنامه ریزی کنند. امروزه در تمامی دنیا باروری ابرها مدیریت شده مورد استفاده قرار می گیرد. آیا دولت‌ها از اینکه نتوانسته تگرگ‌های درشت را تبدیل به پودرهای آبی کند عذرخواهی می‌کنند؟ در حالی که همه جای جهان با تشخیص چنین بارشی برای جلوگیري از خسارات کشاورزی هواپیماهای مخصوص "یودور نقره" به سمت ابرهای بارور شلیک می‌کنند و از بارش چنین تگرگی جلوگیری می‌کنند.
- چه دلایلی باعث شده تهران و اساسا اغلب مناطق ایران مستعد سیلابهای ویرانگر باشد و با هر بارشی و در هر اقلیمی سیلاب راه می افتد؟
چند دلیل وجود دارد. یکی از این دلایل بارشهای تند و درشت است. دیگری شیب کوهها در مقابل شکل بارشها است و دیگری خشکی کوهها و فقیر بودن پوشش گیاهی. شهرداری تهران در ارتفاعات 1800 متر اجازه ساخت و ساز نمی دهد و شهر در محدوده ای متوقف شده است ولی دخالت در طبیعت اطراف تهران که خارج از محدوده مدیریت شهری است این شهر را مستعد وضعیت بحرانی کرده است. تغییر مسیر مسیلها قطعا خارج از مسئولیت شهرداری است ولی این تغییرات باعث وارد آمدن فشار به سامانه مدیریت شهری شده است. با تغییراتی که طبیعت در بالا داشته و کاملا به حال خود رها شده جریان آب با شدت بیشتری و غیرقابل کنترل جاری شده است. در حالی که شهرداری تهران پیشتر پیش‌بینی کرده که ارتفاع مسیلها و کانالهای ارتفاع آب بلند باشد اما این برای حالت طبیعی است و باید پذیرفت نبود مدیریت در طبیعت اطراف تهران و همینطور نبود سامانه هشدار دهنده هواشناسی کار را به جایی می‌رساند که کانالها نیز نمی توانند به خوبی از شهر حفاظت کنند. من می توانم به راحتی بگویم که مقصر این اتفاق شهرداری تهران نیست. اگر شهرداری به طور سریع برای بیرون کشیدن آب از درون مترو اقدام نمی کرد و یا دیر اقدام می کرد باید نقد می‌شد. این حوادث طبیعی ناشی از نوعی عملیات غیرطبیعی است که توضیح داده ام اما می خواهم به نوعی فعالیت دراز مدت اشاره کنم که اتفاقا باید مثل خدمات پس از فروش به آن توجه شود ولی واقعا توجهی نشده است و آن هم سد بندها و طرح های آبخیز داری و پوشش گیاهی تهران است. اینها اگر قبلا ساخته شده حالا رها شده اند. سیل خارج از محدوده شهری و در مناطق بالا چنان دره هایی درست کرده که نشان دهنده بی خیالی مسئولان است. البته من بی توجهی به اعتبارات حوزه منابع طبیعی را علل بروز چنین بی برنامگی و بروز خطراتی می دانم.
- تهران در معرض تخریب سرزمینی است و برداشت زیادی از سفره‌هایش صورت گرفته و همینطور پوشش نامناسبی از جنگل دارد که هزینه ای برای آن نشده است. آلودگی هوا نیز معضلی است که به نبود پوششهای گیاهی مربوط است چه آینده ای را برای تهران متصور هستید؟
باید در ارتفاعات تهران جنگل‌کاری صورت گیرد چرا که بارش باران بالای 700 میلیمتر است ولی این درختکاری نیاز به مراقبت دارد. اکنون تمامی آنچه در گذشته کاشته شده تخریب شده است. تهران در محدوده شهری به رغم همه مشکلات برای آبرسانی پوشش خوبی را در حال تجربه کردن است ولی در اطراف با مشکل مواجه است. مدیران دولتی به جای چنین جدالی باید تهران را از تخریب خاکش جلوگیری کنند چرا که آستانه فرسایش خاک تهران به کمترین توان رسیده است. جنگلکاری مادر رودخانه ها است. اگر جنگل کاشته شود بارشهای شدید هم نمی توانند خاک را تخریب کنند و سبب سیلاب و مشکلات اینچنینی شوند. آب آرام آرام به درون زمین نفوذ می کند و سفره ها را پر می کند ولی وقتی اینطور نیست باید منتظر سیلابهای اینچنینی باشیم و هر چه هم شهرداری تلاش کند و زحمت بکشد باز بخشی از اماکن شهری آسیب می بیند چون تهران حریم حفاظتی ندارد.
انتهاي پيام