جستجوي هويت در گذشته گداخته زمين
تحقیق و بررسی درباره تاریخچه مهم‌ترین فوران‌های آتشفشانی زمین به گنجینه‌ای ارزشمند منتهی می‌شود كه ممكن است اسرار زیادی از هویت اصلی و ساختار اولیه زمین را در خود به یادگار داشته باشد. این گنجینه باستانی زمین‌شناسی همچنین می‌تواند حاوی اطلاعات متفاوتی از عناصر و تركیبات اولیه زمین باشد كه دانسته‌های بشر را به چالش خواهد كشید.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
مجموعه اطلاعاتی كه بشر از این راه به دست می‌آورد می‌تواند آنقدر متفاوت از فرضیات و دانسته‌های فعلی ما باشد كه برای پذیرش آن ناچار به خانه‌تكانی درست و حسابی در دیدگاه و نگرش انسان نسبت به پیدایش زمین شویم.
پژوهشگران معتقدند تعدادی از بزرگ‌ترین فوران‌های آتشفشانی تاریخ زمین از یك منبع مشترك ماگما سرچشمه گرفته‌اند. این چشمه باستانی ماگما به مدت 5/4 میلیارد سال بدون تغییر باقی مانده است و ته‌مانده موادی محسوب می شود كه روزگاری تركیب اولیه زمین را تشكيل داده بودند.
نكته جالب توجه در مورد این فوران‌های تاریخی كه در 250 میلیون سال اخیر زمین را گداخته‌اند، آن است كه بعضا تا چند میلیون سال طول كشیده‌اند و به قدری بزرگ بوده‌اند كه وقوع یكی از آنها به تنهایی توانسته میزان كل ماگمای روی سطح زمین را 2 برابر كند.
آخرین نشانه‌های چنین آتشفشان‌های عظیمي، صفحات بسیار وسیع و بزرگ از گدازه‌های سرد شده‌ای در جزیره بافین در كانادا و گرینلند غربی هستند كه توسط فوران‌هایی در 62 میلیون سال قبل ایجاد شده‌اند. در واقع مطالعه نمونه‌هایی از همین ناحیه بود كه نخستین نشانه‌ها مبنی بر وجود یك مخزن باستانی گدازه برای تغذیه مواد مذاب آتشفشانی‌های عظیم زمین را آشكار كرد.
اما ماجرای یافتن شواهدی كه بر وجود چشمه واحد برای گدازه‌های آتشفشان‌های عظیم تاریخ دلالت می‌كند از آنجا شروع شد كه پژوهشگران طی تحقیقاتی روی بازمانده‌های آتشفشانی زمین به نتایج غیرمترقبه‌ای دست یافتند.
گزارش این تحقیقات كه سال گذشته منتشر شد نشان می‌داد كه پژوهشگران متوجه شدند مواد تشكیل‌دهنده گدازه‌های آتشفشانی در مكان‌های متفاوت دارای عناصری با چگالی‌های یكسان و ظرفیت‌های ایزوتوپی برابر هستند كه دقیقا با مشخصات پیش‌بینی شده برای جبه ابتدایی زمین مطابقت دارند.
نكته: پژوهشگران معتقدند تعدادی از بزرگ‌ترین فوران‌های آتشفشانی تاریخ زمین از یك منبع مشترك ماگما سرچشمه گرفته‌اند كه روزگاری تركیب اولیه زمین را تشكيل داده بودند
جبه اولیه به ماده همگنی اطلاق می‌شود كه تا قبل از سرد شدن پوسته زمین و تفكیك آن از جبه كنونی، هسته فلزی اولیه زمین را در بر گرفته بود. پژوهشگران برای یافتن شواهدی كه این یافته جدید را تایید كند، به سراغ سایر بازمانده‌های آتشفشانی باستانی رفتند و به این منظور كار را با بزرگ‌ترین نمونه كه یك فلات زیرآبی در كف اقیانوس آرام بود آغاز كردند.
این نمونه قد و قواره‌ای به اندازه سرزمین آلاسكاست كه با ضخامت 32 كیلومتر بستر بزرگی را در كف اقیانوس به وجود آورده است. بررسی این نمونه و 4 مورد شاخص دیگر در اطراف دنیا نیز با نتایج مشابهی همراه بود. از قرار معلوم بزرگ‌ترین رویدادهای آتشفشانی دنیا در 250 میلیون سال گذشته مخزن مشتركی داشته‌اند.
دستورالعمل پخت زمین تغییر می‌كند؟
از قرار معلوم همه رویدادهای عظیم آتشفشانی از روی یكی از 2 ابر حوزه موجود در جبه زمین تغذیه شده‌اند. یكی از این مخازن بزرگ زیر قاره آفریقا و دیگری زیر اقیانوس آرام جنوبی قرار داشته است.
به نظر می‌رسد كه این حوزه‌های تغذیه ماگما موقعیت‌های مكانی جبه ابتدایی زمین را نشان می‌دهند. یافته‌های حاصل از مطالعه ماگمای باستانی زمین فقط به مخزن مشترك گدازه‌های آتشفشانی ختم نمی‌شود و پرسش‌های دیگری را درباره هویت اولیه زمین و مواد تشكیل‌دهنده آن نیز مطرح می‌سازد. تصور همیشگی و غالب ما این بوده كه جبه ابتدایی زمین از جنس كندریت‌ها بوده است.
چنین تصور می‌شود كه كندریت‌ها یا همان سنگ‌های آسمانی آلی بنیان محتوی موادی باشند كه در اوایل عمر منظومه شمسی شكل گرفته‌اند. از همین رو در مورد زمین نیز همیشه تصور بر این بوده كه صرفا توده انباشته‌ای از كندریت‌ها بوده است. اما یافته های جدید روایت دیگری از سرگذشت زمین و مواد سازنده آن نقل می‌كنند كه جبه اولیه زمین را فاقد خاستگاهی كندریتی می‌داند.
با این وصف، اگر زمین كندریتی و متشكل از مصالح آلی بنیان نبوده است، فرضیه جدیدی درباره تركیب و ساختار شكل‌دهنده زمین مطرح می‌شود كه جای حرف و حدیث بسیاری خواهد داشت. فراموش نكنیم كه تركیب‌های ایزوتوپی موجود در گدازه‌های آتشفشانی جزیره بافین مطابقت و همخوانی تمام و كمالی را با تركیب فرضی مطرح شده به نمایش می‌گذارند.
با این تفاصیل، دانشمندان معتقدند چنانچه این فرضیه درست باشد، با یك تغییر الگویی بزرگ روبه‌رو خواهیم شد كه تبعات و حاشیه‌های زیادی به همراه خواهد داشت. به طور نمونه تمامي متون و نوشته‌ها در زمینه شیمی زمین (ژئوشیمی) به بازنگری و بازنویسی نیاز خواهند داشت. صدالبته قبل از آن كه چنین فرضیه‌ای بتواند تایید شود، نیازمند یافتن شواهد متعدد دیگری هستیم كه بتوان با استناد به آنها زلزله بزرگ علمی در زمین‌شناسی به راه انداخت.
Discovery
