*توليد پراكنده برق؛ ايده‌اي كه بايد به عمل برسد*
*توليد پراكنده برق؛ ايده‌اي كه بايد به عمل برسد*
ماموريت وزارت نيرو براي اجراي توليد پراكنده عملياتي مي‌شود؟
كشور با سرعت به سوي توسعه حركت مي‌كند؛ درحالي كه حالا ديگر كسي از برق‌دار شدن شهرها حرفي به ميان نمي‌آورد و بعد از برق رساني به روستاهاي بالاي 20 خانوار، حالا نوبت به روستاهاي 10 خانواري شده است، به نظر مي‌رسد بايد فكري هم به حال تلفات شبكه برق كشور و حجم قابل توجه برق تلف شده در اين شبكه كرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، علاوه بر اين، روند سريع توسعه صنعتي كشور و نياز روزافزون صنايع كوچك و بزرگ كشور به استفاده از انرژي الكتريكي، نياز براي چاره‌جويي راهي منطقي‌تر براي تامين برق اين واحدها را بيش از پيش نمايان مي‌كند.
در حالي كه بسياري از كارشناسان معتقدند باتوجه به گستردگي شبكه برق كشور، برق‌رساني به نقاط بسيار دور و صعب‌العبور با استفاده از شبكه كشوري توجيه اقتصادي نخواهد داشت و تلفات شبكه را نيز افزايش مي‌دهد، يكي از مهم‌ترين راهكارها براي اين موارد، نيروگاه‌هاي مقياس كوچك و توليد پراكنده هستند كه در سال‌هاي اخير بيشتر مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
مولدين مقياس كوچك يا توليد پراكنده آن دسته از ژنراتورهاي برق هستند كه مستقيما به شبكه‌هاي توزيع وصل شده و به مصرف‌كنندگان نهايي نزديك هستند. اين مولدها با قدرتي بين 100 كيلووات تا 25مگاوات در كشورهاي پيشرفته دنيا با اهداف مشخصي در چند سال اخير توسعه يافته‌اند. از سوي ديگر با استفاده از نيروگاه‌هاي توليد همزمان برق و حرارت، راندمان به بيش از 80 درصد ارتقا پيدا كرده و از آنجايي كه در نقطه مصرف از اين نيروگاه‌ها استفاده مي‌شود، در مرحله‌ي انتقال و توزيع نيز هدررفت انرژي نخواهد داشت.
توجه ويژه وزارت نيرو دولت دهم به توليد پراكنده
در صنعتي كه پيش از پيروزي انقلاب حتي يك پيچ نيروگاهش هم در ايران ساخته نمي‌شد، امروز به بلوغ كامل خودكفايي درعرصه نيروگاه‌سازي رسيده و جمهوري اسلامي ايران در كنار هفت كشور صنعتي آلمان، ژاپن، انگلستان، فرانسه، آمريكا، روسيه و ايتاليا از تنها سازندگان توربين در جهان است.
با اين‌حال، مجيد نامجو - وزير نيرو، از ابتداي قبول اين مسئوليت در دولت، ترويج نيروگاه‌هاي توليد پراكنده و توليد همزمان برق و حرارت را در دستور كاري خود قرار داد، به‌گونه‌اي‌كه در كتابچه‌اي كه ماموريت‌هاي وزارت نيرو تا پايان دولت دهم را تعريف كرده است، استفاده از سه هزار مگاوات برق توليدي نيروگاه‌هاي توليد پراكنده در دستور كار وزارت نيرو قرار دارد.
در همين حال، مجري طرح نيروگاه‌هاي پراكنده شركت توانير نيز گفت: به منظور اعمال سياست‌هاي كلي دولت در بخش توليد پراكنده، اطلاع رساني عمومي جهت جلب مشاركت حداكثري، ايجاد ساز و كار حمايتي از طريق عقد قرارداد خريد تضميني برق و تامين سوخت و حركت جهت ساخت داخل کردن مولدهاي مقياس كوچك از مواردي است که شرکت توانير براي ايجاد اين ظرفيت نيروگاهي پيگيري مي کند.
وي امکان تخصيص زمين در جوار پست هاي برق جهت نصب مولد، به عهده گرفتن هزينه هاي اتصال به شبكه و خريد برق از مولدهاي CHP تا 20 درصد بالاتر از قيمت را از ساز و كارهاي حمايتي خريد تضميني برق از سرمايه گذاران توسط شركت توانير برشمرد و خاطرنشان كرد: قرارداد خريد تضميني برق به مدت پنج سال، پيش خريد برق به ميزان 25 درصد توليد يكسال برق مولد (معادل 10 درصد سرمايه گذاري)، تضمين تأمين سوخت مولدهاي مقياس كوچك و پيگيري جهت استفاده از تسهيلات صندوق ذخيره ارزي از ديگر ساز و کارهاي حمايتي محسوب مي شود.
مقايسه توليد پراكنده با نيروگاه‌هاي بزرگ
در همين حال يك كارشناس مسائل انرژي معتقد است كه توسعه مولدهاي مقياس كوچك و توليد پراكنده برق با دارا بودن قابليتها و مزيتهاي فراوان، نقش به‌سزايي در افزايش اشتغالزايي در كشور دارد و مي تواند تكيه گاهي مطمئن براي رسيدن به اهداف اشتغالزايي كشور باشد.
سيد سعيد هاشمي زاده در گفت‌وگو با ايسنا اظهار كرد: درحالي كه موضوع اشتغال از نگراني‌هاي اصلي بسياري از كشورهاي دنياست، توسعه مولدهاي مقياس كوچك و توليد پراكنده برق مي تواند با دارا بودن قابليتها و مزيتهاي فراوان تكيه گاهي مطمئن براي رسيدن به اهداف اشتغالزايي كشور باشد.
وي ضمن مقايسه نيروگاه‌هاي توليد پراكنده و نيروگاه‌هاي بزرگ توليد برق اظهار داشت: براي راه‌اندازي نيروگاه‌هاي مقياس بزرگ به سرمايه گذاري كلان نياز است، ضمن آنكه مدت زمان زيادي بايد طي شود تا طرح‌هاي مطالعاتي به اجرا درآمده و به مرحله بهره برداري برسد. هاشمي زاده ادامه داد: علاوه بر اين امر، نيروگاه‌هاي مقياس بزرگ هزينه تعميرات و نگهداري بسيار سنگيني دارند و در كنار آن داراي مصرف سوخت بسيار بالا و تلفات انرژي نيز هستند.
اين كارشناس با اشاره به اين‌كه فاصله زياد نقطه توليد تا نقاط مصرف كه به علت فرسوده بودن خطوط انتقال به صورت مضاعف باعث تلفات انرژي مي شود از ديگر مشكلات مربوط به نيروگاه‌هاي بزرگ توليد برق هستند، افزود: اين در حالي است كه در نيروگاه‌هاي مقياس كوچك سرمايه گذاري محدودتري مورد نياز است و بهره‌برداري از آنها به مدت زمان كمتري نياز دارد، ضمن آنكه امكان ساخت بخش اعظمي از اين پروژه‌ها در داخل كشور وجود دارد.
وي كاهش مصرف سوخت، افزايش راندمان، كاهش تلفات و از همه مهمتر توليد همزمان حرارت، آب گرم، برودت، و از بين رفتن فاصله بين نقاط توليد و مصرف و به تبع آن از بين رفتن تلفات انرژي در مسير انتقال برق را از ديگر مزيتهاي استفاده از مولدهاي توليد پراكنده برق در كشور برشمرد.
امسال هزار مگاوات نيروگاه توليد پراكنده برق نصب مي‌شود؟
اما درحالي كه مديرعامل توانير با اشاره به برنامه‌هاي صنعت برق كشور براي توسعه نيروگاه‌هاي توليد پراكنده، گفته است كه امسال هزار مگاوات ظرفيت نيروگاهي توليد پراكنده را نصب خواهيم كرد، گزارش‌هايي كه تاكنون از افتتاح اين واحدها منتشر شده، رسيدن ظرفيت توليد به هزار مگاوات تا پايان سال را بعيد جلوه مي‌دهد.
همايون حائري تصريح كرده است كه برنامه داريم كه امسال هزار مگاوات نيروگاه‌هاي توليد پراكنده DG را نصب كنيم و آماده‌ايم كه به اين تعهد عمل كنيم.
وي با تاكيد بر اولويت بودن توليد همزمان برق و حرارت (CHP) در برنامه‌هاي توانير، درباره تامين برق صنايع نيز افزود: ضمن اين‌كه معتقديم بهترين شيوه براي تامين برق صنايع نيروگاه‌هاي CHP يعني تامين همزمان برق و حرارت است.
اما اكنون اين سئوال مطرح است كه آيا علاوه بر اظهارات اميدبخش وزير نيرو و مديران ارشد صنعت برق كشور، در بدنه اين صنعت و حتي ساير بخش‌هيا سياست‌گذاري كشور عزمي جدي براي ترويج استفاده از نيروگاه‌هاي توليد پراكنده و هدايت سرمايه‌گذاران به اين سو وجود دارد يا بايد "نصب سه هزار مگاوات" نيروگاه توليد پراكنده تا پايان دولت دهم را از مواردي دانست كه وزير نيرو در پايان مسئوليت خود بايد نسبت به آن پاسخگو باشد؟
گزارش از خبرنگار ايسنا متين كاكويي
انتهاي پيام
راه‌اندازی 3000 مگاوات نیروگاههای تولید پراکنده برق
در گفتگو با مهر اعلام شد؛ راه‌اندازی 3000 مگاوات نیروگاههای تولید پراکنده برق معاون وزیر نیرو با اشاره به نصب و راه اندازی 3000 مگاوات نیروگاههای تولید پراکنده برق در ایران تا پایان برنامه پنجم توسعه، اعلام کرد: تا اسفند حدود 200 مگاوات به ظرفیت تولید پراکنده برق افزوده می شود. به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضر ظرفیت تولید روزانه 64 هزار مگاوات برق در ایران فراهم شده است، ضمن آنکه پیش بینی می شود تا تابستان سال آینده حدود پنج هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده شود.
بر این اساس یکی از سیاست های فعلی وزارت نیرو برای افزایش ظرفیت تولید، کاهش اتلاف و ارتقای راندمان افزایش تولید برق در ایران طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی نیروگاههای تولید پراکنده است.
محمد بهزاد در گفتگو با مهر در آستانه برگزاری گردهمایی راهبردی نیروگاههای تولید پراکنده برق با بیان اینکه در برنامه پنجم توسعه راه اندازی سه هزار مگاوات نیروگاه تولید پراکنده در دستور کار قرار گرفته است، گفت: تاکنون حدود یکهزار و 400 مگاوات نیروگاه پراکنده برق در سطح کشور در مدار بهره برداری قرار گرفته است.
معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی با تاکید بر اینکه تا اسفند ماه سالجاری حدود 200 مگاوات به ظرفیت تولید پراکنده برق ایران افزوده می شود، تصریح کرد: از سوی دیگر تاکنون یکهزار و 700 مگاوات قرارداد به منظور راه‌اندازی نیروگاههای تولید پراکنده در سطح کشور امضا شده است.
به گفته این مقام مسئول در راه اندازی نیروگاههای پراکنده برق استفاده از تکنولوژی‌های سی.سی.اچ.پی و سی.اچ.پی در دستور کار قرار دارد.
از سوی دیگر، با مشارکت وزارت نیرو و فعالان صنعت برق و به منظور شتاب روند ساخت نیروگاههای تولید پراکنده برق، به زودی نخستین گردهمایی راهبردی نیروگاههای تولید پراکنده برق ایران برگزار می شود.
هدف از برگزاری این گردهمایی ایجاد ارتباط مستمر و اثربخش میان بخش‌های مختلف فعال در صنعت برق و وزارت نیرو، توانیر، شرکت‌های توزیع برای شتاب در ساخت و توسعه نیروگاههای تولید پراکنده برق است.
معرفی بسته‌های سرمایه‌گذاری برای ساخت نیـروگاه‌های مقیاس کوچک به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، بررسی مباحث روز صنعت برق در حوزه مولدهای مقیاس کوچک و شناسایی موانع توسعه سرمایه‌گذاری از مهمترین اهداف برگزاری این همایش است.
برگزاری 4 کارگاه آموزشی در حوزه‌های مختلف همچون آشنایی با قوانین و دستورالعمل‌هایی روشهای فروش برق و عقد قراردادها، آشنایی با روشهای تأمین منابع مالی، آموزش مباحث تخصصی مولدهای مقیاس کوچک و تولید پراکنده همچون تجهیزات، طرح اتصال، بهره برداری موقت و دائم و آشنایی با مولدهای مقیاس کوچک و اشتغال زایی از دیگر برنامه‌های جانبی است.
