يادداشت روز؛ نود روي سراشيبي زرد
تعداد زياد مخاطب مزیتی برای برنامه محسوب میشود ولی یادآوری این موضوع، پاسخی منطقی برای انتقادات وارده نيست. آیا 90 امروز هم به اندازه دو سال قبل جذاب است؟.
سايت گل- برنامه90 پس از سالها حضور در روي آنتن از جایگاه مهمی در فوتبال ایران برخوردار است. شجاعت مجری، نگاه موشکافانه به کاستیها، صراحت و نگاه منطقی از عوامل اقبال به این برنامه بودهاند. برنامهاي كه طی سالهای اخیر نقشی غیر قابل انکار در تلاش برای عبور فوتبال ایران از فاز سنتی به مدرن، حمایت از اخلاق و تحسین فوتبال علمی داشته است. با این همه مخصوصا در برنامههای اخیر مواردی وجود دارند که لزومی برای نقد برنامه را ایجاد میکنند، این نوشته در ادامه به تعدادی از این موارد میپردازد.
نقد لمپنیزم یا وام گیری از جذابیتهای آن؟
روایت درگیریها، اتهامات و البته دروغگویی ها بخشی از داستان فوتبال ایران هستند، تقریبا هر هفته طرفینی وجود دارند که روی تریبون 90 به همدیگر حمله کنند، نتیجه در برخی اوقات نمایشهایی از نیش زبانها، کنایهها و بعضا خشونتهای کلامی بر علیه یکدیگر است و احتمالا بینندگانی وجود دارند که پای تلویزیون نشستهاند و از تابوشکنی و تنش لذت میبرند. امیر قلعهنوعی مربی تیم قهرمان لیگ ایران میهمان این هفته برنامه 90 بود. جایی که بخش عمده گفتگو به تکهپرانی و کنایهزنی این مربی و مجری برنامه به یکدیگر سپری شد. جدالي زرد، فاقد محتوا و البته ملالآور! نمونههای مشابهی از این گفتگوها در چند ماه اخیر وجود دارند. دایی علیه درودگر، کمالوند علیه ویسی، مهریزی علیه هدایتی و...
آیا فردوسیپور از جذابیتهای منفی برای جالب کردن برنامهاش استفاده می کند؟ یک مثال دیگر از برنامه 90 این هفته! فردوسی پور با گفتن این جملات بییندگان را به دیدن حواشی بازی سپاسی-آلومینیوم دعوت می کند "اتفاقات هرمزگان را ببیننید خیلی آیتم جالبیه، حتما بیننده این بخش برنامه باشید" اما این آیتم جذاب چه چیزی را نشان میدهد؟ عده ای از هواداران میزبان با چوب و سنگ به هواداران میهمان حمله کردهاند و این تماشگران در حال فرار هستند، کلوزآپهای بعدی شیشههای خرد شده و سنگهای پرتاب شده هستند در حالی که گزارشگری میکروفون به دست و با لذت و هیجان به روایت داستان مشغول است.
آیا نمایش موضوعات ذکر شده با این شکل نقد لمپنیزم و خشونت هستند یا وامگیری از جذابیتهای آن؟ و اینکه این نحوه روایت چه اثری بر جامعه و مخاطبان دارد؟
توصیه به شریفی
واضح است که یک روزنامه، سایت خبری یا برنامه پرطرفدار و اصولا یک رسانه تنها مجاز به بیان مسایل است و البته می تواند با نگاهی کارشناسی نقد کند و پیشنهاد ارائه دهد با این همه حقی برای برای اثرگذاری از طریق لابی ندارد. فردوسیپور پس از ادعای مجتبی شریفی مبنی بر اینکه پیش از بازی سپاهان-استیل آذین و در اثنای گفتگویی مشترک با فردوسی پور او در خواستی مبنی بر بخشش علی کریمی کرده است مورد انتقادات شدید قرار گرفت. مساله پاسخ ساده ای دارد، فردوسی پور به عنوان متولی رسانه ای حقی برای موضع گیری شخصی و تاثیرگذاری نداشت. احتمالا این اتفاق در کشوری دیگر غیر از ایران میتوانست منجر به جنجالی بزرگ شود و حداقل اتفاقی که میافتاد عذرخواهی بود. با این همه تنها عکسالعمل فردوسیپور پس از جنجال دفاع از عملش با این استدلال بود، برنامه 90 در مقاطعی رفتار کریمی را مورد نقد قرار داده! اینکه این موضوع چه ربطی به توصیه فردوسیپور به عنوان متولی رسانه بیطرف دارد واضح نیست!
هواداران بالای صد در صد تراکتورسازی!
تراکتورسازی تیمی پر سر وصدا است که دو سالی است که با تعداد زیادی هوادار تبدیل به بخشی از جذابیت فوتبال و لیگ برتر ایران شده است. تنشهای بعد از نظرسنجی اس ام اسی برنامه 90 منجر به عکس العملهایی از جانب هواداران این تیم شد و البته متاسفانه مجری برنامه 90 در مقاطعی مورد خشونتهای کلامی از طرف هواداران این تیم قرار گرفت. ولی عکسالعمل فردوسیپور هم در این مورد سوالاتی را ایجاد نمود، جایی که تصاویری ویژه از هواداران تراکتورسازی را روی آنتن فرستاد! یکی از این تصاویر هواداری را نشان می داد که در اعتراض به فردوسی پور میگوید هواداران تراکتور بیش از رئال مادرید و البته بالای صد درصد هستند! هر انسان منصفی با ناچیزترین اطلاعات فوتبالی میداند که این پدیده جذاب هوادارانی از اقشار مختلف را به خود جذب می کند که این موضوع در مورد تراکتورسازی هم صادق است. معرفی تمام هواداران تراکتور به عنوان افرادی سادهدل و به چالش کشیدن منطق ریاضیشان از نوع چهار عمل اصلی را میتوان در رده بیاخلاقی رسانه ای دانست، تلافیای که بذر خشم و تنش را میکارد.
شهرستانستیزی؟
کلمه بار معنایی منفی دارد ولی با این همه می توان آن را یک عبارت کاملا عادی شده در فوتبال ایران دانست. سالهاست که بدون توجه به جایگاه استقلال و پرسپولیس در جدول تمام بازیهای این دو تیم از تلویزیون ملی به صورت مستقیم پخش میشوند و در این میان تیمهای دیگر سهمی اندک از توجه رسانهای را جذب خود کردهاند. 90 نیز داستان مشابهی دارد بیشترین و مناسبترین زمان برنامه، تحلیل های فنی و داوری و سوژههای انتخاب شده به سرخابی ها تعلق دارند. احتمالا فردوسیپور میتواند در برنامهاش اعلام کند که شهرستانیستیز نیست ولی نمیتواند ادعا کند که بخش عمدهای از برنامهاش به سرخابیها اختصاص ندارد و تیمهای شهرستانی سهم اندکی در برنامهاش در اختیار دارند.
تعداد اساماسها دلیلی برای حقانیت فردوسیپور است؟
عادل فردوسیپور در برنامههای اخیرش از روش جدیدی برای پاسخگویی به منتقدانش استفاده کرده است. او می گوید "تعداد اس ام اس های ارسالی به برنامه بسیار زیاد هستند و البته تنوع جغرافیایی بالایی دارند پس انتقاد وارد نیست". تعداد زياد مخاطب مزیتی برای برنامه محسوب میشود ولی یادآوری این موضوع پاسخی منطقی برای انتقادات وارده نیست. مثلا منطقی به نظر میرسد وقتی از او در مورد تماس تلفنیاش با مجتبی شریفی در مورد علی کریمی انتقاد میشود در مورد موضوع صحبت کند و نه در مورد تعداد زیاد تصاویر سبزههای نوروزی به شکل 90 که از همه جای ایران به برنامه ارسال شدهاند.
بهرام شفیع و جهانگیر کوثری چهرههای در حاشیه امروز، چهرههای جذاب و با استعداد رسانههای ورزشی در دهه 60 بودند ولی گذر زمان، تغییرات اجتماع و یکنواخت شدن، آنها را امروز به حاشیه رانده است. آیا 90 امروز به اندازه دو سال قبل جذاب است؟ زمان سریع به پیش میرود و این روزها برخلاف سالهای پیشین، برنامه 90 منتقدانی هم دارد.
کد:
http://www.goal.com/iran/news/1825/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/2011/05/31/2511752/%D9%8A%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%86%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D9%8A-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D8%A8%D9%8A-%D8%B2%D8%B1%D8%AF
نيما سبك روحيه
2011/5/31