روند اموزش در حوزه های علمیه
به نام خدا
خیلی از دوستان تا اسم حوزه علمیه میاد یاد یک مسجد می افتند که چند طلبه دور یک استاد گرد امده اند و مشغول به تحصیل هستند . حالا ایا وقعا در زمان حال هم اینگونه است.
باید دانست که حوزه علمیه قدمتی 1000 ساله دارد و در همین حوزه های علمیه اشخاصی مثل بو علی سینا شیخ بهایی ایت الله بروجردی علامه طباطبایی علامه امینی و شهید مطهری و غیره پرورش یافته است
فضای تحصیل در حوزه های علمیه یک فضای دوستانه بین استاد و طلبه و طلبه با طلبه است به گونه ای که در هیچ یک از کلاسهای حوزه علمیه چیزی به نام حضور و غیاب معنا ندارد در امتحانات چیزی به نام مراقب وجود ندارد ویک فضای مبتنی بر اعتماد کامل است
در خلاصه کلام تحصیل در حوزه علمیه به پنج قسمت اصلی تقسیم می شود
1. صرف و نحو (قواعد و دستور زبان عربی ) که در طول سه سال فرا می گیرند
2. فقه و اصول فقه(احکام شرعی و اصول استنباط احکام شرعی) که در سه سال دوم اموزش می گیرند
3. فلسفه و منطق که در چهار سال به طول می انجامد
4. خارج از فقه که بعد از پایان شدن 10 سال مقدمات صورت می پذیرد
5. اعتقادات اسلامی (اصول دین به لحاظ عقلی ) که در تمام سالهای طول تحصیل انجام می گیرد
حال به شرح موارد بالا می پردازیم
1. صرف و نحو عربی
حوزویان در بدو ورود به حوزه های علمیه شروع به اموختن زبان عربی می کنند و این کار تا سه سال به طول می انجامد یعنی یک طلبه در سال سوم طلبگی باید تمام قواعد عربی را بلد باشد و بتواند براحتی یک متن عربی را ترجمه / تجزیه ترکیب کند
شاید سوالی پیش بیاید که چرا عربی مگر ما عرب هستیم ؟ نه خیر حوزویان علم عربی را فرا می گیرد که خودشان به شخصه بتوانند از قران و احادیث استنباط کنند
لازم به ذکر است که ایرانیها بزرگترین علمای علم نحو بودند (درواقع نفرات اول علم عربی ایرانی و دیگر کشورها بودند)
علما بزرگ علم عربی در طول تاریخ
سیبویه و گرگانی(جرجانی) و علمای بسیار دیگر که ایرانی بودند و ابن مالک که اسپانیایی بود و بعد از انها سیوطی و ابن هشام که عرب بودند
در بین این گروه سیبویه نفر اول در زبان عربی است که عربها ابن هشام را که عرب زبان است تعبیر به سیبویه می کنند
فقه و اصول فقه
در سال چهارم حوزویان بعد از فراگیری عربی به کتب اصلی و اورجینال فقه و اصول فقه رجوع می کنند و به فراگیری فقه و احکام شرعی می پردازند
در طول این سه سال حوزویان کتب شهید اول که بواسطه شهید دوم شرح داده شده است را می خوانند
لازم به ذکر است که یکی از منابع ازمون دکترای حقوق قسمتی کوچکی از کتاب لمعه دمشقیه است که حوزویان ان قسمت را در طول یکماه می خوانند
فلسفه
بعد از سال ششم یعنی در سال هفتم حوزویان به مباحث فلسفی رجوع می کنند و فلسفه اسلامی را فرا می گیرنند
در طول این چهار سال بیشتر نظرات فلاسفه دنیا را می خوانند به اضافه فلسفه اسلامی
خارج از فقه
بعد از سال دهم حوزویان بعد تحویل پایانامه مجاز می شوند که در کلاسهای خارج از فقه شرکت کنند
کلاس خارج از فقه مدت و زمان خاصی ندارد و بستگی به خلاقیت و هوش فرد دارد که بتواند در چند سال انرا تمام کنند و به درجه اجتهاد برسند
نحوه ورود به حوزهای علمیه
ورود به حوزه های علمیه با یک ازمون ساده از دروس دبیرستان امکان پذیر است
در طول تحصیل در حوزه های علمیه دیگر خبری از ازمونها ورودی نیست مثلا (در دانشگاه بعد از لیسانس برای ادامه تحصیل باید در ازمون فوق لیسانس شرکت کرد ) ولی در حوزه به این صورت نیست و شما ازاد هستید به ادامه تحصیل
طلاب بعد از شش سال معادل فوق دیپلم می گیرند
بعد از دوسال (8 سال ) معادل لیسانس
بعد از دو سال (10سال) معادل فوق لیسانس
بعد از 4 سال (14 سال) معادل دکترا
طلاب می توانند در سال هشتم در ازمون فوق لیسانس دانشگاهای کشور در رشته های انسانی شرکت کنند
مباحثه
شاید یکی از بارزترین ویژگی حوزه علمیه ساعت مباحثه می باشد . در ساعت مباحثه طلبه ها به گروهای دو و یا سه نفره تقسیم می شوند و مشغول مباحثه کردن در موضوع تدریس شده می شوند روند مباحثه به این شکل است که موضوع تدریس شده توسط یکی از هم گروهان گفته می شود و بعدا گروه شروع به نقد موضوع می کنند مثلا در مورد خدا شناسی بنا را بر کفر قرار می دهند و شروع به بحث و گفت گو در مورد خداشناسی می کنند
شهریه
برعکس دانشگاههای کشور که دانشجویان باید به دانشگاه شهریه پرداخت کنند در حوزه علمیه برعکس است به طوری که طلبه ها در هر ماه حدود 40 تا 60 هزار تومان شهریه دریافت می کنند که این پول برای طلاب متاهل دو برابر است ولی در موقع خرید کتاب حدود چهار ماه شهریه خود را باید کنار بگزارند تا بتوانند فقط یک کتاب بخرند در واقع یک طلبه باید برای خرید کتابهای خود چیزی هم از جیب خودش بگذارد
بزودی تکمیل می شود........
