نگاهی به اولین مسابقه ملی طراحی و ساخت اسباب بازی در ایران

نگاهی به اولین مسابقه ملی طراحی و ساخت اسباب بازی در ایران

مقدمه

اسباب بازی در لغت به آنچه موجب سرگرمی و یا خلاقیت باشد اطلاق می شود.

امروزه با توجه به گسترش و پیشرفت ارتباطات و صنعتی شدن زندگی جای خالی بازی ها و اسباب بازی های خلاقانه و مبتکرانه به خوبی حس می شود. کودک از سنین پایین به بازی های رایانه ای روی می آورد و کمتر به بازی های دستی علاقه نشان می دهد. این امر می تواند وابسته به این باشد که اسباب بازی های دستی چه از لحاظ طراحی و چه از لحاظ کاربرد کمتر متناسب با نیاز روز پیشرفت کرده اند و بسیاری از آنها همچنان با الگوهای تکراری پیشین تولید می گردند.

متأسفانه در کشور ما نیز به این مقوله توجه چندانی نمی شود وکودکان از همان ابتدا با اسباب بازی های خارجی انس می گیرند. به همین جهت دانشگاه صنعتی شریف که همواره جلودار حمایت از طرح های نو و مهد پرورش استعدادها و ایده های خلاقانه بوده است تابستان امسال همزمان با افتتاح پایگاه ارتباط با دانش آموزان دانشگاه صنعتی شریف، اقدام به برگزاری اولین مسابقه ملی طراحی و ساخت اسباب بازی نمود که هدف اصلی آن استفاده از ایده های نو و طرح های جدید به منظور ارتقای کیفیت اسباب بازی های تولید داخل است.

روند برگزاری مسابقه

اطلاع رسانی و ثبت نام

طی برنامه ریزی های به عمل آمده ثبت نام مسابقه از خردادماه 1389 آغاز گردید. هم چنین اطلاع رسانی از طریق ارسال پوستر مسابقه به حدود 1000 مرکز آموزشی ممتاز در سراسر کشور، انجام زیر نویس تلویزیونی و پخش تیزر مسابقه در 4 شبکه سیما صورت گرفت. در نهایت با تمدید 10 روزه ای که انجام پذیرفت 203 تیمِ دو تا پنج نفره از سراسر کشور از طریق پایگاه ارتباط با دانش آموزان دانشگاه صنعتی شریف اقدام به ثبت نام نمودند.

قوانین و استانداردها

پس از تلاش و جست و جو در راستای گردآوری قوانین و استانداردهای مسابقه به صورت مدون، اسباب بازی ها به شرح زیر به 7 دسته تقسیم بندی شدند. این دسته بندی به همراه قوانین و استانداردهای مسابقه جهت اطلاع تیم ها بر روی سایت مسابقه قرار گرفت.


- گروه حرکتی، مهارتی ورزشی: اسباب بازی هایی که موجب فعالیت و تحرک کودک و نوجوان می شود و هدف آن پرورش و هماهنگی قوای جسمی است.
- گروه آموزشی و کمک آموزشی: اسباب بازی هایی که کودک و نوجوان را با علوم و تکنولوژی خاصی آشنا ساخته و به یادگیری بیشتر او از علوم کمک می کند. هدف این اسباب بازی ها ارتقای دانش و مهارت های عملی است.
- گروه فکری: اسباب بازی هایی که موجب پرورش قوای فکری کودک و نوجوان از قبیل دقت، نظم، منطق، قدرت تحلیل، پرورش هوش و حس کنجکاوی و خلاقیت می شود.
- گروه فرهنگی، هنری: این گروه از اسباب بازی ها، کودک و نوجوان را با فرهنگ، عقیده و ایدئولوژی خاصی آشنا م یکند و هنجارهای فرهنگی و اعتقادی را به طور غیر مستقیم به آنها انتقال می دهد.
- گروه کمک درمانی: این گروه مخصوص کودکان و نوجوانانی است که نقص جسمانی دارند و از این اسباب بازی ها در باز پروری و افزایش توان و هماهنگی بین اندام ها و اعضای بدن و در نهایت بهبود آنها استفاده می شود.
- گروه مدل سازی از مصنوعات بشری: اسباب بازی هایی که بر اساس وسایل مورد استفاده در زندگی طراحی شده باشند. اتومبیل، هواپیما، قطار، لوازم منزل و ابزار کار از جمله آنها است.
- گروه رباتیک : اسباب بازی هایی که مبنای الکترونیکی دارند و به صورت خودکار و برنامه ریزی شده کار می کنند و یا از راه دور کنترل می شوند.

روش برگزاری مسابقه

مسابقه در دو مرحله طراحی شد:

مرحله اول: تکمیل فرم طراحی اسباب بازی در این مرحله شرکت کنندگان طرح خود را در قالب یک فرم که از طریق پایگاه اینترنتی مسابقه در اختیار آنان قرار گرفت، ارایه دادند و در آن کلیات طرح خود از قبیل نام اسباب بازی، رده سنی مخاطب، مواد و اجزای به کار رفته، روش کار و انتظارات خود از اسباب بازی را بیان نمودند.
در بند دوم این فرم نیز تصویر اسباب بازی را با مشخص نمودن اجزا رسم کرده و فرم تکمیل شده را به دبیرخانه مسابقه ارسال نمودند. در پایان این مرحله 162 طرح به دبیرخانه ارسال گردید.
مرحله دوم: ساخت اسباب بازی در این بخش شرکت کنندگان اسباب بازی خود را ساخته و به دبیرخانه مسابقه ارسال نمودند تا برای بررسی و داوری در اختیار کمیته داوران قرار گیرد.

در مجموع 91 تیم از 23 استان کشور موفق به ساخت اسباب بازی های خود شدند.

داوری:

داوری آثار رسیده بلافاصله پس از اتمام مهلت ارسال اسباب بازی ها آغاز گردید. در اولین قدم، طرح های رسیده به دبیرخانه مطابق آنچه در بند قوانین و استانداردها ذکر شد طبقه بندی گردیده و داوری هر دسته به صورت جداگانه توسط کمیته ای مرکب از اساتید و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه صنعتی شریف صورت پذیرفت.
داوری مسابقه در دو بخش فرم های طراحی و آثار ارسالی انجام شد و برای هر بخش یک فرم داوری طراحی شد که در آن مواردی از قبیل خلاقیت، رعایت استانداردها، تناسب اسباب بازی با گروه سنی مخاطب، زیبایی ظاهری، رعایت نکات ایمنی و کارکرد درست و منطقی اسباب بازی مورد ارزیابی قرار گرفت و تطبیق اسباب بازی ها با محصولات داخلی و خارجی نیز جهت ارزیابی نوآوری طرح ها صورت پذیرفت.

کمیته داوران:
اساتید محترم به ترتیب حروف الفبا:
دکتر علیرضا اجلالی – دانشکده مهندسی کامپیوتر
دکتر افشین بنازاده – دانشکده مهندسی هوافضا
دکتر امیر جعفری – دانشکده علوم ریاضی
دکتر محمد دورعلی – دانشکده مهندسی مکانیک
دکتر محمدعلی صفری – دانشکده مهندسی کامپیوتر
دکتر مرتضی فتوحی – دانشکده علوم ریاضی
دکتر روح ا... فیروزآبادی – دانشکده مهندسی هوافضا
دانشجویان تحصیلات تکمیلی:
مهندس محمد توکلی - دانشکده مهندسی مکانیک
آقای علی خزلی- دانشکده علوم ریاضی
مهندس امیرعلی قهاری – دانشکده مهندسی صنایع



=============================

این هم از دانشگاه شریف که رباتیک را جز اسباب بازی ها می داند . فکر نکنم با این تفکر حرفی برای گفتن باشد.