سرطانزا بودن لامپ كم مصرف؟
ا توجه به ضعفهاي لامپهاي كم مصرف و نياز به جايگزيني آنها با لامپهاي LED موارد زير را مطالعه نماييد.
اين مطلب از سايت
کد:
http://www.shasa.irدريافت
شده است.
ادامه نگرانیها در مورد کاربرد لامپ های کم مصرف
94887 - ۱ آبان ۱۳۸۹
لامپ های کم مصرف بیش از 20 سال است که در دنیا متداول شده اند و در اماکن مختلف مورد استفاده قرار می گیرند اما مصرف این نوع از لامپ ها چه از نظر جیوه موجود در آنها و چه از نظر پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها همواره با نگرانی هایی توام بوده است.
لامپ های کم مصرف با نورهای شفاف و غیر شفاف مورد استفاده وسیعی قرار گرفته است . این لامپ ها چند سال قبل از ایران ، در سایر کشورهای جهان استفاده شده و اکنون پس از سپری شدن سالها از مصرف این لامپ ها ، تحقیقاتی در زمینه تاثیر این لامپ ها بر سلامت انسان صورت گرفته است. این تحقیقات ، عوارض لامپ های کم مصرف - هم به دلیل جیوه در آنها و هم به علت پرتوهای فرابنفش به کار رفته در آنها - را یادآوری می کند.
آنچه که با اطمینان می توان گفت این است که متخصصان در مورد سمی بودن جیوه موجود در این لامپ ها اتفاق نظر دارند اما سئوال هایی درباره میزان جیوه این لامپ ها و دست یافتن به اینکه چه میزان و چه حجمی از این جیوه در بروز سرطان موثر است مطرحند.
وزارت بهداشت بریتانیا هشدار داده است که در صورت شکستن لامپ های کم مصرف بلافاصله اتاق را حداقل به مدت 15 دقیقه باید ترک کرد چرا که لامپ های کم مصرف محتوی جیوه هستند که شدیدا سمی و خطرناک است و در صورت تنفس می تواند موجب بروز میگرن، اختلال حواس ، عدم تعادل و عوارض دیگر شود.
همچنین در کسانی که آلرژی دارند می تواند موجب التهاب شدید پوستی شود و برای جمع کردن شکسته ها نیز نباید از جاروی برقی استفاده کرد زیرا آنها آلودگی را در خود نگاه می دارد و به اتاق های دیگر هم منتقل می کند و به توصیه آنها می بایستی خرده ریزها را با جاروی معمولی در پاکتی ریخت و آن را هرچه زودتر از منزل خارج کرد.
پیش از این نیز کارشناسان انجمن پوست انگلیس نسبت به استفاده از لامپ های کم مصرف از نظر میزان اشعه ماورای بنفشی که توسط این لامپ ها پراکنده می شود و نقش آنها در بروز مشکلات و بیماری های پوستی هشدار داده بودند. کارشناسان این انجمن اعلام کردند که لامپ های کم مصرف موجب تسریع ابتلاء به بیماری های پوستی و از جمله سرطان پوست و همچنین سرگیجه و میگرن در افراد مبتلا به صرع می شوند.
سایر عوارض روحی و روانی نورهای فلوروسنت شامل خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بیحالی ، از دست دادن تمرکز ، کاهش بازده کاری و افزایش تنش های روحی است.
در خصوص عوارض لامپ های کم مصرف چه عوارض ناشی از جیوه به کار رفته در این لامپ ها و ارتباط بین جیوه و سرطان زا بودن این لامپ و چه اشعه فرابنفش این لامپ ها و ارتباطی که با سلامت دارند از متخصاصان مختلف از جمله متخصصان فیزیک پزشکی، متخصصان مهندسی پزشکی، محققین فعال در زمینه سرطان و متخصصین پوست سوال شد.
آنچه که متخصصان فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی به طور مشترک بیان می کنند این است که بدون شک جیوه موجود در این لامپ ها سمی و خطرناک است و استنشاق این ماده سمی در دراز مدت بر سلامت فرد تاثیر منفی دارد، با این حال اینکه با قاطعیت بیان شود که آیا میزان جیوه به کار رفته در این لامپ های کم مصرف ایجاد سرطان می کند یا خیر، نیازمند انجام تحقیقات علمی گسترده و پژوهش های متعددی است .
از نظر متخصصین مهندسی پزشکی و فیزیک پزشکی نحوه به کار رفتن جیوه در ساخت لامپ های کم مصرف توسط کارخانه های سازنده این لامپ های در ارتباط آنها با سرطان زا بودن این لامپ ها موثر است. دکتر 'محمد باقر شیران' مدیر گروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در این باره در گفت و گو با ایرنا گفت: این واقعیتی است که جیوه موجود در لامپ های کم مصرف سمی و تنفس هوای آلوده به این سم برای سلامت مضر است و در صورت شکسته شدن لامپ های کم مصرف در اتاق باید آن فضا را برای مدتی ترک کرد.
وی با بیان اینکه این آلودگی در خرده شیشه های لامپ های کم مصرف هم وجود دارد و باید آنها را جداگانه دورریخت گفت: پاسخ به اینکه به طور دقیق تماس با جیوه موجود در این لامپ ها چه عوارض و مشکلاتی به دنبال دارد به تحقیقات و بررسی های دقیق بیشتری نیاز دارد. دکتر 'بهرام بلوری' عضو انجمن فیزیک پزشکی ایران نیز در این زمینه گفت: خطرناک بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف کاملا ثابت شده است و جای هیچ بحثی ندارد و استنشاق سم موجود در جیوه به کار رفته لامپ های کم مصرف عوارض و اختلالاتی را در سلامت انسان ایجاد می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران اضافه کرد: بنابراین رها کردن زباله این لامپ همانند زباله های معمولی از نظر زیست محیطی می تواند خطرناک باشد. برخی از متخصصان نیز بر این عقیده اند که هر چند جیوه به کار رفته در لامپ های کم مصرف - چه نورهای زرد آن و چه نورهای سفید - با تغییراتی که در گردش خون انسان ایجاد می کنند به بروز اختلالاتی در سلامت او می شوند اما اطمینان حاصل کردن از میزان و شدت این عوارض نیازمند تحقیقات و پژوهش های متعدد و مقایسه کردن نتایج آنهاست.
دکتر 'عبداله فضلعلی زاده' رییس انجمن سرطان ایران از جمله این افراد است اظهار داشت :جیوه چون فلزی سمی است ممکن است باعث یک سری اختلالات خونی شود که این اختلالات می تواند به صورت های مختلفی در فرد بروز کند اما ارتباط آن با سرطان اثبات شده نیست و باید مورد بررسی قرار گیرد بنابراین تا آن موقع می توان به مردم گفت که 'مراقب باشید'.
وی با بیان اینکه بیشتر کارهای علمی را آزمایش های زیاد با حجم جامعه مورد تحقیق وسیع و مراکز تحقیقاتی متعدد تعیین می کند تا بتوان با مقایسه این نتایج به یک نتیجه واحد قابل استناد دست یافت گفت: برای اثبات سرطان زا بودن جیوه موجود در لامپ های کم مصرف باید تحققیات مختلف صورت گیرد و نتایج مقایسه شوند.
به گفته رییس انجمن سرطان ایران ، جیوه فلزی سمی همانند سرب است چنانچه سرب ناشی از سوخت ماشین ها زیاد مورد تنفس قرار گیرد به بروز ناراحتی های ریوی می انجامد و حالت های ارتجاعی ریه را می گیرد با این حال هنوز سرب به عنوان عامل ایجاد کننده سرطان به شمار نمی رود. دکتر فضلعلی زاده یادآور شد: ارتباط بین سیگار و سرطان و یا ارتباط بین صنایع لاستیک سازی و صنایع رنگ سازی با سرطان امری ثابت شده است و کسانی که در مجاورت استنشاق این صنایع هستند در طول عمر خود در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند اما جیوه و اینکه چه میزان از آن در بروز سرطان موثر است هنوز معلوم نشده است.
مهندسی پزشکی گرایش بیومتریال یکی دیگر از رشته های مرتبط با بحث جیوه و بخار جیوه و تاثیر آن در بروز سرطان است.با دو نفر از صاحب نظران و متخصصین این رشته درباره ارتباط سرطان زا بودن لامپ های کم مصرف گفت و گویی صورت گرفت که هر دو با وجود لزوم اطلاع رسانی در این زمینه خواستند که نامشان آورده نشود.
یکی از آنها به گزارشگر علمی ایرنا توضیح داد:خطرناک بودن جیوه از نظر جذب آن در خون به این بستگی دارد که در محیط مورد استفاده به چه صورت در دیواره بچسبد. به این صورت که جیوه اگر به صورت پوشش نچسبیده روی هر سیستمی باشد خطرناک نیست و در مورد لامپ های کم مصرف باید دید چگونه لایه های جیوه چسبانیده می شود که اگر لایه ها به صورت لایه های معلق و شناوری باشد قطعا خطرناک نیست.
وی افزود: اما اگر لایه های جیوه به صورت پودری باشد، در صورتی که بشکند، احتمال پخش شدن آن در هوا بسیار زیاد است و استنشاق این هوا به شدت ماده سمی جیوه را جذب خون می کند و بروز مشکلات ریوی و حتی بروز سرطان ریه را در پی خواهد داشت . به گفته این متخصص در مهندسی پزشکی ، استنشاق این ماده سمی علاوه بر سرطان زا بودن باعث کندی ذهن هم می شود. جیوه های بزرگ و مایع به علت اینکه اتم هایشان به یکدیگر چسبیده اند خود را می ربایند و بدون چسبندگی به محیط گرد می شوند.
به گفته کارشناسان مهندسی پزشکی این نوع جیوه حتی اگر خورده شود بدون چسبندگی و یا جذب به خون و بدن از روده رد می شود اما اگر جیوه به صورت پودری و گرد باشد دیگر نمی توان به راحتی تاثیر منفی آن را بر سلامت رد کرد.
یک کارشناس و متخصص در رشته مهندسی پزشکی دراین خصوص گفت: جیوه و بخارهای اشی از آن برای سلامت انسان مضر است اما اینکه جیوه موجود در لامپ های کم مصرف تا چه حد در بروز این مشکلات نقش دارد این نیازمند آن است که نحوه به کار رفتن این ماده در این لامپ های از جانب کارخانه های سازنده آنها مورد بررسی قرار گیرد.
یک عضو دیگر انجمن علمی مهندسی پزشکی اضافه کرد: باید اطلاعات دقیقی از مواد و ترکیبات مورد استفاده در لامپ های کم مصرف از جانب کارخانه های سازنده آنها اعلام شود. مشخص کردن نحوه به کارگیری جیوه توسط کارخانه های سازنده لامپ های کم مصرف کار چندان سختی نیست و به راحتی می توان آن را بررسی و مشخص کرد.
جیوه و موارد استفاده آن در کشورهای مختلف دنیا
بیشترین کاربرد جیوه در ساخت مواد شیمیایی صنعتی و کاربردهای برقی و الکترونیکی و همچنین در پزشکی است. علاوه بر این از جیوه در دماسنجها به ویژه برای حرارتهای بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
'امین اله گلرو' کارشناس ارشد مهندسی پزشکی در این باره گفت: از جیوه علاوه بر دماسنج ها، در فشارسنج ها، پمپ های انتشار و بسیاری وسایل آزمایشگاهی دیگراستفاده میشود. در دندانپزشکی جیوه در آمالگامها (ماده پرکردن دندان) و داروهای دندان کاربرد دارد. وی افزود: جیوه، بخار جیوه و تمام نمک های محلول جیوه به شدت سمی هستند. سفیده تخم مرغ و شیر را می توان به عنوان پادزهر به کار برد زیرا آلبومین های تخم مرغ و شیر با جیوه آلبومینات جیوه می دهند که غیر محلول است.
گلرو یادآور شد: در سال 2008 در نشست سازمان ملل متحد در نایروبی، وزیران محیط زیست 140 کشور جهان به توافق رسیدند که استفاده از جیوه را ممنوع سازند و تلاش برای حذف جیوه از مصارف عمومی شروع شد، اما متاسفانه هنوز در کشور ما این مساله اجرایی نشده است. کشورهایی همچون سوئد و نروژ استفاده از جیوه را به طور کلی ممنوع کرده اند اما در سایر کشورها این ماده مورد استفاده قرار می گیرد.
* عوارض لامپ های کم مصرف بر پوست و چشم
نگرانی های لامپ های کم مصرف به همین ختم نشده است . پیش از این نیز برخی محققان اعلام کرده بودند که اشعه فرابنفش که مقداری از آن در لامپ های کم مصرف وجود داردبه بروز مشکلات و بیماری های چشمی و پوستی می انجامد. اشعه فرابنش نور خورشید با انواع مختلف 'یو.وی آ'، 'یو.وی بی' و 'یو.وی سی' برای پوست مضر هستند. دو اشعه نوع آ و بی اشعه هایی هستند که از نور خورشید به زمین می رسند و به بروز مشکلاتی در پوست منجز می شود. تحقیقات نشان می دهد که مقدار اندکی از این اشعه فرابنفش در نور لامپ های کم مصرف هم وجود دارد.
دکتر 'محمد گلشنی' دبیر انجمن متخصصین پوست ایران در این زمینه می گوید هر چند مقدار این اشعه در لامپ های با نور سفید (لامپ های مهتابی و کم مصرف) کم است اما چنانچه فرد بری مدت طولانی در معرض آنها باشد در درازمدت می تواند باعث کدری، تیرگی و ایجاد لک در پوست شود. به گفته وی افراد بهتر است برای کاهش این مشکل از نورهای زرد و لامپ های آفتابی در منزل استفاده کنند. همچنین لامپ های با نور سفید باید در فاصله ای بیشتر از دو متر بر فرد تابیده شوند.
این متخصص پوست در پاسخ به اینکه ترکیب کردن و در کنار هم قرار دادن نورهای سفید و زرد می تواند مشکلات و عوارض نور های مهتابی را کمتر کند گفت: بهترین نور ، نور لامپ های آفتابی یا همان نورهای زرد هستند و این ترکیب نمی تواند عوارض نورهای سفید را خنثی کند. با توجه به اینکه طیف نوری لامپ های کم مصرف مقداری متفاوت از لامپ های معمولی است توصیه می شودافرادی که دارای پوست های حساسی هستند و دچار حساسیت پوستی هستند برای مدت های طولانی در معرض این نوع نورها قرار نگیرند.
میزان اشعه فرابنفش موجود در نورهای سفید در مقایسه با نور خورشید بسیار کمتر است و تنها در صورت مواجه شدن فردبه مدت زمان طولانی و در دراز مدت ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در پوست فرد شود. کارشناسان انجمن پوست انگلیس توصیه می کنند، بهتر است نور این لامپ ها با استفاده از محفظه های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود و آنهایی که روزانه بیش از چهار ساعت در معرض این نورها قرار می گیرند باید از کرم ضد افتاب برای محافظت پوست صورت خود استفاده کنند.
نور لامپ های کم مصرف علاوه بر اینکه بر روی پوست عوارض بر جای می گذارد برای بینایی نیز مضر هستند و به آسیب رساندن به عدسی چشم و قدرت بینایی فرد منجر می شود. نتایج تحقیقات این دانشمندان نشان داده است که کسانیکه روزانه بیش از 8 ساعت در معرض نور لامپ های فلوروسنت قرار گرفته اند پنج برابر بیشتر از سایر افراد دچار آب مروارید می شوند.
دکتر 'پرویز زرین بخش' رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران در این خصوص گفت: به طور کلی استفاده از نورهای سفید و لامپ های کم مصرف در فاصله نزدیک به علت اینکه حاوی مقداری اشعه فرابنفش است به عدسی چشم آسیب می رساند و برای کاهش این آسیب ها باید فاصله خود را با این نورها رعایت کرد.
وی افزود: به منظور محافظت از چشم ها در برابر اشعه مضر نورهای سفید و لامپ های کم مصرف باید فاصله حدود سه متر رعایت شود و فرد مستقیما در زیر آنها قرار نگیرد به همین علت افرادی که از چراغ مطالعه استفاده می کنند ، باید دقت کنند که نور چراغ از نوع سفید نباشد. آوردن این نکات که همگی بیانگر نگرانی ها و ابهامات پیرامون استفاده از لامپ های کم مصرف است بیانگر استفاده نکردن از این لامپ ها نیست بلکه بیانگر این موضوع است که زمانی که استفاده از یک ابزار عمومیت دارد و در عین حال نگرانی های از نظر تاثیر بر سلامت پیرامون آن وجود دارد باید بررسی و تحقیق و اطلاع رسانی بیشتری هم در آن خصوص صورت گیرد و یا اینکه راهکارهایی بیان شود تا از عوارض هر چند احتمالی کاسته شود.
استفاده از لامپ های کم مصرف به دلیل صرفه های اقتصادی که دارند در همه جای دنیا به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند، اما این در حالی است که بنا بر اذعان متخصصان امر سلامت ،نور این لامپ ها می تواند عوارضی برای افراد داشته باشد. امروزه این لامپ ها بخاطر کم مصرف بودن آن در بین مردم طرفداران زیادی دارد ودر سطح وسیعی از ادارات ، کارخانه ها و منازل استفاده می شوندو ار این رو باید در باره مضرات و خطرات ناشی از این نور اطلاع رسانی کافی انجام شود.
یادآوری این عوارض و مشکلات هر چند هم اندک باشد ضروری است تا راهکارهای لازم برای کاهش آن عوارض ارایه داده شود. در عین حال باید به خاطر داشت که بسیاری از عوارض خود را در دراز مدت نشان می دهند و به صرف اینکه هم اکنون عارضه ای به چشم نمی آید از آسیب هایی که ممکن است در دراز مدت خود را نشان دهد ،نباید غافل شد.
استفاده از لامپ های کم مصرف بدون شک از نظر مصرف کمتر انرژی مطلوب هستند اما متخصصان پوست به این نتیجه رسیده اند که بهتر است در محل هایی که افراد مرتبا در آنها حضور دارند از این لامپ ها استفاده نشود و در عوض در مکانهای عبور و مرور و راهروها و پارکینگها و اتاقهای انتظار و نظایر آن می توان از این گونه لامپها استفاده کرد تا هم در مصرف انرژی صرفه جویی شده باشد و هم اینکه به سلامت مردم آسیبی رسیده نشود.اين هم لينك اصلي خبر
کد:
http://www.shasa.ir/newsdetail-94887-fa.html
نحوه استفاده اصولی از لامپهای کم مصرف در منازل اعلام شد
۱۳۹۱/۰۱/۲۹
نحوه استفاده اصولی از لامپهای کم مصرف در منازل اعلام شدرئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: کاربرد لامپهای کم مصرف با رعایت موازین بهداشتی و ایمنی، عوارضی برای سلامت انسان ندارد.به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر کاظم ندافی افزود: با توجه به مزایای اقتصادی استفاده از لامپهای کم مصرف پیشبینی میشود عده بیشتری از مردم به استفاده از لامپهای کم مصرف روی بیاورند که کاملاً طبیعی است ولی استفاده از این لامپها باید با رعایت ملاحظات و توصیههای بهداشتی و ایمنی باشد که مردم با رعایت آنها میتوانند با خاطری آسوده از این لامپها استفاده کنند.
وی ملاحظات بهداشتی کاربرد لامپهای کم مصرف را در سه مورد حائز اهمیت عنوان کرد و در تشریح گفت: اولین ملاحظه بهداشتی کاربرد لامپهای کم مصرف، انتشار پرتوهای فرابنفش (UV) از این لامپها است که در این زمینه باید گفت: مقدار پرتوهای فرابنفش حاصل از این لامپها به قدری پایین است که نمیتواند خطری را متوجه سلامت انسان نماید. در عین حال رعایت فاصله 30 سانتیمتر یا بیشتر از این لامپها توصیه میشود که در هر حال باید رعایت شود.
ندافی دومین نکته بهداشتی مورد توجه در مورد لامپها و هر وسیله برقی دیگر را اثر میدانهای الکتریکی و مغناطیسی عنوان کرد و گفت: این میدانها با حواس انسانی قابل درک نیست. میدان الکتریکی زمانی که یک وسیله برقی را به برق متصل میکنیم تشکیل میشود حتی اگر آن وسیله برقی خاموش باشد در این حالت هرچه ولتاژ بالاتر باشد میدان الکتریکی ایجاد شده نیز بیشتر است. میدان مغناطیسی وقتی ایجاد میشود که جریان برق در سیستم یا وسیله برقی برقرار شود که با افزایش میزان جریان، میدان مغناطیسی نیز افزایش مییابد بنابراین میدانهای الکتریکی و مغناطیسی بسته به شرایط ممکن است به تنهایی یا همزمان با یکدیگر وجود داشته باشند. مثلاً وقتی یک لامپ به برق متصل میشود میدان الکتریکی شکل میگیرد حتی اگر لامپ خاموش باشد ولی زمانی که لامپ را روشن میکنید برقراری جریان، یک میدان مغناطیسی نیز ایجاد خواهد کرد بنابراین مانند همه وسایل برق خانگی، لامپهای کم مصرف نیز دارای میدان الکتریکی و مغناطیسی هستند.
وی با بیان این مطلب که خوشبختانه اندازهگیریهای انجام شده در فاصله 20 سانتیمتری از لامپهای کم مصرف مقادیر کمتر از استاندارد را نشان میدهد گفت: بنابراین از دیدگاه میدانهای الکتریکی و مغناطیسی نیز نگرانی خاصی وجود ندارد و این برداشت، با دیدگاه متخصصان و سازمانهای بهداشتی معتبر دنیا مطابقت دارد.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت افزود: سومین موضوع که در زمینه کاربرد این لامپها باید مورد توجه قرار گیرد و رعایت آن مورد توصیه و تاکید وزارت بهداشت است، نحوه اقدام در زمان پایان عمر یا شکستن این لامپها است که بدلیل وجود مقادیر اندک ماده خطرناک جیوه در این لامپها است.
به گفته ندافی تا زمانی که این لامپها نشکند این جیوه که مقدار آن به اندازه پوشش نوک یک قلم ذکر شده، هیچ خطری برای کاربران ندارد بنابراین پس از پایان عمر این لامپها باید آن را داخل جعبه اولیه قرارداده و سپس داخل یک یا دو کیسه پلاستیکی مقاوم قرار داده شود و پس از بستن درب آن به مأمور جمعآوری پسماند تحویل شود.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه در مواقعی که لامپهای کم مصرف در داخل خانه میشکند باید مراقب بود تا بدون هیچگونه اثر سوئی بقایای این لامپها جمعآوری و دفع شود، در تشریح دستورالعملی در خصوص نحوه مواجهه با لامپهای کم مصرف گفت: به افراد خانواده توصیه کنید از اتاقی که لامپ در داخل آن شکسته است خارج شوند و مواظب باشند که بر روی قطعات شکسته لامپ پا نگذارند، قبل از پاکسازی اتاق به مدت 15 دقیقه پنجرهها را باز بگذارید تا بخارات جیوه از اتاق خارج شود و در صورتی که اتاق دارای سیستم تهویه مرکزی است آن را خاموش کنید، به هیچ وجه از جاروبرقی برای تمیز کردن بقایای لامپ شکسته استفاده نکنید چون بخارات جیوه را در فضا پخش میکند و جارو نیز آلوده میشود، یک دستکش یکبار مصرف بپوشید تا از تماس مستقیم با بقایای شکسته لامپ و بریدن دستان، جلوگیری شود، با دو تکه مقوای نازک بقایای لامپ شکسته را بطور کامل با احتیاط جمع کنید، با یک پارچه مرطوب خردههای شیشه یا پودر باقیمانده را تمیز کنید تا همه بقایای لامپ تمیز شود، قطعات و بقایای لامپ شکسته و اشیائی که برای تمیز کردن مورد استفاده قرار گرفته است در داخل یک ظرف شیشهای یا پلاستیکی بریزید و درب آن را محکم ببندید و به مامور جمعآوری پسماند تحویل دهید، پس از اتمام کار دستان خود را با آب و صابون بشویید.
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در پایان یادآور شد: با رعایت این نکات بهداشتی مردم میتوانند با خاطری آسوده از این لامپها که دارای مزایای اقتصادی زیادی است استفاده کنند.
لامپهای کم مصرف تا زمانی که نشکند خطری ندارند
معاون بهداشت وزیر بهداشت:
لامپهای کم مصرف تا زمانی که نشکند خطری ندارند
خبرگزاری فارس: معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: لامپهای کم مصرف تا زمانی که نشکند خطری ندارند و اگر لامپ کم مصرفی در داخل اتاقی شکست باید به سرعت از اتاق خارج شد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان فارس، علیرضا مصداقی نیا با اشاره به مطالعات مرکز سلامت محیط و کار این معاونت، ملاحظات بهداشتی کاربرد لامپهای کم مصرف را در سه مورد حائز اهمیت دانست و اظهار داشت: اولین ملاحظه بهداشتی کاربرد لامپهای کم مصرف، انتشار پرتوهای فرابنفش (UV) از این لامپها است.
وی ادامه داد: مقدار پرتوهای فرابنفش حاصل از این لامپها به قدری پایین است که نمیتواند خطری را متوجه سلامت انسان کند در عین حال حفظ فاصله 30 سانتیمتر یا بیشتر از این لامپها باید رعایت شود.
معاون بهداشتی وزارت بهداشت گفت: دومین نکته بهداشتی مورد توجه در مورد لامپها و هر وسیله برقی دیگر اثر میدانهای الکتریکی و مغناطیسی است این میدانها با حواس انسانی قابل درک نیست.
وی ادامه داد: میدان الکتریکی زمانی که یک وسیله برقی را به برق متصل میکنیم تشکیل میشود حتی اگر آن وسیله برقی خاموش باشد در این حالت هرچه ولتاژ بالاتر باشد میدان الکتریکی ایجاد شده نیز بیشتر است.
مصداقی نیا ادامه داد: سومین موضوع که در زمینه کاربرد این لامپها باید مورد توجه قرار گیرد و رعایت آن مورد توصیه و تاکید وزارت بهداشت است، نحوه اقدام در زمان پایان عمر یا شکستن این لامپها است و بهدلیل وجود مقادیر اندک ماده خطرناک جیوه در این لامپها است.
معاون بهداشت تأکید کرد: تا زمانی که این لامپها نشکند این جیوه که مقدار آن به اندازه پوشش نوک یک قلم ذکر شده، هیچ خطری برای کاربران ندارد بنابراین پس از پایان عمر این لامپها باید آن را داخل جعبه اولیه قرارداده و سپس داخل یک یا دو کیسه پلاستیکی مقاوم قرار داده شود و پس از بستن در آن به مأمور جمعآوری پسماند تحویل شود.
وی افزود: در مواقعی که لامپهای کم مصرف در داخل خانه میشکند باید مراقب بود تا بدون هیچگونه اثر سوئی بقایای این لامپها جمعآوری و دفع شود.
مصداقی نیا در ادامه به خانوادهها توصیه کرد: از اتاقی که لامپ در داخل آن شکسته است خارج شوند و مواظب باشند که روی قطعات شکسته لامپ پا نگذارند همچنین قبل از پاکسازی اتاق به مدت 15 دقیقه پنجرهها را باز بگذارید تا بخارات جیوه از اتاق خارج شود و در صورتی که اتاق دارای سیستم تهویه مرکزی است آن را خاموش کنند.
وی ابراز داشت: به هیچ وجه از جاروبرقی برای تمیز کردن بقایای لامپ شکسته استفاده نکنید چون بخارات جیوه را در فضا پخش میکند و جارو نیز آلوده میشود. یک دستکش یکبار مصرف بپوشید تا از تماس مستقیم با بقایای شکسته لامپ و بریدن دستان، جلوگیری شود و با دو تکه مقوای نازک بقایای لامپ شکسته را بهطور کامل با احتیاط جمع کنید.
مصداقی نیا یادآور شد: قطعات و بقایای لامپ شکسته و اشیائی که برای تمیز کردن مورد استفاده قرار گرفته است در داخل یک ظرف شیشهای یا پلاستیکی بریزید و در آن را محکم ببندید و به مامور جمعآوری پسماند تحویل دهید و پس از اتمام کار دستان خود را با آب و صابون بشویید.
انتهای پیام/
توصیه هایی برای استفاده از لامپهای کم مصرف/ پاسخ های شفاف به ابهامات
نتیجه جدیدترین تحقیقات/ |
توصیه هایی برای استفاده از لامپهای کم مصرف/ پاسخ های شفاف به ابهامات |
استفاده از لامپهای فلورسنت کم مصرف به جای لامپهای رشته ای برای تولید روشنایی بسیار متداول شده اما عده ای از کاربران هنوز مطمئن نیستند که بهتر است لامپهای رشته ای موجود در منزل یا محل کار خود را با لامپهای فلورسنت کم مصرف جایگزین کنند. |
به گزارش خبرنگار مهر، بارها شنیده شده که برق مصرفی لامپهای فلورسنت کم مصرف خیلی کمتر است و براین اساس استفاده از آنها بسیار به صرفه بوده و توصیه می شود؛ از سوی دیگر شنیده می شود که این لامپها خطرناک بوده چراکه دارای اشعه هستند؛ در این راستا تصمیم گیری برای استفاده از این لامپها موضوعی است که برای مصرف کنندگان ساده به نظر نمی رسد و دارای ابهاماتی است.
براین اساس مرکز نظام ایمنی هسته ای کشور در گزارشی اطلاعاتی ارایه داده است تا بر مبنای واقعیتها و اطلاعات علمی بتوان در این زمینه تصمیم گیری کرد.
مزایای استفاده از لامپهای کم مصرف نسبت به لامپهای رشته ای
مصرف و هزینه برق کمتر، عمر مفید بیشتر، کاهش آلودگیهای مربوط به تولید برق در نیروگاهها و کاهش گرمای محیط در فصل گرما از جمله مزایایی است که استفاده از لامپ های کم مصرف نسبت به لامپهای رشته ای برای مصرف کنندگان به همراه دارد.
معمولا برق مصرفی یک لامپ کم مصرف با روشنایی معادل با یک لامپ رشته ای، تقریبا 20 تا 33 درصد انرژی مصرفی یک لامپ رشته ای است، یعنی روشنایی یک لامپ کم مصرف 15 وات تقریبا معادل روشنایی یک لامپ معمولی 60 وات است.
همچنین قیمت برق مصرفی لامپهای کم مصرف تقریبا یک چهارم قیمت برق مصرفی لامپهای فیلمانی با روشنایی مشابه است. در همین حال عمر مفید لامپهای کم مصرف، بسته به نوع و کیفیت آنها عموما 4000 تا 15000 ساعت است و این در حالی است که عمر مفید لامپهای رشته ای 500 الی 2000 ساعت برآورد می شود.یعنی عمر مفید لامپهای کم مصرف تقریبا 8 الی 10 برابر عمر مفید لامپهای رشته ای است.
باتوجه به کاهش برق مصرفی لامپهای کم مصرف، با استفاده از آنها و کاهش تولید برق، آلودگی ناشی از تولید برق در نیروگاهها کاهش می یابد به نحوی که اگر یک لامپ رشته ای 75 وات با یک لامپ کم مصرف 20 وات جایگزین
شود، در مدت عمر مفید لامپ برق مصرفی تقریبا 550 کیلووات کاهش می یابد.
همچنین با روشن کردن لامپ های رشته ای محیط گرم می شود و این اثر در مورد لامپهای کم مصرف بسیار کمتر است؛ لامپهای رشته ای درصد قابل توجهی از انرژی برق مصرفی را به صورت گرما به محیط می دهند، اما لامپهای کم مصرف درصد بیشتری از این انرژی را به نور تبدیل می کند.
معایب استفاده از لامپهای کم مصرف
به گزارش مهر، شاید بتوان قیمت بالاتر لامپهای فلورسنت کم مصرف را نسبت به لامپهای رشته ای؛ وجود جیوه داخل آنها و تابش پرتو فرابنفش را از جمله معایب لامپهای کم مصرف عنوان کرد.
قیمت لامپهای کم مصرف 3 الی 10 برابر قیمت لامپ رشته ای با روشنایی مشابه است. همچنین تمامی لامپهای کم مصرف حاوی مقادیر ناچیزی جیوه هستند که هنگامی که لامپ خاموش و سرد است جیوه در حالت مایع باقی می ماند، اما در هنگام روشن شدن لامپ و کارکردن آن بسیاری از اتمهای جیوه به حالت بخار(گاز) در می آیند. بخار جیوه در طبقه بندی مواد، جزء مواد بسیار سمی به حساب می آید و حتی در حالت مایع نیز تماس با جیوه برای سلامت خطرناک ارزیابی می شود.
جیوه برای مغز، کلیه ها، سیستم اعصاب مرکزی و ارگانهای مهم حیاتی انسان آسیب رسان است و با آنکه مقدار جیوه در یک لامپ کم مصرف ناچیز است اما باید از شکستن آن جلوگیری کرد. براین اساس در هر کشور، راهکار مناسبی برای دورریزی لامپ کم مصرف سوخته و شکسته نشده پیش بینی می شود.
همچنین لامپهای کم مصرف، پرتوهای فرابنفش تابش می کنند که این پرتوها قسمتی از طیف الکترومغناطیسی است که توسط خورشید نیز تابش می شود. طول موج این پرتوها بین 100 تا 400 نانومتر است و میزان کم این پرتو برای بدن مفید است چرا که تولید ویتامین D می کند ولی پرتوگیری بالاتر از حد استاندارد اثرات نامطلوب بر سلامت دارد و می تواند به پوست و چشم نیز آسیب برساند.
تابش پرتوهای فرابنفش لامپهای کم مصرف
کارشناسان امور حفاظت در برابر اشعه کشور برای پاسخ دادن به ابهامات موجود 50 نمونه لامپ کم مصرف نو تولید داخل، با شش مارک و مدل مختلف و دارای مهر استاندراد ایران را بررسی و پرتوهای فرابنفش تابش شده توسط آنها را اندازه گیری و با حدود پرتوگیری براساس استاندارد ملی ایران مقایسه کردند.
نتایج به دست آمده برای لامپهای کم مصرف با توان کمتر از 65 وات نشان می دهد که قرارگرفتن در معرض تابش یک لامپ کم مصرف در فاصله بیشتر از 30 سانتیمتر نسبت به لامپ رشته ای محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست. همچنین قرارگرفتن در معرض تابش چهار لامپ کم مصرف، در فاصله بیشتر از 60 سانتیمتر نسبت به لامپ محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست.
قرار گرفتن در معرض تابش n به توان 2 لامپ کم مصرف در فاصله بیشتر از 30×n سانتیمتر نسبت به لامپ محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست اما با این حال توصیه می شود که تعداد لامپها بگونه ای انتخاب شود که روشنایی محیط کافی باشد چرا که با روشن کردن لامپهای اضافی، پرتوگیری غیرضروری صورت می گیرد.
نتایج به دست آمده برای لامپهای کم مصرف با توان بیشتر از 65 و کمتر از 100 وات نیز نشان می دهد قرارگرفتن در معرض تابش یک لامپ کم مصرف، در فاصله بیشتر از 60 سانتیمتر نسبت به لامپ محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست.
قرارگرفتن در معرض تابش چهار لامپ کم مصرف در فاصله بیشتر از 120سانتیمتر نیز نسبت به لامپ محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست.
همچنین قرارگرفتن در معرض تابش n به توان 2 لامپ کم مصرف در فاصله بیشتر از 60×n نسبت به لامپ محدودیت زمانی ندارد و برای فرد خطرناک نیست با این حال توصیه می شود که تعداد لامپها به گونه ای باشد که روشنایی محیط کافی باشد.
به گزارش مهر این نتایج به دست آمده برای تابش فرابنفش لامپهای کم مصرف در ایران، با نتایج و اندازه گیریهای انجام شده در چند کشور دیگر همخوانی دارد.
توصیه های نهایی برای استفاده از لامپهای کم مصرف
به کاربران توصیه می شود که فقط از لامپهایی استفاده کنند که مهر استاندارد دارد و از لامپهای کم مصرف در فواصل کمتر از 30 سانتیمتر نسبت به لامپ استفاده نشود. مثلا در چراغهای مطالعه و چراغهای رومیزی یا آباژورهایی که در فواصل بسیار کم از افراد روشن می شوند، بهتر است که لامپ کم مصرف به کار نرود.
همچنین افراد باید توجه داشته باشند که در یک فضای کوچک از روشن کردن تعداد زیادی لامپ کم مصرف خودداری کنند و تعداد لامپها برای تولید روشنایی کافی و نه اضافی انتخاب شود.
در همین حال افرادی که ناراحتی پوستی خاص دارند و یا از داروهای خاص برای بیماریهای خاص استفاده می کنند و روی جعبه یا داخل بروشور دارو در مورد پرهیز از قرارگرفتن در برابر نور خورشید هشدار داده شده باید در مورد استفاده از لامپ کم مصرف با پزشک متخصص خود مشورت کنند و یا از این لامپها استفاده نکنند.
به گزارش مهر، لامپهای کم مصرف را نباید شکست تا جیوه داخل آنها وارد محیط زیست نشود و در صورتیکه لامپ کم مصرف داخل قابهای مخصوص لامپ با دیواره شیشه ای یا پلاستیکی نصب شود، پرتو فرابنفش خارج شده از آن بسیار ضعیف تر می شود.
با تمام این اوصاف افراد خود باید تصمیم بگیرند که در چه مواردی از لامپ کم مصرف استفاده کرده و در چه مواردی بهتر است که لامپ های رشته ای را انتخاب کنند.
|
كم مصرف و بسيار دقت كنيد !
بايدها و نبايدهاي استفاده از لامپ هاي كم مصرف
كم مصرف و بسيار دقت كنيد !
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
علاوه بر فرهنگ سازي در راستاي مصرف بهينه، اجراي قانون هدفمندي يارانهها نيز به توجه افراد نسبت به مديريت مصرف كمك شاياني كرده است اما استفاده از كالاهاي كم مصرف هميشه بي خطر نيست.
به گزارش خبرنگار انرژي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، استفاده از لامپهاي كم مصرف امروزه مزاياي زيادي به همراه دارد اما نكاتي بايد درباره به كارگيري آنها رعايت شود تا آسيبي به بهداشت وسلامت افراد نرسد.
چرايي استفاده از لامپهاي كم مصرف
سه هدف اصلي درباره به كارگيري لامپهاي كم مصرف دنبال ميشود. كاهش صورت حساب برق مصرف كنندگان با سرمايهگذاري معقول وتوجيه پذير، كاهش آلايندههاي زيست محيطي و كاهش ميزان سرمايهگذاري براي تامين تاسيسات توليد وتوزيع برق از جمله اهداف كلان استفاده از لامپهاي كم مصرف است.
لامپهاي كم مصرف تا حدود 80 درصد باعث كاهش انرژي مصرفي و70 درصد پايين آمدن هزينههاي مربوطه ميشود. اين لامپهاي در مقايسه با لامپهاي رشتهاي يك پنجم انرژي الكتريكي مصرف مي كنند يعني هزينه برق براي يك لامپ رشتهاي 100 وات با هزار ساعت كاركرد 15 هزار ريال و براي يك لامپ كم مصرف 20 وات با همان ميزان فقط سه هزار ريال است.
براين اساس، لامپهاي كم مصرف از لحاظ عمر و مصرف برق نسبت به لامپهاي رشتهاي داراي مزيت هستند. اين لامپها نسبت به لامپهاي رشتهاي نوردهي يكسان داشته، مصرف انرژي آن مطابق با 20 درصد انرژي مصرف لامپ رشتهاي است؛ هشت برابر عمر لامپ رشتهاي را داراست و باوجود جايگزيني آسان و بهره نوري بالا، اثر استروبوسكوپي (ثابت ديدن اجسام دوار) را از بين ميبرد. كاهش آلودگي محيط زيست حاصل از نيروگاهها نيز يكي ديگر از ويژگيهاي لامپهاي كم مصرف است. بايد توجه داشت كه هنگام خريد لامپهاي كم مصرف حتما لامپهاي استاندارد و مورد تاييد خريداري شود.
براي تشخيص يك لامپ كم مصرف استاندارد از غير استاندارد بايد به نكاتي از جمله وجود علامت و يا نشان استاندارد بر روي لامپ، وجود جدول برچسب انرژي بر روي جعبه لامپ و همچنين اشاره به برچسب انرژي A بر روي جعبه، عدم امكان جدا كردن بخش تيوب از بخش بالا وكلاهك لامپ در هر شرايطي و درج شارنوري مناسب بر روي جعبه لامپ توجه كرد.
در راستاي تشخيص درج شارنوري مناسب ميتوان با ضرب عدد 60 در توان درج شده بر روي جعبه لامپ، حداقل شارنوري لامپ را به دست آورد و با مقايسه اين عدد با شارنوري درج شده بر روي لامپ (بر حسب لومن) از نور مناسب لامپ مطمئن شد.
در مورد لامپهاي وارداتي نيز بايد فروشندگان گواهي استاندارد مربوط به لامپها را ارائه كنند. درحال حاضر بيش از 50 شركت داراي پروانه بهره برداري توليد لامپ كم مصرف از 105 تا 150 وات و با اشكال متنوع هستند.
بايدهاي مصرف لامپ كم مصرف
تحت شرايطي مي توان عمر لامپهاي كم مصرف را افزايش داد. براي اين كار اين لامپها بايد در مسير جريان هوا باشند و در چراغهايي كه امكان تبادل جريان هوا در آنها نيست مصرف نشوند. از سوي ديگر استفاده اين لامپها در روشنايي اصلي منازل مانند سالنها، اتاقها وآشپزخانه ميتواند بهينه باشد.
بنابراين از اين لامپها در مكانهايي كه رطوبت بسيار زياد دارد مانند حمام، سونا، گلخانه، استخر و ... نبايد استفاده كرد. از ديگر نبايدها ميتوان به لزوم عدم استفاده در مكانهايي با كليدزني بالا اشاره كرد. همچنين براي افزايش طول عمر لامپهاي كم مصرف بايد از سرپيچ استاندارد و مرغوب استفاده كرد.
كم مصرف كنيد اما سلامت بمانيد
مطالعات بسيار زيادي در حوزه تاثير لامپهاي كم مصرف بر سلامت انسان صورت گرفته است. در اين راستا استاندارد لامپها از نظر تشعشات زيانبار با چهار رده لامپهاي بي خطر، لامپهاي كم خطر، لامپهاي ميان خطر و لامپ پرخطر تقسيم بندي شده است.
براين اساس لامپ بي خطر لامپي است كه حضور انسان در روشنايي آن با شدت 500 لوكس (شدت نوري كه در فاصله تقريبا 50 سانتي متري از يك لامپ كم مصرف 23 واتي هست)، به مدت هشت ساعت و يا خيره شدن مستقيم به آن به مدت 15 دقيقه كوچكترين خطري براي سلامت انسان نداشته باشد.
يكي از نگرانيهاي موجود در زمينه استفاده از لامپهاي كم مصرف پيرامون تابش فرابنفش و ميدانهاي الكترومغناطيسي آنها و از سوي ديگر به كارگيري جيوه در لامپهاي كم مصرف است.
از سال 1938 كه لامپهاي فلورسنت به كار گرفته شدند، تاكنون هيچ گزارشي از اثرات منفي پرتوي فرابنفش در مورد اين لامپها منتشر نشده است. براساس مطالعات تابش فرابنفش لامپهاي كم مصرف بسيار كمتر از حد مجاز تعيين شده و فاقد اثرات منفي است. اما با وجود اين كه اين لامپها ايمن هستند، به خاطر وجود اندك جيوه در ساختار آنها ، اين نوع لامپها در رديف زبالههاي خاص قرار گرفتهاند.
با در نظر گرفتن اين كه لامپهاي كم مصرف، در رده زبالههاي خاص هستند، بايد آنها را به گونهاي خاص نگهداري كرده و با تلاش براي بي اثر كردن اثرات سوء آنها براي بازيافت و يا دفع بهداشتي به محل زبالههاي ويژه منتقل كرد.
لامپ شكسته دقت بيشتري مي خواهد تا لامپ سالم
هنگام باز كردن لامپ كم مصرف از سرپيچ و تعويض لامپ سوخته بايد دقت كرد كه از پايه آن استفاده شود و حباب لامپ گرفته نشود. بايد تلاش شود تا در صورت امكان اين لامپ نشكند اما اگر لامپ كم مصرف شكست بايد به نكاتي كه بسيار مهم هستند توجه كرد.
در صورت تعويض لامپ سوخته، لامپ را در درون جعبه قبلي خود گذاشته، درون روزنامه بپچيده و سپس در كيسه پلاستيكي قرار داده و به محل بازيافت زبالههاي تحويل دهيد.
در صورتي كه لامپ كم مصرف شكست، سيستم تهويه مطبوع را خاموش كنيد؛ پنجره ها را به مدت 15 دقيقه باز كرده، از محيط آلوده خارج شويد؛ قطعات بزرگتر به جامانده از لامپ را بدون تماس مستقيم جمعآوري كنيد و دقت كنيد براي جمع كردن لامپ نبايد ازجاروبرقي استفاده شود؛ قطعات كوچكتر را به وسيله دستمال يا حوله مرطوبي از سطوح سخت جمعآوري كنيد.
همچنين لازم است كه قطعات ومواد جمعآوري شده در كيسه پلاستيكي و روزنامه بسته بندي و تحويل داده شوند.
در ساختمان لامپهاي كم مصرف (سي.اف.ام) از مقداري عنصر جيوه براي درخشندگي نور لامپ استفاده شده و امكان حذف جيوه درساختار اين لامپها وجود ندارد. با توجه به اين كه جيوه عنصر بسيار سمي است، ورود آن به محيط زيست آلودگي بسياري را به همراه دارد.
با اينكه تنها 5 ميلي گرم جيوه در لامپهاي كم مصرف وجود دارد تا هنگام نشكستن لامپ خطري ايجاد نميكند، لازم است كه با شكستن لامپ فرش، موكت و فضاي محيط پاك سازي شوند.
لامپ هاي كم مصرف در كنترل اخلال ايجاد ميكند
لامپهاي كم مصرف غير استاندارد و قديمي ممكن است موجب بروز تداخل در عملكرد دستگاههاي لوازم خانگي مانند تلويزيون شود. چرا كه فركانس كار اين لامپ ها با فركانس دستگاههاي كنترل يكسان بوده است.
در همين راستا از سال 1995 ميلادي بر اساس توافقي مشترك بين توليدكنندگان لامپ كم مصرف و انجمن صنايع الكترونيك، مقرر شد كه فركانس 40 كيلو هرتز براي لامپهاي كم مصرف اعمال شود واين اصل به عنوان يك استاندارد به طور حتم رعايت شود.
لامپهاي كم مصرف غير استاندارد در نهايت عمر خود ايجاد دود، بو، تغيير رنگ، ترك خوردگي پايه و آشكار شدن قسمتهاي برق دار ايجاد ميكنند و ايمني مصرف كنندگان را به خطر مي اندازند. البته نگرانيهايي هم نسبت به بروز آتش سوزي در مورد اين لامپها ابراز شده است.
انتهاي پيام