«رجم» در ادبيات قرآني معني سنگسار ندارد
در نشست علمي بررسي اجراي حکم رجم در اسلام مطرح شد:
«رجم» در ادبيات قرآني معني سنگسار ندارد
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نشست علمي- تخصصي بررسي فقهي- تاريخي مجازات رجم با حضور صاحب نظران حوزوي در قم برگزار شد.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، حجت الاسلام والمسلمين احمد عابديني در اين نشست علمي که در موسسه فرهنگي فهيم برگزار شد، با ذکر اين مطلب که مبناي اصولي احکام طهارت و صلاة و نظاير آن با احکام حدود متفاوت است، گفت: روايات در خصوص زناي محصنه بسيار است، ولي اگر نگاه دقيق و تخصصي به اين روايات بيندازيم به اين نتيجه نمي‌رسيم که اين روايات دلالت بر وجوب رجم کرده باشد.
وي افزود: در اکثر اين روايات نقل شده است که از امام سوال شده است که کسي که چنين عملي انجام دهد چه ميشود و امام فرموده است، رجم ميشود؛ در اينجا دو نوع احتمال وجود دارد که اولين احتمال، آن که ممکن است امام با توجه به اين که در بين مردم مي‌زيسته اند با زبان عرفي مردم سخن گفته باشند که مفهوم، آن اين ميتواند باشد که اگر کسي چنين عملي انجام داد، حکومت وقت او را رجم مي‌کند؛ احتمال دوم اين که بگوييم منظور امام اين است که اين رجم در مقام حکم الهي است و همچون شمشير عدالتي که بالابرده ميشود، ولي پايين نمي آيد، به منظور ايجاد خوف از عاقبت عمل وضع شده باشد.
اين محقق و پژوهشگر حوزوي ادامه داد: يکي از دلايلي که به عنوان اين ادعا مطرح مي‌کنيم که ائمه اطهار(ع) وجوب حکم را بيان نکرده‌اند اين است که اولا در هيچ زماني اين حکم با تمام شرايط آن اعمال نشده است و دوم آن که به قدري موانع سخت در برابر احراز شرايط براي اجراي حکم رجم در اسلام وضع شده است که به طور کلي اجراي آن را در شرايط طبيعي، غير ممکن کرده است.
وي اضافه کرد: وجوب حضور چهار شاهد عادل با شرط خاصي که اسلام براي مشاهده عمل براي صدور حکم رجم وضع کرده است، امکان احراز را به صفر رسانده است؛ در بحث اقرار به اين عمل نيز احکامي وجود دارد که باز هم هيچ انسان عاقلي را با آن شرايط رجم نمي کنند؛ حتي اگر چهار بار اقرار نيز از سوي وي انجام شود. پس از خوردن اولين سنگ اگر اين شخص فرار کرد ديگر کسي حق ندارد وي را تحت پيگرد قرار دهد؛ حتي اگر بعد از چهار اقرار، دوباره آن را انکار کرد، اقرارهاي او از بين ميرود؛ پس اسلام در اين موضوع سعي کرده است روش تنبيه شرطي و تربيتي را در پيش بگيرد و به فرد توصيه به توبه و بازگشت مي‌کند تا تلاش براي نابودي وي.
حجت الاسلام والمسلمين عابديني در خصوص شرط علم قاضي براي صدور حکم رجم براي زاني محصنه، عنوان کرد: تعداد زيادي از فقها چنين حکم کرده اند که علم قاضي در حدود الهي حجت نيست، بلکه در مستند سازي حقوق الناس حجت است؛ آنچه از مشي بزرگان دين بر مي‌آيد اين است که آنان در مورد گناهان جنسي به دنبال بينه شرعي بودند که بازهم ايجاد نمي‌شد و به همين خاطر اين حدود را اجرا نمي کردند، بلکه اکثرا شيوه تربيت و متنبه کردن افراد را در پيش مي‌گرفتند.
وي در پاسخ به اين سوال که چرا اين حکم در زمان پيامبر(ص) و امام علي(ع) اجرا شده است، خاطرنشان کرد: به طور کلي با تحقيقي که سال‌ها در اين زمينه انجام داده ام، به اين نتيجه رسيده ام که رواياتي که در اين گونه موارد ذکر شده از لحاظ سندي ضعيف و از لحاظ دلالي اضعف است؛ در حالي که بيشتر روايات قوي از نظر سندي و دلالي برعکس اين روايات است؛ مثل بسياري از رواياتي که امام علي(ع) به عمر‌بن‌خطاب اجازه رجم و اجراي حدود را با براهين دقيق نمي دادند.
اين استاد حوزه با بيان اين که در خصوص پيامبر(ص) تنها يک مورد اجراي حکم رجم ذکر شده است که در اين زمينه نيز برخي از مورخان و سند شناسان از وقوع اين حادثه نيز اطمينان ندارند، تصريح کرد: در اين ماجرا شخصي به معاذ بن مالک که بنا بر نقل‌هاي صورت گرفته، شخصي ساده لوح و مقام طلب بوده است به قصد اين که در وصف وي آيه اي نازل شود، چنين ادعايي را در محضر پيامبر(ص) انجام مي‌دهد و حضرت نيز چهار مرتبه روي خود را بر مي‌گردانند و وي را به توبه نصيحت مي‌کنند که وي نمي پذيرد و در آخر که به اجراي حکم دستور مي‌دهند، وي را به جايي مي‌برند و سنگسار مي‌کنند. وقتي اولين سنگ‌ها به وي اصابت کرد، معاذ فرار کرد و زبير با استخوان پاي شتري وي را بر زمين مي‌اندازد و بقيه مردم وي را مي‌کشند؛ وقتي ماجرا را براي پيامبر(ص) تعريف مي‌کنند، حضرت به شدت ناراحت ميشوند و فرمودند «اگر علي(ع) با شما بود، گمراه نمي‌شديد» و سپس فرمان دادند که از بيت المال ديه اين مرد به خانواده‌اش پرداخت شود.
اين محقق و پژوهشگر حوزوي خاطرنشان كرد: در بحث حدود از آنجايي که احتياط و برائت در مقام همسان در کنار هم قرار مي‌گيرند، هر دو عنصر موجب ميشود تا حاکم از اجراي حدود تا حد توان جلوگيري کند، بر عکس مباني اصولي مربوط به طهار و صلاة و... که احتياط و برائت در مقام عکس در مقابل هم ظاهر ميشوند؛ به طور کلي «رجم» در ادبيات قرآني نيز معناي سنگسار نمي‌دهد، بلکه به آن معني است که شخصي را با تندي از کنار خود دور کنيم که اين معنا در مورد شيطان نيز به کار رفته است و خداوند به جاي نابودي شيطان، او را رجم يا از درگاه خود رانده است.
حجت الاسلام عابديني خاطرنشان کرد: اجراي حکم سنگسار در اديان يهود و مسيحيت بود و اسلام نيز اين رجم را پذيرفت تا اولا از سوي پيروان اين اديان متهم به انکار اديان پيشين نشود و همچنين به گناهکاران و زانيان چراغ سبز نشان ندهد.
به گزارش مركز خبر حوزه، استاد فقه و علوم قرآني حوزه علميه اصفهان با بيان اين مطلب که رجم و سنگسار زاني به شکلي که بعدها نيز مرسوم شده است، با دستور عمر‌بن‌خطاب صورت گرفته است که مورد انتقاد شديد امام علي(ع) نيز واقع شده بود، عنوان كرد: اميرالمومنين(ع) در خطبه شقشقيه با انتقاد از عمر به دليل وجود جامعه خشن و اجراي احکام خشونت بار، سعي داشتند اين مطلب را عنوان کنند که اسلام دين تربيت و رحمت است اين خشونتي که از سوي عمر رايج شده است، ديني و خدايي نيست.
انتهاي پيام
