پلانک کيهان را به تصوير کشيد

تصوير اين گزارش اولين تصوير کاملي است که تلسکوپ اروپايي پلانک فرستادهاست. اين تلسکوپ سال گذشته براي تحقيق درباره "قديمي ترين نور" در کيهان به فضا فرستاده شد.اندكي بيشتر از شش ماه طول کشيد تا اين تلسکوپ ششصد ميليون يورويي، اين نقشه ازعالم هستي را تهيه کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در اين تصوير آنچه که در ماوراي زمين بر اثر تابش نور با طول موج هاي خيلي بلند مرئي شده، نمايش داده مي شود. اين طول موج ها بلندتر از آن هستند که با چشم انسان قابل مشاهده باشد.
محققان مي گويند اطلاعاتي که از اين طريق به دست آمده از اين جهت قابل توجه است که به آنها کمک مي کند تا بفهمند کيهان چگونه به شکلي که اكنون ديده مي شود تبديل شده است.
در مرکز تصوير بخش هايي از کهکشان راه شيري ديده مي شود.
خط سفيد کشيده اي که به طور افقي در مرکز عکس قرار دارد، حلقه اصلي اين کهکشان است که خورشيد و زمين در آن قرار گرفته است.

در حال ساخته شدن

اينجا همان جايي است که بيشتر ستاره ها در راه شيري به وجود مي آيند اما چون اين تصوير انعکاس تابش نور با طول موج خيلي بلند را نمايش مي دهد، ستاره ها در آن ديده نمي شود.
در عوض، آنچه که ما ميبينيم مقدار زياد گرد و غبار و گاز است که به تشکيل ستاره ها منجر مي شود.
به طور مشخصي مي توان در اين عکس جريان هايي از غبار سرد را ديد که هزاران سال نوري بالاتر و پايين تر از سطح کهکشاني قرار گرفته اند.
پروفسور اندرو جف، يکي از اعضاي پروژه پلانک از کالج سلطنتي لندن مي گويد: " آنچه که در تصوير مي بيند ساختار کهکشان ما در فرم گاز و غبار است. اين تصوير به ما درباره آنچه که در همسايگي خورشيد رخ مي دهد اطلاعات زيادي مي دهد. در اين تصوير ما با مقايسه کهکشان ها با يکديگر مي فهميم که يک کهکشان چطور ساخته مي شود."
اما اگر دانشمندان بخواهند تصوير واضحي مثل آنچه که در وسط صفحه است داشته باشند، بايد بخش هاي سرخابي و زردي که در بالا و پايين تصوير ديده مي شود را تميز کنند.
اين بخش ها تشعشع "ميکروويو پس زمينه کهکشاني" يا CMB است. به CMB "اولين نور" هم گفته مي شود. پس از "انفجار بزرگ"، وقتي کيهان به اندازه اي خنک شد که اتم هاي هيدروژن تشکيل شود، اين نور توانست در کيهان حرکت کند.
دانشمندان مي گويند پيش از اين اتفاق، کيهان آنقدر گرم بود که ماده و تشعشع با يکديگر در هم آميخته بود و کيهان از فضايي کدر تشکيل مي شد.

ردياب هاي بسيار سرد

محققان اکنون مي توانند اين تغيير دما را رديابي کنند. اين اطلاعات مي تواند به آنها کمک کند تا ساختار کيهان در زمان تشکيل آن را ببينند و نقشه اي از آنچه که بعد از آن رخ داد تهيه کنند.
يکي از ماموريت هاي تلسکوپ پلانک اين است تا شواهدي از پديده "تورم" به دست آورد. اين همان پديده اي است که کيهان شناسان معتقدند در لحظات اوليه تشکيل کائنات رخ داده و در آن کيهان با سرعتي بيشتر از سرعت نور گسترش پيدا کرده است.
تئوري هايي وجود دارد که براساس آن اين لحظات در CMB ثبت شده است و با ردياب هايي که به اندازه کافي حساس باشند مي شود اين اطلاعات را دريافت کرد.
تلسکوپ پلانک به ابزاري براي اين کار مجهز شده است. برخي از ردياب هاي اين تلسکوپ مي تواند در دماي 273.05 درجه زير صفر کار کند. اين دما تنها يک دهم درجه از دماي صفر مطلق گرم تر است.
در حال حاضر تلسکوپ پلانک در حال تهيه نسخه ديگري از نقشه كيهان است. قرار است تا چهار نسخه از اين نقشه تهيه شود.
پروفسور جاف مي گويد: " ما مي دانيم که هر چه اطلاعات ما بيشتر و بهتر شود در نهايت به جايي مي رسيم که محدوديت هاي ابزار ما مشخص مي شود."
او ادامه مي دهد: " ما هر چقدر تلسکوپ پلانک را بيشتر در فضا نگه داريم، بيشتر درباره ابزارهايمان خواهيم دانست و در نتيجه بهتر مي توانيم آلودگي هايي را که در اين تصاوير ثبت مي شود پاک کنيم. آلودگي هايي که به خاطر روش کار ابزار ثبت در تصاوير ايجاد مي شود."

زمان براي تحقيقات

تيم تحقيقاتي که در اين پروژه فعاليت مي کند براي تحليل اطلاعات دريافتي به زمان نياز دارد. انتظار مي رود اولين سري از تصاوير آماده شده CMB و مقاله اي علمي در اين باره در سال 2012 منتشر شود.
اگرچه علاقه به اطلاعات ارسالي از تلسکوپ پلانک در حدي است که يکي دو گروه با استفاده از تصاويري که به رسانه ها داده شده است، تفسيرهايي را ارائه کرده اند.
اما دکتر جن تابر يکي از دانشمندان عضو پروژه پلانک در آژانس فضانوردي اروپا مي گويد اين تفسيرها بي فايده است.
او مي گويد: " بدون شک CMB در اين تصوير قابل مشاهده است اما در رنگ هاي آن دستکاري شده و نمي شود بر مبناي آن کار علمي کرد. به علاوه ما براي کوچک کردن حجم عکس وضوح آنرا کم کرده ايم."
پلانک مهمترين پروژه آژانس فضايي اروپا است که در ماه مه سال 2009 به فضا پرتاب شد و در فاصله يک ميليون کيلومتري زمين کار مي کند.
دو ابزار ثبت در اين تلسکوپ وجود دارد که آسمان را در نه باند فرکانسي مختلف رصد مي کند.