هواپیماهای غیر نظامی

دانستنیهای جالب در مورد هواپیمایAir Bus-A380
سلام

طراحی کاکپیت هواپیمای A-380:
طراحی کاکپیت هواپیمای ای-۳۸۰ بر پایه خانواده هواپیماهای ایر‌باس ای-۳۲۰ و ای-۳۴۰ بنا شده است. دلیل تشابه در دیزاین، پایین آوردن هرچه بیشتر هزینه ها و زمان آموزش خلبانان است. نکتهٔ جالب در مورد انتخاب اسم ایر‌باس ای-۳۸۰ و استفاده از شماره ۸ در نام آن تشابه سطح مقطع هواپیما به عدد ۸(در زبان لاتین) و خوش یمن بودن عدد ۸ در کشورهای اسیای به عنوان اولین سفارش دهندگان این هواپیماست.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

فرامین مکانیکی و هیدرولیکی معمولا بسیار سنگین و نیازمند طراحی مسیر کابلها در سراسر هواپیما و همچنین استفاده از پولیها، محورهای خمیده و در صورت هیدرولیکی بودن، انتخاب صحیح مسیر لولها و دقت در زمان طراحی و بازبینی‌های مداوم در زمان چک‌های روتین و تعمیرات پیچیده است. هر دو سیستم فوق نیازمند سیستمهای اضافی برای پشتیبانی‌ در زمان وقوع خرابی‌ در آنها است که در نتیجه باعث افزایش قیمت و وزن تمام شده هواپیما میشود. وزن اضافی خود باعث بالا رفتن هزینه‌های راهبردی هواپیما بخاطر مصرف بیشتر سوخت میشود.
سیستم‌های فوق قابلیت محدودی برای تصحیح کردن تغییرات آیرودینامیکی هواپیما دارند. این تغییرات معمولا وابسته به استراکچر بدنه و استحکام آن است. برای مثال در زمان استال و یا چرخش دورانی به دور خود (Spinning) و یا (Piot Induced Oscillation (PIO (که بطور مختصر به معنائ اجرا کردن یک سری از دستورات در جهت تصحیح شرایط بحرانی در زمان پرواز در جهت خلاف اتفاق افتادن آن شرایط است. برای مثال در زمان لندینگ و انجام فلر (Flare) یا بالا بردن دماغه برای کم کردن سرعت، در صورتی‌ که خلبان دماغه هواپیما را بیشتر از حد بالا ببرد باعث افت سرعت و در نتیجه استال میشود. طبیعتا خلبان در چنین حالتی سریع دماغه را پایین داده ولی‌ این کار باعث بالا رفتن سرعت اپروچ میشود که دوباره نیازمند بالا بردن دماغه برای کم کردن سرعت است. انجام این مراحل پشت هم ایجاد یک لوپ را می‌کند) که شدیدا وابسته به تعادل و استراکچر هواپیما هستند تا به فرامین، سیستمهای فوق راهکار سریع برای جبران شرایط استراری ندارند.
مهندسین برای غلبه بر شرایط فوق با استفاده از کامپیوتر و مدارت الکتریکی‌، سیستمهای کنترلی هوشمندی را طراحی کرده اند که باعث کاهش وزن و برخورداری از قابلیت بسیار بالای برای تصحیح خطا و نواقص در حین پرواز میشوند.
سیستم فوق (Fly-By-Wire (FBW نامیده شده که در آن کامپیوتر نقش واسطه بین خلبان و سروموتور‌ها (Actuators) و سطوح کنترل را بازی می‌کند. کامپیوتر نقش اساسی‌ در تحلیل اطلاعات و تصحیح خطاهای وارده چه از طرف خلبان و چه از طرف پاسخ هواپیما به اطلاعات وارده دارد. هر FBW در هواپیماهای مدرن از چهار کانال مجزا (Quadruplexed) برای ارسال اطلاعات به فرامین استفاده میکنند و این بدلیل حفظ ایمنی در زمان از دست دادن یک یا دو مسیر ارسال اطلاعات به فرامین می‌باشد.

یوک در این نوع هواپیماها حذف و از موس و جیستیک برای هدایت هواپیما استفاده میشود. در واقع یوک (وسیلهٔ هدایت هواپیما در دست خلبان) جای خود را به اینترفیس های کامپیوتری داده است. حرکت فرامین به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل و کامپیوتر با انجام محاسبت دقیق، مقدار و محل حرکت هر سروموتور را مشخص می‌کند.
در ادامه به برسی قسمت‌های مختلف کاکپیت ای-۳۸۰ میپردازیم.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
دیزاین داخل کاکپیت ای-۳۲۰


گلس کاکپیت (Glass Cockpit)
در کاکپیت (فلایت دک) ای-۳۸۰ از گلس کاکپیت یا به زبان ساده از نمایشگرهای الکترونیکی پیشرفت تر نسبت به ای-۳۲۰ و ای-۳۴۰ استفاده شده است.این گلس کاکپیت ها، شامل چندین نمایشگر کامپیوتری هستن که تنها دیتا‌های لازم و ضروری پرواز رو نشان داده و از لود کار خلبان برای پردازش دیتا‌ها میکاهند.
شش ال-‌سی‌-دی (LCD) یا به عبارتی نمایشگرهائی مثل مانیتور کامپیوتر اطلاعات مربوط به پرواز را در اختیار خلبان قرار میدهند و دو نمایشگر (Interactive LCD) در روی کنسول میانی هم نقش رابط بین خلبان و مراکز زمینی‌ مثل برج مراقبت (ATC) را بر عهده دارن.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


(Cursor Control Device (CCD
اولین وسیلهٔ هدایت هواپیما برای خلبان بحساب میاید، که شامل موس کنترلر و ترک بال هستش و تمامم فرامین بوسیلهٔ پنجرهای آبشاری در داخل صفحات نمایشگر به سیستم‌های هدایت هواپیما وارد شده و هدایت هواپیما میسر میشود. هر خلبان سیستم سی‌-سی‌-دی خود را داشته و استفاده از آن به راحتی استفاده از موس در کامپیوتر می‌باشد و شرایط محیطی مثل خاموشی و یا توربلانس در استفادهٔ بهینه از آن مشکلی‌ بوجود نمی‌‌آورند.
(Primary Flight Display (PFD
مجموعه ایی از نمایشگرها که اطلاعات اولیهٔ پرواز شامل داده‌های ارتفاع و فشار برای ارتفاع سنج، سرعت واقعی و سرعت نسبت به زمین، ارتفاع حاضر و ارتفاع نقاط مختلف مسیر، سرعت عمودی و وضعیت نشستن به کمک اینسترومنت (ILS) در فرودگاه مبدا را در اختیار خلبان قرار میدهد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


Electronic Centralized Aircraft Monitor (ECAM
سیستم فوق امکان کنترل و تغییر مقادیر N1,N2,N3 و کنترل دمای سوخت، مقدار دبی سوخت، سیستمهای الکتریک، فشار و دمای کابین و کاکپیت، و حرکت سطوح کنترل را به خلبان میدهد.
N1 مقدار سرعت دورانی شفت داخلی (Low Pressure Shaft) در موتورهای جت را مشخص می‌کند. این شفت داخلی‌ نیروی لازم برای بحرکت دراوردن کمپرسور اولیه(Low Pressure Compressor) را از توربین ثانویه (Low Pressure Turbine) ،که خود از انبساط گاز‌های داغ خروجی‌ از موتور بحرکت درامده، منتقل می‌کند.
بدور شفت داخلی (Low Pressure Shaft) شفت دومی‌ (High Pressure Shaft) میچرخد که مقدار N2 سرعت دورانی شفت مذکور را مشخص می‌کند. این شفت داخلی‌ نیروی لازم برای بحرکت دراوردن کمپرسور ثانویه (High Pressure Compressor) را از توربین اولیه (High Pressure Turbine) منتقل می‌کند. در صورت وجود سومین قسمت در موتور شفت دیگری بر روی شفت دوم میچرخد که مقدار سرعت دورانی آن با N3 مشخص میشود.این شفت نیرو را از توربین اولیه به قسمت سوم کمپرسور منتقل می‌کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

پرواز آزمایشی‌ (Maiden Flight)


در یک صبح فروردین ماه سال ۲۰۰۵ جمع کثیری بالغ بر ۴۰ هزار نفر شامل خبرنگاران از سراسر دنیا و مردم عادی در فرودگاه شعر تولوز در جنوب غربی فرانسه گرد هم آمده ا‌ند تا شاهد اولین پرواز (Maiden Flight) هواپیمای ای-۳۸۰ باشند.هواپیمایی که از نظر بزرگی‌ بدنه و حمل مسافر رقیبی در خور برای خود در حال حاضر ندارد.خبرنگاران در جستجوی بهترین مکان برای تهیه گزارش خود از هواپیمایی هستند که ۷۳ متر طول و به اندازهٔ یک ساختمان ۷ طبقه (چیزی در حدود ۲۱ متر) ارتفاع دارد و فاصلهٔ نوک بالهایش به ۸۰ متر می‌رسد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


اگه تا حالا یک هواپیمای ۷۴۷ را از نزدیک دیده باشید برای تجسم ابعاد ای-۳۸۰ فقط لازمه چیزی در حدود ۳ متر به طول، ۴ متر به ارتفاع و ۱۰ متر به فاصلهٔ نوک بالهائ ۷۴۷ اضافه کنید. محاسبهٔ جالبی‌ که شرکت ایرباس در مورد ای-۳۸۰ انجام داده نشان دهنده گنجایش ۳۵ میلیون توپ پینگ پونگ در داخل بدنهٔ آن است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

ولی‌ چه عاملی باعث شده تا این همه خبرنگار و تماشاچی در این مکان جمع شوند؟ جواب این سوال در یک نکته نهفته است.شاید ابهت هواپیما دلیلی‌ برای این حضور باشه ولی‌ نکته مهمتر قمار بزرگ شرکت ایرباس در ساخت این هواپیما هستش. این شرکت بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار برای ساخت این نوع هواپیما سرمایه گذاری کرده و در صورت عدم موفقیت در پرواز آزمایشی‌ در واقع آینده شرکت در ابری تیره و تار قرار خواهد گرفت.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


کم کم هواپیما در ابتدای باند خود نمایی می‌کند و با افزایش سرعت در حدود ۲۶۰ کیلومتر در ساعت آمادهٔ تیک آف میشود، چرخ جلو از زمین کنده شده و هواپیما در دل آسمان اوج می‌گیرد. دست اندر کاران و مردم عادی با دست زدن‌های متوالی ابراز شادی خود را نشان میدهند ولی‌ این تازه شروع کار هست. این پرواز به مدت ۴ ساعت به طول خواهد انجامید و برای مردم حاضر در فرودگاه شهر تولوز کاری غیر از انتظار کشیدن باقی‌ نمانده است. ولی‌ ما از این فرصت استفاده کرده و به بررسی چگونگی‌ ساخت فیل سفید (اسم مستعار ای-۳۸۰) میپردازیم. ولی‌ قبل از آن باید به یک سوال پاسخ دهیم، چه عاملی باعث شد تا شرکت ایرباس ریسکی‌ به این بزرگی‌ در تاریخ این شرکت را بکند؟
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

در سه دهه گذشته تعداد سفر‌های هوایی به سه برابر افزایش یافته، در هر روز صدها هزار نفر به وسیلهٔ ۱۷ هزار پرواز از ۴ هزار فرودگاه در سرا سر دنیا به نقاط مختلف کرهٔ زمین مسافرت میکنند. متخصصین پیشبینی‌ میکنند که این مقدار تا سال ۲۰۲۰ به دو برابر قبل افزایش میابد. برای مقابله با این افزایش ایرباس طرح این هواپیما را بر روی میز کار خود قرار داد.این هواپیما برای سفرهای طولانی مدت (بالغ بر ۱۳ ساعت) و hub to hub طراحی شده است. در این نو سفر ها، مسافرین از فرودگاهای مختلف با هواپیماهای کوچک تر به فرودگاه سنترال منتقل شده و از آن جا به وسیلهٔ ای-۳۸۰ به نصف دیگر کرهٔ زمین مسافرت میکنند. در واقع این هواپیما ایده آل مسیر‌های جدید هوایی برای ورود و خروج به اسیای شرقی‌ است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

در نگاه اول ساخت این هواپیما کاملا غیر عقلانی و هزینه بر می‌باشد ولی‌ برای مدیر اجرایی شرکت ایرباس چارلز چمپیون (charles champion) کلمه ای به نام نشدن وجود ندارد. چارلز از گروه طراحی ایرباس خواسته بود هر نوع ایده قابل اجرا را با او در میان بذارند. یکی‌ از طرحهای اولیه که مورد قبول برای آنالیز قرار گرفته بود طرح Double Bubble بود. ایده این طرح شامل دو استونهٔ بهم چسبیده در داخل بدنهٔ هواپیما است. در نگاه اول طرحی بسیار چشم گیر و انقلابی بنظر میامد ولی‌ محاسبات دقیق کامپیوتری عکس آن را نشان داد. در واقع انجام این طرح باعث ساخت هواپیمایی بسیار سنگین و غیر ایرودینامیک میشد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


چارلز گروه طراحی را تشویق به خلق نمونهٔ جدیدتری کرد که حاصل آن طرح انقلابی یک هواپیمای ۳ طبقه بود که دو طبقه اول از بالا برای حمل مسافر و طبقه پایین برای حمل بار در نظر گرفته شد. پس از بررسی و انجام آنالیز‌های مختلف مهندسین به این نتیجه رسیدن که هواپیما از حد استاندارد سنگین تر هست و باید با انجام ترفند‌هایی‌ وزن را به حد ۲۷۷ تن محدود کنند که در این صورت تنها وزن این هواپیما ۵۰ درصد از ۷۴۷ پیشتر خواهد شد. ولی‌ در صورتی که مهندسین ایرباس قادر به انجام این کار نباشند آرزوی ساخت این هواپیما به خاطره ها خواهد پیوست. آرزوی حمل ۵۵۰ مسافر در یک هواپیما که باعث پایین آوردن قیمت بلیط (هزینهٔ هر صندلی‌) و همچنین هواپیمایی سبز تر(با الودگی کمتر) آنها را به کار مداوم و طراحی قطعات جدیدتر و همچنین ساخت و استفاده از مواد سبک تر وادار کرده بود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

خوب حالا برای لحظه ای بخش مهندسی‌ را به حال خودشان رها می‌کنیم و به بخش مارکتینگ سری می‌زنیم. کار این بخش در واقع نشان دادن بخشی از قابلیت‌های این هواپیما به صاحبان خطوط هوایی و متقاعد کردن آنها در سرمایه گذاری در این پروژه است. اینجا بد نیست به این نکته اشاره کنیم که ارزش هواپیمای مذکور چیزی در حدود ۳۰۰ میلیون دلار می‌باشد. ارزش خرید ۳۰۰ میلیون دلار معادل ۷۵۰۰ مرسدس بنز کلاس c سری ۳۰۰ در کانادا است.
به نظر شما برای متقاعد کردن صاحبان خطوط هوایی به سرمایه گذاری چند میلیاردی برای خرید چند فروند هواپیما بخش مارکتینگ ایرباس چه ترفندی را انتخاب می‌کند؟ آیا تنها به برگزاری چند شو و چاپ چند بروشور و کاتولوگ اکتفا می کنند ؟ جواب به سوال فوق نه هستش. برای این منظور ماکتی در ابعاد واقعی‌ (اشل ۱در۱) از داخل هواپیما ساخته شده و با استفاده از برنامه‌های کامپیوتری توری از قسمت‌های داخلی‌ این هواپیما برای خریداران برگزار میشود. این برنامه حتا قابلیت این را دارد که بدرخواست خریدار طراحی داخلی‌ را عوض کرده و آن را مطابق سلیقه و یا کاربرد خریدار تغییر دهد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

حالا دوباره برمیگردیم به پرواز آزمایشی‌ که چیزی در حدود یک ساعت از آن گذشته و دوستداران مشتاق این هواپیما هنوز در انتظار بازگشت آن به فرودگاه شهر تولوز هستن. ولی‌ آیا فکر می‌کنید این تنها یک پرواز عادی رفت و برگشت در یک مسیر خاص هستش یا تفاوتی‌ با پرواز معمولی‌ دارد؟ در هواپیمایی که بیش از ۴.۵ میلیون قطعه مختلف در آن بکار رفته، ۳ سیستم هیدرولیک با فشاری بالغ بر ۵۰۰۰ psi در هر زمان قدرت بخش سروموتور‌های آن است، پیش از ۳۰ هزار پیچ و مهره برای اتصال بخش‌های مختلف بدنه به یکدیگر و ۸ هزار پیش و مهره برای اتصال هر بال به بدنه در آن استفاده شده و بالغ بر ۵۰۰ کیلومتر سیم کشی به علاوهٔ ۳۵۰ کیلومتر سیم کشی‌های خاص برای دستگاهای اندازه گیری در هواپیمای مورد آزمایش در آن نصب شده تنها نمی تواند متکی‌ به یک پرواز ساده ۴ ساعته برای دادن اوکی به ایمنی آن باشد. این هواپیما برای گذشتن از تمامی تست‌ها نیاز به حداقل ۱۵۰۰ ساعت پرواز و بیش از ۱۵۰۰ بار تیک آف دارد. عکس زیر دستگاه‌های اندازه گیری در زیر فلایت دک در بخش حمل بار را نشان میدهد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

خوب حالا به شناخت سایر بخشهای هواپیما میپردازیم:

موتور‌ها (Engines)
در اواخر ساله ۲۰۰۰ بالاخره طراحان ایرباس شرکت رولزرویس (Rolls Royce) انگلستان را برای ساخت موتور‌های فیل سفید انتخاب کردن. موتور طراحی شده توسط این شرکت ۳۰ درصد قدرت پیش رانه (Trust) بیشتری نسبت به ۷۴۷ در اختیار خلبان این هواپیما قرار میدهد. ولی‌ قیمت هر موتور چیزی در حدود ۱۵ میلیون دلار معادل یک تن طلا است که در مجموع ۴ عدد موتور ۲۵ تا ۳۰ درصد قیمت تمام شدهٔ هواپیما است.
هر موتور ۸۰۰۰۰ پوند قدرت تولید می‌کند و در هر یک ثانیه یک لیتر سوخت را میسوزاند. این امر باعث تعبیه ۵ تانک سوخت در بالها و بدنه با گنجایش ۲۶۰ هزار لیتر در این هواپیما شده است. حال تصور این که یکی‌ از این موتورها دچار نقص فنی‌ شده و یکی‌ ازقطعات آن بخصوص پرههای فن ورودی از جای خود کنده و به بدنه یا بالها برخورد کند برای مهندسان طراح این هواپیما به صورت یک کابوس وحشتناک درامده بود.
برای این منظور مهندسین شرکت رولزرویس دست به اقدامی انقلابی در ساخت موتورهای هواپیماهای مسافری زده ا‌ند. در هر موتور تعداد ۲۴ پره در فن ورودی نصب شده که هر کدام از پره ها که از جنس تیتانیوم هستند یک متر طول و وزنی معادل ۵۰ کیلوگرم دارند. در زمان فول تراتل یا تخته گاز پرهها با سرعتی معادل ۳۰۰۰ دور در دقیقه (Revolutions Per Minute :rpm) به دور محور خود میچرخند و نیروی گریز از مرکز (Centrifugal Force) حاصل از چرخش نوک هر پره به اندازهٔ وزن یک لوکوموتیو ۱۱۰ تنی می‌باشد.
متخصصین رولزرویس در تستی خاص با نصب سیستم اتصال یکی‌ از پرهها به شفت با قابلیت انفجار، باعث شکست اتصال در زمان ماکسیموم سرعت دورانی این پره شده و پره مذبور به داخل موتور کشیده میشود. پره فوق در این تست با رنگ به صورت راه راه رنگامیزی شده است تا در دوربین فیلم برداری با سرعت بالا بهتر نشان داده شود. ولی‌ طراحی موتور به صورتی‌ است که اجازهٔ خروج پره مذبور را نمیدهد و تنها باعث از کار افتادن موتور میشود. این هواپیما با داشتن ۳ موتور هم قادر به ادامهٔ مسیر خود می‌باشد. در انجام این تست موتوری به ارزش ۱۵ میلیون دلار نابود شد ولی‌ این کمترین هزینه قابل پرداخت در جهت حفظ جان مسافرین است.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

بالها و بدنه (Wings And Fuselage)
خوب حالا که خیالمان از موتور‌ها راحت شد و هنوز وقت برای برگشت هواپیما باقیست به سایر قسمت‌ها میپردازیم. سایر قطعات بدنه در ۵ کشور اروپایی ساخته و به شهر تولوز فرانسه برای مونتاژ ارسال میشود. بالها در کشور ولز، بدنه و قسمت دم عمودی (Vertical Tail) در آلمان؛ قسمت دم افقی (Horizontal Tail) در اسپانیا،سایر قطعات بدنه در فرانسه و البته موتور‌ها در انگلیس. در مجموع برای ساخت این هواپیما از هزاران کمپانی کوچک و بزرگ از سراسر دنیا از جمله آمریکا و ژاپن مواد اولیه و یا قطعات ساخته شده به فرانسه ارسال میشود. بزرگترین کارخانه ساخت بیچیدترین سیستم بال به وسیلهٔ ایرباس در کشور ولز احداث شده است. ۳۲ هزار قطعه مختلف از ۵ قاره جهان به این کارخانه ارسال میشود. یکی‌ از مهمترین مواد ورقه‌های الومینیومی به طولی بیشتر از ۳۶ متر است که از ایوا آمریکا که مرکز بزرگترین کارخانه الومینیوم سازی دنیا است به ولز حمل میگردد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

هر بال چیزی در حدود ۶.۵ تن وزن دارد و با در نظر گرفتن حجم و وزن بنزین درون باک‌های داخل بالها، هواپیمای ای-۳۸۰ بیشتر شبیه به یک تانکر پرنده هست تا یک جت مسافری. استراکچر بال از بخشهای بسیار پیچیده در طراحی این هواپیما است. هر بال شامل ۱۰ پنل الومینیومی مجزا میباشد که هر پنل تلرنس ساخت و وزن مخصوص به خود را دارد.هر پنل یک قطعه بزرگ الومینیومی (Slab) به طول ۳۶ متر و وزنی بالغ بر ۵ تن است که باید بر روی آن ماشین کاری صورت بگیرد تا بشکل مورد نظر دراید. این قطعه بزرگ الومینیومی بوسیلهٔ یک جرثقیل سقفی مخصوص که با سیستم وکیوم کار می‌کند به دستگاه CNCمنتقل شده و برای ماشین کاری (فرز کاری) آماده میشود. ماشین کاری این قطعه ۳ روز بطول می انجامد و ۷۰ درصد از وزن قطعه ماشین خواهد شد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

پایان قسمت اول...

بعد از مرحلهٔ ماشین کاری نوبت به Creep Forming و یا استفاده از حرارت برای شکل دادن مواد (در اینجا الیاژ مخصوصی از الومینیوم سخت کاری شده) است.این پروسه ارتباط مستقیم با انحنا ساختار بال دارد که انحنا نیز خود تاثیر زیادی بر بازدهٔ ایرودینامیکی بال خواهد داشت. ۸ پنل از ۱۰ پنل بال به این روش فرم داده میشوند. برای این منظور هر پنل در قالبی‌ خاص جا داده شده و بعد از پوشاندن کلّ قالب با مواد پلاستیکی مخصوص برای محافظت سطح بال از خوردگی بوسیله اکسیژن و انجام وکیوم در جای خود ثابت میشوند. بعد از انجام این مقدمات کل پکیج بداخل اتوکلاو (Auto Clave) که یک کوره بسیار بزرگ به ابعاد ۴۲ متر طول در ۶ متر قطر و ۳۳۰ تن وزن است وارد شده و به مدت ۲۴ ساعت در دمای ثابت ۱۵۰ درجه و فشار ۸.۵ بار نگهداری میشود. بعد از خروج از اتوکلاو پنلها خاصیت فنری پیدا کرده و به شکل مورد نظر طراحان در میان. در طول این اتوکلاو ۹ بخش دمش و کنترل گرما تعبیه شده که کاملا کامپیوتری کنترل میشوند تا دما در تمام بخش‌های بال ثابت بماند.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

این اتوکلاو بزرگترین در کلاس خود در اروپا است. بال یک هواپیمای ای-۳۸۰ پنجاه درصد بلندتر از بال یک ایرباس ای-۳۲۰ می‌باشد و برای همین مهندسین ایرباس این اتوکلاو را طراحی و ساخته ا‌ند. خطا در ثابت نگاه داشتن دما در سر تا سر طول بال نمیتواند از ۳ درجه فراتر رود. در صورتی‌ که در حین انجام این پروسه غلاف پلاستیکی روی بال دچاره پارگی شود کلّ قطعه که ساعتها کار بر روی آن انجام شده از رده خارج میشود. بعد از اینکه مهندسین از سلامت بال اطمینان حاصل کردن بال به کارخانهٔ بسیار مجهز مونتاژ ارسال میشود. این کارخانه ۸۵۰۰۰ متر مربع وسعت دارد. در این کارخانه پنلهای الومینیومی به بقیه استراکچر بال متصل میشود.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

افراد تیم مونتاژ در مرحلهٔ اول باید محل‌هایی‌ خاص از هرپنل(بیشتر در خط اتصال بین پنلها) را با مواد عایق پوشش داده و بعد پنل مذبور را به بخش اصلی‌ بال متصل کنند. این کار باید به سرعت و با بدقت انجام شود زیرا مواد عایق در مجاورت هوا در کم تر از یک ساعت خشک میشوند ودر صورت سفت شدن باید از روی بال تراشیده شده و پروسه از اول شروع شود. عایق شدن درست این بخشها بسیار برای هواپیما حیاتی است زیرا این بخشها باک‌های داخل بال هستند. اولین پنل ۳۴ متر طول و یک تن وزن دارد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

بعد از اتمام اتصال اولین پنل به استرکچر نوبت به اتصال پنلها بیکدیگر می‌رسد، روش اتصال کاملا سری بوده بصورتی که مهندسین شرکت ایرباس دستور به خاموش کردن دوربینهای فیلم برداری ما دادن. مرحلهٔ اتصال ۴ هفته به طول خواهد انجامید ولی‌ ساخت یک ای-۳۸۰ به این جا ختم نمی‌شود.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]



شرکت ایرباس به مدت ۳۰ است که در آلمان به ساخت قطعات بدنهٔ هواپیما‌های مختلف خانواده ایرباس مشغول می‌باشد، ولی‌ بعد از اعلام ساخت ای-۳۸۰ این شرکت تصمیم به ساخت کارخانهٔ بسیار عظیمی‌ در شهر هامبورگ گرفته است که قابلیت کار بر روی ۴ فروند هواپیما ای-۳۸۰ پارک شده در کنار هم را به کارکنان ایرباس میدهد. زیرا کل هواپیما بعد از مرحله مونتاژ نهایی‌ از فرانسه به آلمان ارسال تا قطعات تزینیی داخلی نصب و رنگامیزی نهایی‌ بر روی آن انجام شود. برای افزایش زیربنای این کارخانه نیاز به ساخت ۳ اشیانه جدید به همراه افزایش طول باند فرود است. ولی‌ مشکل بزرگی‌ برابر مدیران این شرکت قرار دارد، مردم شهرک چسبیده به این کارخانه و فعالان حفظ محیط زیست با انجام تظاهرات و کشیدن کار به دادگاه در برابر اقدام مدیران ایرباس ایستاده و باعث تاخیر در ساخت این مجتمع به مدت ۲ سال شده ا‌ند.

در صورت اتمام این کارخانه نرخ ایجاد اشتغال در شهرهای اطراف بالا رفته و باعث رونق سایر بخش‌های اقتصادی میشود ولی‌ چرا باز هم این طرح مورد قبول ساکنان شهرهای اطراف نیست؟ این عکس العمل مردم باعث خسارتی معادل صدها میلیون دلار برای ایرباس شده است! در واقع اعتراضات مردم در پشت افزایش طول باند فورد قرار گرفته است. این باند بیشتر برای تست ورژن حمل بار ای-۳۸۰ یا کارگو (Freighter) است و اضافه کردن طول باند باعث نزدیک شدن انتهای باند در فاصلهٔ ۴۵۰ متری شهرک Neuenfelde میشود. در داخل این شهرک کلیسایی قرار دارد که محل نصب یک اورگ قدیمی‌ ساخته شده در سال ۱۶۸۸ میلادی است. این اورگ به دلیل ظرافت در ساخت بسیار حساس به ارتعاشات حاصل از نشست و برخاست هواپیما و همچنین گردابهای حاصل از حرکت هواپیما در نوک بال آن میباشد. این گردابها در مرکز خود سرعتی معادل ۱۳۰ کیلومتر بر ساعت دارند که در صورت تداوم پرواز‌های آزمایشی‌ در این منطقه باعث تخریب این کلیسا و تزئینات داخلی آن میشود.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

مردم این شهرک در طی‌ سالهای قبل شاهد حضور هواپیمای بزرگ دیگری در این ناحیه بوده‌اند، هواپیمای ساخته شده توسط ایرباس برای حمل بدنهٔ سایر هواپیماهای این شرکت. بلوگا (Beluga) نام داده شده به این هواپیما است که برگرفت شده از اسم نژادی از خانواده نهنگ میباشد و در سال ۱۹۹۶ وارد سرویس شده است. این هواپیما از ای-۳۸۰ کوچکتر است ولی‌ مقدار لرزشهای حاصل از تیک آف و لندینگ آن در حال حاضر برای ساکنان شهرک مسعله ساز شده است و در صورت حضور ای-۳۸۰ این شرایط بحرانی تر هم میشود. هر بلوگا قادر به حمل بدنهٔ و بالهائ یک ای-۳۲۰ است.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

در ۵۷ کیلومتری شهر هامبورگ در شهر اشتاد (Stedt) برای ساخت بال عمودی (Vertical Tail) شرکت ایرباس از مواد جدیدی که از فیبر کربن مسلح شده با پلاستیک است استفاده می‌کند. این مواد بسیار سبک و در عین حال بسیار مقاوم هستند و میشه گفت مقاومت آن برابر با مقاومت الماس و ۶ برابر فولاد است. این مواد به وسیله ماشینهای بافت فول کامپیوتری لایه به لایه بافته شده و به هر شکل خاص مورد نظر طراحان در میان. بعد از مرحلهٔ بافتن، این مواد به کوره ارسال شده و تحت گرما به اصطلاح پخت میشوند، بعد از پخت، این مواد استرس زودایی شده و برای رنگامیزی و خشک کردن ارسال میشوند. بعد از این مراحل پنل آماده اتصال به استراکچر بال عمودی است، این کار به وسیلهٔ یک روبات عظیم که در واقع مجموعه‌ای از ماشین‌های دریل و چکش بادیی است انجام میشود. دقت این ماشین فراتر از تصور می‌باشد و در یک مرحلهٔ کاری تا ۱۰ هزار اتصال را به وسیلهٔ پرچ به هم متصل می‌کند. اپراتور این ماشین موظف به چک تمامی‌ ۱۰ هزار اتصال به وسیله سیستمهای تعبیه شده در آن است.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

پایان قسمت دوم

بوئینگ (مکدونال داگلاس) امدی-۱۱ Boeing MD-11 یک هواپیمای مسافربری پهن پیکر سه موتوره ساخته شرکت مکدونال داگلاس از شرکتهای اقماری بوئینگ کشور آمریکا است. نخستین پرواز امدی-۱۱ در ۱۰ ژانویه ۱۹۹۰ صورت گرفت. بیشتر مدلهای مسافربری آن با تغییر کاربری به هواپیماهای ترابری ویژه حمل کالا تبدیل شده اند . بوئینگ امدی-۱۱ نسل جدیدی از هواپیمای قدیمی تر این شرکت، مکدونال داگلاس دیسی-۱۰ به حساب میآید .

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

تاکنون 200فروند از این نوع هواپیما ساخته شده که تا سال 2000 تولیدآن ادامه داشته است.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]


مخفف Mc Donnell Douglas است که پس از Boeing بزرگترین شرکت هوافضائی دنیا پس از بوئینگ محسوب میشد، اماپس ازاینکه ایرباس در دهه هفتاد شروع به فعالیت نمودو رقابت با بوئینگ و مکدانل داگلاس درعرصه بین المللی شروع شد .ایرباس ازاین دو شرکت آمریکایی پیشی گرفت و شرکت بوئینگ ومکدانل داگلاس برای رقابت با ایرباس وحفظ سهم خود دربازار جهانی با یکدیگر ادغام شدند وبوئینگ سهام این شرکت را خریداری نمود.و چون بوئینگ گروه مک دانل داگلاس را خریداری کرد ه در حال حاضر محصولات تحت عنوان بوئینگ تولید می شوند .
ولی تمامی مدلهای MD در زمان مالکیت قبلی تولید شده اند و تنها مدل MD-80/82 تا سه الی چهار سال پیش با عنوان B-717 تولید می شد.
لازم به ذکر میباشد که هواپیمهای مثل اف15 واف 4نیز ساخت شرکت مکدانل داگلاس می باشد.
بوئینگ امدی-۱۱ دارای دو موتور توربوفن در زیر بالها و یک موتور در بخش پائینی باله عمودی انتهای هواپیماست.
سرعت کروز:0.88 Mach (587 mph, 945 km/h, 520 kn)
فاصله نوک دو بال: ۵۱٬۶ متر
طول: ۶۱٬۶ متر
ارتفاع: ۱۷٫۶ متر
ظرفیت مسافر: ۴۱۰ نفر
بیشینه سرعت: ۹۴۵/۰ ماخ (۱۰۰۳ کیلومتر بر ساعت)
محدوده پرواز: ۷۲۴۰ کیلومتر
موتورها:سه نوع موتور باقدرت های زیر
Pratt & Whitney PW4460 - 60,000 lbf (270 kN)
PW4462 - 62,000 lbf (280 kN)
General Electric CF6-80C2D1F - 61,500 lbf (274 kN)

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

مدلها

MD-11 مدل استاندارد مسافربری.
MD-11 C دارای درب بزرگ در عقب برای حمل بار.
MD-11 CF دارای قابلیت تبدیل از مسافربری به ترابری و بالعکس.
MD-11 ER دارای باک بنزین اضافه برای مسافتهای طولانی تر.
MD-11 F برای ترابری و حمل کالا.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

هواپیمای ترابری ایلوشین


هواپیمای ترابری ایلوشین 62 که برای نخستین بار در سال 1963 به پرواز در آمد اساساً با هدف تامین هواپیمای ترابری جت دوربرد برای خطوط هوایی ایرو فلوت با همان امکانات رفاهی و قابلیتهای عملکرد پروازی شبیه مسافربرهای هم رده غربی طراحی و ساخته شد. تا آن زمان دفتر های طراحی روسی ترکیب بندیهای ابداعی غربیها در بیشتر رده های هواپیماهای مسافری ( چه توربوپراپ و چه توربوجت) را آزموده بودند و فقط ترکیب بندی شاخص چهار موتور جت آویخته از بالها مثل بویینگ 707 و دی سی 8 هنوز توسط روسها آزموده نشده بود . وقتی که روسها اولین هواپیمای جت 4 موتوره را طراحی می کردند به تقلید از طرحهای قبلی خود موتورها را در عقب بدنه قرار داده و دم تی شکل برایش انتخاب کردند.

همانند طرحهای مشابه غربی این طرح جدید روسها هم به " تدابیری برای غلبه بر گرایش هواپیما به ((واماندگی عمیق)) نیاز داشت "
( تحقق پدیده مخرب واماندگی عمیق برای هواپیماهای با دم تی شکل , غیر قابل جبران بوده و باعث سقوط هواپیما میشود)

به علاوه تاخیر در تامین موتور مناسب برای ایلوشین 62 از مشکلات عمده این طرح بود . پیش نمونه ایلوشین 62 با موتور توربوجت " لیولکا ای ال 7 " به رانش 16500 پوند پرواز کرد. . موتور توربوفن " کوزنتسف ان کا 8-4 " با رانش 23100 پوند بعداً برای آن آماده شد.

ناتو طرح جدید را کلاسیک نامید و تولید انبوه آن با پیش بینی حمل 168 مسافر در آرایش تک کلاسه و حداکثر تا 186 نفر مسافر آغاز شد و این هواپیما از 1967 به خدمت ایروفلوت در آمد . پس از پروازهای درون مرزی ایلوشین 62 در مسیر مسکو مونترال به کا گرفته شد. در سال 1968 این هواپیما جانشین توپولوف 144 در مسیر مسکو نیویورک شد. و تدریجاً به هواپیمای مسافر بری استاندارد آئروفلوت برای مسیرهای دوربرد گردید.

ایلوشین 62 مدل ام:

تا سال 1971 تولید ایلوشین 62 ام آغاز شد. این مدل به موتور " سولوویف " مجهز است که با مصرف سوخت ویژه کمتر عملکرد بارمزد به برد بسیار بهتری را فراهم می آورد. به ایت ترتیب ضعف مهم اولیه برطرف شد. اصلاحات دیگر این مدل شامل این موارد است: تغییر در آرایش عرشه پروازی , سیستم اویونیک جدید تر, و اصلاح سیستم اسپویلر ها ( برای تقویت عملکرد هواپیما در حالت غلت)

ایلوشین 62 مدل ام کا :

با ثابت نگه داشتن سیستم پیشرانه مدل ام و با تغییر سیستم کنترل پرواز و تقویت سازه و ارابه های فرود برای تحمل وزن بیشتر در حین نشست و برخواست مدل جدید ایلوشین ام کا عرضه شد که ظرفیت حمل 195 نفر را دارا میباشد .

از مجموع بیش از 200 فروند تولید شده اولیه حدود 150 فروند در خطوط ایروفلوت به خدمت در آمد . عمر طراحی سازه ایلوشین 62 معادل " 25000-30000 ساعت پرواز " و " 7000-8000 نوبت نشست و برخواست " است.

کاربران : خطو هوایی کشورهای شوروی سابق. چین . آلمان شرقی سابق. لهستان . رومانی. چکسلواکی سابق. بلغارستان. موزامبیک. ویتنام. کوبا . ایران .

مشخصات فنی ایلوشین 62 ام :

چهار موتور تور بوفن سولوویف
بیشترین رانش موتور : 24250 پوند
ظرفیت مخازن سوخت درونی: 103500 لیتر

ابعاد و اوزان:
دهانه بال : 43 متر
زاویه پس گرایی بال : 32 درجه
طول هواپیما: 53 متر
ارتفاع : 12 متر
وزن خالی عملیاتی: 71600 کیلوگرم
بیشترین بارمزد: 23000 کیلوگرم
بیشترین وزن بر خواست : 165000 کیلوگرم
بیشترین وزن فرود : 105000 کیلو گرم

عملکرد پروازی:
بیشترین سرعت کروز: 920 کیلومتر
طول میدان بر خواستن : 3300 متر
مسافت فرود: 2500 متر

برد:
با بیشترین بار : 7800 کیلومتر
با 10000 کیلوگرم بار مزد: 10000 کیلومتر

سرنشینان:
خدمه 5 نفر( شامل خلبان کمک خلبان . مهندس پرواز . ناوبر . متصدی رادیو)
حمل 186 نفر در آرایش تک کلاس در ردیفهای شش صندلیه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

برگرفته از کتاب دایره المعارف پرواز