بي‌توجهي بازار لپ‌تاپ ايران به بحران اقتصادي دنيا
بي‌توجهي بازار لپ‌تاپ ايران به بحران اقتصادي دنيا
خبرگزاري فارس: عليرغم سايه سنگين بحران اقتصادي بر بخش هاي مختلف صنايع مرتبط با فناوري اطلاعات، حجم واردات لپ‌تاپ طي چهار ماه نخست سال 88 حدود 630 هزار كيلوگرم به ارزش دلاري بيش از 66 ميليون دلار بوده است.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
به گزارش خبرنگار فناوري اطلاعات خبرگزاري فارس، در فضاي كنوني كه صنايع مختلف دستخوش بحران اقتصادي شده‌اند و مشكلات فراواني براي آن‌ها به‌وجود آمده، بازار كامپيوتر نيز از اين جريان بي‌نصيب نمانده است.
از آنجايي كه توليدكنندگان، به خصوص در بازار كامپيوتر و لوازم جانبي همواره در تلاشند با توليد محصولات جديد و قابليت‌هاي متفاوت مصرف‌كنندگان را به سمت خود بكشانند، وابستگي بازارهاي مصرفي به كشورهاي توليدكننده زياد است و بر همين اساس، بروز بحران اقتصادي، كاهش قيمت و نوساناتي از اين دست در كشورهاي ياد شده از جمله ايران مي‌تواند به صورت مستقيم تاثير بگذارد.
بازار كامپيوتر ايران اين روزها به صورت گسترده شاهد افزايش استقبال كاربران از خريد كامپيوترهاي قابل‌حمل يا همان لپ‌تاپ‌ها است و اين علاقه‌مندي به قدري افزايش يافته كه برخي كارشناسان خبر از رشد 200 درصدي فروش لپ‌تاپ در سال 88 نسبت به سال گذشته داده‌اند.
اما با ادامه يافتن بحران جهاني اقتصادي، كشور ما نيز شاهد نوساناتي در بازار لپ‌تاپ است كه به دنبال آن، واردات كالاهاي كامپيوتري به ويژه لپ‌تاپ‌ها با كاهش مدل‌هاي جديد روبه‌رو شده و اين موضوع تعادل در عرضه و تقاضاي اين قبيل كالاها را بهم زده است. اما در كنار اين نوسانات، گمرك ايران اعلام مي‌كند كه واردات لپ‌تاپ به كشور همچنان سير صعودي خود را دنبال مي‌كند و بازار داخلي آمادگي فروش حجم بيشتري از كامپيوترهاي همراه را دارد.
بنابراين گزارش، گمرك در گزارش جديد خود اعلام كرد حجم واردات لپ‌تاپ طي چهار ماه نخست سال 88 حدود 630 هزار كيلوگرم بوده كه ارزش ريالي اين حجم واردات به بيش از 659 ميليارد ريال مي‌رسد. ارزش دلاري واردات لپ‌تاپ طي چهار ماه نخست سال 1388 نيز بيش 66 ميليون دلار گزارش شده است.
در چهار ماه نخست سال گذشته 403 هزار كيلوگرم لپ‌تاپ معادل 573 ميليارد ريال يا 62 ميليون دلار وارد ايران شد كه اين آمارها گوياي رشد واردات لپ‌تاپ به ايران و افزايش ظرفيت داخلي براي خريد رايانه‌هاي قابل‌حمل است.
گمرك ايران پيش از اين هم اعلام كرده بود كه در يازده ماه نخست سال 1387 بيش از 1300 تن لپ‌تاپ به ارزش 185 ميليون دلار از مبادي قانوني وارد كشور شد كه اين رقم در مقايسه واردات 703 هزار كيلوگرمي لپ‌تاپ در سال 86، حدود دو برابر رشد را نشان مي‌دهد.
اعداد مذكور تنها گوياي لپ‌تاپ‌هايي است كه از كانال‌هاي قانوني و زير نظر دولت وارد كشور شده است كه البته با نگاه اجمالي به بازار و كند و كاو در فروشگاه‌هايي كه لپ‌تاپ‌هاي بدون گارانتي را به فروش مي‌رسانند، متوجه مي‌شويم كه شايد بيش از اين مقدار، لپ‌تاپ به صورت غيرقانوني در ايران عرضه شده است.
با اين اوصاف، اگر قاچاقچيان كامپيوترهاي قابل‌حمل هم آمار مربوط به واردات خود را اعلام مي‌كردند، به‌درستي مشخص مي‌شد كه اين روزها بازار داخلي لپ‌تاپ‌ها تا چه حد داغ شده و شركت‌ها را به واردات اين قبيل محصولات ترغيب كرده است.
اين مسئله براي كشور ما كه تقريبا همه برندهاي توليدكننده لپ‌تاپ آن را تحريم كرده‌اند، يك اتفاق عجيب محسوب مي‌شود كه اين اتفاق باعث شده تا شركت‌هاي توليدكننده و واسطه‌هاي فروش، سود فراواني را از آن خود كنند. در حالي كه عرضه محصولات بسياري از شركت‌هاي وابسته به ايالت متحده نظير Apple، Dell، HP، IBM/Lenovo بر اساس تحريم‌هاي صورت گرفته در ايران ممنوع است، محصولات اين شركت‌ها به راحتي و البته بدون گارانتي و خدمات پس از فروش در داخل كشور به فروش مي‌رسد و قيمت آن‌ها نيز نسبت به قيمت‌هاي جهاني تفاوت چنداني ندارد.
اما عدم پشتيباني‌هاي صحيح از اين قبيل لپ‌تاپ‌ها باعث كاهش تمايل كاربران به خريد اين محصولات نشده است. باشگاه فعالان آي‌سي‌تي(S&P) طي چند سال گذشته با تجميع نظرات اعضاي خود كه بيشتر آن‌ها را فروشندگان بازار تشكيل مي‌دهند، آمارهاي جالبي به دست آورده است. بر اساس آخرين نظرسنجي اين باشگاه، در سال گذشته برند Dell با 7/30 درصد، سوني با 5/24 درصد، توشيبا با 7/13 درصد، HP با 1/8 درصد و ايسر با 7 درصد بيشترين محبوبيت را در بازار لپ‌تاپ ايران داشته‌اند.
علاوه بر اين، برندهاي Asus، Sanyo، Apple، IBM/Lenovo، Fujitsu Siemens، Suzuki، Gigabyte، Farasoo، Samsung، Sharp، LG، Juniper، NEC، BenQ و Hyundai نيز در مجموع توانسته‌اند 16 درصد از اين بازار را از آن خود كنند.
فارغ از اين آمار و ارقام، نگاهي اجمالي به مراكز خريد و فروش كامپيوتر در ايران نشان مي‌دهد كه نسبت به چند سال گذشته، اين روزها فروشگاه‌هاي بيشتري لپ‌تاپ‌ها را در ويترين‌هاي خود جا داده‌اند و مردم نيز بيش از گذشته در مقابل اين ويترين‌ها پرسه مي‌زنند تا با پرس و جو و بررسي‌هاي ميداني نسبتا طولاني، اقدام به خريد يك لپ‌تاپ كنند.
بر اساس برخي آمارها گفته مي‌شود كه در سال گذشته حدود 500 هزار لپ‌تاپ در ايران فروخته شده بود و در مقابل، پيش‌بيني مي‌شود كه با رشدي باورنكردني و غيرمنتظره، تعداد لپ‌تاپ‌هاي فروخته شده تا پايان سال جاري به 1/5 ميليون عدد برسد.
برخلاف آمارهاي منتشر شده از سوي گمرك، واردكنندگان لپ‌تاپ معتقدند كه عدم امكان گشايش LC و كاهش حجم نقدينگي در بازار موجب شده است تا از توانايي‌هاي اين مراكز در واردات لپ‌تاپ كاسته شود. كارشناسان و فعالان بازار داخلي لپ‌تاپ اعلام كرده‌اند كه به‌رغم آمار و ارقام‌هاي دولتي اعلام شده، از ابتداي سال 88 تاكنون شاهد كاهش ورود لپ‌تاپ به ايران بوده‌ايم كه مهم‌ترين دليل آن هم كاهش نقدينگي و پايين آمدن سطح توانايي واردكنندگان براي ادامه حضور در اين بازار است.
در اين ميان، برخي فعالان بازار اعلام كرده‌اند كه به‌تازگي اداره استاندارد اجازه ترخيص برخي مدل‌هاي لپ‌تاپ‌ها را به بازار داخلي نمي‌دهد كه اين مسئله نيز تاثيرات فراواني در اين زمينه برجا گذاشته است.
اما برخي شركت‌ها مي‌كوشند كه اين فضاي نابسامان را در كنار مشكلات ناشي از بحران اقتصادي، به نفع خود به پايان برسانند. از جمله اين شركت‌ها Dell است كه با شناخت كافي از بازار، در اقدامي هوشمندانه سري لپ‌تاپ‌هاي پيشرفته XPS خود را به گونه‌اي طراحي كرده است تا قيمت آن به كمتر از 800 دلار برسد تا كاربران ايراني بتوانند اين سري جديد از لپ‌تاپ‌ها را با قيمتي كمتر از 900 هزار تومان تهيه كرد. به عنوان مثال، مدل Dell XPS 1330-G در بازار داخلي بين 800 تا 850 هزار تومان فروخته مي‌شود.
وزن اين قبيل مدل‌ها حدود 8/1 تا دو كيلوگرم و اندازه نمايشگر آن‌ها اغلب 3/13 اينچ است. از مدل‌هاي ديگر لپ‌تاپ‌هاي محبوب در بازار ايران مي‌توان به Dell Vostro، Acer Extensa، Compaq Presario و HP Pavilion اشاره كرد كه اندازه نمايشگر آن‌ها معمولا بين 3/13 و 1/14 است كه البته در برخي مدل‌ها، وزن آن‌ها از 4/2 كيلوگرم هم فراتر مي‌رود.
به هر حال بايد توجه داشت كه به دنبال كاهش قيمت لپ‌تاپ، از قابليت‌هاي فني آن نيز كاسته مي‌شود و نمي‌توان توقع داشت كه يك لپ‌تاپ پيشرفته با امكانات قابل‌قبول و وزن كم را با قيمت ارزان خريداري كرد. توليد دستگاه‌هايي با سيستم‌هاي عامل ارزان يا رايگان از جمله راه‌هايي محسوب مي شود كه توليدكنندگان لپ‌تاپ، براي كاهش قيمت محصولات خود به آن‌ها روي مي‌آورند.
در حال حاضر، هر يك از نسخه‌هاي مختلف سيستم‌عامل ويندوز ويستا بين 100 تا 300 دلار قيمت دارند كه افزودن اين رقم به قيمت تمام شده لپ‌تاپ باعث مي‌شود تا امكان خريد نسل جديد لپ‌تاپ‌ها براي عموم كاربران فراهم نشود. اين در حالي است كه در صورت نصب سيستم‌عامل DOS يا لينوكس روي لپ‌تاپ، هزينه‌اي بابت نصب سيستم‌عامل از مشتري دريافت نمي‌شود.
با همه اين توصيه‌ها، هر كاربر بايد در وهله اول نياز خود را براي خريد لپ‌تاپ مشخص كند تا با اندكي گشت و گذار و گرفتن مشاوره از فعالان بازار، بتواند مدل مناسب را از نظر قيمت و كيفيت، انتخاب و خريداري كند.
