مروری بر علم نجوم

حوزه ی فعالیتهای این علم کهن در عصر ما بسیار وسیع و گسترده و از علوم پیشرو در جهان محسوب می شود. این علم علاوه بر جنبه های آموزش عمومی و تخصصی در انجمنها و دانشگاهها دارای حوزه های مطالعاتی و تحقیقاتی فراوانی است که مهمترین آنها عبارتند از:
۱)بررسی و شناخت خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی ، زمین شناسی ، زیست شناسی ، جوّی و مداری اجرام موجود در داخل منظومه شمسی ما مانند: خورشید، سیارات ، اقمار سیارات . خرده سیارات (سیارکها). دنباله داران. لازم بذکر است این بررسیها در شاخه هایی از علم نجوم به نامهای: اختر فیزیک ، سیاره شناسی، اختر زیست شناسی و مکانیک سماوی انجام می گیرد.

۲)بررسی و شناخت نحوه ی پیدایش و تکامل ستارگان از مرحله ی تولد تا مرگ و بعد از آن . مراحل جالب و عجیبی مانند : تولد از میان توده های ابر و گاز میان ستاره ای (سحابیها) و سپس تبدیل به گویچه ها و جنین ستاره ها و بعد ستارگان معمولی یا غول یا ابرغول ، غول و ابرغولهای سرخ ، کوتوله های سفید (اجرام حاصل از مرگ ستارگان خورشید مانند که در حدّ و اندازه زمین هستند) ، ستارگان نوترونی (اجرام حاصل از مرگ ستارگان پرجرم ). سیاهچاله (اجرام حاصل از مرگ ستارگان بسیار پر جرم ) که بررسی هر مرحله با روشهای خاص و ابزارهای ویژه ای صورت می گیرد. جالب آنکه تمام بررسیها فقط از طریق نور آنها و در شاخه ای از علم نجوم به نام اخترفیزیک صورت می گیرد.

۳)شناخت اجرام غیر ستاره ای عالم مانند: خوشه های ستاره ای ، سحابیها ، کهکشانها و خوشه های کهکشانی. این بررسیها در شاخه هایی از علم نجوم به نامهای ستاره شناسی ستاره ای و کهکشانی صورت می گیرد.

۴)شناخت و بررسی اجرام در طول موجهای مختلف امواج الکترو مغناطیس که علمی جدید و نگرشی نو به ماهیت اجرام موجود در عالم است. اجرامی مانند: خورشید ، سیاره ی مشتری، ستارگان نوترونی ، اخترنماها ، کهکشانهای رادیویی و ... . این بررسیها در شاخه ای از علم نجوم به نام ستاره شناسی رادیویی انجام می گیرد.

۵)بررسی و شناخت نحوه ی پیدایش و تکامل عالم هستی از ابتدا تاکنون و سرانجام آن در آینده در یک مقیاس کلی و فراگیر. این بررسیها در شاخه ای از علم نجوم به نام علم کیهان شناسی صورت می گیرد.