در مورد تسمه تایم

درباره تسمه تايمينگ پژو 405 - پارس و سمند ، بيشتر بدانيم !
كار تسمه تايمينگ چيست ؟ اين تسمه كه در قسمت داخلی، دارای دندانه های عرضی ( عاجدار) است، توسط پولی دندانه دار سر، ميل لنگ به حركت در آمده و عامل گردش پولی دندانه دار ميل بادامك در قسمت سر سيلندر موتور ميباشد. گردش ميل بادامك نيز به نوبه خود باعث بالا و پايين رفتن سوپاپها در جايگاهشان در زمان معينی كه نياز است به محفظه احتراق موتور ،سوخت و هوا وارد شود و يا دود خارج گردد ، ميشود. اين زمان معين و مشخص را time ميگويند . در خودروهای قديمی از چرخ دنده و يا زنجيری شبيه به زنجير دوچرخه ولی بصورت چند قلو برای گرداندن ميل بادامك كه كار آن باز و بسته نمودن سوپاپها ميباشد، استفاده ميشد. چرخ دنده و زنجير باعث ازدياد صدا و وزن در موتور خودرو ميگرديد. خودروهای جديد، برای افزايش قدرت و كاهش مصرف سوخت ،دارای موتور های با تراكم بالا ميباشند و معمولا تاج پیستون ( سر پيستون) صاف است . در صورت خرابی دندانه ها و يا بريدن تسمه مذكور ، ميل بادامك اصطلاحا از تايم افتاده و سوپاپهايی كه نابهنگام باز شده و پايين آمده اند با سطح بالای پیستون برخورد می نمایند. و عاملی برای خرابی پیستون وکج شدن سوپاپها و يا خرابی سیلندر و سرسیلندر و شاتونها خواهد شد در اين وضعيت موتور خاموش شده و تا تعمير كلی و نصب تسمه جديد روشن نمیشود. ضمنا تا رفع مشكل باید از استارت زدن بيهوده موتور ، برای جلوگيری از آسيب بيشتر پرهيز كرد .عواملی که باعث كوتاه شدن عمر و يا پارگی تسمه و یا کنده شدن دندانه های آن و نهايتا باعث خارج از تايم شدن موتور قبل از موعد مشخص شده میگردند عبارتند از :
1- استفاده زیاد از دورهای بالای موتور بخصوص در دورهای بیش از 4000 دور در دقیقه و انجام شتابگيری ناگهانی مثبت take off و يا كاهش شتاب ناگهانی منفی با استفاده از موتور .
2- عدم استفاده از دنده متناسب با قدرت و سرعت خودرو، اصطلاحا دنده مرده در سربالائی ها و یا هنگام عبور از موانع ، باعث فشار نا متعارف بر روی سوپاپهای موتور و در نتيجه مقاومت ميل بادامك برای گردش روان توسط این تسمه میگردد.
3- خرابی بلبرينگ هرزگرد تسمه سفت کن و گیرپاژ آن ،باعث پارگی و کشیدگی يا رد كردن و بريدن دندانه تسمه خواهد شد. معمولا كار كرد زياد و يا سفت بودن زياد تسمه عامل خرابی هرزگرد ميباشد،
تسمه بايد بين 2 الی 3 ميليمتر قابل انعطاف باشد. و با دستگاه مخصوص سفتی آن تنظيم شود.
4- نصب تسمه نامرغوب و تقلبی که توان تحمل فشار و كار زیاد را ندارد. ( تسمه نو در سطح بيرونی و داخلی بر اثر تا كردن برای آزمايش نبايستی ترك و شستگی ديده شود . و يا اليافی از آن در حال جدا شدن باشد و يا حتی يكی از دندانه های آن مشكل داشته باشد. تسمه هايی كه بشكل تا خورده نگهداری شده اند و يا اشياء ديگری روی آنها گذاشته شده اند . دچار مشكل خواهند شد.)
5- روغن ريزی سر ميل لنگ و چرب شدن تسمه تايم
6- عدم استفاده از خودرو بمدت طولانی
آسيبهای ناشی از بريدن و يا رد كردن و يا جدا شدن دندانه های تسمه تايم :
در خودروهايی كه دارای موتور پژو نوع xu7jp/l3 1800 سي سي ميباشند اگر موتور روشن باشد يا خودرو در حال حركت باشد و تسمه تايمينگ كه عامل گردش ميل بادامك و در نهايت پائين بردن سوپاپها ميشود يك عاج( دنده) رد كند يا پاره شود و راننده سريعا ، دنده خودرو را در وضعيت دنده خلاص قرار ندهد ، چون كماكان ميل لنگ موتور در حال گردش بر اثر حركت چرخها ميباشد باعث بالا آمدن پيستون ميگردد ؛ در اين وضعيت سر پيستون به ته سوپاپهايی كه پائين مانده اند، برخورد ميكند و موجب آسيب به سوپاپ و پيستون و يا ساير اجزاء موتور خواهد شد. بنابراين تعويض بموقع تسمه تايم، باعث جلوگيری از آسيب به موتور خودرو ميگردد. هنگام تهيه تسمه نو، به جنس آن از نظر مرغوب بودن و استحكام دندانه ها، به علت حساسيت ، حتما توجه كنيد و نگذاريد مكانيك نوع نامرغوب را نصب نمايد .
زمان تعويض تسمه تايم :
زمان تعويض اين تسمه از 60000 هزار كيلومتر ( رانندگی با شتابهای منفی و مثبت زيادو با دور بالای موتور – دنده مرده - ايستايی و عدم كاركرد خودرو بمدت طولانی - گذشت زمان زياد حدود مثلا 3 سال از آخرين نصب – صدا دار شدن بلبرينگ تسمه سفت كن- روغن ريزی سر ميل لنگ – تسمه نامرغوب – تسمه بيش از حد سفت ) تا 80000 هزار كيلومتر ( رانندگی ملايم و پيوسته و با دور موتور متوسط و گذشت زمان حدود 2 سال) متغيير ميباشد . در صورتيكه از كيلومتر آخرين نصب و نوع كاركرد خودرو مطللع نميباشيد توصيه ميشود مكانيك شما ، تسمه را بصورت گفته شده بازديد كند:
در روز روشن و پر نور كاپوت را تا آخرين درجه آن بالا بزند و سمت چپ موتور ( سمت شاگرد) در محلی كه شيلنگهای رفت و برگشت بنزين به باك جفت هم قرار گرفته اند و بصورت قوس تقريبا نيمدايره ميباشند، شيلنگها را از روی بست آنها بدون فشار دادن بيش از حد آزاد كرده و روپوش لاكی تسمه تايم كه زير شيلنگها قرار گرفته را با باز كردن دو پيچ نگهدارنده آن كه يكی در بالا و ديگری در پائين است باز كند. ( پيچ پائينی آچار خوری سخت دارد بهمين علت مكانيك اينكار را بهتر است انجام دهد) خودرو را در دنده 5 گذاشته و آرام حركت دهيد و با عبور تسمه از مقابل شما آنرا از نظر فرسودگی و ترك خوردگی و نخ كش شدن و يا آسيب ديدگی و يا چرب بودن چك كند . در صورت وجود هر كدام از موارد گفته شده نياز به تعويض تسمه توسط مكانيك خواهيد داشت
__________________