اثرات آللوپاتیک عصاره آبی اندامهای هوایی سیب زمینی

اثرات آللوپاتیک عصاره آبی اندامهای هوایی سیب زمینی

بر جوانه زنی کلزا(Brassica npus)<H3 dir=rtl style="MARGIN: 12pt 0cm 3pt">چکیده:

به منظور بررسی اثرات آللوپاتی سیب زمینی بر روی برخی از ویژگیهای جوانه زنی کلزا آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 5تکرار در شرایط آزمایشگاهی انجام شد.برای این منظور اندامهای سیب زمینی جمع آوری و عصاره آن با تنظیف کتانی دو لایه استخراج گردید.عصاره بدست آمده غلظت صد در صد در نظر گرفته شد.از عصاره حاصل با افزودن آب مقطر غلظتهای 40%,20%,10%,5%,5/2% تهیه گردید.از محلول حاصل 10میلی لیتر به هر یک از پتریدیش ها که در آنها 50 عدد بذر کلزا کشت شده بود اضافه گردید.در ظروف شاهد 10میلی لیتر آب مقطر اضافه شد.نتایج ئنشان داد که در شرایط آزمایشگاهی عصاره سیب زمینی در غلظت 40% بیشترین اثر بازدارندگی را در جوانه زنی بذر کلزا دارد.

واژه های کلیدی: آللوپاتی,سیب زمینی,کلزا,جوانه زنی

مقدمه:

کشور ما از نظر تولید روغن خوراکی در سطح مطلوبی قرار نداشته و حدود 90%روغن مورد نیاز خود رااز خارج وارد می کند(احمدی و جاوید فر 1377)امروزه گیاه کلزا به خاطر درصد روغن بالا وکیفیت مطلوب آن مورد توجه قرار گرفته و امید میرود که با توسعه کشت آن در کنار سایر محصولات روغنی تا حدودی از وابستگی کشور به روغن کاسته شود.(رودی و همکاران1382)

اثرات متقابل گیاهان زراعی و علف های هرز در یک جامعه گیاهی نه تنها نتیجه رقابت آنها برای فاکتورهای مورد نیاز زندگی است بلکه نتیجه رها سازی ترکیبات شیمیایی به داخل خاک نیز می باشد.(رایس,1978)بسیاری از گیاهان در محیط خاک ترکیبات گیاهی آزاد می کنندکه این ترکیبات از همه اندامهای گیاه در حالت تازه یا بقایای خشک گزارش شده است(رایس و پترسون,1978).

آزمایشات تورنیو و همکاران (1956)نشان داد که 23 گونه علف هرز و تعدادی از گیاهان زراعیمواد سمی شیمیایی را آزاد می کنندکه اثر بازدارندگی بر رشد و جوانه زنی گیاهچه های گندم داشت.در آزمایشی یزدان پناه نشان داد که عصاره آبی عصاره سورگوم از جوانه زنی بذر گندم جو و برنج جلوگیری نمود و بیشترین بازدارندگی را روی جوانه زنی گندم و جو نشان داد.تفرا(2003)مشاهده کرد که عصاره بعضی از علف های هرز مثل عصارهریشه و بذر باعث تحریک جوانه زنی و رشد گیاه می شود.او گزارش کرد که عصاره برگ علفهای هرز در غلضتهای کمتر از 5%باعث تحریک جوانه زنیEregrostis tef گردید در حالیکه در غلظتهای بیش از 5%جوانه زنی را کاهش داد.

مواد و روشها:

به منظور بررسی اثرات آللوپاتیک سیب زمینی بر کلزا از اندامهای هوایی این گیاه استفاده شد.بدین منظور اندامهای هوایی سیب زمینی جمع آوری و با آسیاب برقی ریز و له شد و با استفاده از پارچه کتان عصاره آن گرفته شد.انگاه از مایه صاف شده آن غلظتهای مورد نظر با افزودن آب مقطر تهیه گردید.برای کشت بذر کلزا از پتری دیش های استریل شده با قطر 9سانتی متر استفاده شد.در هر پتری دو کاغذ صافی واتمن 2 گذاشته شد.سپس در دمای 200درجه سانتیگراد به مدت 5/1 ساعت استریل شد.

50عدد بذر سالم و یکنواخت کلزا رقم سونجای پس از ضدعفونی با قارچ کش بنومیل و شستشو با آب مقطر داخل هر پتری دیش قرار داده شد و به هر پتری 10 میلی لیتر از غلظت های فوق اضافه شد.تعداد بذرهای جوانه دار شده پس از 7 روز شمارش گردید.








نتایج و بحث:

نتایج صفات اندازه گیری شده در مرحله جوانه زنی نشان دادکه بین تیمارهای مختلف آزمایشی از نظر صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1%تفاوت معنی داری وجود دارد.

جدول1: داده های حاصل از آزمایش
5/2% 5% 10% 20% 40% شاهد

45 25 29 10 1 45

45 36 24 12 2 48

42 36 26 12 2 48

46 40 24 5 4 47

41 32 24 10 1 49

219 169 127 49 10 237 X.j

8/48 8/33 4/25 8/9 2 4/47 X.j

جمع کل 811 X..

میانگین کل 03/27 X..



جدول2: تجزیه آماری صفات مورد مطالعه
Fمحاسبه شده واریانس درجه آزادی مجموع مربعات منبع تغییر

**59/137 03/1668 5 167/8340 تیمارT

55/11 24 8/214 اشتباهE

_ 29 967/8554 کلG


62/2=F5%

9/3F1%=


40% 20% 10% 5% 5/2% شاهد

4 6/19 8/50 6/67 87 94

جدول3: تاثیر غلظتهای مختلف سیب زمینی بر درصد جوانه زنی کلزا

تجزیه آماری نشان داد که عصاره آبی سیب زمینی روی درصد جوانه کلزا تاثیر معنی دار داشت(جدول2). غلظت های مختلف عصاره آبی سیب زمینی نیز تاثیر معنی داری بر درصد جوانه زنی کلزا داشت(جدول2).

با افزایش غلظت عصاره آبی سیب زمینی در صد جوانه زنی کاهش پیدا کردوبطوریکه در غلظت 40%از عصاره این گیاه تنها 4% بذر ها جوانه زدند(جدول3).

رایس(1984) گزارش کرد برگها احتمالا مخزن اصلی برای تولید مواد شیمیایی به شمار می روند.مسعودی و همکاران (1384) نیز گزارش کردند که با افزایش غلظت عصاره آبی درصد جوانه

زنی بذر کلزا 31درصد کاهش یافت.

منابع:

احمدی,م و ف,جاویدفر.1377.تغذیه گیاه روغنی کلزا.شرکت سهامی خاص کشت و توسعه دانه های روغنی.194 صفحه.

باقرانی,ن.م,بنایان اول.غ,حدادچی و ف,مسعودی خراسانی.1384.اثرات آللوپاتیک عصاره آبی اندامهای مختلف خردل وحشی در غلظتهای مختلف بر برخی ویژگیهای جوانه زنی بذر کلزا.مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی.

رودی,د.س,رحمان پور وف,جاویدفر.1382.زراعت کلزا.بخش تحقیقات دانه های روغنی.موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهل و بذرو53 صفحه.

یونس آبادی,م.1377.بررسی نقش مواد آللوپاتی علف های هرز غالب برنج,جو و گندم.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه شیراز.
















































منابع:

احمدی,م و ف,جاویدفر.1377.تغذیه گیاه روغنی کلزا.شرکت سهامی خاص کشت و توسعه دانه های روغنی.194 صفحه.

باقرانی,ن.م,بنایان اول.غ,حدادچی و ف,مسعودی خراسانی.1384.اثرات آللوپاتیک عصاره آبی اندامهای مختلف خردل وحشی در غلظتهای مختلف بر برخی ویژگیهای جوانه زنی بذر کلزا.مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی.

رودی,د.س,رحمان پور وف,جاویدفر.1382.زراعت کلزا.بخش تحقیقات دانه های روغنی.موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهل و بذرو53 صفحه.

یونس آبادی,م.1377.بررسی نقش مواد آللوپاتی علف های هرز غالب برنج,جو و گندم.پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه شیراز.



</H3>