بررسي رفتاري از يك دنباله
سوال:چند تا از توان هاي 2 با 7 شروع مي شوند؟
دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
را در نظر بگيريد. دنبالهي اعدادي كه عناصر اين دنباله با آنها آغاز ميشوند را تشكيل دهيد.چند جملهي اوّل اين دنباله عبارت هستند از :
...,2,4,8,1,3,6,1,2,5
اين دنباله را با
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
نشان ميدهيم. با كمي دقّت ميبينيم كه 7 در چند جملهي اوّل اين دنباله ظاهر نميشود. شايد در نظر اوّل چنين نتيجه گيري كنيم كه 7 اصلاً در اين دنباله ظاهر نميشود امّا اگر كمي حوصله به خرج دهيم، خواهيم ديد كه اوّلين جايي كه 7 ظاهر ميشود جملهي چهل و ششم است. چند جملهي بعد از آن كه برابر 7 ميباشند عبارت هستند از:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
.
سؤالي كه در اين جا مطرح ميشود اين است كه چند جملهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برابر 7 است؟
ادّعا:ثابت ميكنيم كه بينهايت جملهي اين دنباله برابر 7 است.
مقدّمات اثبات ادّعا:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
با 7 آغاز ميشود اگر و تنها اگر عدد طبيعي k موجود باشد كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و اين معادل است با آن كه:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
يا معادلاً
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
. چون
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
پس
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
با 7 آغاز ميشود اگر و تنها اگر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
.
اكنون توجه شما را به دو لم زير جلب ميكنيم:
لم1:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گنگ است.
اثبات:اگر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گويا باشد پس اعداد صحيح p و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
موجودند كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و لذا:
كه تناقض است، بنابراين
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گنگ است.
لم 2:اگر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و a<b و 0<x عددي گنگ و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
باشند آنگاه بازهي(a,b)شامل بينهايت عنصر دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
است.
اثبات:اوّلاً توجه داريم كه عناصر دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
متمايز هستند چرا كه اگر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
موجود باشند كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
آنگاه داريم:
كه تناقض است.
اكنون عدد طبيعي n را طوري ميگيريم كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
. 1+n عدد متمايز
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
در [0،1] هستند پس طبق اصل لانه كبوتري؛
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
موجودند كه:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و داريم:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
(1)
اگر T دايرهي به محيط واحد و گذرا از
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
باشد، ميتوان تناظري يك به يك بينT و (0,1]برقرار كرد.[چگونه ؟]پس به جاي بازهي(a,b)ميتوان كمان متناظرش را برT در نظر گرفت.اين كمان را نيز با (a,b) نشان ميدهيم. تابع
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
كه معرّف دوران به اندازهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
راديان در خلاف جهت حركت عقربههاي ساعت است را در نظر ميگيريم. اين تابع وارونپذير است و وارون آن عبارت است از:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
كه معرّف دوران به اندازهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
راديان در جهت حركت عقربههاي ساعت ميباشد.
براي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
(f را n بار تركيب كرده ايم.)در نظر ميگيريم.عناصر دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
متمايز هستند چرا كه اگر m<n موجود باشند كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
آنگاه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و در نتيجه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
.اگر g را m بار بر طرفين تساوي اخير،اثر دهيم آنگاه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و لذا
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و اين يعني عدد طبيعي M موجود است كه
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
بنابراين
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
كه تناقض است.
در اين لحظه نشان ميدهيم كه براي n دلخواه، طول كمان
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برابر (c(nاست.
پس با توجه به رابطه ي (1)، طول كمان بين (b(i و (b(i+j برابر
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
است و اين يعني j دوران متوالي به اندازهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
راديان در خلاف جهت حركت عقربههاي ساعت معادل است با دوران به اندازهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
راديان كه جهت دوران اخير، ممكن است در جهت يا در خلاف جهت حركت عقربههاي ساعت باشد،حال دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
را در نظر ميگيريم.توجه داريم كه عناصر اين دنباله متمايز هستند. اگر از
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
شروع كنيم و دوران به اندازهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
راديان را به طور متوالي اعمال كنيم، چون
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
است پس بينهايت عنصر دنبالهي فوق در كمان (a,b) واقع ميشوند و اين يعني بازه ي (a,b) شامل بينهايت عنصر دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
است و به اين ترتيب،لم 2 اثبات مي شود.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
اگر در لم 2،
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
[بنابر لم 1،
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
گنگ است.]قرار دهيم آنگاه براي تعداد نامتناهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
و اين يعني بينهايت جملهي دنبالهي
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
برابر 7 است.[به مقدّمات توجه كنيد.]
جواب:تعداد نامتناهي از توان هاي 2 با 7 شروع مي شوند.