مهمترین رویدادهای علمی جهان در سال 2008

جهان در سال 2008 شاهد یک رشته تحولات و دستاوردهای مهم در زمینه های علمی و فنی بود.

از خبرساز ترین تحولات سال گذشته میلادی انجام یکی از بزرگترین و پرهزینه ترین آزمایش ها در رشته فیزیک کیهانی بود که با هدف آزمون بخشی مهم از فرضیه مهبانگ در مورد پیدایش جهان ماده توسط گروهی از پژوهشگران در مرکز عملی تحقیقات هسته ای در نزدیکی شهر ژنو، سوئیس، به اجرا گذاشته شد.
تاسیسات و تجهیزات ویژه این آزمایش با هزینه ای معادل 9 میلیادر دلار ایجاد شد تا شرایطی را که، براساس فرضیه های علمی، در زمان پیدایش کیهان و پیش از پدید آمدن اتم و تشکیل ماده وجود داشت بازسازی کند و به پژوهشگران امکان آن را بدهد تا چگونگی ظهور نخستین ذره بسیط دارای جرم - موسوم به ذرات الهی - را در محیط آزمایشگاهی مشاهده کنند.

پیش از آغاز این آزمایش در ماه سپتامبر سال جاری، رسانه های گروهی گزارش کردند که برخی از مردم در این مورد نگران هستند که ممکن است نتیجه این آزمایش، ایجاد سیاهچاله و نابودی جهان باشد اما پژوهشگران اطمینان دادند که چنین واقعه ای روی نخواهد داد.

آزمایش "ذرات الهی" 9 روز پس از آغاز به دلیل بروز نقص فنی متوقف شد و مسئولان طرح وعده داده اند که پس از انجام تعمیرات لازم، این آزمایش اوایل ماه ژوئن سال آینده از سر گرفته خواهد شد.

گرمایش زمین
موضوع گرمایش زمین در سال 2008 همچنان از مهمترین مباحث در محافل علمی و سیاسی جهان بود.

در این سال، اجلاس سران کشورهای گروه 8 در ژاپن با صدور بیانیه ای اعلام داشت که این کشورها در نظر دارند تا سال 2050 میزان تولید گازهای گلخانه ای را تا پنجاه درصد کاهش دهند.


حفظ محیط زیست از مهمترین مسایل علمی و سیاسی سال بود
اگرچه سازمان های حمایت از محیط زیست اقدامات صورت گرفته در زمینه کاهش گازهای گلخانه ای را ناکافی دانسته و مورد انتقاد قرار داده اند، اما برخی از این سازمان ها گفتند که بیانیه اجلاس گروه 8 در مقایسه با گذشته، لحنی قاطعانه تر و هدفی مشخص تر داشته است.

در مقابل، این نظر هم مطرح شد که بیانیه گروه 8 ممکن است به مانعی در برابر روند مذاکرات جاری تبدیل شود که تحت نظر سازمان ملل جریان دارد و قرار است در ماه دسامبر سال 2009 خاتمه یابد.

منتقدان بیانیه گروه 8 همچنین گقتند که این بیانیه تاریخ مشخصی را به عنوان مبدا اندازه گیری کاهش پنجاه درصدی در میزان تولید گازهای گلخانه ای تعیین نکرده است.

با اینهمه، نخست وزیر ژاپن، که میزبانی اجلاس را برعهده داشت، تلویحا گفت که وی ترجیح می دهد سال 2000 به عنوان مبدا در نظر گرفته شود.

این بیانیه منعکس کننده دیدگاه جورج بوش، رئیس جمهوری آمریکا، در این زمینه نیز بود که میزان کاهش گازهای گلخانه ای در هر کشوری باید با سطح فعالیت اقتصادی آن کشور متناسب باشد و در این مورد، تمایزی بین کشورهای پیشرفته و کشورهای در حال توسعه منظور نشود.

کشورهای رو به رشد، به خصوص چین، هند، برزیل، مکزیک و آفریقای جنوبی تاکید داشته اند که لازم است در مقایسه با کشورهای ثروتمند جهان، از معافیت های ویژه ای در زمینه تولید گازهای گلخانه ای برخوردار شوند و به همین دلیل نیز بیانیه اجلاس گروه 8 را "ناکافی" توصیف کردند.

انقراض گونه های حیوانی و گیاهی
بازهم در زمینه حفظ محیط زیست، پژوهشگران در سال 2008 اعلام کردند که خطر نابودی گونه های حیوانی و گیاهی به مراتب جدی تر از آن است که ارزیابی شده است.

براساس یک مقاله تحقیقی که در نشریه علمی "نیچر" منتشر شد، روش های جاری برای تخمین روند نابودی گونه های حیات کارآمد نیست زیرا بسیاری از عوامل موثر بر این روند را نادیده می گیرد.


هزاران گونه حیوانی و گیاهی با خطر انقراض روبرو هستند
در این گزارش آمده است که استفاده از روش های مناسب تر نشان می دهد که خطر انقراض گونه ها حیوانی و گیاهی دهها و یا حتی صدها برابر بیشتر از آن است که پیشتر تصور می شد.

روش های کنونی بر اساس دو عامل نرخ زاد و ولد و تغییر در شرایط محیطی، یعنی نابودی زیستگاه های جانوری و گیاهی، استوار است در حالیکه، به گفته نویسندگان مقاله نشریه نیچر، لازم است عوامل دیگری مانند نسبت جمعیت نر به جمعیت ماده، اندازه فیزیکی موجود مورد نظر و برخی جنبه های رفتاری آن نیز منظور شود.

همزمان، اتحادیه بین المللی حفظ محیط زیست گفته است که بیش از شانزده هزار گونه حیوانی و گیاهی با خطر نابودی مواجه است.

این اتحادیه تخمین حدود یک چهارم تمامی پستانداران و یک سوم دو زیستان را در فهرست جانوران در معرض انقراض قرار دارند.

ورزش قهرمانی و دوپینگ
یکی از مهمترین وقایع ورزشی سال 2008 برگزاری بازی های المپیک در پکن، پایتخت جمهوری خلق چین بود.

قبل از آغاز بازی ها، سئوالاتی جدی در مورد چگونگی آزمایش دوپینگ ورزشکاران مطرح شد و برخی از متخصصان گفتند که نحوه آزمایش تشخیص ماده هورمونی اریتروپروئیتین - ایپو epo - کارآیی لازم را ندارد.


چه تعداد مدال المپیک با استفاده از مواد نیروزا به دست آمد؟
مصرف این ماده بر تولید سلول های قرمز خون تاثیر می گذارد و مصرف آن می تواند باعث افزایش توانایی ورزشکاران شود.

شماری از کارشناسان پزشکی ورزشی این احتمال را مطرح کرده اند که ممکن است تعداد قابل توجهی از ورزشکاران شرکت کننده در المپیک از این ماده استفاده کرده باشند بی آنکه آزمایش های معمول وجود این ماده را تشخیص دهد.

به گفته آنان، ورزشکاران می توانند با کنترل میزان مصرف این ماده، تشخیص استفاده غیر مجاز از آن از طریق روش های جاری را ناممکن سازند و به این ترتیب، عملا با استفاده از مواد نیروزا در مسابقات شرکت کنند و مدال هایی را نیز نصیب خود سازند.

علاوه بر این، تولید این ماده در چین، هند و کوبا باعث بروز دشواری بیشتری شده است زیرا داروی تولیدی در این کشورها به بهایی نازل و از طریق خرید اینترنتی در دسترس است.
منبع:بی بی سی