مصاحبه ی شنیدنی روزنامه همشهری از همشهری گلم ماهان بهرام خان 0111
مصاحبه جدید و بسیار شنیدنی مجله همشهری با کاندیدای بهترین آلبوم سال ( من هنوز ... ) . ماهان بهرام خان ...
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
كم تر از 2 ماه است كه آلبوم «من هنوز...» ماهان بهرام خان به بازار موسيقي آمده، حالا اين كه هيچ يك از مطبوعات، درست و درمان به آن نپرداخته اند، لابد به اين خاطر است كه خيلي مي خواهند جزو «اولين ها» باشند و اسم نا آشناي بهرام خان خيلي براي كسب اين رتبه به كارشان نيامده (يكي از رفقا مي گويد كه با چشم هاي خودش ديده روي شيشه مغازه اي نوشته اند؛ «آلبوم جديد «ماهان» و «بهرام خان» موجود است»!)،آن ها در هياهوي «اولين» شدن ها حتي به نام تحريك كننده گروه«0111»، كه گوشه هاي روي جلد اين آلبوم به خوبي ديده مي شود هم توجهي نكردند كه دست كم «از آن لحاظ» (اين كه يك غير مجاز، حالا مجاز شده) به آن بپردازند. اما از ما مي شنويد توي اين آلبوم ديگر نه ماهان بهرام خان «0111» است و نه «من هنوز...» يك آلبوم پاپ- رپ. ماهان سربزير (و اهل بابل) حالا از رفقاي رپ خوانش جدا شده و توي اين كار جديد به يك سبك شسته و رفته پاپ- آر اند بي (R&B)، نزديك شده است. جالب اين كه با مقايسه چند قطعه زيرزميني گروه «0111» و اين آلبوم تازه، مي شود فورا به اين نتيجه رسيد كه كار تنظيم و آهنگ سازي ماهان، نسبت به آن موقع حسابي پخته تر شده و سبك مورد علاقه اش را يافته است. ماهان در ترانه «خاكستري» اين آلبوم تازه مي خواند؛ «ديدي اگه سياه بشي/ سپيدي خوب پيدا مي شه/ تو ام سياه، منم سپيد/ عشقا خاكستري مي شه...»، گويا او هم به سرعت متوجه شده كه توي اين فضاي موسيقي كه ديگر نمي شود به راحتي رپ خوب و سالم را از غير از آن جدا كرد، بايد راه حرفه ايش را كاملا جدا كند.
یک بیوگرافی کامل از خودت به ما بگو، چندین بیوگرافی مختلف از تو دیده ایم!
ماهان بهرام خان هستم، متولد 1366، آبان ماه، دانشجوی مقطع کارشناسی مهندسی برق هستم.
کار موسیقی را از کی و چگونه شروع کردی؟
اوایل سال 79. با پیانو هم شروع کردم. با استاد پیانو ام هم با تئوری موسیقی و هم تئوری پیانو آشنا شدم. بعد هم کم کم با بچه های گروه مان آشنا شدم. دوستی داشتم که من را با ابزار موسیقی و میکس آشنا کرد.
اول از همه می خواستیم نظرت را راجع به رپ های زیرزمینی بدانیم. فرض کنیم که اصلا سبك رپ مجاز بود، تو با کلیت آن با اين شيوه اي كه دارد ارائه مي شود موافقي؟
يك چيزي را همين اول گفت و گو به تان بگويم كه اگر خود من مسئول اعطای مجوز به این کارها بودم ، هیچوقت به آنها مجوز نمیدادم ! تعریف من از رپ این است که یک سری حرفها را که نمی شود در سبك پاپ وارد كرد و خواند ، به راحتی می شود در سبك رپ آن ها را فریاد زد. اگر مثلا پاپ را به یک فهرست تشبيه كنيم، رپ توضیحات است. توي اين سبك زياد مجبور نیستی در قید و بند اوزان كردن كلام ها روي ملودي باشي و به همين خاطر راحت تر و بهتر می توانی حرف هايت را بگويي. ما بخاطر همین رپ را وارد کارهای اوليه گروه مان-0111- کردیم . کاری با بقیه گروه ها ندارم ولی ما به رپ یک چنین نگاهی داشتیم و آن زمان که ما شروع به کار کرده بودیم ، هنوز این بلاها سر کلام رپ نیامده بود و تا این حد ذهنیت ها نسبت به آن خراب نشده بود.
علاوه بر دشنام دادن ها و واژه های خارج از عرفی که در اين نوع رپ خواني به كار مي رود، در بسیاری مواقع از شعرهايي سخیف و بی ارزش هم استفاده مي شود که البته این روزها حتی به موسیقی پاپ هم سرایت کرده.
به نظر من ، مخاطب و شنونده است که به هرحال طبق سلیقه ای که دارد ، موسیقی مود علاقه اش را انتخاب مي كند. یک سری موسیقی ها را بعضی ها می خواهند که به زور به خورد مخاطب بدهند . یک سری افراد هم جسارت و گستاخي بیش از حد این قبیل آهنگ ها ، مورد پسندشان قرار می گیرد و همین باعث گسترش چنین موجی می شود که حالا خیلی سخت می شود جلويش را گرفت.
گاهي اوقات كار از گستاخي صرف مي گذرد و به پرده دري مي رسد! ذهنیت منفی ای که براي سبك رپ توي جامعه ما بوجود آمده باعث شد تصميم بگيري آلبومی کاملا پاپ ارائه دهي؟
من به هیچ وجه دلم نمیخواست که فعاليت هاي موسيقايي ام مدام عقب بیفتد و اطمينان داشتم که مجوز گرفتن رپ با اين فرمي كه دارد ارائه مي شود امكان پذير نيست. نمی توانستم ریسک کنم و بازهم منتظر بمانم.
یعنی ایده آل ات اجراي رپ بوده و حالا به خاطر محيا نبودن شرايط، سليقه ات را تغيير داده اي؟
وقتی همه کارهای آلبومم مثل کلام، آهنگ و تنظیم و ... را خودم انجام می دادم و بعد از این همه تلاش و سختی كشيدن ها، آن هم با اين امکانات محدود، همه بر می گشتند و با لحن نيشداري به ام می گفتند؛ «تو خواننده رپي» خیلی به ام بر می خورد . من از درجا زدن متنفرم و می خواستم در عرصه موسيقي حرفه ای تر بشوم تا نوع دیدگاه ها را نسبت به خودم و کارهایم تغییر بدهم.
يعني حرفه ای شدن و ورود به دنیای رسمی را ترجیح دادی به اینکه مثلا سبک مورد علاقه ات را ادامه بدهي و بخش رپ اش را از كارت حذف كردي.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
من سبك رپ را دوست داشته و دارم . وقتی آلبوم را به کمپانی آوای نکیسا و آقای علمشاهی ارائه دادیم ، 4 قطعه از آلبوم ، پاپ-رپ بود ، ولی ایشان با این همه تجربه وقتی می گویند که فعلا امکان ارائه چنین قطعه هايي نيست خب ما چاره دیگری نداشتیم . البته این به هیچ وجه به این معني نیست که کلیت آلبوم به دلم ننشسته . من واقعا این آلبوم را دوست دارم و خیلی هم به موفقیت اش اطمینان دارم. اما خب، بدون رپ!
کمی به عقب برگردیم.اولین کارهای گروه 0111 که مخلوطي از پاپ و رپ بود، کجا و به چه صورت ضبط و منتشر شد ؟
ما در مجموع 7 قطعه پاپ-رپ داشتیم که 3 تا از اولین کارهای مان را آقای آریا آرام نژاد برای مان در همان بابل ضبط کردند و من در همين آلبوم «من هنوز» هم از او تشکر کرده ام. اما بعد با بچه های گروه تصمیم گرفتیم که یک Home Studio جمع کنیم و آرام آرام شروع به کار کردیم و حتی تمام قطعات اين آلبوم جديد هم در همان استودیو ضبط و تنظیم شده و به هیچ وجه از استودیوهای تهران، کمک نگرفتیم.
اولین کارهایی را که احساس کردی خوب از آب درآمده، چه طوری عرضه کردی؟
چون آن موقع زیاد با مؤسسه های فرهنگی و هنری تهران آشنایی نداشتم،از طریق اینترنت و سایت های موسیقی که به هر حال در دنیای مجازی، اسم و رسم دار بودند، کارها را پخش کردیم و بعد از پخش موزیک ویدئوی مان- Loveless- از یکی از کانال های ماهواره ای، شناخته تر شدیم .
چطور با شرکت ارائه دهنده آلبومِ تازه و رسمی ات آشنا شدی؟
بعد از ساخته شدن موزیک ویدئوی مان، از طریق کارگردان همان ویدئو که با یکی از برادران علم شاهی آشنا بود، با این مؤسسه آشنا شدیم. و به این خاطر که این شرکت از لحاظ اعتبار هم جایگاه ویژه ای در بین شرکت های مختلف دارد، دیگر شک نکردم که برای آینده کاری ام مناسب هستند.
بعضي از قطعه هاي آلبوم ات، در اولين مواجهه، شباهت زیادی در تنظم و میکس و مسترینگ ، به سبك کارهای سیروان خسروی دارد، با اين تفاوت كه سبك خواندنت آر اند بي (مثل سبك كريگ ديويد) است، قبول داري؟
بهروز صفاریان و سیروان خسروی بهترین تنظیم کننده های موسیقی در ایران هستند و خیلی ها همین سوال شما را در مورد تراک 1 از من پرسیده اند و معتقد بودند شبیه یکی از کارهای سیروان شده . ولی من به هیچ وجه تقلید نکرده ام و فقط سعی کرده ام که با امکانات فوق العاده محدودم ، موسیقی ام را به موسیقی مدرن نزدیک کنم . من ملودی های شرقی را در آلبومم گنجانده ام ولی سعی کرده ام که حتما با یک تنظیم مدرن ، فضا را به روزتر و قوی تر کنم. البته ناگفته نماند كه نرم افزارها و سمپل هايي كه الان براي ميكس در بازار ايران موجود است، جنس و نوع صداي شان شبيه به هم است.
قبول داري كه این تغییرات به نوعی ناخواسته، باعث شده که کارهای بهتر و قوی تري از تو بشنويم؟ با اين شرايط تا ايده آل ذهني ات چقدر فاصله داري؟
همیشه به این فکر می کنم که اگر سبك رپ من هم مجوز می گرفت ، تا چه سنی قرار بود که رپ-پاپ را ادامه بدهم ؟ الگوی من توي اجرا، كريگ ديويد است. شما ببینید، جدیدااز لحاظ ظاهری و موسیقايي چقدر تغییر کرده، به قول معروف سر و سنگين تر شده، در هر سن و سالي كه هر کاری نمی شود کرد. من قرار است که در دنیای موسیقی بمانم. اگر هم قرار بود که سبك رپ ام مورد تأييد قرار بگيرد، فوق اش يكي دو آلبوم دیگر می توانستم در این سبک کار کنم، اما در کنسرت هايم مثلا به مشکل بر می خوردم، اجراي زنده رپ،اصلا با فرهنگ ايران امروز جور در نمي آيد.
توي قطعه « روشن و تاريك» در اين آلبوم تازه ات، نواي اصيل وايراني سه تار را با موسيقي ات تلفيق كرده اي، اين استفاده از تم هاي شرقي و حتي به نوعي موسيقي آييني و مذهبي در كارهاي قبلي ات هم احساس مي شد، اصراري داري به تلفيق نواي شرقي و سنتي در ترانه هايت؟
مردم ایران همیشه تحریرهای شرقی و كاملا ایرانی را به نوع هاي ديگر ترجيح مي دهند. بيش تر ایرانی هايي که علاقه مند به موسیقی با كلام غيرفارسي هستند، بيش تر به موسیقی عربی و ترکي گرایش دارند، به اين خاطر كه شرقی تر است و به خلق وخوی ایرانی نزدیک تر. من ملودی های شرقی را با تنظیمی مدرن در آلبوم به كار برده ام و بی نهایت از این کارم راضی ام. مثلا در یک جاي ملودی ها که تقریبا تم اش راک است به جای سازی به اسم بانجو ( كه ذاتا غربي و متعلق به سبك كانتري است) از سه تار ايراني استفاده کرده ام که این کار حسابی هم مورد توجه مخاطبان قرار گرفته، چون ایرانی تر شده و فضا كاملا ملموس براي ايراني ها از آب درآمده است.
اين اواخر، هر از گاهي قطعه هايي که كمي حال و هواي سبك رپ در آن بوده از رسانه ملي پخش شده و بعضي موقع ها هم تك و توك ترانه هايي توي بازار موسیقی دیده شده است. نظرت درباره اين تك مضراب هاي ناگهاني و غافل گير كننده مجاز و رسمي چيست؟ با آن ها موافقي؟
همان طور که گفتم شاخصه رپ خاصیت اعتراضی و فریاد گونهء آن است. چند وقت پیش در برنامهء کودک تلویزیون چند عروسک دیدم که با حركات موزون سر و دست که مخصوص رپ خوان های بزرگ جهان است با یک ملودی شاد در حال اجرای سبك رپ هستند! بچه ها هم می خندیدند. بی انصافی نیست؟ چه طور است كه سبك رپ براي خنده و تفريح هيچ عيب و ايرادي ندارد كه پخش بشود يا بهتر بگوييم، به مسخره گرفته شود يا مثلا رضا عطاران ترانه خوب عنوان بندي «خانه به دوش» که نمونه خوب و موفق پاپ-رپ است را ارائه می کند، اما بعد در کمال تعجب می بینیم که برنامه مثلا «شوک» هم ساخته می شود! وما گیج و منگ این وسط می مانیم که بالاخره نگاه ما و جامعه نسبت به سبك رپ چيست و اصلا چه گونه بايد باشد؟
سبك رپ در تعاریف جهانی، به هرحال فراتر از آن چیزی است که الان توي ایران رواج پيدا كرده. این نوع رپ فارسی چقدر به ایده آل جهانی آن نزديك است؟
اگر نظر شخصي من را بخواهید فقط کارهای ياس و 0111 در حد و اندازه های رپ مدرن ظاهر شده اند، نه اين كه چون زماني با آن گروه بوده ام، به اين خاطر كه آن موقعي كه ما رپ اجرا مي كرديم هنوز انقدر توي آن فحاشي رواج نداشت و هنوز بدنام نشده بود.
رپ در ایران راهش را گم كرده، چه حرفی در این زمینه داری؟ و چه پيشنهادي براي رفع سؤتفاهم هايي كه براي جامعه در اين زمينه بوجود آمده داري؟
رپ موسیقی ارزانی است، اگرچه سبك پاپ هم موسیقی ارزانی شده است و گواه این ادعايم کلیپ های فراوان و چيپي است كه داريم مي بينيم. اما مشکلی که این وسط وجود دارد اين است که اجراي گونه رپ توي ايران، برای يك رده سني خاصی جذابیت پیدا کرده و طبيعتا به دغدغه های همان سن می پردازد. حالا شما به این فکر کنید که دغدغه یک نوجوان 17-16 ساله امروزي چه چيزهايي مي تواند باشد؟ همین دلایل به ظاهر کوچک به نظرم جواب سؤال شماست.
دید خانواده و دور و بري ها، نسبت به آن موقعي که کار گروهي تان زیرزمینی ارائه می شد تا الان چه تفاوت هايي كرده است؟
یکی از افتخاراتم اين است که خانواده ای دارم که همواره و در هر شرايطي حمایت ام مي كنند، در ایران كم تر خانواده ای پیدا مي شود كه بگذارند فرزندشان که مهندسی برق خوانده وارد دنیای موسیقی بشود. پدر من این اجازه را به ام داد و جوابش را هم گرفت. پدر و مادرم متوجه شده اند که توليد يك آلبوم، آن هم با امكاناتي اينچنين كم، دليلي جز عشق و علاقه من نسبت به موضوع نمي تواند داشته باشد.
خودت فکر می کنی قوی ترین ترک های آلبوم ات کدام هاست؟
من یک نظرسنجی روی سایت ام گذاشتم و چیزی حدود 58 درصد مخاطبانم به ترک 2 - «اشتباه» - رأی دادند. بعد هم ترک 7 - «موریانه خورده» - بود که بیش تر مورد قبول واقع شد. اما چیزی که برای من عجیب بود این است که من دیروز با یک مجله تخصصی موسیقی مصاحبه داشتم و آنها گفتند که ترک 1 و 5 خیلی خوب از آب درآمده! منظورم این است که انگار آلبوم تک ترکی نشده که فقط یک یا دو قطعه خوب و قوی داشته باشد.
برنامه کنسرت هم داری؟
کنسرت کیش تقریبا قطعی شده. دنبال این هستیم که یک کنسرت مشترک هم با بهنام علمشاهی دوست و رفیق عزیز و هنرمندم اجرا کنیم که اگر خدا بخواهد منتظر مجوزش هستیم.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
