-
تعداد ذره ها در ماده
مقدار خالصی که شامل عدد آووگادرو ، واحد اصلی باشد، یک مول نامیده می‌شود که یک واحد اصلی است. مول مقدار ماده خالصی است که تعداد واحد‌های مستقل اصلی آن ، دقیقا برابر با تعداد اتمهای ۱۲g کربن ۱۲۶C باشد. پس نمونه‌ای از یک عنصر که جرم آن بر حسب گرم از لحاظ عددی برابر با وزن اتمی آن عنصر باشد، شامل یک مول از اتمهای آن عنصر ، یعنی شامل عدد آووگادرو اتم است. مثلا وزن اتمی بریلیم ، ۹.۰۱۲۱۸است. بنابر این: اتم بریلیم Be=۱mol Be = ۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳ : ۹.۰۱۲۱۸
اطلاعات اولیه
چون وزن اتمی فلوئور ۱۹.۰ و وزن اتمی هیدروژن ۱.۰ است، سنگینی یک اتم فلوئور ، ۱۹ برابر یک اتم هیدروژن خواهد بود. حال اگر ۱۰۰ اتم فلوئور و ۱۰۰ اتم هیدروژن را در نظر بگیریم، جرم مجموع اتمهای فلوئور ۱۹ برابر جرم اتمهای هیدروژن می‌شود. پس جرم‌های هر دو نمونه‌ای از فلوئور و هیدروژن که عمده اتمهای آنها برابر باشد همان نسبت ۱۹.۰ به ۱.۰ یعنی نسبت وزنهای اتمی آنها ، خواهد بود.
اگر ۱۹.۰g فلوئور و ۱.۰g هیدروژن داشته باشیم، این دو مقدار بر حسب گرم و از لحاظ عددی برابر وزنهای اتمی این دو عنصر است. چون جرم‌های این دو نمونه نسبت ۱۹.۰ به ۱.۰ دارد، نمونه‌ها باید شامل تعداد اتمهای مساوی باشند. در واقع ، نمونه‌ای از هر عنصر که جرم آن بر حسب گرم عددی برابر با وزن اتمی آن عنصر باشد، شامل این عده اتمهای یکسان خواهد بود.
این عدد را به افتخار "آمدو آووگادرو" ، عدد آووگادرو می‌نامند. آووگادرو نخستین کسی بود که رفتار گازها در واکنش شیمیایی را بر حسب عده مولکولها واکنش دهنده ، توضیح داد. مقدار عدد آووگادرو با آزمایش معین شده و تا شش رقم با معنی عبارت است از:
۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳
مول ماده مولکولی
یک مول ، مرکب از عدد آووگادرو واحد مستقل است. یک مول ماده مولکولی مرکب از عدد آووگادرو مولکول و جرمی بر حسب گرم دارد که از لحاظ عددی برابر با وزن مولکولی آن ماده است. مثلا وزن مولکولی H۲O برابر ۱۸.۰۲ گرم است، پس مولکول H۲O با:
۱۸.۰۲g H۲O =۱MolH۲O =۶.۰۲۲۰۵xa۰۲۳ مولکول آب H۲O
چون یک مولکول آب ، دو اتم H و یک اتم O دارد، یک مول H۲O شامل دو اتم H و یک مول اتم O است. با استفاده از تعریف مول ، نوع واحد مستقلی که اندازه گیری می‌شود، باید مشخص باشد. یک مول از اتمهای H شامل: ۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳ اتم H و جرم آن ، تا سه رقم با معنی ، ۱.۰۱g است، یک مول از مولکولهای H۲ شامل ۶.۰۲۲۰۵xa۰۲۳ مولکول H۲ و جرم آن ۲.۰۲g است. برای فلوئور :
فلوئور گرم Mol F=۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳ F=۱۹.۰
مولکول فلوئور ۱Mol F۲=۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳ F۲=۳۸.۰g
مول در مواد یونی
وقتی می‌گوییم یک مول(BaCl۲) ، به این معنی است که نمونه مورد نظر ما شامل عدد آووگادرو واحد فرمولی است که واحد مستقل آن مشخص است. یک مول BaCl۲ جرمی برابر ۲۰۸.۳g دارد که همان وزن فرمولی BaCl۲ است. در واقع ، یک مول BaCl۲ شامل باریم:
green۱۳۷.۳g= یون ۱Mol
۲۰۸.۳g Bacl۲= واحد ۱Mol
BaCl۲=۶.۰۲۲۰۵x۱۰۲۳Cl۲
