بکار گیری لیزر در یافتن سیارات فراخورشیدی
در ماه اردیبهشت ماه گذشته ، UT مقاله ای را در مورد استفاده از دستگاهی بنام شانه ی لیزری، بمنظور جستجو برای سیارات مشابه زمین منتشر کرد. ستاره شناسان همچنین امیدوارند تا از این دستگاه برای جستجوی ماده ی تاریک نیز استفاده کنند. در این پروژه سرعت کهکشان های دور و کوازارها نیز در یک دوره ی 20 ساله، اندازه گیری خواهد شد.
این به ستاره شناسان اجازه خواهد داد که تئوری نسبیت عام اینشتین و ماهیت انرژی تاریک اسرار آمیز را به بوته ی آزمایش بگذارند. این دستگاه با استفاده از پالس های فمتو ثانیه ای ( یک میلیونیوم یک بیلیونیوم ی ثانیه ) نور لیزر جفت شده با یک ساعت اتمی ، دقت استانداردی را برای اندازه گیری طول موج نور فراهم می سازد. این وسیله به شانه ی نجومی نیز معروف است و ستاره شناسان را قادر می سازد تا با استفاده از انتقال دوپلری، با دقت باور نکردنی ، خطوط طیفی نور ستاره ای را 60 برابر دقیق تر از هر روش پیشرفته ی فناوری اندازه گیری کنند. ستاره شناسان این دستگاه را آزمایش کرده اند و امیدوارند از آن در تلسکوپ بسیار بزرگ ESO بهره گیرند.
ستاره شناسان از وسیله ای بنام طیف نگار به منظور پخش کردن نور اجسام نجومی به مولفه های طیفی آنها و یا فرکانس هایشان( به همان شکلی که قطرات آب یک رنگین کمان را از نور خورشید ایجاد می کنند) استفاده می کنند. آنها سپس می توانند سرعت ستارگان ، کهکشان ها و کوازارها را اندازه گیری کنند و به جستجوی سیارات موجود در مدار ستارگان دیگر یا مطالعه انبساط جهان بپردازند.
یک طیف نگار می بایست بطور دقیق درجه بندی شده باشد تا بتواند فرکانس های نور را بطور دقیق اندازه گیری کند. در حال حاضر ، لیزر نوعی خط کش را بوجود آورده است که بیشتر به اندازه گیری رنگ ها می پردازد تا فاصله ها، آن هم با یک دقت بسیار بالا و مختصات بسیار دقیی که برای این کار کافی است. طیف نگارهای دقیق در آزمایشات طراحی شده برای تلسکوپ بسیار بزرگ آینده نیاز خواهند بود .
Araujo-Hauck – دانشجوی دکترا و عضو تیم Constanza از ESO می گوید : "ما به چیزی فراتر از آنچه تکنولوژی رایج بتواند ارائه دهد نیاز خواهیم داشت ، و آن همانجایی است که شانه ی فرکانس لیزر نشانه می رود. لازم به یادآوری است که دقت مورد نیاز ، 1 cm/s ، مربوطه است به ، سطح کانونی نوعی طیف نگار با وضوح بالا ، برای انتقال کمتر از یک دهم نانومتر ، که اندازه ی برخی مولکول هاست ."
تکنیک جدید درجه بندی از ترکیب ستاره شناسی و نور شناسی کوانتومی ، و.با مشارکت محققان ESOو انستیتوی ماکس پلانک برای نورشناسی کوانتومی بدست آمده است. در این روش از پالس های کوتاه فرابنفش نور لیزر برای ایجاد شانه ی فرکانسی در بسیاری از فرکانس های تفکیک شده با یک فاصله ی ثابت برای فراهم ساختن یک خط کش دقیق به منظور درجه بندی طیف نگار استفاده می شود.
این دستگاه در تلسکوپ خورشیدی تست شده است ، هم اکنون صورت جدید ی از سیستم برای وسیله ی یابنده ی سیارات در تلسکوپ 3.6 متری ESOدر La Sillaدر Chile در حال ساخت است .
منبع :
