؛ برنج هسته اي مقاوم در برابر خشكسالي در ايران توليد شد

؛برنج جديد نيازي به سموم شيميايي ندارد
؛محققان كشورمان پس از ٥ سال تلاش و تحقيق موفق به توليد نوعي برنج هسته اي به نام برنج پاكوتاه شدند كه علاوه بر مرغوبيت، مقاومت بسيار بالايي در برابر خشكسالي و آفات دارد و در طول كشت نيازي به استفاده از سموم شيميايي ندارد. اين برنج تا يك سال ديگر در سطح وسيع كشت و وارد بازار مي شود.

دكتر عباس شهدي كومله، رئيس موسسه تحقيقات برنج كشور در گفت وگو با خراسان با بيان اين مطلب افزود: اين برنج يك دستاورد بسيار مهم و جديد است كه محققان كشور با استفاده از انرژي صلح آميز هسته اي موفق شدند به فناوري توليد آن دست يابند.

وي خاطرنشان كرد: محققان كشور با استفاده از اين روش و آزمايش آن روي ٦٠ رقم محلي برنج موفق شدند معايب برخي از ارقام را شناسايي كنند و ويژگي هاي نامطلوب ارقام محلي برنج را از بين ببرند. وي ادامه داد: به طور نمونه ارقام محلي مانند سنگ جو،رضا جو و يا هاشمي كه ارقام پابلند برنج محسوب مي شوند معمولا با كمترين بارندگي يا وزش بادي روي زمين مي خوابند و اين يكي از معايب بزرگ اين نوع برنج است كه سالانه كشاورزان را متحمل خسارات فراواني مي كند تا جايي كه خسارت ناشي از اين مسئله گاه به بيش از ٥٠ ميليارد تومان مي رسد. اين مسئله كيفيت برنج برداشتي را نيز تحت تاثير قرار مي دهد و يكي از اصلي ترين و بيشترين خساراتي كه شاليكاران را ناچار به مراجعه به سازمان هاي بيمه اي مي كند، همين موضوع است.

وي اضافه كرد: از ديگر ويژگي هاي نامطلوب ارقامي كه عنوان شد همچنين مي توان به حساسيت اين نوع برنج ها به آفات و بيماري ها اشاره كرد.

وي در مورد نحوه توليد برنج هسته اي گفت: محققان ما در جريان توليد اين نوع برنج، بذر يا شلتوك برنج را با دوزهاي مختلف تحت تابش اشعه گاما قرار دادند كه در اثر اين تابش ويژگي هاي پنهان ژن درون بذر را آشكار كردند. به طور نمونه در بذرهاي مختلفي كه تحت بررسي قرار گرفتند، ويژگي پاكوتاهي و مقاومت به بيماري شناسايي شد و با استفاده از روش پرتودهي، ژن هايي با اين ٢ ويژگي فعال و اين ويژگي ها در برنج تثبيت شد. بنابراين اين نوع برنج از ٢ ويژگي مثبت پاكوتاهي و مقاومت نسبت به بيماري برخوردار شد كه اين ويژگي ها باعث شد كه اين نوع برنج از عملكرد بهتري در مقايسه با ارقام پابلند برخوردار شود و در عين حال مقاومت آن در برابر خوابيدگي و بيماري ها نيز افزايش يابد.

وي خاطرنشان كرد: با توجه به آن كه اين نوع برنج از مقاومت بالايي در مقابل آفات و بيماري ها برخوردار است به همين خاطر شاليكاران را از مصرف سموم شيميايي بي نياز خواهد كرد.

وي ادامه داد: بلاست يكي از بيماري هاي معروف و مشهور گياه برنج است كه كشاورزان براي كنترل آن از سموم خاصي استفاده مي كردندكه با توجه به شرايط شاليزارها و مناطق شمالي كشور اين موضوع باعث شده بود كه آب هاي زيرزميني و به طور كلي منابع آبي موجود به اين سموم آلوده شود و سلامت محيط زيست و انسان را تحت تاثير قرار دهد.در حالي كه اين نوع برنج هسته اي از اين خطر نيز به خوبي جلوگيري مي كند.وي با بيان اين كه ايران در اكثر زمينه هاي پژوهشي مربوط به برنج صاحب فناوري است، گفت: به طور نمونه در بحث توليد برنج هيبريدي ايران در رده ٥ كشور دارنده اين فناوري در دنيا قرار گرفت و در بحث توليد برنج هسته اي نيز جزو معدود كشورهاي دارنده اين فناوري هستيم.

رئيس موسسه تحقيقات برنج كشور مقاوم بودن در برابر آفت كرم ساقه خوار برنج، ميزان كودپذيري بالا، افزايش عملكرد و كاهش مصرف سموم شيميايي را از مهم ترين مزاياي اين محصول عنوان كرد و اظهار داشت: اين برنج به دليل داشتن ساقه هاي كوتاه و مقاوم، ميزان مصرف آب را ٦٠ تا ٧٠ درصد نسبت به ارقام محلي كاهش و ميزان محصول را تا يك تن در هكتار افزايش مي دهد.

وي با بيان اين كه اين نوع برنج قابليت باروري زيادي دارد، اضافه مي كند: اين محصول از هرگونه آفت مصون است و قد كوتاه آن باعث مي شود كه در هر شرايطي به بار بنشيند.وي با بيان اين كه تابش اشعه گاما هيچ اثر زيان باري روي بذر بر جاي نمي گذارد، خاطرنشان كرد: بي ضرر بودن اين برنج كه هم اكنون تعدادي از كشورهاي پيشرفته دنيا در حال توليد آن هستند كاملا به اثبات رسيده است و كنوانسيون هاي بين المللي زيست محيطي نيز در خصوص بي ضرر بودن آن راي صادر و آن را تاييد كرده اند.

وي گفت: در روش پرتودهي، ما چيزي را از خارج به گياه اضافه نمي كنيم بلكه در يك فرآيند موتاسيون ، ويژگي هاي پنهان آن ازجمله قدبلندي، قدكوتاهي ، مقاومت، افزايش محصول، بازدهي گياه و... فعال مي شود كه محققان با كمك روش پرتودهي براي هر يك از اهدافي كه مدنظر دارند، مي توانند يك يا چند ويژگي خاص از ژن گياه را فعال كنند.در حالي كه در محصولات تراريخته دست كاري ژنتيكي صورت مي گيرد.

وي با بيان اين كه با توليد اين نوع برنج مدت زمان محصول دهي نيز كاهش مي يابد، افزود: در برخي از ارقام برنج با استفاده از اين روش حتي مي توانيم نوبت كشت را به ٢ بار در سال برسانيم.

وي در مورد زمان ورود اين نوع محصول به بازار نيز خاطرنشان كرد: اين محصول در شرايط تحقيقاتي و شرايط مزرعه به خوبي تست شده است و به نظر مي رسد كه از حدود يك سال ديگر پس از طي پروسه نام گذاري روي ارقام مختلف اين محصول كه در نشستي در شوراي عالي تحقيقات وزارت جهاد كشاورزي انجام مي شود و پس از تست نهايي محصول در مزرعه در مراحل بعدي مي توانيم براي كشت وسيع آن اقدام كنيم.

وي گفت: با استفاده از اين روش ميزان برداشت برخي ارقام توليد شده در مقايسه با ارقام معمولي مانند رقم هاشمي و... حدود ٢٠ درصد افزايش خواهد يافت. توليد اين نوع برنج در واقع بعداز موفقيت محققان كشورمان در توليد جوهسته اي حاصل شده است.وي با اعلام اين كه تحقيقات روي برنج هسته اي در موسسه تحقيقات برنج با همكاري سازمان انرژي هسته اي بوده است، گفت: توليد برنج هسته اي در سطح گسترده اي در كشور دنبال مي شود و محققان ما نيز ٤ تا ٥ نوع برنج هسته اي ديگر را با ويژگي هاي خاص دنبال مي كنند.

وي گفت: به علاوه هم اكنون پروژه هاي ديگري از جمله روش نوين كنترل بيولوژيكي كرم ساقه خوار برنج ، ساخت وجين كن هاي دستي كه باعث كنترل علف هاي هرز مي شود و توليد ٤ رقم هيبريدي جديد برنج را در دست اجرا داريم كه ظرف ٢ تا ٣ سال آينده اين دستاوردها معرفي و براي بهره برداري عرضه خواهد شد.