با سلام
می خواهم در این قسمت در مورد تمامی مباحث و مسائل در مورد asp.net بحث و گفتگو و مرجع کتابها و سورس کدها قرار دهم.
Printable View
با سلام
می خواهم در این قسمت در مورد تمامی مباحث و مسائل در مورد asp.net بحث و گفتگو و مرجع کتابها و سورس کدها قرار دهم.
اين برنامه يک مثال خوب از نحوه باز کردن ، خواندن و نوشتن داخل يک فايل است که نياز به هيچ نوع بانک اطلاعاتی هم ندارد . اين فايل را با اسم counter.asp ذخيره کنيد و در کنارش يک فايل متنی ساده به کمک NotePad و به نام database.inc ايجاد کنيد و در سطر اولش هم عدد صفر يا هر عدد ديگری را که مايليد پيش‌فرض شمارنده شما باشد بنويسيد. فراموش نکنيد که سطح دسترسی لازم برای نوشتن را نيز به اين فايل بدهيد . با کمی ابتکار می توان اين شمارنده را به نوع گرافيکی تبديل کرد. حتی می توانيد به تعداد صفحات سايت ، فايل ايجاد کنيد تا تعداد مشاهده هر صفحه را به تنهايی رديابی کنيد
<%
کد:Dim objFSO , objFile
set objFSO = createobject("scripting.filesystemobject")
set objFile = objFSO.opentextfile(server.mappath("database.inc"))
'get the current count and store in counter
counter = clng(objFile.readline)
'add one to the current count
counter = counter + 1
'close file object
objFile.close
'write a new text object with the same name and new count
Set objFile = objFSO.CreateTextFile(server.mappath("database.inc"), true)
objFile.writeline(counter)
'close file object
objFile.close
'
counter_length = len(counter)
'loop through the hit count and display the image
for i = 1 to counter_length
%>
<%= mid(counter,i,1) %>
<%
next
%>
با اين کد ساده می توان صفحه‌ای برای ارسال ايميل ايجاد کرد . اين کُد را يک هندی به نام مستعار Prince Joseph نوشته است و آنطور که گفته ملزومات سيستمی آن برای اجرا عبارتند از : يک ويندوز نسخه سرويس دهنده و SMTP Service بر روی IIS . اين دو صفحه با استفاده از کامپوننت يا ابزار CDO که توسط شرکت مايکروسافت ارائه شده کار می کنند
کد:mailSend.htm
<html><body>
<form id=frmMail method=post action=mailSend.asp>
TO:<input type=text name=txtTo size=30><br>
FROM:<input type=text name=txtFrom size=30><br>
SUBJECT:<input type=text name=txtSubject size=30><br>
BODY:<textarea rows="5" name=txtBody cols="28">
</textarea><br>
<input type=submit value="Send the Mail">
</form>
</body></html>
mailSend.asp :
<%@ Language=VBScript %>
<%
Dim objMail
Set objMail = CreateObject("CDONTS.NewMail")
objMail.From = Request.Form("txtFrom")
objMail.To= Request.Form("txtTo")
objMail.Subject= Request.Form("txtSubject")
objMail.Body= Request.Form("txtBody")
objMail.Send
Set objMail = Nothing
Response.Write "Mail should have been sent"
%>
درج تاريخ شمسی
تا به حال الگوريتم‌های زيادی برای نمايش تاريخ جاری بر اساس تقويم جلالی ارائه شده‌اند . در زير يک نمونه ساده ولی کارآمد آن ارائه می شود . اين نمونه تاريخ Server را نشان می دهد . برای اينكه تاريخ از روی كامپيوتر بازديدكننده محاسبه شود كافيست runat=server را از كد حذف كنيد .
کد:<script language="vbscript" runat="server">
Function IranDate()
Dim ifday,ifmonth,ifyear,ifdayofyear
Dim iyear,idayofyear
Dim inumdayofyear
Dim aifmonthdays
aifmonthdays = Array(31,31,31,31,31,31,30,30,30,30,30,29)
inumdayofyear = 365
iyear =year(date)
idayofyear = datepart("y", date)
If isleapyear(iyear-1) then
inumdayofyear = 366
aifmonthdays(11) = 30
End if
If (idayofyear > 79 ) then
ifyear = iyear -621
ifdayofyear = idayofyear - 79
Else
ifyear = iyear - 622
ifdayofyear = (inumdayofyear - 79 ) + idayofyear
End if
ifday = ifdayofyear
While ( ifday > aifmonthdays(ifmonth) )
ifday = ifday - aifmonthdays(ifmonth)
ifmonth = ifmonth + 1
Wend
ifmonth = ifmonth + 1
IranDate = ifyear & "/" & ifmonth & "/" & ifday
End Function
Function isleapyear(nyear)
isleapyear = ( ( (nyear mod 4) = 0 And (nyear mod 100) <> 0 ) or (nyear mod 400) = 0 )
End Function
Sub Showfdate
End sub
</script>
<%= (IranDate) %>
در اينجا به ذكر نمونه اي از يك كد آماده براي بارگزاري فايل از طريق صفحه وب ( Upload ) به يك سرويس دهنده مي پردازيم . اين كدها از مجموعه موجود در سايت
گرفته شده اند . در ابتدا بايد هر دو فايل زير را بسازيد :
upload_page.asp :
upload_class.asp :کد:<!-- #include file="upload_class.asp" -->
<%
Server.ScriptTimeout = 300 'now i can upload and save files upto ~8Mb
Dim intLevel, intUpload, intSave, strError, strContenType, strFilename, lngFileSize
Dim objUpload
Dim lngTime, lngUploadTime, lngSaveTime
intLevel = Request.QueryString("level")
'--------------------------------------
wrHead
If intLevel = 1 Then
Set objUpload = New FileUpload
With objUpload
.Path = "D:\Inetpub\wwwroot\test"
lngTime = Timer()
intUpload = .Upload
lngUploadTime = Round((Timer() - lngTime) * 1000,3)
lngTime = Timer()
intSave = .Save(true)
lngSaveTime = Round((Timer() - lngTime) * 1000,3)
strError = .Error
strFilename = .Filename
lngFilesize = .Size
strContentType= .ContentType
End With
Set objUpload = Nothing
End If
wrForm
wr "<hr style=""height:1px;width:100%;"" />"
wr "Upload = " & intUpload & "<br />"
wr "Save = " & intSave & "<br />"
wr "Error = " & strError & "<br />"
wr "Filename = " & strFilename & "<br />"
wr "Filesize = " & lngFilesize & "<br />"
wr "Content-Type = " & strContentType & "<br />"
wr "Upload time = " & lngUploadTime & " ms<br />"
wr "Save time = " & lngSaveTime & " ms <br />"
wr "<hr style=""height:1px;width:100%;"" />"
wrFoot
'--------------------------------------
Sub wrForm
wr "<form method=""post"" enctype=""multipart/form-data"" action=""?level=1"">"
wr "<input type=""file"" name=""file""></input>"
wr "<input type=""submit""></input>"
wr "</form>"
End Sub
Sub wrHead
wr "<html>"
wr "<head>"
wr "<title>upload</title>"
wr "</head>"
wr "<body>"
End Sub
Sub wrFoot
wr "</body>"
wr "</html>"
Response.End
End Sub
Sub wr(byval sText)
If sText <> "" Then Response.Write sText & vbNewLine
End Sub
%>
کد:<%
'+--------------------------------+
'|Class: FileUpload |
'|Date: 11:01 PM 7/23/2002|
'|By: M.Meijer |
'|Version: 1.0 |
'+--------------------------------+
'
'To upload and save a file submitted within a html form
'
'**Remarks:
'Uploading files with this class is not recommended for huge files,
'it takes alot of time saving the file to a textstream (as it the function 'save' does).
'It takes 7.812ms to upload a file from 'localhost', with a size of 40,000 bytes.
'Saving this file however costs 1078.125ms, and it takes 145828.1ms to save a file of 5.5Mb.
'Conclusion don't save big files, use the maxfilesize property to limit the filesize.
'The class can only handly one file on a submission.
'The file will be saved in the specified 'Path', if there is no 'path' set, it can't save the file. (doh!)
'
'Properties:
'-----------
'
' ContentType string read Content-Type of the file
' Filename string read/write Name of the file
' Path string read/write A path to a directory with permissions to write the file
' Size long read The size of the file in bytes
' AllowedFiles string read/write Allowed file extension(s), multiple seperated with a comma
' Maxfilesize long read/write Maximum allowed size of the file
' Error string read The explenation of an error if occured
'
'Methods
'-------
'
' Upload() = Status
' Copies the result of Request.Binaryread to a file
'
' Status integer 0 Upload success
' 1 A file has not been posted
' 2 File exceeds the maximum allowed filesize
' 3 Type is not allowed
'
' Save(Overwrite) = Satus
' Slaat de bytearray op in een bestand met de in Filename gedefineerde bestandsnaam,
' in de in Path gedefineerde diretorie.
'
' Overwrite boolean true If the file exists it will be overwritten
' false If the file exists it will not be overwritten
'
' Status integer 0 The file has been saved
' 1 The binary value could not be written to a file
' 2 There is no binary value
' 3 The filename is empty
' 4 An error already occured, can't continue
'
'
'
'Code:
'-----------------------------------------------------------------------------------
Class FileUpload
Private strContentType
Private bytData
Private strFilename
Private strPath
Private lngTotalbytes
Private strAllowedFiles
Private lngMaxFileSize
Private strError
Private Sub Class_initialize()
strContentType = ""
bytData = chrB(10)
strFilename = ""
strPath = ""
lngTotalbytes = 0
strAllowedFiles = ""
lngMaxFileSize = 0
strError = ""
End Sub
Private Sub CLass_Terminate()
bytData = Null
End Sub
Public Property Get Size
Size = lngTotalbytes
End Property
Public Property Let MaxFileSize(byval vData)
If isNumeric(vData) > 0 Then
lngMaxFileSize = vData
End If
End Property
Public Property Get MaxFilesize
MaxFilesize = lngMaxFileSize
End Property
Public Property Let AllowedFiles(byval vData)
If Len(vData) > 0 Then
strAllowedFiles = vData
End If
End Property
Public Property Get AllowedFiles
AllowedFiles = strAllowedFiles
End Property
Public Property Get Error
Error = strError
End Property
Public Property Get ContentType
ContentType = strContentType
End Property
Public Property Let Path(byval vData)
If Len(vData) > 0 Then
strPath = vData
End If
End Property
Public Property Get Path
Path = strPath
End Property
Public Property Let Filename(byval vData)
If Len(vData) > 0 Then
strFilename = vData
End If
End Property
Public Property Get Filename
Filename = strFilename
End Property
Public Function Upload()' as integer
Dim bytAllData
lngTotalbytes = Request.Totalbytes
If lngTotalbytes > 0 Then
If lngMaxFilesize <> 0 Then
If lngTotalBytes > lngMaxFileSize Then
strError = "The file exceeds the allowed capacity."
Upload = 2
Exit Function
End If
End If
bytAllData = Request.BinaryRead(lngTotalbytes)
strContentType = GetContentType(bytAllData)
strFilename = GetFilename(bytAllData)
If strAllowedFiles <> "" Then
If Not AllowedFile(strFilename) Then
strError = "Filetype is not allowed."
Upload = 3
Exit Function
End If
End If
bytData = GetData(bytAllData)
Upload = 0
Else
Upload = 1
strError = "No data recieved."
End If
End Function
Public Function Save(byval bOverwrite)
If strError <> "" Then
Save = 4
Exit Function
End If
If strPath <> "" Then
If Mid(strPath,Len(strPath)-1,1) <> "\" Then strPath = strPath & "\"
If strFilename <> "" Then
If LenB(bytData) > 1 Then
If SaveBinaryData(bytData,strPath & strFilename,bOverwrite) Then
Save = 0
Else
Save = 1
End If
Else
Save = 2
strError = "No data."
End If
Else
Save = 3
strError = "Not a valid filename specified."
End If
Else
Save = 4
strError = "No path specified."
End If
End Function
Private Function AllowedFile(byval sFilename)'as boolean
Dim arrAllowedFiles, intCount
Dim strExtension
If Len(sFilename) > 0 Then
If inStr(sFilename,".") > 0 Then
strExtension = Mid(sFilename,Len(sFilename) - inStr(strReverse(sFilename),".")+2)
arrAllowedFiles = Split(strAllowedFiles,",")
AllowedFile = False
For intCount = 0 To Ubound(arrAllowedFiles)
If arrAllowedFiles(intCount) <> "" Then
If Lcase(strExtension) = Lcase(Trim(arrAllowedFiles(intCount))) Then
AllowedFile = True
Exit For
End If
End If
Next
Else
AllowedFile = False
End If
Else
AllowedFile = False
End If
End Function
Private Function SaveBinaryData(byval bData, byval sFilename, byval bOverwrite) 'as boolean
Dim objFs, objTextFile
Dim intCount, strFile
If LenB(bData) < 2 Then
strError = "No data."
SaveBinaryData = False
Exit Function
End If
Set objFs = Server.CreateObject("scripting.filesystemobject")
If Not objFs.FolderExists(strPath) Then
strError = "Directory does not exists."
SaveBinaryData = False
Exit Function
End If
If Not bOverwrite And objFs.FileExists(sFilename) Then
strError = "File already exists."
SaveBinaryData = False
Exit Function
End If
Set objTextFile = objFs.CreateTextFile(sFilename,True,False)
For intCount = 1 To LenB(bData)
objTextFile.Write Chr(AscB(MidB(bData,intCount,1)))
Next
objTextFile.Close
Set objTextFile = Nothing
Set objFs = Nothing
Session("file") = Null
SaveBinaryData = True
End Function
Private Function GetData(byval bFile)'as bytearray
Dim intStart, intEnd
If LenB(bFile) < 1 Then
GetData = ChrB(10)
Exit Function
End If
intStart = inStrB(bFile,ChrB(13) & ChrB(10) & ChrB(13) & ChrB(10)) + 4
intEnd = inStrB(bFile,ChrB(13) & ChrB(10) & ChrB(45) & ChrB(45)& ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45) & ChrB(45))
If intStart > 0 Then
If intStart < intEnd Then
GetData = MidB(bFile, intStart, intEnd - intStart)
Else
GetData = ChrB(10)
End If
Else
GetData = ChrB(10)
End If
End Function
Private Function GetFilename(byval bFile)' as string
Dim bytFilename, bytChar, strFilename
Dim intStart, intCount
If LenB(bFile) < 1 Then
GetFilename = ""
Exit Function
End If
If LenB(bFile) > 0 Then
If inStrB(bFile,ChrB(102) & ChrB(105) & ChrB(108) & ChrB(101) & ChrB(110) & ChrB(97) & ChrB(109) & ChrB(101) & ChrB(61)) Then
intStart = inStrB(bFile, ChrB(102) & ChrB(105) & ChrB(108) & ChrB(101) & ChrB(110) & ChrB(97) & ChrB(109) & ChrB(101) & ChrB(61)) + 10
For intCount = intStart To LenB(bFile)
bytChar = MidB(bFile, intCount,1)
If bytChar = ChrB(34) Then
Exit For
End If
bytFilename = bytFilename & bytChar
Next
End If
End If
For intCount = 1 To LenB(bytFilename)
strFilename = strFilename & Chr(AscB(MidB(bytFilename,intCount,1)))
Next
strFilename = Mid(strFilename,Len(strFilename) - inStr(strReverse(strFilename),"\")+2)
GetFilename = strFilename
End Function
Private Function GetContentType(byval bFile)
Dim bytContentType, strContentType, bytChar
Dim intStart, intCount
If LenB(bFile) < 1 Then
GetContentType = ""
Exit Function
End If
If inStrB(bFile,ChrB(67) & ChrB(111) & ChrB(110) & ChrB(116) & ChrB(101) & ChrB(110) & ChrB(116) & ChrB(45) & ChrB(84) & ChrB(121) & ChrB(112) & ChrB(101) & ChrB(58)) > 0 Then
intStart = inStrB(bFile,ChrB(67) & ChrB(111) & ChrB(110) & ChrB(116) & ChrB(101) & ChrB(110) & ChrB(116) & ChrB(45) & ChrB(84) & ChrB(121) & ChrB(112) & ChrB(101) & ChrB(58)) + 14
For intCount = intStart To LenB(bFile)
bytChar = MidB(bFile, intCount,1)
If bytChar = ChrB(13) Then
Exit For
End If
bytContentType = bytContentType & bytChar
Next
End If
For intCount = 1 To LenB(bytContentType)
strContentType = strContentType & Chr(AscB(MidB(bytContentType,intCount,1)))
Next
GetContentType = strContentType
End Function
End Class
'-----------------------------------------------------------------------------------
%>
حالا كافيست در فايل اول در خط 15 مسير را براي ذخيره فايلها روي سرويس‌دهنده خود مشخص كنيد :
.Path = "D:\Inetpub\wwwroot\test";
مسير تعيين شده بايد حتماً موجود باشد
استفاده از آبجکت CDONTS که يکي از کامپوننتهاي ويندوز سرور 2000 و ان تي مي باشد به راحتي مي توان در اسکريپتهاي سمت سرور
ايميل ارسال کرد.
طريقه استفاده به شکل زير مي باشد
مقادير قابل تنظيم براي اين آبجکت به شرح جدول زير مي باشد.کد:<%
Dim objNewMail
Set objNewMail = Server.CreateObject("CDONTS.NewMail")
%>
From
يک مقدار رشته اي که آدرس پست الکترونيکي فرستنده را مشخص مي کند
(به طور مثال [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] )
To
يک مقدار رشته اي که آدرس پست الکترونيکي گيرنده را مشخص مي کند.
(به طور مثال, [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] )
آدرس گيرنده هاي مختلف با استفاده از علامت روبرو امکان پذير ميباشد ";"
Subject
عنوان پيام
Body
متن پيام
Cc
آدرس پست الکترونيکي شخصي که قرار است يک کپي از نامه را دريافت کند
Bcc
آدرس الکترونيکي شخصي که قرار است يک کپي از نامه را دريافت کند ( بدون اطلاع دريافت کننده نامه)
Importance
يک مقدار عددي که نشان دهنده در جه اهميت نامه مي باشد
(براي مثال خيلي مهم , مهم , عادي )
BodyFormat
يک مقدار عددي که نشان دهنده فرمت اطلاعات متن نامه مي باشد
ObjMail.BodyFormat = 0 (HTML format)
ObjMail.BodyFormat = 1 (متن عادي)
MailFormat
يک مقدار عددي که نشان دهنده فرمت اطلاعات نامه مي باشد
ObjMail.MailFormat = 0 (Mime format)
ObjMail.MailFormat = 1 (متن عادي)
متودهاي اين آبجکت
AttachFile
اين متود يک فايل را به نامه پيوست مي کند
AttachURL
اين متود آدرس فايل پيوست شده را تخصيص مي دهد
Send
اين متود نامه را ارسال مي کند
بعد از ارسال ايميل مقادير در حافظه باقي مي ماند و شما بايد حافظه را خالي کنيد. همچنين براي ارسال يک ايميل جديد بايد يک آبجکت جديد
ايجاد کرده و از آن استفاده کنيد. کد زير نحوه استفاده از اين آبجکت را در asp نشان مي دهد.
کد:<%
Option Explicit
Dim objNewMail
' ابتدا يک آبجکت از نوع cdonts ايجاد مي کنيم
Set objNewMail = Server.CreateObject("CDONTS.NewMail")
' بعد از ايجاد آبجکت ما بايد مقادير مربوط به آن را تنظيم کنيم
objNewMail.From = "webmaster@iran.com"
objNewMail.To = "test@yahoo.com"
objNewMail.Subject = "اين يک ايميل تستي است"
objNewMail.Body = "اين متن نامه است"
objNewMail.Send
' بعد از ارسال ايميل با استفاده از کد زير فضاي حافظه را خالي مي کنيم
Set objNewMail = Nothing
Response.Write "ايميل ارسال شد"
%>
براي پاسخ گويي به مرورگر ، از متدهاي شيء Response استفاده مي شود . در واقع شيء Response راهي براي برقراري ارتباط با سرويس گيرنده است .
شيء Scripting Context :
اين شيء امكان دسترسي اشياء ActiveX خارجي به اشياء دروني ASP را فراهم مي كند. البته بهتر است به جاي اين شيء از شيء Object Context استفاده كنيد . براي گرفتن شيء Object Context نيز بايد متد Object Context() را فراخواني كنيد .
شيء Scripting Context ، تمام اشياء ASP را درون خود جمع مي كند . هنگامي كه يك صفحه ASPكه شامل رفرنس هايي به اشياء ActiveX مي باشد اجراء ميشود ، ابتدا موتور ASP متد On Start Page هر يك از آن اشياء ActiveX را فراخواني كرده و شيء Scripting Context را به عنوان پارامتر به آن مي فرستد. اشياء ActiveX با استفاده از اين پارامتر مي توانند اشاره گر هايي به اشياء Server ، Application ، Request و Response به دست آورند. در اين جا ليستي از ويژگي هاي شيء Scripting Context را ملاحظه مي كنيد :
• Server
• Application
• Session
• Request
• Response
هر يك از اين 5 ويژگي يك اشاره گر ( Pointer ) به يكي از اشياء دروني ASP بر مي گردانند .
• توجه : Microsoft توصيه مي كند كه به جاي استفاده از شيء Scripting Context از متد
get Object Context اگر چه امكان استفاده از شيء Scripting Context كماكان وجود دارد، ولي بايد بدانيد كه اين شيء از رده خارج شده و در برنامه هاي جديد خود نبايد از آن استفاده كنيد .
شيء Object Context :
شيء Object Context به عنوان پل ارتباطي با MTS ( Microsoft Transaction Server ) تلقي مي شود. با MTS شما مي توانيد كاري كنيد كه اشياء ActiveX در تراكنش هايي كه صفحه ASP آغاز شده اند شركت كنند. همچنين با استفاده از شيء Object Context در هنگام نوشتن اشياء ActiveX مي توانيد به اشياء دروني ASP دسترسي پيدا كنيد .
آشنايي با ساختار يك برنامه ASP
از نظر موتور ASP ، يك برنامه كاربردي عبارت است از مجموعه اي از تمام فايل و زير دايركتوري هاي ( Subdirectory ) موجود در يك دايركتوري كه شامل فايل Global . asa باشد . بيشتر برنامه هاي كاربردي ASP شامل فايل هاي ASP و فايل هاي Include ( با پسوند .inc ) هستند كه هر دوي آنها مي توانند تركيبي از HTML ، كد و فايل هاي گرافيكي باشند. البته شما مي توانيد فايل هاي ASP را با فايل هاي HTML يا هر فايل ديگري كه براي سرويس دهنده قابل شناسايي باشد تركيب كنيد .
بالاترين دايركتوري در اين ساختار شامل فايل Global . asa است . اين فايل دايركتوري ريشه ( Root Directory )
برنامه كاربردي را مشخص مي كند .
اولين باري كه يك كاربر يكي از فايل هاي ASP موجود در يكي از دايركتوري هاي برنامه را درخواست مي كند ، موتور ASP ساختار درختي درختي دايركتوري ها را به سمت بالا طي ميكند تا فايل Global . asa را پيدا كند و يا به ريشه وب ( Root Web Directory ) برسد . اين نكته از اهميت زيادي برخوردار است ، چون اگر شما چند برنامه كاربردي را درون هم قرار دهيد ( كه به آنها برنامه هاي كاربردي تودرتو – Nested Applications - مي گويند ) ، فايل Global . asa كه براي هر درخواست كاربر اجرا مي شود بستگي دارد به اين كه كاربر ابتدا كدام فايل را درخواست نمايد . چون نمي توان اولين درخواست كاربر را كنترل نمود ، بهتر است برنامه هاي ASP را درون هم قرار ندهيد ؛ مگر اين كه دليل موجهي براي اين كار داشته باشيد .
ساختن يك برنامه كاربردي وب تحت IIS 4.0 به يك مرحله ديگر نيز دارد : شما بايد به IIS بگوييد كه دايركتوري مجازي ( Virtual Directory ) در برگيرنده فايل Global . asa ، دايركتوري ريشه برنامه كاربردي است .
صرف نظر از اين كه كدام فايل درخواست شود، فايل Global . asa همواره اولين فايلي خواهد بود كه اجرا ميشود. بنابراين اگر در نظر داريد كاربر برنامه كاربردي شما را با صفحه خاصي كه مورد نظر شماست آغاز كند ، اين فايل بهترين جايي است كه ميتوانيد مرورگر را به آن صفحه هدايت كنيد .
برنامه كاربردي كه درشكل قبل ملاحظه فرموديد ، شامل چندين فايل ASP و دو زيردايركتوري به نام هاي images و include مي باشد. البته از نظر تعيين ساختار دايركتوري هاي يك برنامه كاربردي هيچ محدوديتي وجود ندارد ؛ شما مي توانيد همه فايل ها را درون يك دايركتوري قرار دهيد . ولي در عمل ، بهتر است كه فايل ها را بر اساس كارايي آنها دسته بندي كنيد چون اين كار ساختن و نگهداري برنامه را بسيار آسان تر مي كند .
• توجه : دايركتوري ريشه وب و دايركتوري ريشه برنامه ASP لزوما نبايد يكسان باشند. به عنوان مثال ،
مي توانيد براي چندبرنامه كاربردي ASP ازيك فايل Global . asa استفاده كنيد. در اين شرايط مي توانيد فايل Global . asa را درون يك دايركتوري قرار داده و سپس هر يك از زير دايركتوري هاي درون آن را به عنوان يك دايركتوري مجازي تعريف كنيد كه بر اساس برنامه كاربردي مربوطه نامگذاري شده اند . ساختار دايركتوري موجود در شكل زير ، شامل 4 برنامه كاربردي است : 401k ، Paycheck ، Retirement ، Timesheet .
بالاترين دايركتوري ، كه HR Applications نام دارد، شامل فايل Global . asa است . هر زمان كه يك كاربر به يكي از 4 برنامه كاربردي موجود متصل شود ، موتور ASP ساختار درختي دايركتوري هارا بالا مي رود تا به دايركتوري
HR Applications كه در بر گيرنده فايل كه Global . asa است برسد . يكي از دلايلي كه مي توان براي مرتب كردن برنامه ها به اين شكل در نظر گرفت ، اين است كه ممكن است هر چهار برنامه از يك روش امنيتي استفاده كنند و يا ممكن است تمام برنامه ها از يك نوع روش براي برقراي ارتباط با پايگاه داده و يا از يك پايگاه داده مشترك استفاده كنند و شما بخواهيد اطلاعات اوليه را در فايل Global . asa تنظيم كنيد .
استفاده از فايل هاي Include :
براي جلوگيري از تكرار كد يا دستورات HTML در صفحات ASP ، مي توانيد از فايل هاي خارجي استفاده كرده و آنها را در صفحات ASP خود بگنجانيد . يك فايل Include در يك فايل ASP از دستور INCLUDE استفاده مي شود . دستور INCLUDE مشابه اين است كه محتويات فايل include مورد نظر را درون يك صفحه ديگر قرار دهيد.در اين جا مثالي از يك دستور INCLUDE را مشاهده مي كنيد :
اين دستور سبب مي شود كه سرويس دهنده آن را با محتويات فايل مشخص شده جايگزين كند. دو نوع دستور INCLUDE موجود است : يكي # INCLUDE FILE و ديگري # INCLUDE VIRTUAL . نوع اول براي مشخص كردن فايل به يك آدرس فيزيكي نياز دارد در حالي كه نوع دوم به آدرس مجازي به فايل اشاره مي كند . به هر حال از هر روشي كه استفاده كنيد، موتور ASP قبل از شروع پردازش دستورات ، آن را با محتويات فايل مورد نظر جايگزين مي كند . بنابر اين براي گنجانيدن يك فايل نمي توانيد از دستورات شرطي استفاده كنيد . به عنوان مثال ، كد زير به گونهاي كه انتظار مي رود عمل نخواهد كرد ؛ موتور ASP هر دو فايل را خواهد گنجاند :کد:<!--# INCLUDE = “C:\ include \my Include .inc” -- >
کد:< %
if my Var = True than
% >
< ! -- # INCLUDE FILE = “ C: \ include \ my Include . inc” -- >
< %
else
%>
< ! -- # INCLUDE FILE = “ C: \ include \ your Include . inc” -- >
< %
end if
% >
هنگامي كه موتور ASP اين فايل را تحليل مي كند ، دو دستور INCLUDE را با فايل هاي نامبرده جايگزين مي كند و اين كار را قبل از اجراي دستور if…end if انجام مي دهد . پس باز هم تاكيد مي كنم : شما با استفاده از كد نمي توانيد براي موتور ASP تعيين كنيد كه كدام فايل را بگنجاند و يا اين كه اصلا يك فايل را بگنجاند يا خير.
برنامه کاربردي تحت وب چيست ؟
يك برنامه كاربردي تحت وب بايك وب سايت تفاوت دارد . يك وب سايت شامل اطلاعات ثابتي است كه از پيش آماده شده و به صورت فايل هاي HTML ذخيره شده اند .در اين حالت جهت حركت اطلاعات از سرويس دهنده به
سرويس گيرنده مي باشد . در واقع وب سايت اطلاعات را به كاربر ارائه مي دهد .
بين درخواست ها ، سرويس دهنده از عملكرد سرويس گيرنده اطلاعي ندارد . سرويس گيرنده مي تواند از يك محل به محل ديگر بپرد و اين كار روي وب سايت اوليه هيچ تاثيري ندارد ، چون هر يك از صفحات به صورت يك واحد كاملا جدا مي باشند . در واقع وب سايت شامل گروهي از فايل هاي HTML از هم جدا مي باشد .
در مقابل ، يك برنامه كاربردي تحت وب ، اطلاعات را براي يك كاربر يا گروهي از كاربران به شكلي خاص فرمت كرده و ارائه مي دهد . در اين حالت ، جهت حركت اطلاعات دو طرفه مي باشد ؛ محتوياتي كه توسط مرور گر
نمايش داده مي شوند ، بر حسب اطلاعات ورودي كاربر يا هويت وي تعيين مي گردند .
بنابر اين يك برناها كاربردي تحت وب ، اطلاعات را به صورت ديناميكي ارائه مي دهد نه به صورت فايل هاي HTML ثابت . در واقع وظيفه برنامه ، فراهم كردن اطلاعات بر حسب شرايط است كه اين اطلاعات معمولا از پايگاه داده ( Database ) بدست مي آيد . برنامه كاربردي نه تنها اطلاعات مي دهد ، بلكه مي تواند از كاربر اطلاعات بگيرد و بكارهاي مختلف پاسخ مناسب دهد . به عبارت ديگر ، يك برنامه كاربردي ، عملكرد كاربر را از يك در خواست به
درخواست ديگر رديابي مي كند . بنابراين كاربر مي تواند آن گونه كه در يك وب سايت به جستجو و گردش مي پردازد ، به شكل دلخواه تمام صفحات يك برنامه كاربردي را برسي و مشاهده كند . بلكه اين برنامه كاربردي است كه صفحات مناسب را در شرايط مقتضي به طور ديناميكي توليد كرده و به كاربر ارائه مي دهد .
براي نوشتن برنامه هاي كاربردي تحت وب از زبان هاي مختلفي مي توان استفاده كرد ، مثل : Perl , Python , Java , C , C ++ , Visual Basic حتي Quick Basic يا Script هاي Unix .
در هر صورت مواردي كه در زير به آنها اشاره مي شود جزء ضروريات يك برنامه كاربردي هستند :
- ارتباط با يك پايگاه داده
- سرعت
- كار با رشته ها
- امنيت ( Security )
- تراكنش ها ( Tranaactions )
تراكنش چيست ؟
يك برنامه كاربردي تحت وب اغلب بايد كارهاي مختلفي انجام دهد كه هر يك از آنها براي تداوم اعتبار اطلاعات بايد به طور كامل انجام شوند . هنگام كار با يك پايگاه داده ، معمولا اين كار ها را بصورت يك تراكنش در نظر مي گيريم . يك تراكنش قرار دادي است كه موفقيت يا عدم موفقيت مجموعه اي از عمليات را تضمين مي كند كه در صورت عدم موفقيت ، اطلاعات بايد دست نخورده باقي بمانند . به عنوان يك نمونه كلاسيك ، مي توانيم يك حساب چك ( Checking Account ) را در نظر بگيريم .
هنگامي كه يك چك را به حساب خود مي گذاريد ، بانك مبلغ مشخص شده را از حساب مربوطه برداشته و به حساب شما واريز مي كند . كل اين عمليات در صورتي موفقيت آميز خواهد بود كه برداشت و واريز پول به طور كامل انجام شود . در اين حالت عمل دو گانه برداشت از يك حساب و واريز به يك حساب ديگر را يك تراكنش مي گوييم .
تفاوت ميان برنامه هاي IIS و DHTML
برنامه هاي IIS ، برنامه هايي هستند كه برروي سرويس دهنده و تحت Microsoft Internet Information Server اجرا مي شوند . در مقابل ، برنامه هاي DHTML برنامه Microsoft Internet Explorer استفاده مي كنند و به اين ترتيب به ورودي هاي كاربر پاسخ سريع مي دهند .
اين برنامه ها براي نوشتن بازي ها و شبيه سازي محيط و گرفتن اطلاعات از كاربر مناسب هستند . متاسفانه اين نوع برنامه ها به نسخه چهارم IE يا نسخه هاي بالاتر آن نياز دارند . با توجه به اين كه در اين كتاب به تفصيل در مورد ASP و
مسائل حاشيه اي آن بحث خواهيم كرد ، بد نيست كمي بيشتر در مورد برنامه هاي IIS توضيح دهيم . چون هدف از يادگيري ASP ، نوشتن برنامه هاي IIS مي باشد كه بر روي سرويس دهنده اجرا مي شوند .
برنامه هاي IIS با چندين مرورگر مختلف و نسخه هاي متفاوت آنها سازگاري دارند . همچنين در محيط هاي مختلف Mak يا Unix نيز اجراء مي شوند . بنابر اين اين نوع برنامه ها براي نوشتن برنامه هاي تجاري كه مخاطبين زيادي دارند مناسب هستند ؛ چون دليلي ندارد همه كاربران از ويندوز استفاده كرده و يا نسخه IE را در اختيار داشته باشند.
با توجه به اين كه برنامه هاي IIS برروي سرويس دهنده اجرا مي شوند ، براي به روز در آوردن آنها تنها كافي است كد موجود برروي سرويس دهنده را تغيير داد. اين نوع برنامه ها از هر محلي قابل دسترسي مي باشند . هنگامي كه يك برنامه IIS برروي سرويس دهنده نصب شده و به اجرا در آمد ، هر كامپيوتري كه بتواند به آن سرويس دهنده متصل شود مي تواند از آن برنامه استفاده كند .
شما مي توانيد براي شناسايي كاربران ، به آنها نام و كلمه عبور اختصاص دهيد و هنگام برقراري ارتباط با برنامه كاربردي ، نام و كلمه عبور را در خواست كنيد . با توجه به اين كه تمام اطلاعات بر روي يك كامپيوتر ذخيره مي شوند ،
هنگامي كه كاربر برنامه كاربردي را ترك كند ، هيچ نوع اطلاعاتي را از دست نمي دهد .
در قسمت بعد ، در مورد چگونگي كاركرد برنامه هاي IIS بحث خواهيم كرد .
چگونگي در خواست فايل ها توسط مرورگر :
هنگامي كه شما يك آدرس URL در فيلد آدرس مرورگر خود تايپ مي كنيد ، چند چيز اتفاق مي افتد . مرورگر ، آدرس وارد شده را تحليل كرده و پيغامي به سرويس دهنده نام ( Name Server ) مي فرستد تا نام مشخص شده
(به عنوان مثال ، Microsoft . com ) را به يك آدرس IP ( Internet Protocol ) – (به عنوان مثال ، 207.84.25.32 ) ترجمه كند . سپس مرورگر با استفاده از آن آدرس IP به سرويس دهنده مربوطه متصل شده و فايل را درخواست مي كند . سرويس دهنده فايل را مي خواند و محتويات آن را به مرورگر بر مي گرداند . در اين مرحله مرورگر ، دستورات HTML آن فايل را تحليل و فرمت فايل راتعيين مي كند . بيشتر فايل هاي HTML درون خود به تصاوير گرافيكي اشاره مي كنند. اين اشاره ها به صورت رفرنس (Reference ) بوده كه هريك از آنها نيز بايك آدرس
URL مشخص مي شوند .
بنابراين كل اين عمليات براي تك تك تصاوير و يا فايل هاي ديگري كه با رفرنس به آنها اشاره شده است تكرار مي شود.
به اين ترتيب پروسه نمايش يك فايل HTML شامل تعدادي تراكنش كوچك بين سرويس گيرنده ( يعني مرورگر ) و سرويس دهنده وب مي باشد .
برنامه هاي IIS نيز تقريبا به همين صورت عمل مي كنند. ابتدا يك مرورگر يك صفحه را از سرويس دهنده درخواست مي كند . اين درخواست هميشه براي يك فايل خاص مي باشد . پاسخ سرويس دهنده به نوع فايل درخواستي بستگي دارد. اگر فايل مورد نظر از نوع HTML (با پسوند .htm يا .html ) باشد ، سرويس دهنده به سادگي محتويات فايل را مي خواند و محتويات آنرا به صورت يك رشته در آورده و براساس قوانين URL كد گذاري مي كند و سپس رشته حاصله را به مرورگر برمي گرداند . كل اين پروسه ، از درخواست تا پاسخ ، يك تراكنش مابين سرويس گيرنده و سرويس دهنده تلقي مي شود . سرويس گيرنده همواره تراكنش را شروع مي كند و سپس تا زمان رسيدن پاسخ از سوي سرويس دهنده منتظر مي ماند كه در اين زمان تراكنش كامل شده و خاتمه مي يابد .
درخواست فايل از سرويس دهنده وب مشابه هنگامي است كه در Windows Explorer روي يك فايل شبكه اي ( فايلي كه برروي كامپيوتر سرويس دهنده قرار دارد ) دوبار – كليك مي كنيد ؛ البته با دو تفاوت :
-
- سرويس دهنده وب هيچگاه اجازه نمي دهد كه برنامه محلي شما (يعني مرورگر ) فايل درخواستي را باز كرده يا درآن چيزي بنويسيد ؛ در عوض خودش فايل را باز مي كند و محتويات آن را برميگرداند .
- ارتباط مابين سرويس گيرنده و سرويس دهنده گذرا ( Transient ) است . براي برقراري ارتباط با سرويس دهنده وب نيازي به مشخص كردن نام درايوي كه فايل بر روي آن قرار دارد نيست . پس از اين كه سرويس دهنده وب به درخواست شما پاسخ داد، ارتباط را قطع مي كند.
هنگامي كه تراكنش كامل شد ، سرويس دهنده وب ، سرويس گيرنده را به طور كلي از ياد مي برد . اگر بلا فاصله كليد
Refresh ( موجود برروي نوار ابزار IE ) را كليك كنيد . سرويس دهنده وب ، آن تراكنش را تكرار مي كند و اصلا به خاطر نمي آورد كه 5 ثانيه قبل اين فايل توسط شما درخواست شده است .
اگر ارتباط براساس پروتكل استاندارد HTTP برقرارشود ، بيشتر فايل ها به چندين تراكنش نياز دارند ، يكي براي فايل Html اصلي و بقيه براي يكايك فايل هاي گرافيكي كه در فايل اصلي به آنها اشاره شده است . بنابراين براي نمايش يك فايل كه شامل 5 تصوير گرافيكي است ، مرورگر درخواست جداگانه به سرويس دهنده وب مي فرستد .
فرم ها در ASP
مثالها
يك فرم با متد "get"
چگونه با استفاده از دستور Request.QueryString به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.
يك فرم با متد "post"
چگونه با استفاده از دستور Request.Form به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.
يك فرم با Radio Buttonها
چگونه با استفاده از دستور Request.Form و از طريق Radio Buttonها به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.
ورودى كاربر
آبجكت Request مى‌تواند براى گرفتن اطلاعات از كاربر از فرم‌ها استفاده گردد.
<form method="get" action="simpleform.asp">ورودى‌هاى كاربر مى‌توانند از دو طريق استفاده گردد: با Request.QueryString يا Request.Form
First Name: <input type="text" name="fname">
<br />
Last Name: <input type="text" name="lname">
<br /><br />
<input type="submit" value="Submit">
</form>
Request.QueryString
دستور Request.QueryString براى جمع كردن مقادير موجود در يك فرم با متد "get" استفاده مي شود. اطلاعات فرستاده شده از فرمى با متد "get" براي هر كسى قابل مشاده است (اين اطلاعات در قسمت آدرس Browser نشان داده مي شود) و در مورد مقدار اطلاعات محدوديت دارد.
اگر كاربر در فرمى با متد "get" مقدار "Bill" و "Gates" را وارد كنيد، URLى كه به سرور فرستاده مى‌شود شبيه به اين خواهد بود:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
فرض كنيد فايل "simpleform.asp" حاوى اسكريپت زير است:
<body>
Welcome
<%
response.write(request.querystring("fname"))
response.write(" " & request.querystring("lname"))
%>
</body>
Browser خط زير در قسمت Body سند نشان خواهد داد:
Welcome Bill Gates
Request.Form
دستور Request.Form براي جمع كردن اطلاعات از يك فرم با متد "post" استفاده مى‌شود. اطلاعات فرستاده شده از فرمى با متد POST براي بقيه غيرقابل مشاهده است و هيچ محدوديتى در مقدار اطلاعات فرستاده شده ندارد.
اگر كاربر در فرمى با متد "post" كلمه "Bill" و "Gates" را تايپ كند، URLى كه به سرور فرستاده مى‌شود شبيه به اين خواهد بود:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
فرض كنيد كه فايل "simpleform.asp" حاوى اسكريپت زير باشد:
<body>
Welcome
<%
response.write(request.form("fname"))
response.write(" " & request.form("lname"))
%>
</body>
Browser خط زير در قسمت Body سند نشان خواهد داد:
Welcome Bill Gates
تصديق فرم يا تست معتبر بودن (درست بودن) مقادير ورودى
ورودى كاربر بايد در Browser در هر جايى كه امكان داشت (با استفاده از اسكريپتهاى client) تصديق گردد. تصديق Browserى سريعتر است و زمان load شدن سرور را نيز كاهش مى‌دهد
در صورتى كه مقادير ورودى كاربر وارد Database مى‌شود لازم است كه معتبرسازى يا تصديق ورودى‌هاى كاربر بر روى سرور انجام شود. يك راه خوب براى تصديق ورودى‌هاى كاربر، به جاى فرستادن اطلاعات به يك صفحه ديگر، پست كردن آنها به خود فايل است. در آن صورت كاربر مى‌تواند خطاها را در خود صفحه‌اى كه فرم در آن قرار دارد مشاهده نمايد. اين پيدا كردن خطا را براى وى ساده‌تر مى‌كند.