تکنولوژی موسیقی

آموزش کار با Vocoder در نرم افزار Reason
تاریخچه مختصری در مورد Vocoder : در ابتدا این دستگاه در سال 1930 برای کد گزاری سیستم های تلفن ساخته شد و بعد از آن برای ----- کردن و کم حجم کردن صدای انسان در رادیو به کار گرفته شد و بعد به دنیای موسیقی الکترونیک راه یافت.

صدای انسان تشکیل شده از هارمونیک ها که تشکیل دهنده فرکانس های صوتی است. Vocoder صدا را گرفته و فرکانس های پایه را شناسایی می کند ( Carrier ) و با استفاده از Modulator فرکانس ها را ----- می کند و تغییراتی را طبق فرکانس های Modulator روی صدای اصلی اعمال می کند.در واقع صدای انسان را به صدای دیجیتالی تبدیل می کند. (مانند صدای موجودات فضایی در فیلم های هالیوودی). برای دیجیتالی کردن صدای انسان روش های دیگری نیز وجود دارد مانند استفاده از Pitch Correction ( Antares Auto Tune ) یا استفاده از Ring Modulator .

Vocoder استفاده های دیگری نیز دارد. برای ساخت صدا های عجیب و جدید از آن استفاده می شود.


1.در ابتدا روی Reason یک میکسر لود کنید و بعد این دستگاه ها را بسازید:

Subtractor Analog Synthesizer - BV512 DigitalVocoder – NN19 Digital Sampler

به پشت دستگاه رفته (کلید Tab ) و خروجی سمپلر را به ورودی Carrier وصل کنید.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

2.خروجی سینتی سایزر را به ورودی Modulator وصل کنید.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

3.خروجی اصلی Vocoder را به کانال 1 روی میکسر وصل کنید.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

4.به جلوی دستگاه برگشته و برای سمپلر یک Patch انتخاب کنید. با استفاده از کنترل های روی Vocoder می توان صدا را ----- و یا Pitch صدا را تغییر داد. کنترل Dry/Wet به ما این امکان را می دهد که از صدای معمولی Dry تا صدای تغییر یافته Wet داشته باشیم. Attack و Decay میزان تغییرات را مشخص می کنند و دکمه Hold صدا را در همان نت یا فرکانس نگه می دارد.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

5.با استفاده از لود کردن تک سمپل می توان صدای انسان را روی سمپلر گذاشته و با استفاده از سینتی سایزر صدا را به شکل های مختلف دیجیتالی کرد

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

6.کسانی که کنترلر یا کیبورد ندارند می توانند از سکوینسر Reason برای سهولت کار استفاده کنند بدین ترتیب که دو Matrix Pattern Sequencer ساخته و بعد به پشت دستگاه رفته و یکی از سکوینسر ها را به سمپلر و دیگری را به سیتی سایزر وصل کنید. Gate CVروی سکوینسر به Gate سمپلر یا سینتی سایزر متصل می شود و به همین ترتیب Note CV به CV متصل می شود.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

7.برای انعطاف پذیری بیشتر و تولید صدا های بیشتر می توان پارامتر های دیگری که باعث تغییر صدا روی سینتی سایزر و سمپلر می شوند را به Vocoder متصل کرد. در پشت Vocoder 16 کانال خروجی و ورودی وجود دارد که معرف 16 باند فرکانسی است یعنی هر چه به شماره ها اضافه می شود به فرکانس نیز اضافه می شود در نتیجه کانال 1 معرف فرکانس های پایین است و الا آخر. هر کدام از این کانال ها می توانند به طور مستقل تغییر صدا را داشته باشند. پشت سینتی سایزر در قسمت Modulation Output 3 نوع Modulator داریم که هر کدام به طور مستقل می توانند روی یک باند قرار بگیرند. به طور مثال ما Mod Env و Filter Env را به ورودی CV باند 1و2 روی Vocoder وصل می کنیم. (توجه داشته باشید که در این مثال اگر صدای شما فرکانس های پایین را نداشته باشد پس تغییری مشاهده نخواهید کرد پس Modulator ها باید به باند های دیگر متصل شوند.) و به همین ترتیب Modulator های سمپلر را هم می توان به Vocoder وصل کرد.

شخیص تاخیر در سیستم
Latenc-o-Meter
بوسیله Polytec Latenc-o-meter می توان تاخیر در سیستم را اندازه گیری کرد و طرز کار آن بدین صورت است که یک کلیک از خروجی آنالوگ خود به ورودی سیستم می فرستد وپس از گردش در دستگاه به ورودی خود بر می گردد سپس سیگنال ها را روی 100کیلوهرتز به شکل سمپل در آورده و تاخیر آن را به نزدیک ترین میلی ثانیه به ما نشان می دهد.

این دستگاه یک باتری قابل تعویض 9 ولتی دارد. می توان این دستگاه را تقریبا برای هر سیستم صدایی مانند استودیو سیستم ها و Interface ها به کار برد.

قیمت این دستگاه 333 یورو است

Sibelius 5
کمپانی Sibelius ورژن جدید نرم افزار خود را به بازار ارائه کرده است. این نرم افزار یک نرم افزار نت نویسی است که در ورژن جدید آن میکسر آن دو باره طراحی شده تا کنترل های تنظیم صدا و تنظیم چپ و راست Pan بر روی هر ترک مشخص باشد.

این نرم افزار همچنین شامل بانک صدای Kontakt 2 که شامل طیف وسیعی از صدا ها و بیش از 150 ساز و صدها صدای پرکاشن است که برای آهنگسازی حرفه ای مناسب است.

قیمت این نرم افزار 595 پوند است که هم برای Win XP و هم Win Vista و همچنین Mac ارائه شده است. قیمت upgrade آن 117 پوند است.

EQ

برای داشتن یک میکس خوب ،مسلمآ به ابزارها و تکنیکهای مختلف و زیادی نیاز است که در این میان یکی از ابزارهای مفید و قدرتمندی که توانسته نقش مهمی در بخش صدا به خود اختصاص دهد ، EQ میباشد ؛

در واقع اکولایزر یا بطور اختصار EQ وسیله ای است که با پردازش یک قطعه و در دسترس قرار دادن بخشهای فرکانسی برای کاربر، این امکان را فراهم میکند که صوت را بصورت دلخواه در آورد.مثلا یک بخش یا فرکانس را کاهش داده و یا روی آن تغییراتی داشته باشد.

اکولایزر ها دارای انواع متعددی بوده و کاربردهای مختلفی در مهندسی صدا دارند که شما میتوانید بسته به هدفی که برای اعمال تغییر روی صدا دارید از آنها استفاده کنید.

به همان میزان که خلق یک صدای زیبا هنر به شمار میرود ،کارهایی که در مهندسی صدا انجام میشوند نیز یک هنر هستند ؛ همیشه به خاطر داشته باشید که استفاده از EQ یک مهارت است که باید فرا گرفته شود و شما میتوانید این مهارت را با گوش دادن دقیق و آزمایش مداوم روز به روز بالاتر ببرید.

برای آشنایی با نوع عملکرد فیلترها و اکولایزرها به تصاویر زیر دقت کنید،

در شکل ( 1 ) منحنی را مشاهده میکنید که فرکانسهای آن یکنواخت ( flat EQ ) است .

شما میتوانید به جای این منحنی هر منحنی صوتی که به کنسول شما وارد میشود را تصور کنید، این صوت توسط کنترلهای اکولایزر در مرکز موقعیت مکانی خود جای میگیرند و به بخشهای مربوطه میروند. *** در اینجا شاهد یک تعادل فرکانسی بین سیگنالهای پایه در بخشهای خروجی نظر گرفته میشود . به عبارت دیگر این همان صدایی است که میکروفون می گیرد که می تواند بم یا خالی یا خشن و یا صدای خوبی باشد.

چنانچه شکل اول نشان دهنده یک خروجی یکنواخت در محدوده فرکانسی 20 هرتز تا 20 کیلو هرتز است ،شکل 2 و 3 نشان دهنده دو منحنی هستند که از خروجی اکولایزر انتظار میرود؛ فقط یک هزارم در صد از مهندسین صوت در تک تک مراحل خلق آثار خود از پس اندازه گیری و رسم این منحنی بر می آیند که مقدار بسیار ناچیزی است و در این میان تنها یک ده هزارم از این افراد برای رسیدن به حداکثر دقت از تجهیزات استفاده میکنند ؛ با این تفاسیر حتی اگر انجام این کار را فقط یک آزمایش تلقی کنیم ،انجام آن حتی به صورت ذهنی مفید خواهد بود.لذا اگر تهیه کننده ای از شما در خواست این موضوع را داشت که کمی بیشتر روی مثلآ صدای خواننده پردازش داشته باشید، در ذهنتان به شکل 2 تمرکز کنید و با تجربه شنیداریتان سعی در بر آورده کردن خواسته ها باشید.

در شکل 2 یک افزایش در EQ را داریم بعلاوه سه پارامتر که میخواهیم بوسیله آنها روی صدا کنترل داشته باشیم( البته اگر روی اکولایزر هم سه دکمه مختص به آنها تعبیه شده باشد)بیایید این سه پارامتر را بررسی کنیم:

1- مهمترین پارامتر فرکانس است ؛ در واقع روی شکل میخواهیم مشخص کنیم کجا ی منحنی مد نظر بوده؛مرکز این افزایش و یا کلآ تغییر درجه بر اساس قابلیت ساز و ویژگی های صدای مورد نظر ، میتواند هر فرکانس دلخواهی باشد.

2- gain یا برجستگی که نشاندهنده میزان افزایشی( و بعضآ کاهش ) دامنه ( level ) فرکانس دلخواه است و میتوان آن را بر مبنای دسی بل ( dB ) برای فرکانس مرکزی نوشت.در بعضی از دستگاههای میکس درجه بندی این مقدار حداکثر 12 تا 15 دسی بل نیز وجود دارد. gain میتوااند مقادیر منفی هم اختیار کندو EQ را کاهش دهد که به عنوان مثال در این صورت می توان آن را به صورت - 6 dB ( یا هر مبنای دیگر) در فرکانس مرکزی نوشت. توجه داشته باشید در صورت منفی بودن این میزان ، منحنی حاصله دارای فرو رفتگی است.

3- سومین پارامتر Q است که میزان “پهنای منحنی” یا به عبارت ساده تر میزان وسعت خط فرکانس را برای تغییرات در منحنی زنگی شکل ( شکل 2 – bell shaped curve ) تعیین میکند. یک محدوده کوچک Q (به عنوان مثال 0.3 )این امکان را فراهم میسازد که حوزه وسیعی از فرکانسهای مختلف را تحت پوشش قرار دهد. در حالیکه یک محدوده فرکانسی زیاد( مثلآ 5 را زیاد فرض کنیم) امکان پوشش منطقه کافی و دلخواه را فراهم میکند.

Bell shaped curve یا شکل دوم با عنوان یک منحنی اوج گیرنده یاد میشود که در محدوده فرکانسی متوسط( mid frequency range ) و بخشهای قابل ملاحظه ای از از فرکانس باس و تریبل کاربرد دارد.

شکل سوم نمایش یک EQ طبقه ای ( shelving EQ )است که افزایش یا دیگر تغییرات از مکان یا فرکانس انتخابی ما تا آخرین حد این حوزه امتداد می یابد.در اینجا یک فرکانس پایین را میبینید که افزایش یافته ، اما این منحنی میتوانست به این صورت نیز تفسیر شود که یک منحنی با فرکانس بالا بوده و بخشی از آن کاهش یافته .ولی در آن صورت منشا آن ها متفاوت بود .نمیتوان مدعی این مطلب شد که کدامیک از این دو نوع بهتر هستند چرا که این انتخاب به آن چیزی بستگی دارد که در صدد دست یافتن آن هستید. اما برخی میکسینگ کنسولها دکمه ای دارند که به شما این امکان را میدهد که از میان این دو یکی را انتخاب کنید.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

اکولایزر بیرونی Outboard EQ

outboard EQ اساسآ بر دو نوع گرافیکی و پارامتری هستند.

یک اکولایزر گرافیکی خوب ، معمولآ از 30 یا تعداد بیشتری بخشهای کنترل روی باندهای فرکانسی تشکیل شده که هرکدام از آنها حدودآ یک سوم از یک اکتاو را میتوانند پوشش دهند. می توان از دو اکولایزر برای کارهای اسریو استفاده کرد(برای هر کانال یک اکولایزر). ایده اولیه برای داشتن یک اکولایزر گرافیکی زمانی جان میگیرد که میخواهید بخشهای کنترل کننده ای روی صدای مورد نظرتان داشته باشید . هرکدام از بخشها ( sliders ) نشاندهنده یک منحنی اکولایزر هستند که اگر شما صوت را طرح ریزی و مرتب کنید به آن دست می یابید .

متاسفانه اکولایزرهای گرافیکی تا اندازه ای اقتصادی هستند و دقت لازم برای انجام همهء خواسته های ما را ندارند و این مسئله از انجا ناشی میشود که هر باند فقط یک سوم اکتاو را به تنهایی پوشش نمیدهد و روی 2 یا 3 باند دیگر تاثیراتی می گزارد.

اگرچه اکولایزر های گرافیکی درارای کمبود ها و نارسایی های محسوسی نیز میباشند اما همچنان یکی از ابزارهای قدرتمند ما در این زمینه بشمار میروند. میکسینگ کنسول هنگامی که روی یک اکولایزر پیاده سازی شود بسیار بهتر و سریعتر میتواند جوابگوی نیاز باشد اما این مهم جایی کاربرد دارد که اکولایزرهای گرافیکی حضور دارند.

قسمت دیگر یک صفحه بیرونی اکولایزر گرافیکی، اکولایزر پارامتری هست.این نام از آن جهت به آن اطلاق میشود که این نوع اکولایزر با سه پارامتر فرکانس ، محدوده و وسعت فرکانسی ( Q ) و مقدار تغییرات فرکانسی مربوطه ( gain ) پایه ریزی شده و عمل میکند. یک یونیت اکولایزر پارامتریک خوب امکان دارد تا پنج باند را هم شامل شود به این ترتیب که بتواند دامنه فرکانسی و یا حد فرکانس بالا و پایین را هم پوشش دهد




برای از بین بردن یک سری اشکالات در صدای خواننده می توان از اکولایزر استفاده کرد.اگر از یک میکروفون نه چندان خوب برای ضبط صدای خواننده بهره برده ایید با استفاده از اکولایزر می توان صدای هیس یا صدای بم خواننده را از بین برد.صدای هیس از فرکانس 3 تا 7 کیلو هرتز است بنابراین با کم کردن صدای این قسمت می توان این هیس را از بین برد.برای از بین بردن این صدا های هیس از دستگاه دیگری به نام DE-ESSER نیز می توان استفاده کرد. DE-ESSER به Compressor متصل می شود و تمام این صدا های هیس کمپرس می شوند.

اگر ما از میکروفون های مناسب و خوب استفاده کنیم دیگر احتیاجی به استفاده از EQ در صدای خواننده نداریم.