راز گوناگوني شگفت انگيز گياهان گلدار
تحقيقي که صرفا از سر کنجکاوي آغاز شده بود در نهايت باعث شد راز تنوع شگفت انگيز گياهان گلدار جهان فاش شود.
جو ويليامز، محقق دانشگاه تنسي در ناکس ويل موفق شد به پرسشي پاسخ دهد که از زمان چارلز داروين تاکنون براي دانشمندان بصورت معما باقي مانده بود.
يافته هاي ويليامز که در نشريه فرهنگستان ملي علوم بصورت آنلاين منتشر شد، نشان مي دهد توانايي گياهان گلدار يا " انجيواسپرم" در حرکت دادن سريع و کارآمد اسپرم ها از دانه هاي گرده به تخمک از طريق بخشي از گياه ، کليد اصلي گوناگوني گياهان گلدار در طول سير تکاملي آنها بوده است.
ويليامز کنجکاو بود که بداند از زماني که دانه گرده روي گياهي قرار مي گيرد تا زماني که تخم گياه بارور مي شود، چقدر طول مي کشد. او در اين تحقيق با يک الگوي تکرار شونده روبرو شد.
ويليامز که استاديار بوم شناسي و زيست شناسي تکاملي است، گفت براي آنکه دانه گياهي بارور شود ، دانه گرده اي که روي گل فرود مي آيد بايد لوله اي ايجاد کند که از طريق آن اسپرم به تخمک برسد. در گياهان غير گلدار اين مسير معمولا کوتاه است زيرا لوله مخصوص عبور دانه گرده بايد سلولهايي را که در مسيرش قرار دارد از بين ببرد و اين کار زمان مي برد.
اما در گياهان گلدار ، لوله هاي عبور گرده عملا با "فشار دادن" فاصله بين سلولها مي توانند باعث شوند که دانه گرده عملا مسير طولاني تري را براي رسيدن به تخمک طي کند و دقيقا همين کار است که به گفته ويليامز براي تنوع گلها حياتي است.
" هر قدر زمان بارور شدن يک تخم گياه يعني رسيدن دانه گرده به تخمک، بيشتر طول بکشد احتمال مرگ آن بيشتر مي شود."
او با مطالعه اطلاعاتي که در طول ساليان متمادي جمع آوري کرده بود دريافت که نسل قديمي تر گياهان گلدار - آنهايي که در شاخه هاي پايين تر شجره خانوادگي تکاملي "انجيواسپرم" قرار دارند لوله هاي عبور اسپرم کوتاه تري دارند در حالي که اين لوله در گياهان موجود امروز که در مسير تکاملي صاحب گلهاي رنگارنگ و مختلفي شده اند، طول بيشتري دارد.
او براي آزمايش عملي آنچه با تحليل يافته هايش به دست آورده بود به جنگلهاي باراني استراليا رفت و در آنجا يک درخت مو از نوع بسيار قديمي را که به "استرو بايليا" مشهور است و در زير چتر درختان مي رويد (عکس) با کمک دست خود گرده افشاني کرد.
اين محقق علاوه بر اين گياه، گياه ديگري را که فقط در جزيره کالدونياي جديد در اقيانوس آرام مي رويد و نيز يک نيلوفر آبي را که در ارتفاعات کوهستاني کلرادو مي رويد انتخاب کرد زيرا آنها از گونه هايي هستند که از اوايل سير تکاملي گياهان گلدار وجود داشته اند.
ويليامز دريافت کوتاهتر بودن لوله عبور دانه گرده در گياهان قديمي تر نشان از آن دارد که اين لوله ها در سير تکاملي حدود 250هزار نوع گياه گلدار که امروز شاهد آنها هستيم، نقش بسيار مهمي ايفا مي کنند که پيش از اين ناشناخته بود.
اين محقق مي گويد زماني که گياهان اين توانايي را به دست آوردند که لوله هاي عبور دانه گرده را سريعتر و در فاصله هاي طولاني تري بسازند، توانستند گل هاي پيچيده تر و نيز تخمدان هايي با ظرفيت تخم بيشتر و به عبارت ديگر با ميوه هاي درشت تر - که امروزه ديده مي شوند، توليد کنند.
به گزارش سايت "يورکالرت" که اين خبر را منتشر کرده است،اين تحقيق با بودجه دانشگاه تنسي در ناکس ويل و بنياد ملي علوم انجام گرفت.
