سوال در مورد Gprs

مقدمه:

شبكه‌های سلولی اوليه(نسل اول) كه آنالوگ بودن، صرفا برای ارائه سرويس‌های صوتی مناسب بودند. با ظهور نسل دوم سيستم‌های سلولی نظير GSM كه ديجيتال هستند، هرچند برای سرويس صوتی طراحی شده‌اند، امكان ارائه سرويس‌های ديتای كم‌سرعت نيز قابل استفاده می‌باشند. و از اين‌رو پروتكل‌هايی نظير WAP(Wireless Access Protocol) بر روی شبكه نسل دوم به اجرا درآمد، وليكن در بسياری از موارد توفيق چندانی به دست نياورد. تلاش برای ارائه سرويس‌های ديتا با سرعت متوسط برروی شبكه سلولی GSM منجر به تغييرات قابل ملاحظه‌ای برروی GSM مرسوم گرديده است. اين شبكه به GPRS مشهور است(General Packet Radio System)) در اين مقاله به چالش‌هايی كه GPRS با آن روبرو خواهد شد پرداخته شده و اظهارات برخی صاحب‌نظران و پيشگامان اين عرصه ارائه شده است.

تعريف:

GPRS يك سيستم تلفن سلولار ديجيتال است كه به‌طور اصولی برای كار در باند 900 مگاهرتز طراحی شده‌است، در حالی كه اكنون در اروپا در 1800 مگاهرتز كار می‌كند و در امريكای شمالی در باند 1900 مگاهرتز( كه به نسل 5/2 تلفن همراه نيز معروف است)، و سرعت ارسال ديتای آن به kbps100 می‌رسد.

در سال 1997 سخنران كنگره جهانی GSM پا را از حد معمول فراتر نهاده و چنين پيش‌بينی كرد كه اولين گام برای تست سيستم‌های GPRS يك سال بعد يعنی در سال 1998 آغاز خواهد شد و خدمات تبليغاتی اين سيستم‌ها در سال 1999 به مرحله اجرا درخواهد آمد. وی افزود چهار سال بعد در جلسه‌ای كه با حضور دست‌اندركاران صنعت جهانی موبايل به منظور گردهمايی سالانه كنگره جهانی 3GSM در cannes برگزار می‌شود همه ما در وضعيت و موقعيتی مرتبط با GPRS قرار خواهيم گرفت و ناگزير به استفاده ازاين سيستم‌ها خواهيم بود. مسلماً در آن زمان پيشرفت و گسترش موبايل نسل سوم نيز سيری مثبت خواهد داشت و دست‌اندركاران اين امر می‌توانند نگرش خوش‌بينانه‌ای به روند كار اين دسته از موبايل‌ها داشته باشند. سخنران كنگره جهانی GSM اظهار داشت كه در نهايت ما با طيف كاملاً گسترده‌ای از خدمات روبرو خواهيم شد كه زندگی مارا از هر جهت متحول خواهند ساخت.

اما در واقع آينده سيستم‌های GPRS چندان روشن و واضح نبود و پيش‌بينی‌هايی كه در اين زمينه از سوی صاحبان صنايع GPRS ارائه می‌شد وضعيتی مبهم و نامشخص داشت.

Hans Geyer نايب رئيس شركت Intel در پيش‌بينی‌های خود تا بدانجا پيش رفت كه اظهار داشت: «صنعت ارتباطات جهانی حتی قبل از ايجاد و پيدايش تلفن‌های نسل سوم با شكست مواجه شده بود»

در همين زمينه Alcatel’s Jacques combet در يك كنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت كه با توجه انبوه ابهاماتی كه در مورد GPRS وجود دارد بازار اين سيستم‌ها تا قبل از سال 2002 رواج و رونقی نخواهد داشت. وی معتقد بود كه تا زمانی كه پاسخی برای پرسش‌های موجود ارائه نشود، جرقه بازار اين سيستم‌ها افروخته نخواهد شد. وی افزود: «سيستم‌های GPRS هنوز در مرحله‌ای نيستند كه توقعات و انتظارات مردم را برآورده سازند. ارائه GPRS در چنين مرحله‌ای موجب می‌شود تا كاربران اين سيستم‌ها همانگونه كه از WAP ماُيوس و نااميد گشتند از كارآيی اين سيستم‌ها نيز نااميد شوند و اين برخلاف خواست اپراتورها و متصديان اين امر است چرا كه آنها هيچ تمايلی به تكرار جو دلسرد كننده WAP ندارند»

يكی ديگر از نظرياتی كه به نامطلوب بودن جو موجود شدت بخشيد نظر Richard Bernon نايب رئيس اجرايی شركت Orang بود كه در كنفرانس مطبوعاتی cannes اظهار داشت كمپانی او در فرانسه و انگليس بازار مصرفی رايج و عمده‌ای برای GPRS مشاهده نمی‌كند. به اعتقاد وی تا قبل از سال آينده بازار GPRS رونقی دربر نخواهد داشت.

اين طور به نظر می‌رسد كه بعد از تاُخيرهای طولانی كه در فاز استاندارد سازی GPRS به وجود آمد، اكنون اين سيستم‌ها در مرحله تكميل و اجرا نيز دستخوش تاُخيرات بيشتری گشته‌اند.

و اما دليل تأُخيرهای GPRS : راه گريزی برای رهايی از كمبودها و نقايص و نارسايی‌هايیWAP و نيز عاملی برای پيشرفت و تكامل موبايل‌های نسل سوم، چيست؟ آيا دليل تأُخيرها به گوشی‌ها برمی‌گردد؟ يا تكنولوژی ساخت GPRS دارای نقص بوده است؟ شايد هم دليل تاُخيرهای ايجاد شده مسائل و مشكلاتی است كه صاحبان و دست اندركاران اين امر درگير آن بوده اند؟ و يا شايد پرداخت هزينه‌ها و مخارج مانعی برسرراه بوده است؟

فروشندگان گوشی كسانی هستند كه اغلب در اين مورد سرزنش می‌شوند و تقصير تاُخيرات ايجاد شده معمولاً برگردن آنها می‌افتد؟ كمبود گوشی می‌تواند دليلی برای آغاز تاُخيرات باشد همان‌طور كه در زمان ايجاد و راه‌اندازی GSM نيز با چنين موردی روبرو بوديم. آنچه مشخص است اين است كه گوشی‌های GPRS به مقياس انبوهی در دسترس نيستند و همين كمبود می‌تواند دليل اصلی تاُخيرات باشد. البته به نظر می‌رسد كه ارائه كنندگان‌‌های GPRS سرعت بيشتری به خط توليد اين گوشی‌ها بخشيده‌اند و متعهد شده‌اند كه گوشی‌های GPRS را درمقياس عظيم و قابل توجهی در اختيار مشتريان قرار بدهند اگر چه زمان اجرای چنين تعهدی كوتاه نيست و مسلماً يك دوره زمانی طولانی لازم است تا دست اندركاران امر فروش گوشی‌های خود را در مقياس و حجم مورد نياز روانه بازار نمايند.

در فاز اوليه توليد و اجرای GPRS گوشی Mtorolla time port 260 تنها گوشی بود كه در حجم انبوه در دسترس قرار داشت و شركت مزبور يكی از معدود شبكه‌هايی بود كه فعاليت در زمينه خدمات تبليغاتی GPRS را آغاز كرد.

شركت Motorolla در مورد سيستم‌های GPRS موضعی روشن و مشخص داشت. اين شركت در cannes متعهد شد كه تا نيمه سال 4 گوشی جديد را به بازار عرضه كند و علاوه برآن قرار نشد تمامی توليدات و محصولات اين شركت تا پايان سال، مطابق با gprs برنامه‌ريزی شود." "
در واقع آينده سيستم‌های GPRS چندان روشن و واضح نبود و پيش‌بينی‌هايی كه در اين زمينه از سوی صاحبان صنايع GPRS ارائه می‌شد وضعيتی مبهم و نامشخص داشت.

" "

FRED KUZNIK رئيس شركت Motorolla EMEA يكی از معدود افرادی بود كه ديدگاه روشن و مثبت نسبت به GPRS داشت و معتقد بود كه اين سيستم‌ها، خواه‌ناخواه وارد زندگی ما می‌شوند. ( او بر اين باور بود كه همانگونه كه هيچ نوزادی بی‌نياز از پزشك نيست ما نيز ناگزير به استفاده از GPRS می‌باشيم)

شركت‌های Siemens, Sagem,Samsung,Philips,Mitsubishi از جمله شركت‌هايی هستند كه ساخت گوشی‌های GPRS را در راس فعاليت‌های خود قرار داده و برای ساخت چنين گوشی‌هايی سرمايه‌گذاری كرده‌اند. اگر چه به نظر نمی‌رسد كه هيچ كدام از شركت‌های مزبور بتوانند در حال حاضر گوشی‌های خود را در ابعاد وسيع به بازار عرضه كنند. زمان تحويل گوشی‌های GPRS از سه ماهه دوم سال 2001 تا سه ماهه چهارم همين سال تخمين زده می‌شوند. شركت اريكسون اعلام كرده است كه محصول جديد خود با نام Bluetooth را در سه ماهه دوم سال 2001 روانه بازار خواهد كرد. اين شركت اعلام كرد گوشی Bluelooth منطبق بر توانايی‌ها و قابليت‌های سيستم R4SOGPR می‌باشد و تحويل گوشی‌های GPRS را در سه ماهه سوم سال آغاز و در سه ماهه چهارم به تعهدات خود در خصوص ميزان توليد و عرضه گوشی عمل خواهد كرد. شركت Alcatel نيز اظهار داشت كه ساخت گوشی‌های GPRS را آغاز كرده اما اين گوشی‌ها تا قبل از ماه may به بازار عرضه نخواهند شد.

بی‌شك يكی از مسائل و مشكلاتی كه همواره GPRS را تهديد كرده تاُخير در عرضه گوشی‌ها به بازار بوده است. از ميان تمام شركت‌هايی كه در زمينه خدمات تبليغاتی GPRS فعاليت می‌كنند تنها شركت T- mobil of Germany اظهار داشته است كه خريداران گوشی‌های GPRS می‌توانند به نمايندگی‌های فروش اين شركت مراجعه كرده و گوشی‌های مورد نياز خود را خريداری نمايند. مطابق گفته‌های John Hoffman مدير اجرايی GPRS در اتحاديه GSM مشكل گوشی يكی از مشكلات اساسی است كه در پيشبرد و تكامل GPRS تاخير ايجاد كرده است. او معتقد است: «احتمالاً موضوع كمبود گوشی بيشتر از هر مسئله و موضوع ديگری رشد و ترقی GPRS را خدشه‌دار ساخته و برساختار اين سيستم‌ها صدماتی وارد آورده است، يقيناً هيچ شركتی با تبليغ برای فروش كالايی كه در حجم مورد نياز و جود ندارد و دسترسی به آن دچار محدوديت می‌شود اعتبار خود را زير سئوال نمی‌برد» اگر چه يك مهندس ارشد كه برای يكی از شركت‌های مهم و معتبر تست و اندازه گيری لوازم كار می‌كند نظری مخالف نظر Hoffman دارد. اين مهندس كه كاربردهای گوناگون GPRS را مورد ارزيابی قرار می‌دهد اخيراً به MCI گفت: «حتی اگر گوشی‌ها به اندازه كافی و در حجم مورد نياز در اختيار كاربران GPRS قرار گيرد مسائل ديگری از قبيل مشكلات شبكه ارائه و عرضه اين سيستم‌ها را غير مفيد ساخته و موجب می‌شوند تا اين سيستم‌ها كارآيی لازم را نداشته باشند»

يكی ديگر از مشكلات مطرح پيرامون سرعت انتقال داده است و اين كه گوشی‌های فعلی GPRS ديتا را با چه سرعتی منتقل می‌كنند، عملكرد اغلب گوشی‌های جديد به گونه‌ای است كه يك بازه زمانی رفت و دو يا سه بازه زمانی برگشت ايجاد می‌كنند. اگر چه گوشی ERICSSON R4SO چهار بازه زمانی ايجاد می‌كند كه همگی آنها در جهت رفت می‌باشند. اگر data speed مبنا را برابر 14/4 Kbit/s در هر بازه زمانی در نظر بگيريم، تحت شرايط ايده‌آل كه ظرفيت شبكه كافی است راندمان ديتاها به گونه‌ای است كه با سرعتی برابر 28/8 Kbit/s يا 43/2 Kbit/s ارسال می‌شوند كه چنين مقياسی در شبكه‌های پربار و پرترافيك اروپا كه از ظرفيت ايده‌آل برخوردار نيستند از اهميت كمتری برخوردار بوده و چندان شايان توجه نيست.

اين كه سيستم‌های GPRS قادرند در كمترين زمان ممكن ارتباط مورد نياز را برقرار سازند امری است مشخص و انكارناپذير. اما مسئله مورد بحث ما در اين مرحله سرعت داده‌های ارسالی است كه در GPRS داده‌ها با سرعتی بيشتر از آنچه در مدارات سوئيچی GSM انتقال می‌يابند، منتقل می‌شوند. اما در مقايسه با HSCSD سرعت انتقال ديتا در GPRS كمتر از HSCSD است.

دست‌اندركاران امر ارائه GPRSپذيرفته‌اند كه در معرفی قدرت data speed مبالغه كرده‌اند و در نتيجه چنين مبالغه‌ای سطح توقعات مردم را كاهش داده‌اند زيرا مردم در اطلاع‌رسانی اوليه با سيستمی آشنا شده‌اند كه از حدانتظار آنها فراتر بوده و از اين رو اگر در مرحله عمل با چنين سيستمی روبرو نشوند اعتراضی نخواهند داشت. واقعيت اين است كه قدرت data speed نه تنها از حد انتظار مردم فراتر نيست بلكه كمترنيز هست. البته گزارشات واصله از برخی متصديان مثل Eouropolitan در سوئد حاكی از آن است كه نقص موجود در data speed چندان مورد اعتراض كاربران قرار نخواهد گرفت زيرا سيستم‌های GPRS به دليل توانايی در برقراری سريع و فوری كه در محدوده توانايی آنهاست از حمايتی همه‌جانبه برخوردارند و حتی اگر سرعت انتقال داده‌ها دارای راندمان از پيش تبليغ نشده نباشد باز هم اين سيستم‌ها به دليل حسن و مزيتی كه در ايجاد ارتباط در سريع‌ترين زمان ممكن دارند از حمايت و پشتيبانی عموم كاربران خود برخوردار می‌شوند.

وقتی GPRS در فاز استانداردسازی دچار تاخيری شد، تكنولوژی HSCSD مطرح گشت كه البته از استقبال و حمايت چندانی برخوردار نشد و موفقيتی در پی نداشت. اگر چه استفاده از HSCSD در برخی موارد خاص مثل انتقال فايل‌ها كارآيی بهتری نسبت به GPRS دارد اما تنها شركت حمايت كننده اين طرح شركت Nokia بود و ديگر شركت‌ها موضعی منفی نسبت به اين طرح داشتند. در استفاده از HSCSD نيازمند دستيابی به 4 بازه زمانی می‌باشيم كه در شبكه‌های پيشرفته و پرترافيك اروپا در اختيار داشتن چنين ظرفيتی به سهولت امكانپذير نيست. مشكلی مشابه مشكل مذكور در GPRS نيز وجود دارد به طوری كه در بكارگيری GPRS به 8 شكاف زمانی نياز داريم. يعنی تعداد بازه‌های زمانی مورد نياز در GPRS دو برابر HSCSDاست و مسلماً دستيابی به اين ظرفيت تقريباً امری غير ممكن است. با اين وجود استفاده از GPRS از حمايت بيشتری برخوردار است و اين به دليل بالا بودن عرض باند قابل استفاده در GPRS است زيرا در اين صورت طيف گسترده‌ای از فركانس‌ها در محدوده كاری GPRS قرار خواهد گرفت. به دليل همين توانايی است كه در شبكه‌های پيشرفته از GPRS استفاده می‌شود بنابراين GPRS نيز بايد بتواند ديتاها را با سرعتی بيش از HSCSD منتقل كند كه دستيابی به چنين سرعتی هنوز امكان پذير نيست.

Chris Harvey مدير توليد موبايل‌های نسل سوم موقعيت را اين گونه توصيف می‌كند: «راندمان بيت‌های ارسالی در گوشی‌های ابتدايی نسبت به آنچه كه از پيش تبليغ شده بود كمتر است و انصافاً ميزان اين بيت‌ها در GPRS نسبت به مدارات سوئيچی سنتی نيز كمتر است. به همين دليل در اولين گام جای انتظاری برای رواج و رونق بازار GPRS وجود ندارد اگر چه اين سيستم‌ها مسير تكامل خود را طی می‌كنند و در حال پيشرفت روزافزون هستند.» Chris Harvey افزود:«در GPRS برای در اختيار داشتن بالاترين نرخ بيت‌ها ناگزير به grap يك تعداد بازه‌های زمانی می‌باشيد و به منظور دست‌يابی به چنين ميزانی لازم است كه بالاترين نرخ بيت‌ها و جدول كدها وجود دارد، استفاده كرد. در صورتی كه عملكرد گوشی‌های ابتدايی به گونه‌ای است كه فقط grab يك يا دو شكاف زمانی را دارند و در ضمن به كارگيری پرارزش‌ترين جدول كدها نيز در محدوده قابليت‌های آنها نيست. پس در چنين گوشی‌هايی يك فاصله زمانی لازم است تا بيت‌ها در بالاترين ميزان ممكن قابل استفاده باشند. (البته Harvey معتقد است كه اين نقص به مرور زمان برطرف می‌شود. به اعتقاد او ما در اين زمينه با پيشرفت و ترقی وسيعی روبرو هستيم و ظرف 6 ماه تا يك سال آينده در وضعيتی مناسب قرار خواهيم گرفت به گونه‌ای كه دسترسی به بالاترين ميزان بيت‌ها در كمترين زمان ممكن امكان پذير خواهد بود.

در ميان تمام بحث ها و نظرات مختلفی كه مطرح شد، به اين واقعيت كه GPRS يك bearer technology است چندان توجهی نشد. مسلماً متصديان GPRS و كسانی كه دست‌اندركار ارائه خدمات GPRS می‌باشند بدون وجود تقاضا در عملكرد خود موفق نخواهند بود. سرويس‌دهی و ارائه خدمات به كاربران در صورت عدم وجود تقاضا، نه تنها منبعی درآمدزا نيست بلكه دراين حالت اصل سرمايه‌گذاری گردانندگان اين سيستم‌ها نيز با خطر مواجه خواهد شد. البته مشكلی كه متصديان GPRS با آن درگير هستند وضعيت نامشخص و مبهم شرح تقاضاها است نه فقدان آنها. دليل اين ادعا وجود بازيگران جديد است كه در cannes حضور داشتند. اينان (اين شركت‌ها) معتقدند كه پيشرفت عملكرد GPRS و در نهايت 3G نيازمند وجود تقاضا از اين سيستم‌هاست چرا كه تا وقتی كاربران خواستار ارائه خدمات نباشند عملكرد هر چند مثبت اين سيستم‌ها مفيد فايده نخواهد بود. و راه كار ما در اين زمينه فقط به شرح و بيان مستدل تقاضا ها محدود نمی‌شود بلكه ما بايد بتوانيم علاوه بر درك كيفيت خاص هر تقاضا، آن را در ارائه خدمات و سرويس‌دهی‌ها مورد استفاده قراردهيم در ضمن متقاعد ساختن عموم مردم به استفاده جامع و گسترده از اين سيستم‌ها راه حل ديگری است كه ما را در نيل به هدف ياری می‌كند. بازار GPRS نيز درگير مسائل و مشكلات خود است. از ابتدای امر تا كنون، حق مالكيت شبكه تنها در اختيار گرداننده شبكه بوده و علاوه براين حق امتياز انحصاری، امور مربوط به مشتريان و تقاضاهای مطرح شده از جانب آنها و همچنين خدمات و ارائه سرويس به كاربران از ديگر امتيازاتی است كه انحصاراً در اختيار گرداننده شبكه قرار دارد. در نظريه جديد چنين موقعيتی دستخوش تغيير نشده و اين طور به نظر می‌رسد كه دوام و پايداری اين وضعيت چندان به طول نخواهد انجاميد. البته گردانندگان شبكه ميل و رغبتی در پذيرفتن اين وضعيت جديد از خودشان نشان نداده و از اين نظريه استقبال نكرده اند. Keen يكی از شركت‌های جديدی است كه فعاليت‌هايش در راستای ارائه خدمات به كاربران می‌باشد. مسئولان اين شركت برآنند تا به بهترين وجه ممكن وظيفه خود را انجام دهند. آنها برای اينكه خدماتشان مورد پسند عموم كاربران قرار گيرد تلاش زيادی می‌كنند و اين نه به دليل احساس نوع دوستانه آنها بلكه به منظور كسب درآمد بيشتر است. هر چند گردانندگان شبكه تا به امروز انعطافی در پذيرفتن اين شركت‌های جديد نشان نداده اند اما آنچه كه مسلم است، در صورت موفقيت‌آميز بودن روند كار GPRS و مهم تر از آن 3G اين موقعيت حتماً از وضعيت فعلی خارج نشده و دستخوش تحول و تغيير خواهد شد

منبع: مجله Mobile Communication International