فن‌هاي کامپيوترمان را چطور تميز کنيم؟
هميشه سئوالاتي پرسيده مي‌شود که فن کامپيوترم زياد سر و صدا مي‌کند يا اينکه چگونه مي‌توانم صداي فن را کمتر کنم؟ قبل از هر چيز اولين نکته اينکه وقتي فن شروع کند به ايجاد صداي اضافي معني‌اش اين نيست که دچار اشکال شده است و بايستي تعويض شود. پائين آمدن دور فن و عدم توانائيش در خنک کردن بخش مربوط به آن، يک مبحث است و کثيف بودن فن و گرد و خاک گرفتنش بحث ديگري.
پائين آمدن دور فن زماني خطرناک است که شما بتوانيد پره‌هاي فن را در حين چرخش با دست متوقف کنيد ولي اگر در شرايطي غير از اين فن شما صداي اضافي در حين چرخش توليد مي‌کند ممکن است علتش گرد و خاک گرفتن فن يا عواملي شبيه به آن باشد. کلا تميز کردن داخل کيس کامپيوتر و فن‌هاي آن به صورت ساليانه امر ضروري است و حتي در برخي موارد مثلا اگر شما در محلي نسبتا آلوده و پر گرد و غبار ساکن هستيد توصيه مي‌شود اينکار را 3 يا 6 ماه يکبار انجام دهيد.
در بتداي کار بهتر است به مقاله "حفاظت در برابر ESD"سري بزنيد.
در کامپيوتر شما به صورت نرمال حداقل دو فن وجود دارد، يکي در داخل پاور يا منبع تغذيه آن و يکي هم روي پردازنده يا CPU نصب شده است. تميز کردن فن منبع تغذيه اگر فرد حرفه‌ايي يا در اصطلاح خودماني دست به آچاري نيستيد خيلي توصيه نمي‌شود. چون نياز است منبع تغذيه را از داخل کيس پياده کنيد بعد خود منبع را باز کنيد تا به فن برسيد، اگر بخواهيد منبع تغذيه را کالبد شکافي کنيد و بخواهيد فنش را بيرون بکشيد و غيره، در صورت نداشتن تسلط کافي ممکن است دردسر ساز شود. لذا با توجه به نوع پارو و ساختارش سعي کنيد فن آن را تا جايي که مي توانيد از بيرون و با استفاده از ابزارهايي مثل اسپري‌هاي فشرده هوا و غيره گرد گيري کنيد.
اما فن CPU تميز کردنش جز واجبات است خصوصا اگر CPU گران قيمتي داريد چون پايين آمدن دور فن CPU و ايجاد سر و صدا توسط آن در اثر گرد و غبار گرفتن، موي حيوانات و... مي‌تواند سبب بالا رفتن دماي CPU کاهش کارايي سيستم و حتي آسيب ديدن پردازنده‌ي شما شود.
مواد لازم براي تميز کردن فن:
1- پيچ گوشتي ترجيحا چهار سو و در اندازه مناسب
2- روغن چرخ، يا به قول اهالي فرنگستان Mechanical oil
3- چند عدد دستمال ترجيحا نرم و با قابليت جذب گرد و غبار
و ديگر هيچ!
برق کامپيوتر را جدا کنيد. باز کردن کيس که چندان پيچيدگي ندارد و بر حسب نوع کيس و کمي فسفر سوزندان راحت مي‌توانيد آن را باز کنيد، پيدا کردن فن داخل کيس هم پيچيده‌تر از مورد قبلي نيست، اگر فن پيچ شده است پيچ ها را باز کنيد و بعد آن را از جايگاهش خارج کنيد، اگر حواستان جمع باشد نيازي نيست سيم برق فن را از مادربرد جدا کنيد ولي اگر فکر مي‌کنيد اين اتفاق ممکن است برايتان بيفتد يا لازم مي‌دانيد جدايش کنيد و حدس مي‌زنيد بعدا ممکن است در پيدا کردن محل اتصالش دچار مشکل شويد توصيه مي‌کنم با يک دوربين (موبايل) از محل اتصال اين سيم به مادربرد عکس بگيريد تا بعدا ديگر مشکلي نباشد.
فن را که بيرون کشيديد با يک دستمال (اگر به مقدار بسيار بسيار اندک رطوبت داشته باشد بهتر است) محيط بيروني و لابه لاي پره‌هاي آن را خوب تميز نمائيد. (تصوير زير)
بعد بر چسب روي قسمت مياني فن را به آرامي بلند کنيد تا محور فن مشخص شود، برخي از فن‌ها ممکن است بر روي محورشان يک لايه لاستيکي مانند يا شبيه به آن قرار داشته باشد که مي‌توان آن را نيز با نوک ناخن يا پيچ گوشتي بلند نمود و سپس يک يا دو قطره روغن با قطره چکان درون محور چرخش فن بچکانيد. (تصوير زير)
برچسب و ساير موارد ديگري را سرجايش برگردانيد و فن را مجددا درون کيس سوار کنيد، اطمينان حاصل کنيد فن به درستي روي CPU سوار شده و سيم آن به صورت کامل و در جاي صحيح به مادربرد متصل است و بعد کيس را ببنديد و سيستم را مجددا به برق بزنيد و روشن کنيد.
به احتمال زياد اين‌بار بعد از روشن شدن کامپيوترتان از عدم وجود صداي فن متعجب خواهيد شد!
