-
قرمز شدن رنگ برگ درختان
تحقيقات جديد دانشمندان نشان مي‌دهد رنگ قرمز برگ درختان در فصل پاييز ناشي از پيدايش ماده‌اي است كه در توت فرنگي، سيب سرخ و آلو نيز سبب جلوه رنگ قرمز در آنها مي‌شود.
به گزارش سايت اينترنتي “لايو ساينس”، محققان از سالها پيش موفق به شناسايي مولكولهايي شده بودند كه سبب پيدايش رنگ زرد و نارنجي در برگ گياهان در فصل پاييز مي‌شود، اما علت قرمز شدن برخي برگها همچنان به شكل يك معما باقي مانده بود.
با آغاز فصل پاييز، كاهش دما و كوتاه شدن طول روزها، فرايند توليد ماده سبزرنگ ” كلروفيل” در برگها متوقف مي‌شود. كلروفيل ماده‌اي است كه گياه از آن براي جذب نور خورشيد و توليد انرژي استفاده مي‌كند و از آنجا كه اين ماده در برابر سرما آسيب‌پذير است، با كاهش دما در پاييز توليد آن نيز در گياه متوقف مي‌شود.
هنگامي كه با حذف كلروفيل رنگ سبز برگها از بين مي‌رود، رنگهاي زرد و نارنجي در آنها ظاهر مي‌شود. بر خلاف تصور عموم، رنگ زرد پيش از اين زمان نيز در برگها وجود داشته، اما سبز بودن برگها مانع از رويت آن مي‌شده است.
رنگهاي زرد و نارنجي به علت وجود ماده‌اي به نام “كارتنويد” ( (Carotenoidدر برگها بوجود مي‌آيد كه رنگ نارنجي هويج نيز به علت وجود همين ماده‌است.
به گفته محققان سازمان جنگل‌باني آمريكا، رنگ قرمز برگ درختان در اثر پيدايش ماده‌اي ديگر به نام “انتوسيانينس”( (Anthocyaninsدر برگهاست كه بر خلاف ماده نارجي رنگ “كارتنويد”، تنها در فصل پاييز در برگها بوجود مي‌آيد.
اين ماده كه سبب پيدايش رنگ قرمز در توت فرنگي، سيب سرخ و آلو نيز مي‌شود، در حقيقت مشابه يك ضدآفتاب عمل كرده و برگها را در برابر پرتوهاي مضر خورشيد محافظت مي‌كند و همچنين با خواصي مشابه ضد يخ، سلولهاي برگها را در برابر يخ زدگي محافظت مي‌كند و به علاوه داراي خواص آنتي‌اكسيدان نيز هست.
درختان معمولا ماده قرمز رنگ “انتوسيانین” را در واكنش به شرايطي نظير يخ‌بندان، پرتوهاي فرابنفش، خشكسالي وهمچنين شيوع قارچهاي گياهي توليد مي‌كنند.
از سوي ديگر، همين برگهاي قرمز مي‌توانند نشانه ناخوشي درخت نيز باشند. به طور مثال، قرمز شدن زودهنگام برگهاي يك درخت مثلا در ماه اوت و پيش از رسيدن پاييز، مي‌تواند نشانه ابتلاي درخت به بيماري‌هاي قارچي و يا زخمي شدن تنه آن باشد.
سوالي كه براي محققان وجود دارد اين است كه چرا گياهان درست زماني كه بايد خود را براي از دست دادن برگهايشان آماده كنند، انرژي مضاعفي را صرف توليد ماده قرمز رنگ “انتوسيانينس” در برگهايشان مي‌كنند.
به گفته “پال اسكابرگ” گياه‌شناس سازمان جنگل‌باني آمريكا، احتمالا گياهان تلاش مي‌كنند با توليد اين ماده قرمز رنگ، برگهاي خود را اندكي بيشتر حفظ كرده و پيش از برگريزان كامل، برخي مواد مورد نياز خود را با همين برگها بدست بياورند و از اين مواد براي رويش برگهاي جديد در فصل بهار استفاده كنند.
ایرنا
