آموزش جامع و كامل برنامه هاي كاربردي

سلام دوستان
از اين به بعد قراره تو اين انجمن شاهده بزرگترين انجمن در مورد آموزش برنامه هاي كاربردي باشيد
اميدوارم بتونم رضايت خاطر شمارو جلب كنم
:happy:

فهرست:

1- تاپيك 2 تا 8 آموزش Asp (اي اس پي)
2- تاپيك 9 آموزش SQL (اس كيو ال)
3- تاپيك 10 تا 12 آموزش JavaScript (جاوا اسكريپت)
4- تاپيك 13 تا 32 آموزش C# (سي شارپ)
5- تاپيك 33 معرفي اوليه VB.NET
6- تاپيك 34 مقايسه ADO و ADO.Net
7- تاپيك 35 تا 38 آموزش Pascal (پاسكال)

آموزش ASP از مقدماتي تا پيشرفته



يك فايل ASP مى تواند حاوى متون، Tagهاى HTML و اسكريپت ها باشد. اسكريپت ها در يك فايل ASP بر روى سرور اجرا مى شوند.

--------------------------------------------------------------------------------
به عنوان پيش نياز چه چيزى را بايد بدانيد؟

قبل از شروع، بايد با مسائل زير را تا حدودى آشنا باشيد:


WWW و HTML و مسائل اوليه ساخت صفحات Web
يك زبان اسكريپت نويسى همچون JavaScript يا VBScript

--------------------------------------------------------------------------------
ASP چيست؟
ASP حروف اختصارى Active Server Pages است.
ASP برنامه اى است كه درون IIS اجرا مى شود.
IIS حروف اختصارى Internet Information Services است.
IIS به عنوان يك مولفه رايگان با ويندوز 2000 عرضه مى شود.
IIS همچنين به عنوان جزئى از Windows NT 4.0 Option Pack است.
Option Pack مى تواند از سايت مايكروسافت داون لود شود.
PWS نسخه كوچكتر - ولى كاملا عمل كننده - از IIS است.
PWS را مى توانيد در سى دى ويندوز 95 يا 98 خود پيدا كنيد.
سازگارى ASP


ASP تكنولوژى مايكروسافت است.
براى اجراى IIS بايد ويندوز NT نسخه 4.0 يا بالاتر را داشته باشيد.
براى اجراى PWS بايد ويندوز 95 يا بالاتر را داشته باشيد.
ChiliASP تكنولوژى است كه ASP را بدون نياز سيستم عامل ويندوز اجرا مى كند.
InstantASP تكنولوژى ديگرى است كه ASP را بدون نياز به سيستم عامل ويندوز اجرا مى كند.
يك فايل ASP چيست؟
يك فايل ASP تقريبا شبيه به يك فايل HTML است.
يك فايل ASP مى تواند حاوى متن، XML، HTML، و اسكريپت باشد.
اسكريپت هاى درون يك فايل ASP بر روى Server اجرا مى شود.
يك فايل ASP پسوند "asp." دارد.
فرق ASP با HTML چيست؟
وقتى كه Browser (كاوشگر اينترنت) درخواست يك فايل HTML را بكند، Server آن فايل را بر مى گرداند.
وقتى كه Browser درخواست يك فايل ASP را بكند، IIS درخواست مربوطه را به موتور (هسته‌اى كه وظيفه اصلى را بازى مى كند) ASP ارجاع مى دهد. موتور ASP فايل ASP را خط به خط مى خواند، و اسكريپت هاى درون فايل را اجرا مى كند. در نهايت فايل ASP به عنوان يك فايل HTML ساده به Browser برگردانده مى شود.

--------------------------------------------------------------------------------
ASP چه كارى مى تواند براى شما انجام دهد؟
به طور ديناميكى محتويات يك Web page را ويرايش يا اضافه كند.
به درخواست هاى كاربر كه از فرم هاى HTML ارسال شده اند پاسخ دهد.
به هر گونه اطلاعات با بانك اطلاعاتى دسترسى پيدا كرده و نتايج را به Browser برگرداند.
سفارشى نمودن (Customize) يك Web page تا براى كاربران مختلف مفيدتر باشد.
مزاياى استفاده از ASP به جاى CGI و Perl سرعت و سادگى است.
فراهم كردن امنيت بيشتر به گونه اى كه كد ASP شما از طريق Browser قابل مشاهده نيست.
از آن جايى كه فايلهاى ASP به شكل HTML برگردانده مى شوند، ميتوانند بوسيله هر Browserى مشاهده گردند.
برنامه نويسى درست ASP مى تواند ترافيك شبكه را به حداقل برساند.

ادامه بحث ASP

شما مي توانيد ASP را بدون نياز به يک سرور خارجي اجرا کنيد. براي انجام اين کار شما بايد Microsoft's Personal Web Server (PWS) يا (Internet Information Server (IIS را در رايانه خود نصب کنيد.

--------------------------------------------------------------------------------
چگونه ASP را در رايانه خود اجرا کنيد؟

شما مي توانيد ASP را بدون سرور خارجي در رايانه شخصي خود اجرا کنيد. براي انجام اين کار بايد Microsoft's (Personal Web Server (PWS يا (Internet Information Server (IIS را در رايانه خود نصب کنيد.
اگر در مورد اجراي ASP جدي هستيد، بايد حداقل ويندوز 98، نسخه دوم (Second Edition) داشته باشيد.
اگر در مورد اجراي ASP بسيار جدي هستيد، بايد از ويندوز 2000 استفاده کنيد.
--------------------------------------------------------------------------------
چگونه PWS را در ويندوز 95 نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟

(Personal Web Server (PWS همراه ويندوز 95 نيست!!

براي اجراي ASP بر روي ويندوز 95، شما بايد "Windows NT 4.0 Option Pack" را از مايکروسافت داون لود کنيد.

داون لود "Windows NT 4.0 Option Pack"


--------------------------------------------------------------------------------
چگونه PWS را در ويندوز NT نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟

(Personal Web Server (PWS همراه ويندوز NT نيست!!

براي اجراي ASP بر روي ويندوز 95، شما بايد "Windows NT 4.0 Option Pack" را از مايکروسافت داون لود کنيد.

داون لود "Windows NT 4.0 Option Pack"


--------------------------------------------------------------------------------
چگونه PWS را در ويندوز 98 نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟


شاخه Add-ons را در سي دي ويندوز 98 خود باز کنيد، شاخه PWS را پيدا کرده و فايل setup.exe را اجرا کنيد.
يک شاخه Inetpub در هارد شما ايجاد خواهد شد. آن را باز کنيد و شاخه wwwroot را پيدا کنيد.
يک شاخه جديد درست کنيد و نام آن را چيزي شبيه به "MyWeb" بگذاريد.
از يک ويرايشگر متن استفاده کنيد و کدهاي ASPي را بنويسيد، فايل را به نام "test1.asp" را در شاخه "MyWeb" ضبط کنيد.
مطمئن شويد که وب سرور شما اجرا است - برنامه نصب يک آيکن جديد در Task Bar شما اضافه کرده است (اين نشانه PWS است). بر روي آن کليک کنيد و دکمه Start را در پنجره اي که آمده بزنيد.
Browser خود را باز کنيد و تايپ کنيد "http://localhost/MyWeb/test1.asp"، تا اولين صفحه ASP خود را ببينيد.
چگونه PWS را در ويندوز Me نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟

(Personal Web Server (PWS در ويندوز Me وجود ندارد !!

مقاله مربوطه را در سايت مايکروسافت بخوانيد


--------------------------------------------------------------------------------
چگونه IIS را در ويندوز 2000 نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟


از دکمه Start به Settings و سپس Control Panel برويد.
در پنجره Control Panel آيکن Add/Remove Programs را انتخاب کنيد.
در پنجره Add/Remove Programs گزينه Add/Removes Windows Components را انتخاب کنيد.
در پنجره جديد گزينه Internet Information Services را انتخاب کرده، OK را بزنيد.
يک شاخه Inetpub در هارد شما ايجاد خواهد شد. آن را باز کنيد و شاخه wwwroot را پيدا کنيد.
يک شاخه جديد درست کنيد و نام آن را چيزي شبيه به "MyWeb" بگذاريد.
از يک ويرايشگر متن استفاده کنيد و کدهاي ASPي را بنويسيد، فايل را به نام "test1.asp" را در شاخه "MyWeb" ضبط کنيد.
مطمئن شويد که وب سرور شما اجرا است - برنامه نصب يک آيکن جديد در Task Bar شما اضافه کرده است (اين نشانه IIS است). بر روي آن کليک کنيد و دکمه Start را در پنجره اي که آمده بزنيد.
Browser خود را باز کنيد و تايپ کنيد "http://localhost/MyWeb/test1.asp"، تا اولين صفحه ASP خود را ببينيد.

--------------------------------------------------------------------------------
چگونه IIS را در ويندوز XP نصب کنيد و ASP اجرا کنيد؟

نکته: شما نمي توانيد ASP را روي ويندوز XP نسخه خانگي (Home Edition) اجرا کنيد.
از دکمه Start به Settings و سپس Control Panel برويد.
در پنجره Control Panel آيکن Add/Remove Programs را انتخاب کنيد.
در پنجره Add/Remove Programs گزينه Add/Removes Windows Components را انتخاب کنيد.
در پنجره جديد گزينه Internet Information Services را انتخاب کرده، OK را بزنيد.
يک شاخه Inetpub در هارد شما ايجاد خواهد شد. آن را باز کنيد و شاخه wwwroot را پيدا کنيد.
يک شاخه جديد درست کنيد و نام آن را چيزي شبيه به "MyWeb" بگذاريد.
از يک ويرايشگر متن استفاده کنيد و کدهاي ASPي را بنويسيد، فايل را به نام "test1.asp" را در شاخه "MyWeb" ضبط کنيد.
مطمئن شويد که وب سرور شما اجرا است - برنامه نصب يک آيکن جديد در Task Bar شما اضافه کرده است (اين نشانه IIS است). بر روي آن کليک کنيد و دکمه Start را در پنجره اي که آمده بزنيد.
Browser خود را باز کنيد و تايپ کنيد "http://localhost/MyWeb/test1.asp"، تا اولين صفحه ASP خود را ببينيد.

ادامه بحث ASP

شما نمي توانيد سورس کد هاي ASP را بوسيله انتخاب گزينه View Source در Browser مشاهده کنيد، شما فقط خروجي فايل ASP را مشاهده مى‌کنيد که HTML ساده است. زيرا که اسکريپت ها قبل از اين که نتايج به Browser فرستاده شود بر روي سرور اجرا مى‌گردد.

در خودآموزهاي ASP ما تمامي مثالها علاوه بر نتيجه نهايي حاوي سورس کد مربوطه هستند. اين مسئله امکان فهميدن اينکه مثالها چگونه کار مي کنند را براي شما ساده مي کند.
--------------------------------------------------------------------------------
مثالها

نوشتن متن با ASP
چگونه با کمک گرفتن از ASP متوني را بنويسيم.

اضافه کردن HTML به متون
چگونه متون را با استفاده از Tagهاي HTML فرمت بندي کنيم؟


--------------------------------------------------------------------------------
قواعد اساسي نحو
يک فايل ASP به طور عادي دقيقا همانند HTML حاوي Tagهاي HTML است. اگر چه، يک فايل ASP مي تواند همچنين حاوي Scriptها نيز باشد. اين اسکريپت ها به وسيله علامت هاي %> و <% احاطه شده اند. اسکريپت هاي سرور بر روي سرور اجرا مي شود و مي تواند حاوي هر گونه expressions، دستورات (Statements)، توابع، يا عملگرهايي باشد.


--------------------------------------------------------------------------------
آبجکت Response
متد Write مربوط به آبجکت Response براي فرستادن محتويات به Browser استفاده مي شود. به عنوان مثال، دستورات زير براي فرستادن متن "سلام دنيا!" به Browser استفاده مى‌شود.
<%
response.write("سلام دنيا!")
%>



--------------------------------------------------------------------------------
VBScript
اين امکان وجود دارد که از که از زبان هاي مختلف اسکريپت نويسي در فايلهاي ASP استفاده کنيد. اگرچه زبان پيش فرض، VBScript است.
<html>
<body>
<%
response.write("سلام دنيا!") %>
</body>
</html>

مثال بالا "سلام دنيا!" را در قسمت body متن مي نويسد.

--------------------------------------------------------------------------------
JavaScript
براي اين که JavaScript را به عنوان زبان پيش فرض براي يک صفحه خاص مشخص کنيد مي بايست از راهنماهاي زباني در ابتداي صفحه خود استفاده کنيد:
<%@ language="javascript"%>
<html>
<body>
<%
Response.Write("Hello World!")
%>
</body>
</html>

نکته: JavaScript برعکس VBScript به بزرگ يا کوچک بودن حروف حساس است. شما مجبور خواهيد بود که وقتي زبان احتياج دارد، کد ASP خود را با حروف بزرگ يا کوچک بنويسيد.

--------------------------------------------------------------------------------
ساير زبان هاي اسکريپ نويسي
ASP همراه با VBScript و JScript (پياده سازي مايکروسافت از JavaScript) عرضه مي شود. اگر شما مي خواهيد که با زبان ديگري همچون PERL - REXX يا Phyton کد بنويسيد، مجبور خواهيد بود که موتور Script مربوط به آنها را نصب کنيد.
مهم: به خاطر اين که اسکريپت ها بر روي سرور اجرا مي شوند، به هيچ وجه لازم نيست Browserي که فايل ASP را نشان مي دهد از Scripting پشتيباني کند!

ادامه بحث ASP

يک متغيير براي نگهداري اطلاعات استفاده مي شود.

اگر يک متغيير بيرون از يک رويه (procedure) تعريف شود، ميتواند بوسيله هر اسکريپت موجود در فايل ASP تغيير يابد. اگر متغيير داخل يک رويه تعريف شود، آن هر بار که رويه اجرا مي شود، ايجاد و سپس نابود مي شود.
--------------------------------------------------------------------------------
مثالها

تعريف کردن يک متغيير
متغييرها براي نگهداري اطلاعات استفاده مي شود. اين مثال نشان مي دهد که چگونه يک متغيير تعريف کنيم، چگونه يک مقدار به آن بدهيم، و چگونه از آن مقدار در يک نوشته استفاده کنيم.

تعريف يک آرايه
آرايه‌ها براي ضبط يک سري از اطلاعات مرتبط به هم استفاده مي شوند. اين مثال نشان مي دهد که چگونه آرايه‌اي تعريف کنيم که حاوي نام هايي باشد.

چرخشي بر روي Headerهاي HTML
اين مثال نشان مي دهد که چگونه روي شش Header يا تيتر موجود در HTML گردش کنيم؟

نشان دادن پيغام خوش‌آمدگويي بر حسب زمان با استفاده از VBScript
اين مثال بر حسب زمان سرور يک پيغام مختلف به کاربر نشان خواهد داد.

نشان دادن پيغام خوش‌آمدگويي بر حسب زمان با استفاده از JavaScript


--------------------------------------------------------------------------------
عمر متغييرها
متغييري که خارج از يک رويه (procedure) تعريف شده است مي تواند بوسيله هر اسکريپتي در فايل ASP در دسترس قرار گرفته و تغيير کند.

متغييري که در داخل يک تابع تعريف شده است هر بار که رويه اجرا مي شود درست و نابود مي شود. هيچ اسکريپتي بيرون از رويه نمي تواند به آن متغيير دسترسي داشته باشد يا آن را تغيير دهد.

براي تعريف متغييرهايي که براي بيش از يک فايل ASP قابل دسترس باشند، آنها را به عنوان متغييرهاي Session يا متغييرهاي Application تعريف کنيد.

متغييرهاي Session
متغييرهاي Session براي نگهداري اطلاعات راجع به يک کاربر استفاده مي شود؛ اين اطلاعات در همه صفحات يک Application قابل دسترسي خواهد بود. به طور مشخص اطلاعات نگهداري شده در Sessionها نام، شناسه و اولويت است.

متغييرهاي Application
متغييرهاي Application نيز در تمامي صفحات يک Application قابل دسترس هستند. متغييرهاي Application براي نگهداري اطالعات راجع به همه کاربران در يک Application خاص استفاده مي شود.

ادامه بحث ASP

يك Cookie اغلب براى شناسائى كاربر استفاده مى‌شود.
--------------------------------------------------------------------------------

مثالها
Cookie خوش‌آمدگويى
چگونه يك Cookie خوش‌آمدگويى درست كنيم.

يك Cookie چيست؟
يك Cookie اغلب براى شناسندن كاربر استفاده مى‌شود. يك Cookie يك فايل كوچك است كه سرور آن را در كامپيوتر كاربر جاسازى مى‌كند. هر بار كه همان كامپيوتر يك صفحه را درخواست مى‌كند، Cookie نيز فرستاده مى‌شود. با ASP شما مى‌توانيد هم مقادير Cookie را بسازيد و هم آنها را استخراج نماييد.
چگونه يك Cookie بسازيد؟
Response.Cookie براى ساختن Cookie استفاده مى‌شود.

توجه: Response.Cookie بايد قبل از تگ درج شود.

در مثال زير، ما يك Cookie درست خواهيد كردم و اسم آن را "firstname" مى‌گذاريم و مقدار "Alex" را به آن مى‌دهيم:

همچنين امكان دارد كه خصوصياتى را مثل تاريخ انقضاى cookie را به آن بدهيد:


چگونه مقدار cookieها را استخراج كنيم
دستور "Request.Cookies" براى استخراج اطلاعات از cookieها استفاده مى‌شود.

در مثال زير، ما مقدار cookieى با نام "firstname" را استخراج كرده و در صفحه نشان داديم:


خروجى:


Firstname=Alex


يك Cookie با كليد
اگر يك cookie حاوى مجموعه‌اى از مقادير باشد، مى‌گوييم آن cookie دارى كليدهايى است.

در مثال زير، ما يك مجموعه cookie با نام "user" درست مى‌كنيم. cookie به نام "user" داراى كليدهايى است كه حاوى اطلاعاتى راجع به كاربر است.


<%
Response.Cookies("user")("firstname")="John"
Response.Cookies("user")("lastname")="Smith"
Response.Cookies("user")("country")="Norway"
Response.Cookies("user")("age")="25"
%>



خواندن همه Cookieها
به كد زير نگاه كنيد:

<%
Response.Cookies("firstname")="Alex"
Response.Cookies("user")("firstname")="John"
Response.Cookies("user")("lastname")="Smith"
Response.Cookies("user")("country")="Norway"
Response.Cookies("user")("age")="25"
%>


فرض كنيم كه سرور شما همه cookieهاى بالا را به كاربر فرستاده است.

حالا ما مى‌خواهيم تمام cookieها را كه به كاربر فرستاده شده است را بخوانيم. مثال زير نشان مى‌دهد كه چگونه اين كار را انجام دهيم (توجه داشته باشيد كه در مثال پايين با استفاده از HasKeys چك مى‌كند كه آيا cookie كليد دارد يا نه؟

<html>
<body>
<%
dim x,y
for each x in Request.Cookies
response.write("<p>")
if Request.Cookies(x).HasKeys then
for each y in Request.Cookies(x)
response.write(x & ":" & y & "=" & Request.Cookies(x)(y))
response.write("<br />")
next
else
Response.Write(x & "=" & Request.Cookies(x) & "<br />")
end if
response.write "</p>"
next
%>
</body>
</html>


خروجى:
firstname=Alex user:firstname=John user:lastname=Smith user: country=Norway user: age=25

اگر Browser داراى پشتيبانى Cookie نباشد چه اتفاقي مى‌افتد؟

اگر برنامه شما با Browserى سر و كار داشته باشد كه cookie را پشتيبانى نمى‌كند، بايد از روش‌هاى ديگرى براى انتقال اطلاعات از يك صفحه به صفحات ديگر در برنامه خود استفاده كنيد. دو راه براى انجام اين كار هست:

1. اضافه كردن پارامترها به URL

شما مى‌توانيد پارامترها را به URL اضافه كنيد:


<a href="welcome.asp?fname=John&lname=Smith">
Go to Welcome Page</a>



و مقادير موجود در "welcome.asp" را همچون مثال زير استخراج كنيد:

2. استفاده از form
شما مى‌توانيد از فرم‌ها استفاده كنيد. وقتى كه كاربر روى دكمه Submit كليك كند فرم ورودى‌هاى كاربر را به "welcome.asp" رد مى‌كند:

<form method="post" action="welcome.asp">
First Name: <input type="text" name="fname" value="">
Last Name: <input type="text" name="lname" value="">
<input type="submit" value="Submit">
</form>



مقادير موجود در "welcome.asp" را همچون اين مثال استخراج كنيد:


<%
fname=Request.form("fname")
lname=Request.form("lname")
response.write("<p>Hello " & fname & " " & lname & "!</p>")
response.write("<p>Welcome to my Web site!</p>")
%>

ادامه بحث Asp

دستورات Request.QueryString و Request.Form مى‌توانند براى گرفتن اطلاعات از فرم‌ها، مثل ورودى‌هاى كاربر استفاده گردند.

--------------------------------------------------------------------------------

مثالها
يك فرم با متد "get"
چگونه با استفاده از دستور Request.QueryString به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.

يك فرم با متد "post"
چگونه با استفاده از دستور Request.Form به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.

يك فرم با Radio Buttonها
چگونه با استفاده از دستور Request.Form و از طريق Radio Buttonها به كاربر عكس‌العمل نشان دهيد.


ورودى كاربر
آبجكت Request مى‌تواند براى گرفتن اطلاعات از كاربر از فرم‌ها استفاده گردد.


<form method="get" action="simpleform.asp">
First Name: <input type="text" name="fname">
<br />
Last Name: <input type="text" name="lname">
<br /><br />
<input type="submit" value="Submit">
</form>



ورودى‌هاى كاربر مى‌توانند از دو طريق استفاده گردد: با Request.QueryString يا Request.Form



Request.QueryString
دستور Request.QueryString براى جمع كردن مقادير موجود در يك فرم با متد "get" استفاده مي شود. اطلاعات فرستاده شده از فرمى با متد "get" براي هر كسى قابل مشاده است (اين اطلاعات در قسمت آدرس Browser نشان داده مي شود) و در مورد مقدار اطلاعات محدوديت دارد.

اگر كاربر در فرمى با متد "get" مقدار "Bill" و "Gates" را وارد كنيد، URLى كه به سرور فرستاده مى‌شود شبيه به اين خواهد بود:

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

فرض كنيد فايل "simpleform.asp" حاوى اسكريپت زير است:


<body>
Welcome
<%
response.write(request.querystring("fname"))
response.write(" " & request.querystring("lname"))
%>
</body>


Browser خط زير در قسمت Body سند نشان خواهد داد:


Welcome Bill Gates

Request.Form


دستور Request.Form براي جمع كردن اطلاعات از يك فرم با متد "post" استفاده مى‌شود. اطلاعات فرستاده شده از فرمى با متد POST براي بقيه غيرقابل مشاهده است و هيچ محدوديتى در مقدار اطلاعات فرستاده شده ندارد.

اگر كاربر در فرمى با متد "post" كلمه "Bill" و "Gates" را تايپ كند، URLى كه به سرور فرستاده مى‌شود شبيه به اين خواهد بود:


[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

فرض كنيد كه فايل "simpleform.asp" حاوى اسكريپت زير باشد:


<body>
Welcome
<%
response.write(request.form("fname"))
response.write(" " & request.form("lname"))
%>
</body>



Browser خط زير در قسمت Body سند نشان خواهد داد:


Welcome Bill Gates


تصديق فرم يا تست معتبر بودن (درست بودن) مقادير ورودى
ورودى كاربر بايد در Browser در هر جايى كه امكان داشت (با استفاده از اسكريپتهاى client) تصديق گردد. تصديق Browserى سريعتر است و زمان load شدن سرور را نيز كاهش مى‌دهد

در صورتى كه مقادير ورودى كاربر وارد Database مى‌شود لازم است كه معتبرسازى يا تصديق ورودى‌هاى كاربر بر روى سرور انجام شود. يك راه خوب براى تصديق ورودى‌هاى كاربر، به جاى فرستادن اطلاعات به يك صفحه ديگر، پست كردن آنها به خود فايل است. در آن صورت كاربر مى‌تواند خطاها را در خود صفحه‌اى كه فرم در آن قرار دارد مشاهده نمايد. اين پيدا كردن خطا را براى وى ساده‌تر مى‌كند.

ادامه بحث ASP

در ASP شما مى‌توانيد يك تابع JavaScript را از يك VBScript و برعكس صدا كنيد (اجرا كنيد)

--------------------------------------------------------------------------------

مثالها
اجرا كردن يك رويه با استفاده از VBScript
چگونه يك رويه VBScript را از ASP صدا كنيم.

اجرا كردن يك رويه با استفاده از JavaScript
چگونه يك رويه JavaScript را ASP صدا كنيم.

اجرا كردن رويه‌ها با استفاده از VBScript
چگونه هر دوى رويه‌هاى JavaScript و VBScript را از داخل ASP اجرا كنيم.

رويه‌ها
سورس يك ASP مي تواند حاوي رويه‌ها و توابع باشد.

<html>
<head>
<%
sub vbproc(num1,num2)
response.write(num1*num2)
end sub
%>
</head>
<body>
<p>Result: <%call vbproc(3,4)%></p>
</body>
</html>



خط را بالاى خط قرار دهيد تا رويه‌ها و توابع را با استفاده از يك زبان ديگر scriptنويسى بنويسيد:


<%@ language="javascript" %>
<html>
<head>
<%
function jsproc(num1,num2)
{
Response.Write(num1*num2)
}
%>
</head>
<body>
<p>Result: <%jsproc(3,4)%></p>
</body>
</html>



تفاوت‌هاى بين VBScript و JavaScript
وقتى كه قصد داريد يك رويه نوشته شده در VBScript يا JavaScript را در يك فايل ASP كه با استفاده از VBScript نوشته شده، اجرا كنيد مى‌توانيد از كلمه كليدى "call" كه بعد از آن اسم رويه آماده است استفاده كنيد. اگر يك رويه احتياج به پارامترهايى داشته باشد ليست پارامترهاى بايد در بين دو پرانتز قرار بگيرد. اگر "call" را حذف كنيد، ليست پارامترها نبايد در بين دو پرانتز قرار بگيرد. اگر رويه هيچ پارامترى ندارد، استفاده از پرانتز به شما بستگى دارد و انتخابى است.

اگر قصد داريد يك رويه JavaScript يا VBScript را از يك فايل ASP كه با استفاده از JavaScript نوشته شده اجرا كنيد، هميشه بايد پس از نام رويه از پرانتز استفاده كنيد.

آموزش قدم به قدم و كامل SQL


زبان SQL تنها زبان استاندارد و جامع پياده‌سازي، مديريت، نگهداري و كار با بانكهاي اطلاعاتي مي‌باشد كه تقريباً توسط تمام بانكهاي اطلاعاتي كوچك و بزرگ مانند Access، SQL Server، Oracle و DB2 پشتيباني مي‌شود. طراحان و افرادي كه بنوعي با بانكهاي اطلاعاتي سروكار دارند و همچنين برنامه نويساني كه از اين بانكها استفاده مي‌كنند هركدام بايد تا اندازه‌‌اي با اين زبان آشنايي داشته باشند. اين مقاله كه در سه قسمت تهيه شده است مي‌كوشد تا مفاهيم زبان SQL را در قالب يك مثال كاربردي بيان كند. هرچند كه مفاهيم بكار رفته در اين مقاله در تمامي بانكهاي اطلاعاتي قابل پياده‌سازي مي‌باشند ولي مثالهاي ارائه شده در 2000 SQL Server مورد تست قرار گرفته‌اند.

بانك اطلاعاتي كه در اين مقاله بعنوان مثال مورد استفاده قرار گرفته است بانك اطلاعاتي يك آموزشگاه مي‌باشد كه شامل دو جدول بنامهاي teachers و students مي‌باشد. جدول اول اطلاعات اساتيد و جدول دوم اطلاعات دانشجويان را در خود نگه مي‌دارد. جدول اول داراي چهار فيلد زير مي‌باشد: name يا نام از نوع text، family يا فاميل از نوع text، age يا سن از نوع عدد، salary يا حقوق از نوع عدد.

جدول دانشجويان نيز شامل چهار فيلد مي‌باشد، سه فيلد اول آن مشابه سه فيلد اول جدول اساتيد مي‌باشد و فيلد چهارم آن عبارتست از GPA يا معدل كه يك فيلد عددي است.

زبان SQL داراي دستورات متنوع و نسبتاً زيادي مي‌باشد. به اين دستورات Clause نيز گفته مي‌شود. در اين مقاله و قسمتهاي بعدي آن تعدادي از مهمترين Clauseهاي زبان SQL مورد بررسي قرار مي‌گيرند.

1 – دستورهاي SELECT و FROM :

هدف نهايي از دادن انبوه اطلاعات به كامپيوتر، جستجو و يافتن اطلاعات مفيد مي‌باشد. به اين عمل يعني جستجوي اطلاعات در بانك اطلاعاتي Query نيز گفته مي‌شود. اكثر دستورات زبان SQL نيز در همين راستا مورد استفاده قرار مي‌گيرند. در اين بين مهمترين و پركاربردترين دستور را مي‌توان دستور SELECT قلمداد كرد.

اين دستور جهت انتخاب يك يا چند فيلد از يك يا چند جدول مختلف مورد استفاده قرار مي‌گيرد، فيلدهاي انتخاب شده پس از اجراي query روي صفحه نمايش داده خواهند شد.

بعنوان مثال اگر در بانك اطلاعاتي فرضي خودمان بخواهيم اسم و فاميل تمام دانشجويان را مشاهده كنيم بايد برنامه‌اي به شكل زير بنويسيم:

SELECT name, family
FROM students

در اين برنامه كه به زبان SQL استاندارد نوشته شده است از دو دستور SELECT و FROM استفاده شده است. دستور SELECT مشخص مي‌كند كه چه فيلدهايي از جدول بايد نمايش داده شوند و دستور FROM نيز مشخص كننده جدولي است كه قرار است اطلاعات از داخل آن استخراج شوند. حال اگر بخواهيم نام و فاميل تمام اساتيد را ببينيم برنامه بالا را بايد بصورت زير تغيير دهيم:

SELECT name, family
FROM teachers

همان طوري كه از مثال‌هاي بالا نيز مشخص است جلوي دستور SELECT نام فيلدهايي نوشته مي‌شوند كه قرار است نمايش داده شوند و بعنوان جداكننده نيز بايد از كاراكتر كاما استفاده كرد. در صورتي كه بخواهيم تمام فيلدهاي يك جدول را ببينيم مي‌توانيم بجاي نوشتن اسم تمام فيلدها فقط از يك كاراكتر ستاره استفاده كنيم. كاراكتر ستاره بمعني تمام فيلدهاي يك جدول مي‌باشد. مثلاً دو دستور زير با هم معادلند:

SELECT *
SELECT name, family, age, gpa

2 – دستور WHERE :

دستور SELECT همان طوري كه گفته شد جهت انتخاب و نمايش تعدادي از فيلدهاي جداول مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين حالت تمام ركوردها نمايش داده خواهند شد، ولي در بيشتر موارد هدف از نوشتن Query نمايش ركوردهايي است كه داراي شرايط ويژه‌اي مي‌‌باشند مثلاً نمايش مشخصات اساتيدي كه بيش از پنجاه سال سن دارند. دستور WHERE براي گذاشتن يك يا چند شرط به دستور SELECT مورد استفاده قرار مي‌گيرد. با اضافه كردن شرط به دستور SELECT تعداد ركوردهاي خروجي (پاسخ) معمولاً محدودتر مي‌شود. بعنوان مثال اگر بخواهيم مشخصات اساتيدي كه بيش از چهل سال سن دارند را ببينيم بايد برنامه‌اي بصورت زير بنويسيم:

SELECT *
FROM teachers
WHERE age > 40

در اين برنامه شرط age > 40 با استفاده از دستور WHERE به Query اضافه شده و باعث شده است تا فقط مشخصات اساتيدي نمايش داده شوند كه در اين شرط صدق مي‌كنند يعني بيش از چهل سال سن دارند.

حال اگر بخواهيم مشخصات دانشجوياني را كه نام آنها علي مي‌باشد و سن آنها نيز كمتر از پانزده سال است را ببينيم بايد Query زير را اجرا كنيم:

SELECT *
FROM students
WHERE age < 15 AND name = 'ali'

در مثال بالا دو مطلب جديد وجود دارد نخست آنكه در زبان SQL رشته متني را بايد داخل كوتيشن (‘) قرارداد. بنابراين براي معرفي كلمه‌اي بنام علي بايد آنرا بصورت ‘ali’ نوشت، زيرا در اين حالت اين كلمه يك ثابت رشته‌اي (متني) بحساب مي‌آيد. نكته ديگر آنكه مي‌توان شرطهاي مختلف را توسط AND، OR و NOT با همديگر ادغام كرده و شرطهاي پيچيده‌تري را بدست آورد. AND، OR و NOT هر سه از كلمات كليدي زبان SQL مي‌باشند. بعنوان يك مثال ديگر فرض كنيد مي‌خواهيم مشخصات تمام دانشجوياني را كه نام آنها، علي يا رضا نباشند را پيدا كنيم، برنامه‌اي كه اين Query را انجام مي‌دهد بصورت زير مي‌باشد:

SELECT *
FROM students
WHERE name NOT IN ('ali', 'reza')

در صورتي كه NOT را از برنامه بالا حذف كنيم مشخصات تمام دانشجوياني كه نام آنها علي يا رضا مي‌باشند نمايش داده خواهد شد.

در اين برنامه نيز يك كلمه كليدي جديد وجود دارد: IN كه براي تست عضويت در يك مجموعه بكار مي‌رود. مجموعه‌اي كه بادستور IN بكار مي‌رود مي‌تواند دهها عضو داشته باشد و نوع اعضا نيز مي‌تواند رشته‌اي، عددي يا ... باشد. البته واضح است كه تمام اعضا بايد هم نوع باشند.

حال بعنوان يك مثال پيشرفته‌تر مي‌خواهيم مشخصات دانشجوياني را ببينيم كه اسم فاميل آنها به ‘ زاده’ ختم مي‌شود مانند عليزاده، محمد زاده و ... براي اين منظور بايد Query زير را نوشته و اجرا كنيم:

SELECT *
FROM family LIKE '% zadeh'

كاربراني كه با Access كار مي‌كنند بايد سطر آخر را به صورت زير تغيير دهند:

WHERE family LIKE '*zadeh'

در اين مثال از Wildcardها استفاده شده است كه قبلاً با مفهوم آن در DOS و Windows يا حتي Unix آشنا شده‌ايم (ls a*) . در Wildcard ،SQL هايي به شرح زير وجود دارند:

% (در Access از * استفاده كنيد): اين Wild card نشانگر هر تعدادي از كاراكترها (هر كاراكتري) مي‌باشد.

- (در Access از ? استفاده كنيد): اين Wildcard نشانگر يك كاراكتر مي‌باشد كه اين كاراكتر مي‌تواند هر كدام از كاراكترهاي مجاز كامپيوتر باشد.

جهت جستجو كردن فيلدهايي كه داراي يك الگوي (Pattern) خاصي هستند بايد از دستور LIKE و Wildcardها استفاده كرد. در مثال زير نام و سن تمام اساتيدي كه اسم آنها با Pe شروع مي‌شود، نمايش داده خواهد شد.

SELECT name, age
FROM teachers
WHERE name LIKE 'Pe%'

بنابراين مشخصات افرادي كه نام آنها مثلاً پدرام يا پيمان باشد در خروجي ليست خواهد شد.

3 – دستور ORDERBY :

دستور ORDERBY جهت Sort كردن ركوردهاي نمايش داده شده مورد استفاده قرار مي‌گيرد. با اين دستور مي‌توان مشخص كرد كه ركوردهايي كه قرار است نمايش داده شوند برحسب كدام فيلد بايد مرتب شوند. بعنوان مثال براي مشاهده كردن مشخصات اساتيدي كه سن آنها بيشتر از 29 سال مي‌باشد و در ضمن ليست خروجي بترتيب اسم فاميل نيز مرتب شده باشد بايد Query زير را اجرا كرد.

SELECT *
FROM teachers
ORDERBY family

در اين حالت افراد بترتيب اسم فاميل خود ليست خواهند شد. (از A تا Z) در صورتي كه بخواهيم ترتيب Sort شدن برعكس شود (از Z تا A) مي‌توان پس از دستور ORDERBY از كلمه كليدي DESC استفاده كرد، مانند مثال زير

SELECT *
FROM teachers
ORDERBY DESC name

در اين مثال Sort شدن بترتيب اسم و نه بترتيب فاميل انجام مي‌گيرد.

براي دستور ORDERBY مي‌توان چند فيلد تعريف كرد، در اين صورت اين دستور عمل Sort كردن را با در نظرگرفتن اولين فيلد انجام خواهد داد در صورتي كه چند ركورد داراي مقدار مشابهي در اين فيلد باشند ملاك مرتب سازي آنها فيلد دومي خواهد بود كه در دستور ORDERBY ذكر شده است، در صورتي كه اين فيلد نيز داراي مقادير مشابهي باشد ملاك تصميم‌ گيري فيلد سوم خواهد بود والي آخر.

بعنوان مثال در Query زير نام اساتيدي كه بيش از 30 سال دارند برحسب فاميل آنها مرتب مي‌شود در صورتي كه چند استاد داراي اسم فاميل يكساني باشند ملاك مرتب شدن، اسم كوچك آنها خواهد بود.

SELECT *
FROM teachers
WHERE age > 30
ORDERBY family, name

4 – استفاده از توابع:

در دستور SELECT علاوه بر تعريف فيلدها مي‌توان از عبارتهاي رياضي و يا توابع استاندارد SQL نيز استفاده كرد.

بعنوان مثال اگر ماليات بردرآمد پنج درصد باشد Query زير نام اساتيد و مالياتي را كه هر كدام مي‌پردازند را مشخص مي‌كند.

SELECT family, name, salary*5/100
FROM teachers

علاوه بر عبارتهاي رياضي مي‌توان از توابع استاندارد SQL نيز استفاده كرد، تعدادي از اين توابع عبارتند از:

تابع COUNT : تعداد فيلدها را برمي‌گرداند.

تابع SUM : مجموع يك فيلد عددي را برمي‌گرداند.

تابع AVG : ميانگين يك فيلد عددي را برمي‌گرداند.

تابع MIN : مينيمم يك فيلد عددي را برمي‌گرداند.

تابع MAX : ماكزيمم يك فيلد عددي را برمي‌گرداند.

بعنوان مثال اگر بخواهيم تعداد اساتيد و مجموع حقوقهايي را كه به آنها پرداخت شده است را ببينيم مي‌توانيم از Query زير استفاده بكنيم.

SELECT COUNT (name), SUM (Salary)
FROM teachers

5 – Queryهاي چند جدولي:

تمام Queryهايي كه تاكنون مشاهده كرديد، Queryهاي تك جدولي بودند بدين معني كه در هر Query فقط اطلاعات يك جدول مورد جستجو قرار مي‌گرفت. در SQL امكان نوشتن Queryهاي چند جدولي نيز وجود دارد. در اين حالت اطلاعات چند جدول بطور همزمان مورد جستجو قرار مي‌گيرد و حتي امكان مقايسه فيلدهايي از يك جدول با فيلدهايي از جدول ديگر نيز وجود دارد. اگر در بين جداولي كه در Query شركت داده مي‌شوند فيلدهاي هم نام وجود داشته باشد بايد نام آن فيلدها را Fully qualified كرد بدين معني كه ابتدا اسم جدول و سپس اسم فيلد را ذكر كرد. بين اسم جدول و اسم فيلد نيز بايد از يك كاراكتر نقطه (‘.’) استفاده كرد.

بعنوان مثال اگر بخواهيم ليست اساتيد و دانشجوياني كه داراي ارتباط فاميلي هستند را ببينيم مي‌توانيم از Query زير استفاده بكنيم:

SELECT *
FROM students, teachers
WHERE students.family = teachers. Family

و يا اگر بخواهيم ليست اساتيدي را مشاهده كنيم كه سن آنها از سن برخي از دانشجويان كمتر است، مي‌توانيم Query زير را اجرا كنيم:

SELECT teachers.family, teachers.name
FROM students, teachers
WHERE teachers.age < students.age

6 – كلام آخر:

كلام آخر اينكه زبان SQL برخلاف زبانهايي مانند C يا C++ يك زبان Case Sensitive نيست بدين معني كه به بزرگ يا كوچك بودن حروف حساس نمي‌باشد. بنابراين به راحتي مي‌‌توان دستورات و كلمات كليدي آنرا در هر برنامه‌اي با حروف كوچك يا بزرگ تايپ كرد.

آموزش Java Script

جاوااسكريپت يك زبان مناسب براي انجام عملياتي چون چك كردن مقادير درون فرمها يا درست كردن منو براي حركت درون سايت يا حركت دادن يك شيئ درون صفحه و... است، اما بعضي از طراحان در استفاده از اين گونه كدها تا جايي پيش مي روند كه صفحه انباشته از كدهاي جاوااسكريپت ميشود. خوشبختانه جاوااسكريپت قدرت زيادي در جهت بهينه كردن كدها براي كاهش حجم يا بالا بردن سرعت اجرا به ما ميدهد. با استفاده از تكنيكهايي مثل فشرده سازي و مبهم سازي ميتوان 50% تا 90% حجم فايل جاوااسكريپت را كاهش داد.
چون فايلهاي جاوااسكريپت قسمتي از محتويات صفحات وب هستند، كاهش حجم آنها در كاهش زمان بارگذاري صفحات وب بسيار موثر است. البته در بعضي از مواقع هم افزايش سرعت اجراي كدها مهم است كه بايد اولويت هر كدام را بر اساس نياز انتخاب نمود.

چه زماني بايد كدها را بهينه كرد ؟
اغلب كدهاي جاوااسكريپت آنقدر كوچك هستند كه نيازي به بهينه سازي ندارند. در ابتدا كدهاي شما بايد درست كار كنند و خوانايي لازم را داشته باشند ) با بهره گيري از بهترين الگوريتمها (algorithms)و ساختمان داده هايي (Data Structures) كه براي شما امكان پذير است) آنگاه اگر متوجه شديد كه سرعت بارگذاري صفحات شما پايين است بايد به فكر بهينه سازي كدهاي خود باشيد.

آغاز بهينه سازي
جاوااسكريپت ميتواند از بيشتر تكنيكهاي بهينه سازي كه درCSS و HTML استفاده ميشود بهره ببرد. حذف فضاهاي خالي ، تكه تكه كردن و مبهم سازي ، تركيب چند فايل بصورت يكپارچه، از همه اين ترفندها به صورت تكي يا تركيبي از آنها ميتوان براي كاهش حجم كدها استفاده نمود. در كل با تركيب همه اين تكنيكها با هم، حجم كدها 50% تا 70% كاهش مي يابد. با استفاده ازCSS و HTML مجال بيشتري براي بهينه سازي كدهاي جاوااسكريپت بدست مي آيد، چون شما مي توانيد نام توابع و متغيرها و شي ها را به صورت دلخواه تعيين كنيد.
اگر حجم كدهاي جاوااسكريپت درون صفحه شما خيلي زياد باشد مطمعنا سرعت بارگذاري صفحه وب شما هم به همين اندازه پايين است. چون ارجاع به هر كدام از فايلهاي خارجي موجود در صفحه در قسمت head صفحه وب صورت مي گيرد در نتيجه تمامي فايلها بايد قبل از به نمايش در آمدن هر قسمتي از محتويات صفحه كه درون تگ body قرار دارند بارگذاري شوند، در اين صورت سرعت به نمايش در آمدن محتويات صفحه كاهش مي يابد. به همين دليل حجم فايلهاي .css و .js بسيار مهم است.

خوانايي برنامه
اولين عيبي كه به كدهاي بهينه شده گرفته ميشود پايين بودن خوانايي آنها است. براي حل اين مشكل ميتوان دوفايل جداگانه داشت، يكي فايل بهينه شده، براي استفاده در صفحه وب و ديگري (همان فايل اصلي) كه داراي خوانايي بالايي است، كه براي تغييرات يا مرورهاي بعدي كنار گذاشته مي شود.
بطور مثال دوفايل زير
code.js
code_o.js

كه فايل code_o.js همان فايل بهينه شده و فايل code.js همان فايل اصلي است.

تكنيكهاي بهينه سازي
1- حذف فضاهاي خالي موجود درون كدها
بطور مثال به كد زير دقت كنيد


function printArray(a) {
if (a.length == 0)
document.write(" Array is empty");
else {
for (var i = 0; i < a.length; i++) {
document.write(a[i] + "
");
}
}
}


پس از حذف فضاهاي خالي اينگونه ميشود


function printArray(a){
if(a.length==0)
document.write("Array is empty");
else{
for(var i=0;i document.write(a[i]+"
");
}
}
}


ويا حتي بهتر از آن


function printArray(a){
if(a.length==0)document.write("Array is empty");
else{for(var i=0;i document.write(a[i]+"
");}}}



2- كوتاه سازي يا حذف توضيحات درون كدها

به كدهاي زير دقت كنيد



function gotoFinList() {

// "SAVE & FINISH"
// this changes the bottom frameset to include a button
//to return to the homepage
// it also submits the form in the main frame that will
// then generate a list of pages
// added during content editing.


پس از كوتاه سازي


function gotoFinList() {

// chgs bottom frameset 2 incl button 2 ret 2 home
// also submits form in main form and gen list of pgs
// added during content editg


بهترين حالت حذف كامل توضيحات است


function gotoFinList() {



در قسمت بعد كه ادامه همين مطلب است تكنيكهاي ديگري در همين زمينه ارائه شده كه خواندن آنها را نيز به شما توصيه ميكنم.