آلودگی هوا و نقش سوء آن درسلامتی انسان

آلودگى هوا چیست؟
آلودگى هوا به معناى مخلوط شدن هوا با گازها، قطرات و ذراتى است كه كیفیت هوا را كاهش مى دهند.

در شهرها ماشین ها، اتوبوس ها و هواپیماها و نیز صنایع و ساختمان سازى ممكن است باعث آلودگى هوا شوند. در خارج شهرها غبار حاصل از شخم زدن زمین ها به وسیله تراكتورها، ماشین ها و كامیون هایى كه در جاده هاى شنى یا خاكى مى رانند، ریزش كوه و دود حاصل از آتش سوزى بیشه ها و مزارع باعث آلودگى هوا مى شود.



اگر مجبورید از خانه خارج شوید، كارهاى خود را صبح زود انجام دهید یا آنها را به پس از غروب آفتاب موكول كنید.

یك عامل مهم دیگر آلودگى هوا در اغلب شهرهاى بزرگ گاز ازن در سطح زمین است. ازن در سطح زمین هنگامى تشكیل مى شود كه گازهاى آلاینده حاصل از اتومبیل ها و سایر وسائلى كه سوخت مصرف مى كنند با نور خورشید واكنش مى كنند؛ در نتیجه گاز ازنى به وجود مى آید كه براى انسان سمى است. این گاز ازن در شرایط ساكن بودن هوا، درخشندگى نور خورشید و آب و هواى گرم بیشتر به وجود مى آید. این ازن در سطح زمین را نباید با ازن «خوب» كه كیلومترها بالاتر در قسمت فوقانى جو زمین قرار دارد و اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید را جذب مى كند اشتباه گرفت. اگزوز اتومبیل ها در شهرها آلاینده هاى متعددى را از خود خارج مى كند؛ از جمله:

مونواكسید كربن، دى اكسید نیتروژن، دى اكسید گوگرد، ذرات معلق از جمله ذرات كوچكتر 10میكرومتر، بنزن، فرمالوئید، هیدروكربن هاى چندحلقه اى.

آلودگى هوا چه علائمى در فرد ایجاد مى كند؟
آلودگى هوا مى تواند باعث تحریك چشم ها، گلو و ریه ها شود. سوزش چشم ، سرفه و احساس سنگینى در سینه در هنگام قرار گرفتن در معرض آلودگى شدید شایع است.

افراد مختلف واكنش هاى متفاوتى به آلودگى هوا نشان مى دهند. برخى ممكن است از احساس سنگینى در قفسه سینه و سرفه شدیداً ناراحت باشند و برخى دیگر ممكن است هیچ واكنشى نشان ندهند و متوجه آلودگى هوا نباشند. با توجه به این كه ورزش و فعالیت جسمى نیاز به تنفس سریع تر و عمیق تر دارد، ممكن است باعث تشدید علائم فوق شود. بیمارانى كه مبتلا به بیمارى قلبى مانند آنژین صدرى (درد قفسه سینه ناشى از كاهش خون رسانى به ماهیچه قلب)، بیمارى هاى ریوى مانند آسم یا آمفیزم هستند، معمولاً حساسیت بیشترى به آلودگى هوا دارند و زودتر از دیگران متوجه آن مى شوند.


یك عامل مهم آلودگى هوا در اغلب شهرهاى بزرگ گاز ازن در سطح زمین است. ازن در سطح زمین هنگامى تشكیل مى شود كه گازهاى آلاینده حاصل از اتومبیل ها و سایر وسائلى كه سوخت مصرف مى كنند با نور خورشید واكنش مى كنند؛ در نتیجه گاز ازنى به وجود مى آید كه براى انسان سمى است. این گاز ازن در شرایط ساكن بودن هوا، درخشندگى نور خورشید و آب و هواى گرم بیشتر به وجود مى آید. این ازن در سطح زمین را نباید با ازن «خوب» كه كیلومترها بالاتر در قسمت فوقانى جو زمین قرار دارد و اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید را جذب مى كند اشتباه گرفت.

تأثیر آلودگى هوا بر سلامتى
خوشبختانه در اغلب افراد سالم با برطرف شدن آلودگى هوا علائم ناشى از آن هم برطرف مى شود. اما برخى افراد حساسیت بیشترى به اثرات آلودگى هوا نشان مى دهند.

كودكان ممكن است با میزان هاى كمتر آلودگى هوا احساس ناراحتى كنند. كودكان در مناطق داراى هواى آلوده بیشتر دچار برونشیت و گوش درد مى شوند. مبتلایان به بیمارى قلبى یا ریوى با شدت بیشترى به هواى آلوده واكنش نشان مى دهند. این افراد در طول دوره هاى آلودگى شدید هوا باید فعالیت هاى خود را در بیرون خانه محدود كنند و مراقبت هاى پزشكى بیشترى را خواستار شوند. به غیر از مرگ و میرهاى ناشى از آلودگى هاى بسیار شدید هوا در كوتاه مدت، هر روز بیشتر و بیشتر مشخص مى شود كه آلودگى هوا به مقدار كم در درازمدت مى تواند اثرات زیان آورى بر روى انسان ها داشته باشد. براى مثال تحقیقى كه به تازگى در آمریكا در كالیفرنیاى جنوبى انجام شده است نشان داده زنانى كه در طول دوران باردارى به علت آلودگى شدید هوا- در معرض مقادیر زیاد ازن قرار گرفته اند- با خطر تولد، تأخیر رشد جنین هایشان و تولد نوزادان كم وزن روبه رویند.




در مقابل آلودگى هوا چه باید كرد؟
به گزارش هاى روزانه سازمان هاى كنترل كننده كیفیت هوا توجه كنید. (در تهران مى توانید به وب سایت شركت كنترل كیفیت هوا

کد:

---

WWW.AQCC.ORG

---

مراجعه كنید و وضع آلودگى هوا را به تفكیك مناطق مختلف شهر ببینید.)

براى سنجش كیفیت هوا از معیارى به نام ضریب كیفیت هوا (AIR QUALITY INDEX=AQI) استفاده مى شود كه برحسب شدت آلودگى از صفر تا 500درجه بندى مى شود. AQI بالاتر از 100نشان دهنده هواى ناسالم است. در صورتى كه در منطقه زندگیتان AQI از 100بالاتر رفت به خصوص اگر هوا آفتابى باشد یا به علائمى مثل سنگینى قفسه سینه، سوزش چشم یا سرفه دچار شدید، خودتان را از هواى آلوده دور نگه دارید و اقدامات زیر را انجام دهید :

- حتى المقدور در طول روزهایى كه میزان آلودگى هوا بالاست در خانه بمانید. میزان بسیارى از آلاینده هاى هوا در داخل خانه كمتر از خارج خانه است.

- اگر مجبورید از خانه خارج شوید، كارهاى خود را صبح زود انجام دهید یا آنها را به پس از غروب آفتاب موكول كنید. این مسئله به خصوص از لحاظ اجتناب از ازن تولید شده در نتیجه تابش نور خورشید در هواى آلوده شهرهاى بزرگ اهمیت دارد.

- در شرایط آلودگى هوا از ورزش یا فعالیت جسمى شدید در خارج خانه اجتناب كنید؛ هرچه سریع تر تنفس كنید هواى آلوده بیشترى را وارد ریه هاى خود مى كنید. این اقدامات معمولاً در كودكان و بزرگسالان سالم جلوى ایجاد علائم را خواهد گرفت. اما اگر در نزدیكى یك منبع آلوده كننده مشخص زندگى مى كنید یا بیمارى مزمن قلبى یا ریوى دارید با دكترتان براى حفاظت خودتان از آلودگى هوا مشورت كنید.

_______________

تأثير آلودگي هوا بر کودکان

شايع‌ترين بيماري که در شهرهاي بزرگ و آلوده بچه‌ها را مبتلا مي‌ کند، بيمار‌هاي تنفسي و در رأس آنها آسم است. در حال حاضر آسم و آلرژي تنفسي، از بيماري‌هاي شايعي است که در تهران به چشم مي ‌خورد و دليل آن هم وجود آلودگي در اين شهر است.

از ديگر بيماري‌ها که به دليل محيط آلوده ايجاد مي‌ شود، مي ‌توان آلرژي پوستي و سرطان را نام برد. احتمال سرطان در بچه‌هايي که در مناطق آلوده زندگي مي ‌کنند، بيشتر است.

گذشته از آن آلودگي‌هايي که در آب وجود دارد يا آلودگي‌هاي ناشي از سوخت مواد پلاستيکي مي‌ تواند حاوي ميکروب‌هايي باشد که به صورت معلق درهوا سبب عفونت‌هاي تنفسي و گاهي گوارشي در کودکان شوند. کودکان بيشتر از بزرگسالان به اين عفونت‌ها حساسيت دارند.

آسيب‌پذيري کودکان به دليل حساسيت ويژه‌اي است که به خصوص در مخاط آنها وجود دارد (منظور مخاط بيني، حنجره، ناي و مخاط روده کوچک و بزرگ است). به طوري که در حال حاضر بعضي از کودکان در تهران به دنبال يک سرماخوردگي کوچک و مختصر دچار سرفه‌هاي طولاني مي ‌شوند.
از ديگر موارد شايع در بچه‌ها سوزش چشم و پوست و کمبود اکسيژن در خون است که همگي موجب بي ‌قراري در آنها شوند.

الان ثابت شده حتي در بيماري‌هاي روحي- رواني مانند افسردگي يا اسکيزوفرني‌ها ردپايي از آلودگي هوا يافته مي‌ شود.

همچنين آلودگي‌ها مي ‌تواند علت بيماري بچه‌هاي بيش‌فعال باشد و حتي مي ‌تواند روي ضريب هوشي بچه اثر بگذارد.

هنوز سرب به عنوان آلاينده جدي در شهرهاي بزرگ وجود دارد و غير از مواد سوختي مانند بنزين که سبب متصاعد شدن سرب مي ‌شوند، وسايلي که روزمره از آنها استفاده مي‌ کنيم مانند وسايل الکترونيکي و اسبا‌ب‌بازي‌ها نيز داراي سرب هستند و ثابت شده که آلودگي سرب آثار زيان‌باري بر سلامت کودکان دارد.

بيماري اوتيسم (نوعي اختلال رشدي كه با رفتارهاي ارتباطي ، كلامي غير طبيعي مشخص مي شود) و همچنين گوشه‌گيري کودکان و بيماري‌هاي گوارشي و تنفسي از آثار مخرب سرب موجود در محيط زندگي کودکان است.

بعضي از آلاينده‌هاي داخل منزل شامل وسايل گازسوز و از جمله بخاري است که اگر تهويه بخاري گازسوز صحيح نباشد، گازهاي متصاعد از آن امکان آلودگي هواي داخل منزل را فراهم مي ‌کند.

همچنين دستگاه‌هاي تهويه هواي منزل و استعمال سيگار در منزل که اکسيژن ‌رساني به کودک را دچار اختلال مي‌ کند و استفاده از وايتکس و مواد شوينده در منزل مي‌ تواند سبب ايجاد و تشديد آسم در کودکان شود.

البته در اين زمينه تبليغات و فرهنگ سازي خوبي در ايران صورت گرفته است، به‌ خصوص صدا و سيما و مطبوعات که اطلاع ‌رساني مناسبي داشتند و در حال حاضر سازمان بهزيستي به‌عنوان يک نهادي که پشتوانه قانوني دارد و اعمال نظر مي‌ کند، شاخص‌ها و استانداردهاي تعريف شده را در واحدهاي تابعه اعمال مي ‌کند.

دکتر جواد غروبي- فوق تخصص طب کودکان و نوجوانان

روزهای آلودگی هوا بیشتر مایعات بنوشید
دکتر حسین حسینیان – عضو هیات مدیره انجمن سم شناسی ایران گفت: منواکسید کربن مهم ترین آلوده کننده کنونی شهر تهران علاوه بر اثرات منفی که به تنفس و ریه می گذارد، از بهره هوشی افراد خصوصاً کودکان می کاهد.

وی به ماسک های مورد استفاده مردم اشاره کرد و گفت: از هر نوع ماسکی که به منظور جلوگیری از آلودگی استفاده شود، مقداری ذرات آلوده از ماسک قابل عبور است، ولی بهترین ماسک ها آن هایی هستند که فیلترهای مناسب تری دارند.

وی در ادامه توضیح داد: یک سری سموم از طریق پوست بر افراد اثر می گذارد. همچنین افرادی که مشکل ریوی دارند، وقتی لباسشان آلوده باشد در محیط تنفسی آلوده تری قرار می گیرند، چون البسه می توانند ذرات معلق در هوا را جذب کنند. به همین دلیل توصیه می شود در این موقعیت بحرانی افراد بیشتر استحمام و تعویض لباس کنند.

هر چه بیشتر از مایعات و شیر استفاده شود، سموم بیشتری از طریق ادرار دفع می شود و بهتر است افراد در این روزها مایعات بیشتری را در برنامه غذایی شان قرار دهند.
این عضو هیات مدیره انجمن سم شناسی پیشنهاد داد: در مورد مشکل آلودگی هوا باید فکری اساسی کرد و ارگان خاصی را مسئول کنترل آن کرد. در واقع باید فرهنگ سازی درست در این زمینه صورت گیرد.

افزایش آلودگی شهرهای بزرگ و راه کارهای تغذیه ای

امروز ما ندانسته ، بیشترین آسیب ها را به زمین مان وارد می کنیم ؛ از جمله آلودگی های مختلف زیست محیطی ، و چقدر کم نسبت به این مسئله آشنایی داریم ، افسوس که ما هرگز نخواسته ایم با طبیعت آشنا شویم.

آلودگی هوا در تهران ، باردیگر شدیدا افزایش یافته و به گفته مقامات مسئول ، در وضعیت هشداردهنده قرار دارد . این آلودگی دلایل مختلفی دارد که البته ، وجود خودروهای فرسوده دراین آلودگی نقش به سزایی ایفا می کند .
محمدهادی حیدرزاده ، دبیر ستاد هوای پاک ایران به خبرگزاری دانشجویان ایران ، ایسنا ، گفته است که سالانهدر تهرانهفت هزار نفر بر اثر آلودگی هوا و عوارض ناشی از آن جان خود را از دست می دهند.

سکته، تنگی عروق و بسیاری از بیماری های قلبی ، پیامد دنیای صنعتی است که گریبانگیر بسیاری از ما خصوصاً افراد سیگاری می باشد . آلودگی هوا نیز عامل تشدید کننده این بیماری ها است . برای یافتن راه حل مناسب در این زمینه ، تلاش های بسیاری انجام گرفته و یافته های اخیر ، تأثیر ویتامینها را در جلوگیری و درمان این گونه عوارض نشان می دهد.

ویتامینcوویتامینe،هر دو جزء ویتامینهای آنتی اکسیدان می باشند. بدین معنا که در بدن با جذب رادیکالهای آزاد در خون که حاصل از استرس های محیطی مثل آلودگی است، از بروز تخریب، خصوصا در داخل عروق جلوگیری می کنند و موجب کاهش اکسیداسیون چربی خون می شوند که نتیجه این عملکرد ها کاهش احتمال وقوع بیماری های قلبی و عروقی است.

ویتامینc ، موجب افزایش ایمنی بدن می شود. میزان مورد نیاز بدن از این ویتامین در یک فرد بالغروزانه 60 میلی گرم است که در هوای آلوده بهتر است بیشتر مصرف شود ، این میزان ویتامینcرا می توان با یک رژیم غذایی درست، از میوه جات و سبزیجات دریافت کرد. مرکبات، گوجه فرنگی و توت فرنگی ، کلم بروکلی ، گریپ فروت ، ، انبه ، لیمو ، گل کلم ، سیب زمینی ، هندوانه ، اسفناج ، کلم ، نارنگی و دیگر میوه ها و سبزی ها ، منابع گیاهی دارای ویتامینc، و جگر ، منبع حیوانی دارای ویتامینc است.

همان گونه که قبلا بیان شد ،

ویتامین
E
یک آنتی اکسیدان است . این ویتامین در لایه چربی دیواره سلول و داخل سلول قرار دارد و از بروز تخریب در دیواره سلول جلوگیری می کند . کمبودهای غذایی بر ذخیره این ویتامین در بدن موثر است ؛ کمبود آن در بیماریهای قلبی بیشتر دیده شده است.
ویتامینe ، تنها توسط گیاهان تولید می شود . در برگها و دانه ها ، خصوصا" روغنهای گیاهی موجود است و میزان مورد

نیاز روزانه آن در بدن 7 تا 9 میلی گرم
می باشد . با مصرف روزانه آجیل ( البته در صورت تازه بودن ) ، روغن سبوس گندم ، آفتابگردان ، بادام ، ذرت و زیتون می توانید میزان زیادی ویتامینe دریافت کنید . میزان مصرف این مواد غذایی باید در حد نیاز باشد ؛ مثلا" مصرف روزانه 2 قاشق غذاخوری روغن آفتابگردان بدون اینکه حرارت دیده باشد ، نیاز شما را برآورده می سازد . از اینرو توصیه می شود برای تأمین ویتامین Eمورد نیاز در هر وعده غذایی سالادهای پر سبزی را همراه روغنهای آفتابگردان و زیتون مصرف کنید.
در حفظ طبیعت زیبا ، این نعمت الهی و سلامت جسم ، هدیه بی همتای خداوندی کوشا باشیم.

ورزش کردن در هوای آلوده

ورزش کردن موجب سلامتی است، اما از طرفی تنفس هوای آلوده نیز مضر است . این سئوال برای بسیاری از افراد مطرح می شود که شاید انجام ورزش در هوای شهرهای آلوده بیشتر مضر باشد تا مفید.

بدترین زمان آلودگی هنگامی است که آسمان ابری و خیابان ها مملو از ماشین است . گازهای سمی خارج شده از اتومبیل ها ، عامل اصلی آلوده کننده هوای شهرهاست که با وجود ابر آلودگی بیشتر می شود . با برخورد نور خورشید به زمین ، هوای موجود در سطح گرم شده به طرف بالا حرکت می کند و آلاینده ها را با خود می برد . این پدیده در روزهای ابری اتفاق نمی افتد و اصطلاحاً پدیده اینورژن رخ می دهد.

آلاینده هایی چون منواکسید کربن ، اُزُن ، دی اکسید کربن و دی اکسید سولفور ، ریه ها را تخریب می کنند . زمانی که ورزش می کنید نفس های شما عمیق و سریع تر است و شما آلاینده های بیشتری را به ریه هایتان وارد می کنید ، ولی بدن شما این آلاینده ها را نگه نمی دارد . مثلا دیده شد که دوچرخه سوارانی که هنگام شلوغی مرکز شهر واشنگتن رکاب می زدند میزان منو اکسید کربن بیشتری استنشاق می کردند ، ولی سطح منواکسید کربن خونشان از رانندگان ماشین درهمان منطقه کمتر بود .

پس به این نکته توجه داشته باشید که :

در صورت امکان ، در زمان شلوغی ترافیک صبح و 2 ساعت پس از شلوغی بعد از ظهر و آلودگی زیاد هوا ورزش نکنید، ولی اگر نمی توانید وقت دیگری را به این کار اختصاص دهید ، حتما ورزش کنید که از کرختی و تنبلی بهتر است .

تغذیه معجزه می کند *
بررسی نقش موثر تغذیه در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا




شاید گاه و بی گاه با خود فکر کره باشید که سرانجامِ زندگی در شهری آلوده مثل تهران با این همه دود و آلاینده های محیطی چه خواهد بود؟ بیماری های حاد ریوی، آلرژی های مزمن، مشکلات روحی و روانی یا انواع سرطان ها و ... .

زمانی بود که روزنامه ها و خبرگزاری ها در سر فصل اخبارشان هوای یک روز را آلوده اعلام می کردند و این وقتی بود که تعداد این روزها، کمتر از روزهای پاک بود. اما امروز آلودگی هوا به حدی رسیده که اگر خبر " امروز هوای تهران سالم است " را از رادیو بشنویم و در روزنامه بخوانیم، خوشحال و بعضاً متعجب می شویم.

روزمرّگی و سکونت در کلان شهری با ویژگی های تهران امروزی، نه فقط عوارض و خطرات آلاینده های محیطی، که شاید بسیاری دیگر از ناهنجاری ها را برای بسیاری از شهروندان در پی داشته باشد، غافل از این که هر یک از ما در قبال خود ، کودکان، سالمندان و تک تک اعضای خانواده خویش عهده دار مسئولیت هایی هستیم که حفظ تندرستی، مهم ترین آنهاست.

هرگز با خود اندیشیده اید که چطور از عهده این مسئولیت بر آیید ؟ چگونه با شیوه ای نه چندان دشوار، تاوان زندگی در آلوده ترین شهر دنیا را بپردازید؟ چگونه رشدی بهتر برای کودکان و عمری دراز برای خود به ارمغان آورید، آن هم با خوردن؟ خوردن غذای مناسب؟

مطالعات نشان داده که مصرف شیر تاثیرات مضر آلودگی هوا بر بدن را کاهش می دهد. " طاهره طالع ماسوله " دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه کبک کانادا در این باره می گوید : در بدن انسان باکترهای مفیدی وجود دارند که عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می کنند. هر وقت میزان باکتری های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می شود و این مواد در بدن باقی می مانند. شیر به دلیل دارا بودن ماده ای فعال به نام " پتوبیوتیک "، سطح این باکتری های مفید را در روده انسان تعادل می بخشد.

وی اضافه می کند : کاهش یا افزایش فلور طبیعی ( باکتری های مفید ) روده به صورت اسهال و یا یبوست بروز می کند، که درهر دو حالت برای سلامتی بدن مضر است.




تغذیه و آلودگی هوا
در بحث تغذیه و نقش آن در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تحقیقات زیادی در کشور صورت نگرفته و آمار دقیقی در دست نیست. شاید معضل اصلی از نگاه کارشناسان تغذیه ، همان آلودگی هواست که اگر ریشه کن شود، طبعاً دیگر نیازی به کاوش و بررسی های این چنین نیز باقی نمی ماند.

آزاده امین پور، عضو هیات علمی انستیتو و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه شهید بهشتی در توضیح ارتباط میان تغذیه و محیط زیست می گوید : " ما به عنوان عنصر و موجودی زنده در مجموعه فعال کره زمین، ناچار به ادامه حیات هستیم. برای همین هم، باید در وضعیتی متعادل قرار بگیریم که از آن به عنوان سلامتی یاد می کنیم . وضعیتی که طی آن قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی ها بالا رود. "

کارشناسان، تغذیه مناسب را یکی از راه های افزایش قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی های زیست محیطی می دانند.

آلودگی هوا آثار مخربی را بر دستگاه تنفس، سیستم گوارشی ، اعصاب و روان افراد بر جای گذاشته و اختلالاتی را در عملکرد آنها ایجاد می کند. اینکه برای کاهش این عوارض خطرناک ، باید چه مواد غذایی را و به چه میزانی مصرف کرد، پرسشی است که دکتر " تیرنگ نیستانی " استادیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه شهید بهشتی اینگونه پاسخ می دهد:

" اکسیدهای ازت، دی اکسید کربن، منو اکسیدکربن و سایر گازهای مخرب، آلاینده های موجود در هوا را تشکیل می دهند که هر یک بر یک عضو خاص از بدن تاثیر می گذارند. طوری که اکثر این گازها در ایجاد حالتی به نام " استرس اکسیداتیو " موثرند و ذرات معلق عمدتاً دستگاه تنفسی و ریه ها را مورد هجوم قرار می دهند، در محل خاصی رسوب می کنند و موجب واکنش های التهابی مثل برونشیت، خلط و سرفه های صبحگاهی می شوند."

وی در توضیح نقش بیماری زای گازهای آلاینده و استرس اکسیداتیو می گوید : در بدن ما به طور طبیعی مولکول هایی وجود دارند که ترکیبات دیگر را اکسید می کنند مثل مولکول هایی که در قشرهای سلولی هستند و یا پروتئین های آنزیم. برای جلوگیری از این واکنش ( اکسیداسیون )، سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی در بدن همیشه فعال است . در حالت عادی این دو واکنش در حالت تعادل هستند، ولی اگر این تعادل به هم بخورد و اکسیداسیون مولکولی بیشتر شود " استرس اکسیداتیو " نام می گیرد که امروزه عامل بسیاری از بیماری های التهابی، قلبی عروقی، آسم آلرژیک و ... شناخته شده است و گازهای آلاینده هوا می توانند آن را تشدید کنند.

علاوه بر عوامل داخلی، کمبودهای غذایی نیز دفاع آنتی اکسیدانی را کاهش داده و ساخت و ساز آن را مختل می کند که برای تقویت آن می بایست از آنتی اکسیدان های غذایی کمک گرفت.




چه بخوریم، چگونه بخوریم؟
وقتی می توانیم با کمی دقت و توجه در انتخاب غذای مصرفی و موادی که در طی روز تغذیه می کنیم، تهاجم آلاینده ها را تحت کنترل در آوریم و جان سالم به در بریم، چرا این کار را نکنیم؟

دکتر نیستانی، خوردن آنتی اکسیدان ها را راهی برای مقابله با عوارض آلودگی هوا می داند و می گوید : " اگر غذای ما از نظر آنتی اکسیدان ها غنی باشد، احتمال وقوع استرس های اکسیداتیو هم کاهش می یابد. ویتامین های C , E ، کاروتنوئیدها، پلی فنول ها از آنتی اکسیدان های مهم هستند. سبزی ها و میوهای تازه، منابع غنی ویتامین C هستند. حساسیت این مواد به حرارت ، نور و Ph محیط بالاست ؛ مثلاً با افزودن جوش شیرین به غذا، ویتامین موجود در این مواد غیر فعال می شود. از این رو بهتر است میوه ها و سبزیجات را تازه مصرف کنید.

روغن سویا ، آفتابگردان ، جوانه گندم و سایر روغن های گیاهی، غنی ترین منابع ویتامین E هستند. ویتامین های E نسبت به شرایط طبخ مقاومت بیشتری دارند. "

سایر مواد غذایی موثر برای کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا بر بدن به شرح زیر است.

روی یک از این مواد موثر است. انواع گوشت و غلات به خصوص غلات سبوس دار منابع سرشار از روی هستند.

مردم ایران از دیر باز با مشکل کمبود روی در بدن خود مواجه بودند که یکی از مهم ترین این عوامل اسید فیتیک ( فیتات ) موجود در غلات است.

نکته مهمی که در هنگام مصرف غلات باید در نظر داشته باشیم ، این است که وقتی از غلات برای تهیه نان استفاده می کنیم، حتماً می بایست عمل تخمیر خمیر نان بدون دخالت جوش شیرین انجام شده باشد.

زیرا بطور طبیعی آنزیمی به نام فیتاز در غلات موجود است که بر اثر عمل تخمیر خمیر نان فعال می شود و اسید فتیک را تجزیه می کند. اگر تخمیر صورت نگیرد، فیتاز فعال نمی شود ، در نتیجه اسید فیتیک با روی ترکیب شده و فیتات روی را تشکیل می دهد. در این صورت روی جذب نمی شود و سیستم ایمنی بدن دچار مشکل خواهد شد.

همانطور که اشاره شد شیر و لبنیات نیز عوارض ناشی از آلودگی هوا را بر دستگاه گوارش کاهش می دهند.

وجود ماده ای به نام پکتین در سیب، سرب را به طور کامل از بدن دفع می کند و هر قدر مصرف سیب در طول روز بیشتر باشد، برای کاهش عوارض آلودگی هوا بهتر است. سایر منابع غنی از پکتین عبارتند از : مرکبات مثل پرتقال و لیمو و گریپ فروت - توت فرنگی – هویج و غلات سبوس دار.


کلام آخر اینکه اگر در شهرهای پر جمعیت و آلوده زندگی می کنید، از خوردن مواد غذایی زیر برای حفظ تندرستی غفلت نکنید تا از این مهلکه جان سالم به در برید :

1- حداقل روزانه دو لیوان شیر

2- حداقل 400 گرم سبزی و میوه تازه در طی روز

3- غلات سبوس دار

4- حداقل یک سیب در طول روز


* منبع : روزنامه همشهری

توصیه‌های بهداشتی برای هوای آلوده

2 برابر شدن مشکلات تنفسی در افراد از خطرات جدی در شرایط بحرانی آلودگی هواست.




متخصصان ضمن این که به افراد توصیه می‌کنند در شرایط بحرانی آلودگی هوا کمتر در سطح شهر تردد کنند، بر پاک نگاه داشتن هوای منازل و فضاهای بسته نیز تاکید دارند.
دکتر حیدری،‌ متخصص ریه، با بیان این مطلب افزود:در اوایل روز از ساعت 6 الی 9 و بعدازظهر از ساعت 16 الی 21 ساعات پر تردد وسایل نقلیه است؛ بنابراین تمام افراد به ویژه کودکان زیر 5 سال، افراد بالای 50 سال، بیماران قلبی، بیماران ریوی و .... نباید در این ساعات در شهر تردد داشته باشند.
دکتر حیدری هرچند آلودگی هوای بیرونی را بر هوای داخلی ( منازل ) تاثیر گذار دانست اما افزود: افراد می‌توانند با مرطوب نگاه داشتن هوای منزل و همچنین ممانعت از مصرف سیگار در فضای بسته از بروز شرایط بحرانی آلودگی هوا در داخل منزل پیشگیری کنند.
وی به افرادی که مجبورند در این چند روز شرایط بحرانی آلودگی هوا،‌ در شهر تردد کنند هشدار داد: این افراد ضمن اینکه لازم است از ماسکهای پارچه‌ای (‌نه کاغذی) که کاملا دهان و بینی را می‌پوشاند، استفاده کنند باید با مصرف میزان کافی مایعات نیز، مانع خشک شدن راه‌های تنفسی که موجب نفوذ بیشتر آلاینده‌هاست، شوند.
لازم به ذکر است گلودرد، تنگی نفس، سرفه، آبریزش بینی و چشم، بروز علائم شدید آسم و 2 برابر شدن مشکلات تنفسی در افراد از خطرات جدی در شرایط بحرانی آلودگی هواست.

منبع : هموطن سلام

اثرات آلودگي هوا بر سلامتي كودكان و نوزادان خطرناک است
ازن، سرب، سولفور و مونواكسيد كربن(co) از خطرناكترين آلاينده‌هاي موجود در هوا هستند كه باعث تشديد بيماري آسم و ساير اختلافات تنفسي در نوزادان و كودكان مي‌شود.

كمال توكلي، كارشناس بهداشت محيط در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بيان اين مطلب افزود: كودكان و نوزادان از حساس‌ترين افراد جامعه نسبت به آلاينده‌هاي هوا هستند.
وي گفت: تولد زودرس، مرگ و ميز نوزادان، كاهش ظرفيت ريه و آسم از جمله بيماري‌ها آلودگي هوا در ارتباط با كودكان است.
وي تصريح كرد: از آنجا كه نوزادان و كودكان سريعتر از افراد بالغ تنفس مي‌كنند، بيشتر در معرض تماس با آلاينده‌هاي ناشي از هوا نسبت به بزرگسالان قرار مي‌گيرند.
اين كارشناس بهداشت محيط تأكيد كرد: كودكان و نوزادان اغلب از طريق دهانشان، بدون گذراندن هوا از فيلترهاي مؤثر بيني تنفس مي‌كنند، بنابراين آلاينده‌ها بدون عبور از مانع خاصي وارد ريه‌ آنان مي‌شود.
وي گفت: در معرض قرار گرفتن كودكان با آلاينده‌هاي سمي هوا در دوره نوزادي و كودكي بر رشد و توسعه سيستم تنفسي اعصاب، غدد و سيستم ايمني بدن اثر گذاشته و خطر سرطان هاي بعدي را افزايش مي‌دهد.
وي يادآور شد: ازن، يكي از تحريك كننده‌هاي قوي دستگاه تنفسي است كه باعث التهاب ريه، كاهش ظرفيت انتقال در عمل ريه‌ها و كوتاه كردن تنفس و ساير اختلالات تنفسي مي‌شود.