تاريخچة مختصر فيزيك
ماقبل تاريخ
همانطور كه متقدمين از روي تجربه و امتحان به خواص باطني پاره‌اي از اجسام بي‌پرده
و از تركيب مواد به وسايل مختلف (تشويه، تكليس، تقطير و غيره) مواد شيميائي بدست
آورده و براي علماي شيمي جديد مايه‌اي درست كرده‌اند، همينطور هم تحقيق در خواص
فيزيكي اجسام از مسائل تازه نيست و از قديم الايام انسان درصدد كشف آنها بوده و از
توجه به تغييرات و خواص ظاهري به بعضي اصول و قواعد فيزيكي پي برده و فيزيك جديد در
حقيقت مولود توجهات و تحقيقات متقدمين مي‌باشد.
مثلاً تالس كه قديمي‌ترين و معروفترين حكماي سبعه است و تقريباً در شش قرن قبل از
ميلاد مي‌زيسته محقق ساخت كه از مالش كهربا خاصيتي در آن به ظهور مي‌رسد كه اجسام
سبك را جذب مي‌كند، همچنين فيثاغورث حكيم و رياضي‌دان معروف يوناني و شاگردهايش به
پاره‌اي مسائل و قضاياي صوت پي برده بودند. (اين دانشمند اول كسي است كه زمين را
متحرك مي‌دانست).
ارسطو نيز در چهار قرن قبل از ميلاد تئوريهاي دقيقي در باب كائنات الجو (از قبيل
جرثقيل، منجنق، ميزان‌الغلظة و پيچ (پيچ ارشميدس Vis sans pin) را اختراع نموده.
البته موضوع محاصرة سيراكوز را به توسط روميان و سه سال مقاومت اهالي آن شهر را به
وسيله نقشه‌هاي ارشميدس اغلب در تاريخ ديده‌ايم. گويند يكي از وسايلي كه ارشميدس
براي دفاع از وطن خود بكار مي‌برد اين بود كه به وسيله آئينه‌هاي مقعر اشعه آفتاب
را جمع كرده به جانب كشتيهاي دشمن منعكس مي‌ساخت وبدين‌وسيله آنها را آتش مي‌زد.
همچنين قانوني را كه راجع به «اجسام مرتمسة در مايعات» وضع كرده از قوانيني است كه
به وسيلة اتفاق غريبي به كشف آن نائل شده است:
هيرن پادشاه سيراكوز به زرگري دستور داده بود كه تاجي از طلاي خالص براي او بسازد،
زرگر در ساختن تاجي تقلب كرده مقداري نقره با آن ممزوج كرده و نزد هيرن بود.
اتفاقاً پادشاه به زرگر ظنين شد و براي اطمينان خاطر خود ارشميدس را بطلبيد و او را
مأمور تحقيق خلوص يا عدم خلوص تاج نمود. ارشميدس مدتها در اين باب فكر مي‌كرد ولي
راه‌حلي به نظرش نمي‌رسيد تا روزي كه به حمام رفته بود در خزينه آب احساس كرد كه
دست‌ها و پاهايش سبكتر به نظرش مي‌آيد.
اين مسئله كوچك روزنة اميدي براي او پيدا و بدين‌وسيله به كشف حقيقت بزرگي نايل
گرديد. معروف است كه در اثر حالت غيرطبيعي كه از اكتشاف مزبور براي ارشميدس دست
داده بود با همان حال برهنگي از حمام خارج و دوان دوان به جانب خانه سلطان روان
گرديد و فرياد مي‌زد: Eureka! Eureka يعني يافتم، يافتم . در واقع هم وسيله كشف
تقلب زرگر را از روي كشف قانون كلي «تعيين وزن خالص مخصوص اجسام نسبت به آب» پيدا
كرده بود.
قانوني را كه ارشميدس به وسيلة فوق موفق به كشف آن گرديده موسوم به D’Archimede
Principle و به قرار ذيل مي‌باشد:
بر كليه اجسام مرتمسه در سيال (مايعات و گازها) فشاري از تحت به فوق وارد مي‌آيد كه
مقدار آن مساوي است با وزن سيال تغيير مكان يافته.
بالاخره بطليموس (قرن دوم ميلادي) منجم و رياضي‌دان يوناني نيز تحقيقات عميقي راجع
به نور كرده و كتاب نفيسي در اين مبحث از خود باقي گذارده است.
پس از بطلميوس تحقيقات فيزيكي تا قرن 13 ميلادي متوقف شد و حتي مي‌توان گفت كه رو
به انحطاط گذارد. فقط عده‌اي از قبيل جابر و محمدبن موسي در اين رشته زحماتي كشيده
و اطلاعات قابل توجهي كسب كرده بودند.
