مدل TCP/IP که برای ارتباط اينترنتی به‌کار می‌رود، می‌توان به لايه‌های مختلفی تقسيم‌بندی کرد که بعدا بيشتر توضيح می‌دم، اما يکی از اين لايه‌ها، لايه ارتباط host2host است که خود شامل دو پروتکل است به نامهای TCP و UDP :
۱- (TCP (Transmission Control Protocol :
اين پروتکل قوی‌تر و قابل اعتمادتر است و اصولا پروتکل مهمتری نسبت به UDP محسوب می‌شود. اين پروتکل توانايی بازبينی بسته‌هاو کنترل خطا را هم دارد.
۲- (UDP (User Datagram Protocol :
اين پروتکل برای کاهش overflow طراحی شده است و در خيلی از موارد وابسته به TCP است.
نکته مهم اين است که وقتی با يک پورت خاص روی يک کامپيوتر ديگر ارتباط برقرار می‌کنيم، اين ارتباط می‌تواند از نوع TCP يا UDP باشد. بنابراين وقتی می‌خواهيم يک کامپيوتر خاصی را از نظر پورت‌ها بررسی کنيم، هردو بايد بررسی شود.
- تقسيم‌بندی پورت‌ها از روی شماره آنها
۱- پورت‌های 0 تا 1023 :
مشهورترين پورت‌ها هستند و معمولا هرکدام برای يک سرويس خاص استفاده می‌شود. با تعدادی از اين پورت‌ها در جلسات قبل آشنا شده‌ايد.
۲- پورت‌های 1024 تا 49151 :
اين سری از پورت‌ها مشخصا با هيچ‌يک از سرويس‌های اينترنتی مرتبط نيستند بلکه وقتی که با يک ابزار شبکه مانند مرورگر اينترنت(مثل Internet Explore يا Netscape Navigator )، نرم‌افزار ارسال و دريافت E-mail (مثل Outlook يا Edura )، نرم‌افزارهای FTP (مثل WS-FTP يا Cute-FTP ) کار می‌کنيد، يکی از اين پورت‌ها به صورت random باز شده و يک ارتباط با سرور (با توجه به‌نوع سرويس اينترنتی که می‌دهد که يکی از پورت‌های 0 تا 1023 است) برقرار شده و داده‌ها ارسال و دريافت می‌شوند. يعنی پورت شما يکی از پورت‌های اين قسمت است و پورت سرور يکی از پورت‌های بالايی.اين سری پورت‌ها را پورت‌های register شده هم می‌گويند.
۳- پورت‌های 49152 تا 65535 :
اين سری از پورت‌ها به‌ندرت استفاده می‌شوند. کاربرد اساسی آنها برای يک سری سرويس‌های خاص اينترنتی است و يا توسط trojanها (که برای ---- کردن کامپيوتر است) است. البته خيلی از trojanهای معروف از پورت‌های رديف ۲ هم استفاده می‌کنند و اين تقسيم‌بندی‌ها هميشه برقرار نيست و به‌همين علت است که گاهی پورت‌ها را به دو‌دسته زير 1024 و بالای 1024 تقسيم می‌کنند.
- تکميل ليست پورت‌ها
اگر می‌خواهيد يک مرجع نسبتا کامل برای مراجعه داشته باشيد، اينجا را کليک کنيد. دقت کنيد درس امروز و نيز لينک بالا هيچ بحثی در مورد تروجان‌ها نمی‌کند زيرا تروجان‌های شناخته شده هم يک سری پورت پيش‌فرض دارند که در جای خود بحث خواهد شد.
Ports TCP/UDP Service or Application
