امنيت شبكه Network Security
رايج ترين مدل شبکه هاي کامپيوتري، مدل چهار لايه Tcp/ip است که با بهره گيري از پشته پروتکل Tcp/ip به تبادل داده و نظارت بر مبادلات داده مي پردازد ولي عليرغم محبوبيت، داراي نقاط ضعف و اشکالات امنيتي است و نحوه رفع اين اشکالات و مقابله با نفوذگران کامپيوتري، همواره بعنوان مهمترين هدف امنيتي هر شبکه تلقي مي گردد.
در اين مقاله پس از بررسي انواع رايج تهديدات امنيتي عليه شبکه هاي کامپيوتري و راهکارهاي مقابله با آنها، با توجه به تنوع شبکه هاي کامپيوتري از نظر ساختار، معماري، منابع، خدمات، کاربران و همچنين اهداف امنيتي خود، با دنبال کردن الگوي امنيتي ارائه شده به راهکارهاي امنيتي مناسب دست يابد.
1- مقدمه:
در شبکه کامپيوتري براي کاهش پيچيدگي هاي پياده سازي، آن را مدل سازي ميکنند که از جمله ميتوان به مدل هفت لايه Osi و مدل چهار لايه Tcp/ip اشاره نمود. در اين مدلها، شبکه لايه بندي شده و هر لايه با استفاده از پروتکلهاي خاصي به ارائه خدمات مشخصي ميپردازد. مدل چهار لايه Tcp/ip نسبت به Osi محبوبيت بيشتري پيدا کرده است ولي عليرغم اين محبوبيت داراي نقاط ضعف و اشکالات امنيتي است که بايد راهکارهاي مناسبي براي آنها ارائه شود تا نفوذگران نتوانند به منابع شبکه دسترسي پيدا کرده و يا اينکه اطلاعات را بربايند. [1]
شناسائي لايه هاي مدل Tcp/ip، وظايف، پروتکلها و نقاط ضعف و راهکارهاي امنيتي لايه ها در تعيين سياست امنيتي مفيد است اما نکته اي که مطرح است اينست که تنوع شبکه هاي کامپيوتري از نظر معماري، منابع، خدمات، کاربران و مواردي از اين دست، ايجاد سياست امنيتي واحدي را براي شبکه ها غيرممکن ساخته و پيشرفت فناوري نيز به اين موضوع دامن ميزند و با تغيير داده ها و تجهيزات نفوذگري، راهکارها و تجهيزات مقابله با نفوذ نيز بايد تغيير کند.
- مروري بر مدل TCP/IP:
اين مدل مستقل از سخت افزار است و از 4 لايه زير تشکيل شده است [2]:
1- لايه ميزبان به شبکه:
دراين لايه رشته اي از بيتها بر روي کانال هاي انتقال رد و بدل مي شوند و از تجهيزاتي مانند HUB,MAU,Bridge و Switch براي انتقال داده در سطح شبکه استفاده ميشود.
2- لايه اينترنت يا شبکه (IP):
وظيفه اين لايه هدايت بسته هاي اطلاعاتي ( IP-Packet) روي شبکه از مبدا به مقصد است. مسيريابي و تحويل بسته ها توسط چند پروتکل صورت مي گيرد که مهمترين آنها پروتکل IP است. از پروتکلهاي ديگر اين لايه ميتوان ARP,RIP,ICMP,IGMP را نام برد. مسيرياب ( ROUTER ) در اين لايه استفاده ميشود.
3- لايه انتقال (TCP):
برقراري ارتباط بين ماشينها بعهده اين لايه است که ميتواند مبتني بر ارتباط اتصال گراي TCP يا ارتباط غير متصل UDP باشد. داده هايي که به اين لايه تحويل داده مي شوند توسط برنامه کاربردي با صدازدن توابع سيستمي تعريف شده در واسط برنامه هاي کاربردي (API) ارسال و دريافت ميشوند. دروازه هاي انتقال در اين لايه کار ميکنند.
4- لايه کاربرد:
اين لايه شامل پروتکل هاي سطح بالائي مانند HTTP,SMTP,TFTP,FTP,Telnet است.در اين لايه دروازه کاربرد ديده ميشود.
- تهديدات عليه امنيت شبکه:
تهديدات و حملات عليه امنيت شبکه از جنبه هاي مختلف قابل بررسي هستند. از يک ديدگاه حملات به دو دسته فعال و غير فعال تقسيم مي شوند و از ديدگاه ديگر مخرب و غير مخرب و از جنبه ديگر ميتوان براساس عامل اين حملات آنهارا تقسيم بندي نمود. بهرحال حملات رايج در شبکه ها بصورت ذيل ميباشند :
1- حمله جلوگيري از سرويس (dos):
در اين نوع حمله، کاربر ديگر نميتواند از منابع و اطلاعات و ارتباطات استفاده کند. اين حمله از نوع فعال است و ميتواند توسط کاربر داخلي و يا خارجي صورت گيرد.
2- استراق سمع:
در اين نوع حمله، مهاجم بدون اطلاع طرفين تبادل داده، اطلاعات و پيامها را شنود مي کند. اين حمله غيرفعال است و ميتواند توسط کاربر داخلي و يا خارجي صورت گيرد.
3- تحليل ترافيک:
در اين نوع حمله مهاجم براساس يکسري بسته هاي اطلاعاتي ترافيک شبکه را تحليل کرده و اطلاعات ارزشمندي را کسب ميکند. اين حمله يک نوع حمله غير فعال است و اکثرا توسط کاربران خارجي صورت مي گيرد.
4- دستکاري پيامها و داده ها:
اين حمله يک حمله فعال است که در آن مهاجم جامعيت و صحت اطلاعات را با تغييرات غير مجاز بهم مي زند و معمولا توسط کاربر خارجي صورت مي گيرد.
5- جعل هويت:
يک نوع حمله فعال است که در آن مهاجم هويت يک فرد مجاز شبکه را جعل مي کند و توسط کاربران خارجي صورت ميگيرد.
