دنباله دار هولمز - جدید -
دنباله دار هولمز در اوج شکوه
راهنمای رصد و ایده های رصدی ...
منبع : وبلاگ منجمان آماتور
هنگام تهیه ی سری دوم مقالات راهنمای رصد اجرام غیرستاره ای از درون شهر های بزرگ متوجه خبر جالبی شدیم که بی ارتباط با اجرام غیرستاره ای نیست . این بار یک دنباله دار ، میهمان آسمان شب است که به قدری نورانیت دارد که در مرکز شهری مثل تهران هم با چشم غیرمسلح نیز قابل تشخیص است .
نام این دنباله دار هولمز است و وقتی به تاریخچه ی این دنباله دار نگاهی می اندازیم متوجه می شویم که این دنباله دار ذاتا" هیاهوی زیادی را از گذشته برای رصدگران برپا کرده است . فقط همین چند هفته پیش بود که این دنباله دار به عنوان یک جرم فوق العاده کم نور به نظر می رسید آن هم از قدر +17 ! ( یعنی حتی در خارج از شهر هم با کمک ابزار مناسب به سادگی قابل تشخیص نبود ) ولی پس از گذشت چند روز ، نورانیت این دنباله دار به قدر + 2 رسید که رصدگران اجرام ژرف آسمان را مبهوت خود ساخت یعنی حدود 1 میلیون بار پر نور تر .
فرضیه ای که تا کنون برای این افزایش نورانیت ارائه شده این است که برای هولمز ساختاری پوکه ای در نظر گرفته اند که گه گاه قسمتی از این ساختار در داخل دنباله دار فرو می ریزد . همین ریزش های پیاپی باعث می شود که حجم قابل ملاحظه ای از گرد و غبار و گاز در اطراف هسته دنباله دار پراکنده شود و نور خورشید هم با تحریک کردن ذرات مزبور هاله ای درخشان را در اطراف هسته ایجاد کند .
به هر حال این دنباله دار در حال حاضر در نیمکره شمالی آسمان به سر می برد و حرکتش در زمینه آسمان نیز بسیار کنداست و از این حیث فرصت زیادی دارید که دنباله دار را رصد کنید ولی یادتان نرود که به مرور زمان ذرات جدا شده در فضا پراکنده خواهند شد و طبعا" به دنبال آن نوراینت دنباله دار کاهش خواهد یافت .
برای رصد دنباله دار هولمز کافیست یک الی دو ساعت بعد از تاریک شدن آسمان روبه افق شمال شرقی بایستید و در بالای افق به دنبال صورت فلکی پرساووش بگردید بعد از آن ستاره دلتای این صورت فلکی را به اندازه 2 الی 3 درجه به سمت افق غرب ادامه دهید تا به دنباله دار هولمز برسید . این دنباله دار از درون شهر به مانند توده ای مه آلود در نزدیکی این ستاره قابل تشخیص است . اگر تلسکوپ یا دوربین دوچشمی دارید حتما طی شبهای متوالی دنباله دار را رصد کنید .
کارهای جالبی که می توانید انجام دهید ثبت تغییرات دنباله دار طی شبهای مختلف است . کافیست هر شب در زمانی مشخص دنباله دار را رصد نمایید و شمای کلی آن را بر روی کاغذ ترسیم کنید ، قدر آن را اندازه گرفته و یا اینکه به طور منظم از آن عکس بگیرید و پس از چند روز با پشت سر هم قرار دادن تصاویر به طور شگفت انگیزی قادر خواهید بود که متوجه تغییرات ظاهری دنباله دار شوید .
تعیین قدر یک دنباله دار کمی مشکل به نظر می رسد به خصوص دنباله دارهایی که دارای دم کشیده باشند ولی خوشبختانه هولمز این ویژگی را ندارد و براحتی می توانید قدر آن را تعیین کنید . ابتدایی ترین و سریع ترین روشی که برای این کار وجود دارد روش Unfocusاست .
در این روش شما ابتدا یک ستاره را که در محل رصدتان به سادگی قابل رویت است و همچنین قدر ظاهری آن را می دانید ( مثل ستاره ی قطبی ) انتخاب می کنید سپس آن را در میدان دید تلسکوپ یا دوربین دوچشمی خود قرار میدهید . بعد از این کار پیچ مخصوص تنظیم وضوح دوربینتان را از حالت فوکوس خارج کرده به طوری که تصویر ستاره کاملا تار و محو شود . یادتان باشد که بایستی این کار را تا جایی ادامه دهید که دایره ی تار ایجاد شده در میدان دیدتان تقریبا به اندازه تصویر دنباله دار در همان بزرگنمایی باشد . حال با دانستن قدر ظاهری ستاره مزبور به سادگی می توانید قدر دنباله دار را تعیین کنید . ( در واقع شما با این کار نور دنباله دار را بر حسب یک ستاره که میزان نورانیت آن ثابت است اندازه گرفته اید )
نکته : اگر در تعیین عدد قدر ظاهری دنباله دار دچار تردید شدید می توانید با ستارگان مختلف این عمل را تکرار کنید و به جای یک معیار چند معیار مختلف را در نظر بگیرید تابه عدد واقعی نزدیک شوید.
این کار را هر شب تکرار کنید و اعداد اندازه گیری شده ی هر شب را ثبت کنید بعد از گذشت چند شب متوجه تغییر این اعداد خواهید شد که می توانید آنها را با میزان تغییرات فاصله دنباله دار و مقدار کاهش گرد و غبار مقایسه کرده و مطمئن باشید که به نکات جالبی دست خواهید یافت .
بر گرفته از [HTML]http://www.iaaw.blogfa.ir[/HTML]
