بهبود وضعيت لايه‌ی اوزون
یک خبر خوب برای ساکنان کره‌ی زمین: سوراخ لایه اوزون بر فراز جنوبگان (قطب جنوب) در مقایسه با سال گذشته ۳۰ درصد کوچک‌تر شده است.
محمود انصاري
۱۶ مهر ۱۳۸۶
بنابر اطلاعات ارسالی از ماهواره «انويست»(envisat)٬ در مقایسه با سال گذشته که ۴۰ میلیون تن از لایه اوزون کاسته شده بود، امسال این عدد به ۷/۲۷ میلیون تن رسیده است، اما این خبر به این معنی نیست که لایه اوزون به طور کامل در حال ترمیم است.
لایه اوزون به محدوده‌ي گاز اوزون در جو زمین گفته می‌شود. مولکول‌های اوزون متشکل از ۳ اتم اکسیژن این لایه را تشکیل داده‌اند. لایه اوزون همانند یک سپر محافظ عمل می‌کند و از رسیدن تشعشات خطرناک فرابنفش خورشیدی به سطح زمین، جلوگيري مي‌کند.
در دهه‌های گذشته، هر ساله این لایه ۰.۳ درصد نسبت به سال قبل خود نازکتر می‌شد تا جایی که در قسمتی از قطب جنوب کاملا از بین رفت. این امر باعث شده است که احتمال مبتلا شدن مردم به انواع بیماری‌ها از جمله سرطان پوست، آب مروارید، و به خطر افتادن زندگی موجودات آبزی، بطور فزاینده‌ای افزایش یابد.
حال ما بخوبی می‌دانیم که مواد شیمیایی از جمله گازهايی که برای خنک کردن یخچال‌ها و سردخانه‌ها به کار می‌روند تا حد زیادی بر از بین رفتن این لایه تاثیر می‌گذارند. برای مقابله با این پدیده تمام مردم دنیا در تلاشند که این عوامل مخرب را کاهش دهند.
بوجود آمدن سوراخ لایه اوزون بر فراز قاره جنوبگان به سال ۱۹۸۵ مربوط می‌شود. این شکاف باعث شده است که پرتوهای مضر و خطرناک خورشیدی از جمله فرابنفش به راحتی به سطح زمین برسند و باعث بوجود آمدن بیماری‌های خطرناکی در موجودات زنده در این محدوده از کره خاکی شده است.
دانشمندان با محاسبه مساحت منطقه سوراخ لایه اوزون بر فراز جنوبگان، توانستند که مقدار کاسته شده از اوروزن را اندازه‌گیری کنند. مساحت این سوراخ در حال حاضر در حدود ۷/۲۴ میلیون کیلومتر مربع است که این عدد برابر با مساحت آمریکای شمالی است. دانشمندان بر این عقیده هستند که کوچک‌تر شدن ۳۰ درصدی این سوراخ احتمالا بدلیل تغییرات دما و ساختار دینامیکی اتمسفر زمین در این قسمت از لایه اوزون است.
اما سوال اینجاست که دانشمندان چگونگی وقوع این پدیده را توجیه می‌کنند. در طی فصل سال گذشته، سوراخ لایه اوزون دقیقا بر فراز قطب جنوب قرار نداشت و به یک سمت این قطب حرکت کرده بود و این اجازه را داده بود که لایه اوزون با جریان هوای گرم مخلوط شود. مولکول‌های اوزون در دمای زیر ۷۸- درجه سانتی گراد نابود می‌شوند و زمانی که هوای اطراف این محیط گرم است باعث می‌شود که سرعت فرآیند از بین رفتن را آهسته‌تر شود.
بر عکس این اتفاق٬ ممکن است سال آینده شاهد این باشیم که سرعت از بین رفتن اوزون بيش‌تر شود و شرایط بر خلاف امسال باشد. بنابر این نمی‌توانیم نتیجه بگیریم که لایه‌ی اوزون در حال ترمیم است. باید بیش‌تر مراقب آن باشیم.
منابع:
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
٬
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
