كمي ساده انگارانه است اما زمين را مي‌شود به يك آدم تشبيه كرد. جنگل‌هايي دارد كه مثل ريه‌هايش هستند، درياها و بيابان‌هايي كه شايد شبيه پوست باشند، شهرهايي كه فعاليتشان مثل سيگاركشيدن است و البته نقطههاي سياهي كه چيزي كمتر از غده سرطاني برازنده‌شان نيست.
موسسه بلك اسميت در گزارش اخيرش 10 تا از اين نقطههاي سياه را معرفي كرده‌است كه اصلا هم متروك نيستند و انسان‌ها و ماشين‌ها در مجاورتشان به يك همزيستي مخاطره‌آميز تن داده‌اند. اينها عناوين برگزيدگان مسابقه آلوده‌ترين مناطق دنياست.
مقام اول: لينفن، چين
جمعيت در معرض خطر: 3 ميليون نفر
نوع آلاينده: زغال سنگ و ذرات معلق
منبع آلودگي: خودروها و صنايع
لندني که چارلز ديکنز در کتاب‌هايش توصيف کرده است در مقابل اين شهر دودزده استان شانگزي چين، طراوت يک پارک ملي حفاظت شده را دارد.
استان شانگزي، قلب کمربند زغال سنگ چين به حساب مي‌آيد و همين واقعيت، تپه‌هاي اطراف لينفن را به کلکسيوني از معادن قانوني و غيرقانوني زغال تبديل کرده است. اگر گذارتان به اين شهر افتاد، زحمت پهن کردن لباس به خودتان ندهيد چون در هواي پرزغال شهر، قبل از خشک شدن سياه مي‌شود. بدنيست بدانيد از 20 شهر آلوده دنيا، 16 شهر به جمهوري خلق چين متعلق است.
مقام دوم: تيان يينگ، چين
جمعيت در معرض خطر: 140 هزار نفر
نوع آلاينده: سرب و فلزات سنگين ديگر
منبع آلودگي: صنايع استخراج و فراوري فلز
تيان يينگ به عنوان يک شهر صنعتي- البته چين همين يک نوع شهر را دارد- بيشتر از نصف سرب اين کشور را توليد مي‌کند.
به يمن تکنولوژي نامناسب و نظارت نامناسب‌تر، بيشتر اين فلز سمي، سر از آب و خاک و جريان خون بچه‌هاي تيان يينگ در مي‌آورد و ضريب هوشي‌شان را کاهش مي‌دهد. با آنکه استانداردهاي سرب چين از آمريکا سفت و سخت‌تر است اما گندم اين شهر 24 برابر همين استانداردها سرب دارد. بين محيط‌زيست و صنعت ، ظاهرا صنعت براي چين سوگلي‌تر است.
مقام سوم: سوکيندا، هند
جمعيت در معرض خطر: 2 ميليون و600 هزار نفر
نوع آلاينده: کروم 6 ظرفيتي و فلزات ديگر
منبع آلودگي: صنايع استخراج و فراوري کروم
کروم 6 ظرفيتي فلز سنگين بي‌ملاحظه اي است که در توليد فولاد ضد زنگ و دباغي چرم به کار مي‌رود و تنفس و خوردنش سرطانزاست.
سوکيندا يکي از بزرگترين معادن روباز کروم دنيا را دارد و به همين مناسبت، مقدار کروم در 60 درصد آب آشاميدني اين شهر بيشتر از دوبرابر استانداردهاي جهاني است. بنا به تخمين يکي از سازمان‌هاي بهداشتي هند، 84.75 درصد مرگ و ميري که در نواحي معدني اين شهر اتفاق مي‌افتد به بيماري‌هاي ناشي از کروم مربوط مي‌شود. تخمين همين گروه از مقدار اقدامات انجام شده براي کاهش اين آلودگي، سرراست‌تر است: صفر.
مقام چهارم: واپي، هند
جمعيت در معرض خطر: 71 هزار نفر
نوع آلاينده: مواد شيميايي و فلزات سنگين
منبع آلودگي: تاسيسات صنعتي
وضع محيط‌زيست هند، در مجموع بهتر از همسايه بزرگش، چين است و اين موهبت البته به توسعه آرامتر و کندتر اين کشور برمي‌گردد.
ولي ظاهرا اين وضع، در شهرهايي مثل واپي- که در جنوب نوار 400 کيلومتري مناطق صنعتي هند قرار گرفته- رو به دگرگوني است. رشد و توسعه براي شهروندان واپي به قيمت گزافي تمام شده است: مقدار جيوه در آب‌هاي زيرزميني شهر، 96 برابر استانداردهاي سازمان بهداشت جهاني است و فلزات سنگين در هوا و خاک، با آسودگي گردش مي‌کنند. مقام چهارم اين فهرست، مرهم ناچيزي روي زخم اين مردم است.
مقام پنجم: لااورويا، پرو
جمعيت در معرض خطر: 35 هزار نفر
نوع آلاينده: سرب، مس، روي و اکسيد گوگرد
منبع آلودگي: صنايع استخراج و فراوري فلزات سنگين
بيشتر مردان لااورويا زندگي‌شان را از کار در معادن دامنه‌هاي آند مي‌گذرانند اما به احتمال زياد نمي‌دانند که سرب خون 99 درصد از فرزندانشان بالاتر از ميزان قابل قبول است و اين بي‌خبري بيشتر از همه به سود صاحبان آمريکايي کارخانه ذوب فلزي است که از 1922، آلاينده‌هايش را ارزاني مردم اين شهر کرده است.
بر اساس نمونه‌گيري سال 1999، سطح خوني سرب ساکنين شهر به طور متوسط 3 برابر استانداردهاي جهاني است. فعلا هيچ برنامه خاصي براي جلوگيري از خوشحالي صاحبان کارخانه وجود ندارد، اما حتي اگر آلاينده ها کاهش پيدا کند، سرب تا قرن‌ها در خاک لا اورويا باقي خواهد ماند.
مقام ششم: درژينسک، روسيه
جمعيت در معرض خطر: 300 هزار نفر
نوع آلاينده: مواد شيميايي شامل سارين و گاز وي- ايکس
منبع آلودگي: کارخانه هاي توليد سلاح‌هاي شيميايي
جنگ سرد مسابقه تسليحاتي شرق و غرب در دوره جنگ سرد، لکه‌هاي سياهي در سرتاسر قلمرو اتحاد شوروي سابق به جا گذاشته اما درژينسک با اختلاف زياد سياهترين لکه است.
اداره محيط زيست شهر تخمين مي‌زند که در فاصله سالهاي 1930 تا 1998 حدود 300 هزار تن زباله شيميايي به شکل غير استاندارد در درژينسک دفن شده است که اين فهرست شامل بعضي از خطرناکترين سموم عصبي است.سطح فنول و دي اکسين در آب قسمت‌هايي از شهر، 17 ميليون برابر (!) حد مجاز است.
بنابراين اصلا عجيب نيست اگر کتاب رکوردهاي گينس، درژينسک را به عنوان آلوده‌ترين شهر شيميايي دنيا معرفي کند.
مقام هفتم: نوريلسک، روسيه
جمعيت در معرض خطر: 134 هزار نفر
نوع آلاينده: ذرات معلق، اکسيد گوگرد، فنول و فلزات سنگين
منبع آلودگي: تاسيسات استخراج و فراوري نيکل
نوريلسک در سال 1935 به عنوان يکي از اردوگاه‌هاي کار اجباري سيبري متولد شد، اما در اين مدت ،شرايط زندگي اگر بدتر نشده باشد، بهتر نشده است.
بزرگترين مجتمع ذوب فلزات سنگين جهان، سالانه 4 ميليون تن کادميوم، مس، سرب، نيکل، آرسنيک، سلنيوم و روي وارد هواي شهر مي‌کند.
مقدار مس و روي موجود در هوا از بيشينه مجاز بيشتر است و همين باعث شده که مرگ و مير ناشي از بيماري‌هاي تنفسي در نوريلسک، بيشتر از کل آمار بقيه روسيه باشد. هوا آنقدر آلوده است که تا شعاع 48 کيلومتري کارخانه نيکل، هيچ درخت زنده‌اي وجود ندارد. حتي گياهان هم از نوريلسک گريخته‌اند.
مقام هشتم: چرنوبيل، اوکراين
جمعيت در معرض خطر: 5.5 ميليون نفر
نوع آلاينده: تشعشع راديواکتيو
منبع آلودگي: انفجار تاسيسات هسته‌اي
وقتي قسمتي از راکتور هسته‌اي چرنوبيل در 26 آوريل 1986 منفجر شد، تابش‌هاي راديواکتيو تاسيسات نيمه ويران، 100 برابر تشعشع بمب‌هاي هيروشيما و ناکازاکي بود.
امروز محدوده 30 کيلومتري دور راکتور، همچنان غير قابل سکونت است و 4000 مورد گزارش سرطان تيروئيد ميان کودکان روسي، اوکرايني و بلاروس در فاصله سالهاي 1992 تا 2002 شايد فقط يکي از يادگارهاي اين فاجعه باشد. تاثيرات آلاينده اين حادثه تا دهها هزار سال همچنان باقي خواهد ماند و خيلي ها احتمالا به احترام همين واقعيت ،چرنوبيل را بزرگترين سانحه صنعتي تاريخ مي‌دانند.
مقام نهم: سومگاييت، آذربايجان
جمعيت در معرض خطر: 275 هزار نفر
نوع آلاينده: مواد شيميايي آلي، نفت و فلزات سنگين
منبع آلودگي: تاسيسات صنعتي و پتروشيمي
استالين يکبار گفته بود که مي‌تواند اشتباهات طبيعت را تصحيح کند. کسي صحت و سقم اين ادعا را نمي‌داند اما طبيعت قطعا در تصحيح اشتباهات استالين راه درازي در پيش خواهد داشت.
وقتي کارخانه‌ها و تاسيسات صنعتي سومگاييت در جمهوري آذربايجان فعال بودند، هرسال 120 هزار تن مواد خطرناک مانند جيوه وارد هوا مي‌کردند. بيشتر اين کارخانه‌ها تعطيل شده‌اند اما موادآلاينده همچنان باقي است و کسي هم مسئوليتشان را به عهده نمي‌گيرد.
مقام دهم: کاب وي، زامبيا
جمعيت در معرض خطر: 255 هزار نفر
نوع آلاينده: سرب و کادميوم
منبع آلودگي: صنايع استخراج و فرآوري سرب
وقتي ذخاير غني سرب در سال 1902 نزديک کاب وي کشف شد، زامبيا مستعمره بريتانيا بود و بريتانيايي‌ها هم اهميت کمي به تاثير مرگبار اين فلز بر سلامت اهالي کشوري که اسمش را رودزياي شمالي گذاشته بودند، مي‌دادند.
البته در دهه‌هاي بعدي هم اتفاق خاصي نيفتاد و هرچند امروز آن تاسيسات فعال نيستند اما مقدار سرب در کاب وي همچنان نجومي‌است. نجومي يعني 5 تا 10 برابر استانداردهاي آمريکا که حتي مي‌تواند مستقيما باعث مرگ شود.
تنها اميد شايد به وام 40 ميليون دلاري بانک جهاني براي پاکسازي منطقه است که شايد از نگاه دولتمردان بتواند چاله‌هاي بزرگتري را پر کند.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
