ترمیم مدیر بوت لینوکس با استفاده از دیسک‌های زنده !!
ترمیم مدیر بوت لینوکس با استفاده از دیسک‌های زنده
یکی از موارد استفاده بسیار خوب دیسک‌های زنده یا Live CD های لینوکس رفع اشکالات احتمالی پیش آمده برای سیستم می‌باشد که می‌توانید از آنها به عنوان یک دیسک نجات کاملا مجهز استفاده نمایید و بدون اینکه مجبور به نصب مجدد سیستم‌عامل باشید، تنظیمات و بخش‌های آسیب دیده را به سادگی ترمیم نمایید.
یکی از مواردی که معمولا کاربرانی را که دارای دو سیستم‌عامل لینوکس و ویندوز بر روی سیستم‌شان هستند دچار مشکل می‌سازد، اشکال در مدیر بوت لینوکس می‌باشد. این اشکال بیشتر در مواقعی پیش می‌آید که سیستم‌عامل ویندوز بدلیل اشکال ایجاد شده مجددا نصب شود. در این صورت اطلاعات MBR سیستم را مجددا نوشته و مدیر بوت لینوکس (لیلو یا گراب) را غیر فعال می‌نماید.
در چنین مواردی کاربر دیگر قادر به بوت در سیستم‌عامل لینوکس نمی‌باشد. البته برخی از توزیع‌های لینوکس مانند Red Hat و SuSE به همراه دیسک‌های نصب خود دارای امکانی جهت ترمیم مدیر بوت سیستم هستند. در چنین مواردی کافی است که دیسک شماره ۱ را در سیستم قرار داده و بوت نمایید. در لینوکس ردهت می‌توانید جلوی اعلان بوت (:boot) واژه Rescue را تایپ کرده و منتظر بوت سیستم شوید. سپس می‌توانید با تایپ دستور grub-install /dev/hda مدیر بوت پیش‌گزیده ردهت را که همان گراب می‌باشد مجددا فعال نمایید. در لینوکس SuSE در منوی نصب بخشی با عنوان Rescue System قرار داده شده است که توسط آن خواهید توانست همانند عملیاتی که در ردهت انجام دادید، به آسانی مدیر بوت سیستم را به حالت پیش‌گزیده بازگردانید. البته به دلیل اینکه SuSE بطور پیش‌گزیده از لیلو استفاده می‌کند، باید عملیات مربوط به Lilo را برای آن انجام دهید که در پایین شرح داده شده است.
همانطور که در بالا نیز اشاره کردم، یکی از ابزارهای بسیار خوبی که می‌توانید از آن برای ترمیم مدیر بوت در اکثریت قریب به اتفاق توزیع‌های لینوکس استفاده نمایید، دیسک‌های زنده لینوکس می‌باشند. از دیسک‌های زنده‌ای که می‌توان در این موارد استفاده کرد می‌توان به Knoppix، MandarkeMove، Damn Small، Shabdix و ... اشاره نمود.
انجام عملیات ترمیم
در بسیاری از توزیع‌ها بدون داشتن دیسک‌های زنده قادر به ترمیم مدیر بوت نخواهید بود و راهی جز نصب مجدد باقی نخواهد ماند. ولی داشتن یکی از این دیسک‌ها به عنوان یک ابزار جانبی کمک بزرگی در چنین مواردی خواهد بود. بنابراین توصیه می‌کنم که حتما یکی از این دیسک‌ها را داشته باشید.
انجام عملیات ترمیم بسیار ساده بوده و در مدت بسیار کمی قابل انجام است. کافی است که دیسک زنده خود را وارد سیستم نموده و بوت نمایید. پس از اتمام بوت، بصورت کاربر ریشه وارد شده و دستور ترمیم مدبر بوت را وارد نمایید. این دستور بسته به مدیر بوت پیش‌گزیده سیستم که ممکن است لیلو یا گراب باشد متفاوت خواهد بود.
مدیر بوت گراب (GRUB)
بسیاری از توزیع‌ها از مدیر بوت گراب برای بوت خود استفاده می‌کنند. از این توزیع‌ها می‌توان به ردهت، لیبرانت، مندریک و اشاره کرد. در این توزیع‌ها کافی است که پس از ورود به سیستم بصورت متنی یا در یک پنجره ترمینال در حالت کاربر ریشه دستور زیر را وارد نمایید:
# grub-install /dev/hda
این در صورتی است که پارتیشن قابل بوت شما روی نخستین دیسک سخت سیستم قرار داشته باشد. با تایپ این دستور MBR بازنویسی شده و تنظیمات قبلی که در فایل پیکربندی گراب (boot/grbu/menu.lst/ یا boot/grub/grub.conf/) موجود بوده است برگردان خواهد شد.
مدیر بوت لیلو (LILO)
هنوز تعداد زیادی از توزیع‌ها از مدیر بوت سنتی لینوکس یعنی لیلو استفاده می‌کنند. از این توزیع‌ها می‌توان به دبیان، زوزه، مپیس، Slackware و... اشاره کرد. در این توزیع‌ها کافی است که پس از ورود به سیستم بصورت متنی یا در یک پنجره ترمینال در حالت کاربر ریشه دستور زیر را وارد نمایید:
# mount /dev/XXX /mnt/
# lilo -M /dev/hda
# lilo -C /mnt/etc/lilo.conf
در لیلو ابتدا باید پارتیشن ریشه لینوکس نصب شده روی دیسک سخت‌تان را متصل (mount) نموده و با استفاده از فایل پیکربندی لیلوی موجود بر روی آن مدیر بوت را برگردان نمایید. به این منظور ابتدا با استفاده از دستور mount پارتیشن مربوطه (مانند hda2 یا hda3 و ...) را متصل کرده و سپس دستورات بعدی را وارد نمایید.
این در صورتی است که پارتیشن قابل بوت شما روی نخستین دیسک سخت سیستم قرار داشته باشد. با تایپ این دستور MBR بازنویسی شده و تنظیمات قبلی که در فایل پیکربندی لیلو (etc/lilo.conf/) موجود بوده است برگردان خواهد شد.
