ژئومورفولوژِي دوران انسان زيست کواترنري ( Quaternary) :
اين دوران که به دوران چهارم مشهور است اساسا قسمت بالايي دوران سوم بوده و شامل دو دوره به نامهاي پليوستوسن و هولوسن بوده که مجموعا روي هم رفته از 9/1 ميليون سال پيش آغاز شده است و تا امروزه نيز ادامه دارد. اين دوران با ظهور گونه هاي گاو، شتر، فيل و اسب مشخص مي شود.از اختصاصات جغرافيايي اين دوران مي توان وجود يخبندانهاي متوالي را نام برد که از تغييرات آب و هوايي مهم کره زمين ناشي شده اند و با پسروي و پيشروي دريا و همچنين تناوب فرسايش و رسوب گذاري همراه بوده است. از اختصاصات ديرينه شناسي اين دوران ميتوان به وجود انسانهاي سنگواره و نسلهاي آنها اشاره کرد.آب و هواي دوران چهارم بطور متناوب تغيير کرده و وجود دوره هاي يخچالي و بين يخچالي که اولي از روي پايين بودن درجه حرارت و فراواني ابرها و دومي از روي بالاتر بودن درجه حرارت و کمتر شدن ميزان ابرها تشخيص داده مي شوند، معرف اين تغييرات هستند. هر يک از اين نوسانات با جابجا شدن مناطق آب و هوايي قطبي به طرف استوا در دوره يخچالي و به طرف قطب در دوره بين يخچالي همراه بوده است.
ژئومورفولوژِي کواترنري
» دوره هاي يخچالي:
دو دوره اصلي يخچالي در طول دوران چهارم شناخته شده که بوسيله يک دوره اصلي بين يخچالي ميندل- ريس (Mindel- Riss) از يکديگر جدا مي گردند. هر يک از اين دو دوره يخچالي نيز به تعدادي دوره کوچک يخچالي تقسيم مي شوند و داراي مراحل پيشرونده يا به تاخير افتاده اي هستند که وجود آنها مشکل تعيين سن مطلق يخچالها را زيادتر مي کند.
يخچالها در اروپاي شمالي، آلپ و آمريکاي شمالي شناخته شده اند تعداد هر يک آنها در اين مناطق نيز متفاوت است و هم ارزي لازم تنها بين يخچالهايي که به دوره هاي جديدتري تعلق دارند، ديده مي شود.
1) در اروپاي شمالي سه دوره يخچالي تشخيص داده شده است:
- الستر (Elster): يخچالها از مناطق بسيار دور تا منطقه لايپزيک پيشروي کرده بودند.
- ساآل (Saal): يخچالها از منطقه قبلي نيز بيشتر تجاوز کرده و تا حاشيه منطقه رن (Rhin) پيشروي کرده اند.
- ويستول (Vistule): يخچالها به هامبورگ رسيده و مورنهاي آن از دانمارک تا ورشو و از آنجا تا روسيه بجاي مانده است.
بعد از اين سه دوره يک دوره يخچالي تاخيري فرا مي رسد که پهنه آن تا کشورهاي اسکانديناوي محدود بوده و به وسيله درياي بالتيک احاطه مي شوند.
2) در آلپ: در اين منطقه پنج دوره يخچالي شناخته شده است:
- دوره يخچالي دونائو (Donau)، گونز (Gunz) و ميندل (Mindel) که نام آنها از دانوب و شعبات آن گرفته شده و همزمان با دوره الستر است.
- ريس (Riss) : اين دوره يخبندان در داخل کوه هاي آلپ پيشروي کرده و تمام جلگه سوئيس را مي پوشاند.
- وورم (Vovrem) : وسعت اين يخبندان کمتر از ريس است و يخچال رن به ---- نمي رسد.
دوره تاخيري در منطقه آلپ با رشته اي از مورنها که اغلب درياچه هاي بزرگ جبهه شمالي (درياچه هاي فرانسه، سوئيس و اطريش) و جنوبي (درياچه هاي ايتاليا) آلپ را احاطه کرده اند، مشخص مي شود.
3) آمريکاي شمالي:در اين دوره 4 دوره يخچالي ديده مي شود که بترتيب عبارتند از: نبراسکا، کانزاس، ايلينويز و ويسکانسن.
دوره ويسکانسين با دوره هاي ويستول و وورم و دوره ايلينويز با دوره هاي ريس و ساآل از نظر زماني مطابقت دارند
کد:
http://geoaria.blogfa.com/post-445.aspx
