شنگ (sheng) یکی از سازهای بادی قدیمی و سنتی چین است که درحال حاضر نیز مورد استفاده قرار میگیرد. قدمت آن به 3000 سال پیش میرسد و در میان مردم چین در دوره1401 - 1122 B.C. Yin Dynasty رایج بوده است. شنگ از 17 تا 37 لوله ی عمودی نی بامبو که با طول های مختلف در استوانه که بر سر آن یک قطعه دهانی ضمیمه شده کنار هم قرار گرفته اند درست شده است. با این خصوصیات ساختمانی، شنگ تنها ابزار موسیقی بادی چینی است که توانایی اجرای ملودی و آهنگ های گوناگون (حتی بصورت چند صدایی) را دارد.
صدا به وسیله مکیدن یا دمیدن در قطعه دهانی که در سر شنگ تعبیه شده است ایجاد میشود، در واقع این عمل باعث ارتعاش سر نی ها شده و صوت را به وجود می آورد.
نی ها در یک دایره شکسته قرار دارند. دوتا از نی های که دارای سوراخ انگشت هستند در داخل و سمت راست قراردارند تا به وسیله درز دایره مورد استفاده قرار گیرند.
بقیه نی های باقی مانده به صورت روکش در خارج قرار دارند و به وسیله دیگر انگشتان و شست نواخته میشوند. نی ها به وسیله ماده ای به نام chu sha کوک میشوند؛ این ماده مخلوطی از موم، صمغ صنوبر و اکسید جیوه است. برش طولی نی ها باعث تشدید دانگ صدا در شنگ می شود، اندازه این برش ها بیشتر به زیبای بستگی دارد تا به صدا!
شنگ الهام دهنده اختراع ارگ (کلیسا)، آکاردئون و سازدهنی (که همه در واقع از خانواده ارغنون هستند) می باشد. شنگ در سال 1777 به اروپا وارد شد و در موسیقی اروپا تاثیرات زیادی اعمال کرد. قابلیت های چون ثابت ماندن کوک، اندازه کوچک و قیمت کم نی های بکار رفته در آن باعث این امر بود.
از1950 استاد معروف شنگ آقای Hu Tian Quan تلاشهای بسیاری برای بهبود کیفیت صدا و تکنیکهای نواختن شنگ سنتیکه دارای 17 نی بود کرد. در سال 1957 او اولین کسی بود که اجرایی با شنگ به صورت سولو داشت.
این وسیله نیاز به هیج آلت ضمیمه دیگری ندارد. پس از سالها تلاش استاد Hu توانست شنگ سنتی را به 30 نی افزایش دهد و اولین شخصی بود که کنسرتو پیانو "Yellow River" را با استفاده از این شنگ 30 نی اجرا کند.
استادانی چون Weng Zhen Fa, Yan Hai Deng و پروفسور Zhang Zhi Liang در این موفقیت شرکت داشتند. از سال 1960 بسیاری از مجریان و سازندگان شنگ، انواع دیگر شنگ را بصورت مدرن تولید کردند. یکی از اشخاص کلیدی در پیشرفت شنگ به شنگ 36 نی با صدای زیر (سوپرانو) سازنده معروف Sun Ru Gui بود.
3 نوع شنگ سوپرانو، شنگ آلتو و شنگ باس امروزه در ارکسترهای نوین چین مورد استفاده قرار میگیرند. بسیاری از شنگهای جدید دارای 3 اکتاو کروماتیک بوده و توانای نواختن انواع موسیقی های نوین و پیچیده را دارند. نیز شنگ 21 نی ساخته شده به وسیله Xing Yan Lin که محدوده آن از d1 به f3 تغییر کرده است هم امروزه وجود دارد.
تمامی نی ها پس از ارتعاش به وسیله تقویت کننده ایجاد صوت میکنند. این نوع شنگ معمولا به صورت تکی یا به همراه آلات بادی یا ضربی یا انواع دیگر شنگ به کار میرود. شنگ 37 نی که به وسیله Weng Zhen Fa و پروفسور Mou Shan Ping در سال 1980 طراحی شده و محدوده ی آن ازg به g3 بهبود یافته است.
تمام نی های این نوع شنگ جدید جای خود را با نی های طراحی شده به وسیله پروفسور Mou Shan Ping عوض کرده اند. این شنگ با پوشش حفره ها و فشردن دکمه های برنجی نواخته میشود که میتواند به تنهایی و یا با همراهی مجموع چند شنگ و ابزار ضربی و بادی و در ارکسترهای چین مورد استفاده قرار گیرد. همچنین از این ساز میتوان برای نواختن انواع موسیقی ها استفاده کرد. شنگ 37 نی، امروزه یکی از انواع بسیار مطرح و حرفه ای این نوع ساز است.
