نصب لينوكس در كنار ويندوز كار بسيار آساني است. مسلما شما هم مي‌خواهيد اين كار بدون از دست رفتن اطلاعات و اسناد قبلي‌تان باشد. در اينصورت در مراحل نصب لينوكس تنها بايد اطلاعاتي درباره «نحوه تغيير پارتيشن‌هاي ديسك سخت» داشته باشيد.
اسناد شما در لينوكس هم مي‌توانند باشند
سینا سعیدی- دنیای کامپیوتر و ارتباطات
در یکی از جلسات هيئت‌تحريريه در ماهنامه، بحثي مطرح گرديد درباره نصب لينوكس بر روي كامپيوتر. برخي از همكاران از «از دست دادن اطلاعات ديسك سخت در هنگام نصب لينوكس» ابراز نگراني مي‌كردند. بر آن شدم با مقاله‌اي اين نگراني را از بين ببرم. نصب لينوكس در كنار ويندوز كار بسيار آساني است. مسلما شما هم مي‌خواهيد اين كار بدون از دست رفتن اطلاعات و اسناد قبلي‌تان باشد.
در اينصورت در مراحل نصب لينوكس تنها بايد اطلاعاتي درباره «نحوه تغيير پارتيشن‌هاي ديسك سخت» داشته باشيد. در اين مقاله سعي مي‌كنيم اطلاعاتي درباره پارتيشن‌هاي ديسك سخت براي لينوكس ارائه كنيم تا در نهايت خواننده بتواند اسناد و اطلاعات قبلي‌اش را در لينوكس نيز تجربه كند.
انواع نصب براي توزيع‌هاي مختلف
نصب لينوكس‌ها بر دو نوع است:
1- ابتدا سيستم‌عامل را به صورت Live CD اجرا كنيد و بعد مراحل نصب را پي بگيريد.
2- از ابتدا سيستم‌عامل را نصب كنيد.
در نوع اول فقط بايد سيستم را با CD بوت كنيد. اين نوع از اجرا، هيچ تغييري در ديسك سخت ايجاد نمي‌كند و شما به دلخواه مي‌توانيد سيستم‌عامل را بعد از ارزيابي، نصب كنيد يا اينكه سيستم را بدون هيچ تغييري در ديسك سخت خاموش كنيد. براي مثال از اين دسته مي توان به ubuntu ، Parsix و Karamad اشاره كرد.
در نوع دوم حتما بايد سيستم‌عامل را نصب كنيد تا قابل استفاده باشد مانند Fedora Core ، SUSE و Sharif. مطالب عنوان شده در اين مقاله در هر دو نوع نصب كاربرد دارد؛ البته با كمي تغيير. ما قصد داريم مراحل نصب را در ubuntu 7.04 و بر روي كامپيوتري كه از قبل سيستم‌عامل ويندوز دارد دنبال كنيم. ديسك سخت ما از قبل 3 پارتيشن ويندوزي دارد.
هنگام نصب چه اطلاعاتي لازم است؟
فقط بايد نحوه تغيير پارتيشن‌هاي ديسك سخت را ياد بگيريد. بقيه مراحل نصب به سادگي و با داشتن اندكي سواد كامپيوتري پيش مي‌روند مانند انتخاب زبان، موقعيت مكاني و ...
پارتيشن‌هاي موردنياز را چگونه ايجاد كنيم؟ براي نصب هر توزيعي از لينوكس به حداقل دو پارتيشن نياز داريم. اين دو پارتيشن را مي‌توانيد با راه‌هاي مختلف ايجاد كنيد. مثلا قبل از نصب، در ويندوز و با نرم‌افزار Partition Magic و يا در هنگام نصب لينوكس.
ما اين كار را در هنگام نصب ubuntu دنبال مي كنيم. همانطوريكه عنوان شد 3 پارتيشن از قبل بر روي ديسك سخت ما وجود دارد. ما قصد داريم يكي از پارتيشن‌ها را كه فضاي خالي مناسبي دارد، Resize كنيم و دو پارتيشن موردنياز را ايجاد كنيم. در نتيجه بعد از اين كار 5 پارتيشن شامل 3 عدد ويندوزي و 2 عدد لينوكسي خواهيم داشت. (Resize كردن فقط اندازه را تغيير مي‌دهد و دراطلاعات قبلي تاثيري ندارد.)
نوع پارتيشن‌هاي موردنياز لينوكس چيست؟
همانطور كه گفته شد براي نصب لينوكس حداقل 2 پارتيشن نياز داريم. يكي از آنها بايد از نوع swap باشد و ديگري با يكي از فايل سيستم هاي ext3 ، ext2 ، Raiserfs و ... لينوكس از پارتيشن swap در واقع به جاي Virtual Memory يا حافظه مجازي استفاده مي‌كند. شما قادر به ديدن محتويات آن نخواهيد بود اما سيستم‌عامل از آن در مواقع نياز استفاده مي‌كند.
مقدار فضاي مورد نياز براي اين پارتيشن را معمولا 2 برابر ظرفيت RAM دستگاه درنظر مي‌گيرند. پارتيشن دوم كه بايد به يكي از چند نوع فايل سيستم بالا Format شود، حداقل بايد 2GB فضا داشته باشد. (البته 2GB فضا، حداقل فضاي مورد نياز براي نصب ubuntu است و در توزيع‌هاي ديگر مقدارهاي حداقل متفاوت است.) Mount Point اين پارتيشن را بايد به "/" تغيير داد. اين پارتيشن براي نصب سيستم‌عامل و نگهداري اطلاعات شما مورداستفاده قرار خواهد گرفت.
نصب لينوكس بر روي پارتيشني با فايل سيستم ext3 مناسب‌تر از ساير فايل سيستم‌هاست. توجه كنيد كه لينوكس قابليت خواندن و نوشتن روي پارتيشن‌هايي با فايل سيستم‌هاي تحت پشتيباني ويندوز را داراست، اما نمي توان لينوكس را بر روي پارتيشني با يكي از اين فايل سيستم‌ها نصب كرد. (FAT 16 ، FAT 32 ، NTFS)
چگونه يك پارتيشن را Resize كنيم؟
اين كار را مي توانيد در ويندوز و با Partition Magic انجام دهيد. در هنگام نصب لينوكس ubuntu ، بعد از اجرا شدن سيستم‌عامل از روي CD به طور كامل، به منوي System برويد، از منوي نمايش داده شده به Administration برويد و Gnome Partition Editor را انتخاب كنيد. پنجره‌اي مطابق شكل 1 گشوده مي‌شود.
توضيح اينكه درايو C در ويندوز، در لينوكس با نام /dev/sda1 براي ديسك سخت‌هاي از نوع SATA و /dev/hda1 براي ديسك سخت‌هاي از نوع ATA شناخته مي‌شود. درايو D ويندوز نيز /dev/sda5 نام دارد. (اينكه چرا بعد از sda1 ، sda5 است در حوصله بحث نيست. در ضمن ممكن است در صورت استفاده از الگوهاي مختلف براي پارتيشن‌بندي، درايو D ويندوز sda2 نيز باشد.)
ابتدا از ليست پايين يا نمودار بالا، پارتيشن موردنظر را انتخاب مي‌كنيم. (در اينجا /dev/sda5 ) دكمه Resize/Move در منوي بالا فعال مي‌شود؛ آنرا فشار دهيد. در پنجره باز شده به 2 شكل مي‌توانيد پارتيشن موردنظر را Resize كنيد:
1- از مثلث كنار نمودار بالاي پنجره استفاده كنيد و آنرا به چپ و راست بكشيد.
2- عدد موردنظر را در قسمت New Size وارد كنيد. (شكل 2)
توجه كنيد كه در نمودار بالا قسمتي به رنگ زرد و قسمتي به رنگ سفيد وجود دارد. قسمت زرد، اطلاعات قبلي موجود روي پارتيشن است و قسمت سفيد، قسمت خالي از اطلاعات. بيشترين اندازه براي استفاده از فضاي خالي پارتيشني كه Resize مي‌شود، به اندازه فضاي سفيد رنگ در نمودار است. (يعني در اين حالت اطلاعات قبلي شما از بين نمي رود.)
بعد از انجام اين دستورات و زدن دكمه Resize، مقداري فضاي خالي برايتان مهيا مي‌شود كه دو پارتيشن موردنياز را در آن ايجاد كنيد. از نمودار بالا، فضاي خالي شده كه خاكستري رنگ است را انتخاب نماييد. دكمه New فعال مي‌شود؛ آنرا فشار دهيد. در پنجره جديد كه شبيه پنجره Resize است، در قسمت New Size مقدار معادل 2 برابر RAM دستگاه را وارد كنيد و از قسمت Filesystem نيز نوع Linux-swap را برگزينيد و دكمه Add را بزنيد.
به همين راحتي پارتيشن اول ايجاد شد. توضيح اينكه اگر مقدار RAM دستگاه بزرگ‌تر يا مساوي 1GB است، نيازي نيست مقدار 2 برابر را انتخاب كنيد. در اين حالت مقدار مساوي با حافظه RAM كافيست. اگر كمتر از 1GB است، حتما 2 برابر بودن را رعايت كنيد. مجددا فضاي خالي را انتخاب كنيد و دكمه New را بزنيد. اكنون مي‌خواهيم پارتيشن دوم را ايجاد كنيم. بهتر است تمام فضاي خالي شده را به اين پارتيشن كه Filesystem آن را از نوع ext3 تعريف مي‌كنيد، نسبت دهيد.
فراموش نكنيد كه حداقل 2GB فضا لازم داريم. اكنون مراحل تغيير پارتيشن‌ها و ايجاد پارتيشن‌هاي موردنياز لينوكس به پايان رسيده است. ولي هنوز هيچ تغييري در ديسك سخت ثبت نشده. هركجا كه احساس كرديد بايد كار را نيمه تمام بگذاريد، يا از ادامه كار منصرف شديد، دكمه undo از دكمه‌هاي بالا را چندين بار فشار دهيد تا همه تغييرات به حات اول بازگردد. تا وقتي دكمه Apply را نزده باشيد، هيچ چيزي بر روي ديسك سخت ثبت نمي‌شود. مراحل را دقيقا مرور كنيد و در نهايت Apply را فشار بدهيد.
شروع نصب
از روي دسكتاپ بر روي آيكون Install كليك كنيد. اولين مرحله انتخاب زبان است. دومين مرحله موقعيت مكاني و سومين مرحله نوع كيبورد است. مرحله چهارم مهمترين قسمت است؛ يعني انتخاب پارتيشني براي نصب لينوكس. اكثر كاربران تازه كار در اين مرحله دچار اشتباه مي‌شوند و اطلاعاتشان را از دست مي‌دهند و اين را تقصير لينوكس مي‌دانند! اما مقصر اصلي خودشان هستند كه زحمت خواندن چند توضيح كوتاه انگليسي را به خود نمي‌دهند و مراحل نصب را فقط با Next زدن طي مي‌كنند.
در اينجا بايد حالت Manual را انتخاب كنيد. حالت‌هاي ديگر معمولا به از دست رفتن اطلاعات مي‌انجامند. دقت كنيد كه حتما حالت Manual را انتخاب كنيد. در مرحله بعد، پارتيشني كه براي نگهداري اطلاعات و نصب لينوكس ايجاد كرده‌ايد (از نوع ext3 ) را انتخاب كنيد و دكمه Edit را در پايين فشار دهيد. بدون تغيير هيچ گزينه‌اي، Mount Point را به "/" تغيير دهيد و مراحل نصب را پي بگيريد. مهمترين مرحله را هم با موفقيت گذارنديد، چند دقيقه ديگر كار به اتمام مي‌رسد و همه چيز مهياست.
چند نكته
همانطور كه گفته شد، لينوكس از پارتيشن‌هاي تحت پشتيباني ويندوز با فايل سيستم FAT 32 و NTFS پشتيباني مي‌كند. بعد از نصب، آيكون پارتيشن‌هاي ويندوزي‌تان در دسكتاپ قرار مي‌گيرد. در مورد پارتيشن‌هاي FAT 32 شما هم اجازه خواندن اطلاعات را داريد و هم اجازه نوشتن. اما در مورد پارتيشن‌هاي NTFS فقط اجازه خواندن به شما داده شده است. براي نوشتن روي اين پارتيشن‌ها، مي‌توانيد به مقاله‌هايي كه در شماره های قبل ماهنامه، درباره ubuntu نگاشته شده مراجعه كنيد.
ممكن است مشكلاتي در مراحل نصب يا قبل و بعد از آن برايتان پيش بيايد. مراجعه به فروم‌هاي تخصصي لينوكس در سايت‌هايي مانند technotux.com و ubuntu.ir نيز مي‌تواند همواره پاسخگوي سوالات شما باشد.
[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]
itna.ir
