محققان ایرانی به فناوری پیشرفته محیط مولكولی ذخیره اطلاعات دست یافتند
محققان كشورمان به فن‌آوری پیشرفته محیط مولكولی ذخیره اطلاعات دست یافتند كه از آن به عنوان پایه نسل بعدی رایانه‌ها (رایانه‌های مولكولی) و انقلابی در زمینه ذخیره و مبادله حجم كلانی از اطلاعات یاد می‌شود.
مهندس ایمان مرادی، كارشناس ارشد نانوفن‌اوری و مجری این طرح، در گفت‌وگويي اظهار كرد: فن‌آوری Meri یا محیط مولكولی ذخیره اطلاعات - به عنوان نسل جدیدی از محیط‌های ذخیره اطلاعات - یك پروژه مادر بوده و خود شامل چند بخش با كاربردهای مختلف است. اساس ساختمانی Meri را ماكرومولكول‌های Dna تشكیل می‌دهد.
وی خاطرنشان كرد: محیط مولكولی ذخیره اطلاعات بعد از انتخاب ساختار مولكولی بر اساس سیستم «باینری» توسط دستگاه Dna ساخته می‌شود. Meri توسط دستگاه Dna قابل بازخوانی ساختار مولكولی و در نهایت بازخوانی اطلاعات می‌باشد. از ویژگی‌های بسیار مهمی كه Meri را به یك محیط ذخیره اطلاعات منحصر به فرد بدل كرده است می‌توان به ظرفیت‌های بالای ذخیره‌سازی اطلاعات در واحد سطح آن معادل 10 كیلو بایت در سانتی متر مربع، ابعاد بسیار كوچك و میكروسكوپیك آن در حدود نانومتر و نیز پایداری آن كه بعد از تولید در شرایط معمولی بسیار طولانی مدت (میلیون‌ها سال) می‌باشد اشاره كرد.
مرادی تصریح كرد: در این سیستم با توجه به فاصله كم میان اجزای مولكول Dna و ظرفیت بالای آن برای ذخیره اطلاعات، طی پروسه‌ای اطلاعات را به صورت مولكولی معادل سازی می‌شود تا به ظرفیتی حدود چند میلیون برابر Cd برسیم.
وی با اشاره به مشكلات كنونی در زمینه ذخیره اطلاعات گفت: در عصر حاضر كه با انبوه اطلاعات روبرو هستیم با ذخیره اطلاعات روی فلاپی، Cd و Dvd پس از گذشت زمان با آرشیو بزرگی از محیط‌های ذخیره اطلاعات روبرو می‌شویم كه امكان صدمه دیدن آنها در میدان‌های مغناطیسی نیز وجود دارد كه با ذخیره اطلاعات روی ماكرومولكول‌ها به خصوص Dnaها، ظرفیت اطلاعاتی در حد فوق‌العاده‌ای افزایش می‌یابد.
مدیرعامل موسسه پژوهشی سیناپویش افزود: در مولكول Dna به دلیل واحدهای سازنده نوكلئوتیدی و ابعاد نانومتری فاصله نقاطی كه تمركز اطلاعات روی آنها صورت می‌گیرد بسیار كم است كه در نتیجه ظرفیت اطلاعات را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد.
مهندس مرادی در بیان پروسه ذخیره اطلاعات و بازخوانی آنها گفت: پس از وارد كردن كلمات مورد نظر در نرم‌افزار تهیه شده، یك مولكول Dna معادل آن را طراحی كرده و پس از معادل سازی كلمات، الگوی مولكولی را به دستگاه سازنده Dna منتقل كرده و در این حالت با چند میلیون زنجیره مولكولی مواجه هستیم.
وی افزود: چون این زنجیره در حالت محلول، پایداری زیادی ندارند، آنها را توسط سانتریفوژهای خلاء دار خشك می‌كنیم كه در شرایط عادی آزمایشگاهی پایداری طولانی مدتی خواهند داشت.
وی اظهار داشت: پس از ذخیره اطلاعات مولكول‌ها را روی پلیت‌ها و دیسكت‌های خاصی قرار می‌دهیم كه با تعیین توالی زنجیره Dna مجددا با نرم افزار اولیه اطلاعات را از حالت مولكولی به صفر و یك و بعد به حروف الفبا تبدیل می‌كنیم كه این كار توسط دستگاه بازخوانی Dna انجام می‌شود.
مهندس مرادی در ادامه با اشاره به این‌كه فن‌آوری محیط مولكولی ذخیره اطلاعات در بزرگترین مراكز تحقیقات رایانه‌یی جهان و شركت‌هایی نظیر Ibm در مرحله تحقیقات است و ایده رایانه‌های مولكولی كه در ساختار‌ها‌رد آنها از مولكول‌های پروتیین استفاده می‌شود عملا تا سال 2008 محقق نمی‌شود، اظهار داشت: براساس تحقیقات ما كه از چند سال پیش آغاز شده، در حال حاضر و برای اولین بار در خاورمیانه امكان ذخیره و بازخوانی اطلاعات بر روی Dna در حجم بسیار اندك در كشور فراهم شده كه البته با توجه به سطح فن‌آوری كشور و گران بودن این سیستم زمینه استفاده عملی و اقتصادی آن فراهم نشده است.
به گفته این پژوهشگر یكی از زمینه‌های كاربری مقرون به صرفه این فن‌آوری پیشرفته و پرهزینه در حال حاضر، انتقال پیام‌ها‌ی رمز است. در حال حاضر پیام‌ها‌ی رمز یا توسط سیستم‌های مخابراتی، مخابره می‌شوند كه به راحتی در اختیار بیگانگان قرار می‌گیرد و یا روی Cd وdvd ذخیره می‌شوند كه در بازرسی‌های فیزیكی، كشف می‌شوند. در حالی كه ذخیره این اطلاعات در مولكول‌های فوق العاده كوچك، ضریب امنیتی را بالا می‌برد به طوری كه كلید سیستم رمز را می‌توان در اندازه‌ای حدود 50 نانومتر (50 میلیونیم میلیمتر) ذخیره كرد.
وی، خاطر نشان كرد: این تكنولوژی در حال حاضر كاربرد وسیعی در سطح دنیا ندارد، اما در نسل بعدی كامپیوتر‌ها (كامپیوترهای مولكولی) جایگاه مناسبی را با كاربرد فراوان پیدا خواهد كرد.
مهندس مرادی در پایان با اشاره به این كه با دستیابی به این تكنولوژی ایران به عنوان اولین كشور از خاورمیانه به عضویت انجمن بین‌المللی نانو تكنولوژی در آمریكا در آمده است، افزود: با پیشرفت این تكنولوژی و استفاده از زنجیره‌های خام Dna و نیز ایجاد تغییرات اپتیكی در آن می‌توان هزینه‌های تولید را كاهش داد كه این امر بستگی به درخواست‌ها‌ی تولیدی دارد.
