توماس آلن ویتز، خواننده، ترانه سرا، آهنگساز و بازیگر آمریکایی

توماس آلن ویتز، خواننده، ترانه سرا، آهنگساز و بازیگر آمریکایی متولد 1949 در پونومای Pomona کالیفرنیاست. او کار حرفه ای خود را در اوایل دهه 70 به عنوان خواننده در بارهای کثیف و ارزان آغاز کرد. او در ابتدا به شدت تحت تاثیر نسل شعرایی چون آلن گینسبرگ Allen Ginsberg و ویلیام اس باروز William S. Burroughs بود. ویتز علی رغم اینکه از طرف منتقدان با استقبال خوبی مواجه شده بود، نمیتوانست خرج زندگی خود را از موسیقی خود بدست آورد. مردم آن دوره، به ترانه های سبک پیش از راک، موسیقی کلاسیک کافه ای و آمریکانای Americana او که یادآور سبکهای جز، بلوز، وودویل و کلا موسیقی دهه 40 و 50 بود، علاقه نداشتند.

یک بار که موسیقی ویتز برای قبل از آغاز برنامه فرانک زاپا Frank Zappa انتخاب شده بود، با سوت و اعتراض تماشاگران روبرو شد، به نظر میرسید که سبک آمریکانای کلاسیک ویتز و جز-راک آوان گارد زاپا به هیچ وجه تناسبی با یکدیگر ندارند.

در آن دوره ویتز صدایی گرم و شفاف داشت و ترانه هایش درباره ولگردانی چون الکلی ها، معتادان، فواحش و مطرودین جامعه بود. او معمولا با نویسنده هم عصرش چارلز بوکوفسکی Charles Bukowski مقایسه میشد و شیوه زندگیش هم مانند این همتای ادبی بود. به این ترتیب، سیگارهای بی شمار، گالنها الکل و مهمانیهای شبانه روزی آثار خود را بر چهره و صدای او حک کردند.

این صدای خش دار "جدید" برای اولین بار درآلبوم Small Change شنیده شد. این صدا بلافاصله به صدایی قابل تشخیص تبدیل شد و هرچند بعضی از افراد که دارای حس هارمونی قویتر بودند نمیتوانستند آنرا تحمل کنند، اما ویتز با این صدای تازه شناخته میشد. صدای او در Music Hound Rock Album Guide چنین توصیف شده است " انگار که این صدا در خمره بوربون خیس خورده، چند ماهی در دودخانه آویخته شده و بعد با یک اتوموبیل از رویش رد شده باشند".

آلبوم Small Change با بالادهای احساساتی و گرایش به جز کافه ای و داستانهایی مانند فیلم نوار Film Noir (فیلمهای گانگستری دهه 40)، از نظر تجاری به موفقترین اثر او در دهه 70 تبدیل شد. پس از اینف ویتز سبک مخصوص به خود را به وجود آورد که به نظر میرسید ارتباط مستقیمی با شرایط صوتی وی دارد. ترانه های او بیش از پیش گستاخ و خشن شدند و تنظیمها در هر آلبوم بیشتر به سمت سوررآل و تجربی گرایش یافت.

ویتز در حین ساختن موسیقی متن فیلم One From The Heart به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا Francis Ford Coppola با کاتلین برنان Kathleen Brennan آشنا شد، آنها در سال 1980 ازدواج کردند و کاتلین توانست برای ترک الکل و سیگار کمک بزرگی برای ویتز باشد.

آنها از زمان ازدواج به کار مشترک بر روی آلبومها نیز پرداختند. برنان معمولا به عنوان همکار تهیه کننده یا همکار ترانه سرا مطرح شده است. البته تشخیص اینکه کدام بخش از آلبوم به کدامیک از این دو تعلق دارد کار مشکلی است، اما میتوان به سادگی دریافت که این آثار، نتیجه همکاری یک تیم موفق بوده اند.

یکی از بزرگترین تاثیرات و غافلگیریها، آلبوم سال 19823 او به نام Swordfish trombones بود. این اثر منتقدان و طرفداران ویتز را به یک اندازه مغلوب کرد. او به درجه تازه ای از ترانه سرایی رسیده و این آلبوم تمام آثار اولیه و شیوه های آشنای او را پشت سر گذاشت. تمام ترانه ها، چه بالادهای سبک و چه جز، همه با حال و هوایی کاملا متفاوت اجرا شده بودند. به نظر میرسید که ویتز تمام الگوهای موزیکال ثبت شده این سبکها را تحریم کرده باشد. تمام ترانه ها شاهکارهایی بی نقص از سبک ویتز هستند. آنها در عین حال دارای خامی و سادگیی هستند که پایه و اساس موفقیت و آثار بعدی او را بنا کرد.

در اواخر دهه 80، ویتز ساختن موزیکال را به عنوان روش تازه ای برای ابراز خلاقیت کشف کرد. اولین موزیکال او The black Rider نام داشت و بر اساس Der Freischütz اثر کارل ماریا وبر Carl Maria Weber ساخته شده بود.

همکار تهیه کننده این موزیکال رابرت ویلسون و اشعار آن از ویلیام اس. باروز (یکی از شعرایمورد تحسین ویتز) بود. داستان تا حدی یادآور "اپرای سه پولی" Three Penny Opera برتولد برشت Berthold Brecht و کورت ویل Kurt Weil است.

اولین اجرای این موزیکال در سال 1990 در تئاتر تالیا Thalia هامبورگ بود و از آن زمان تا کنون توسط گروههای مختلف اجرا شده است. ویتز دو موزیکال دیگر نیز ساخت که هر دو در یک زمان و در سال 2002 منتشر شدند. یکی از آنها "خون بها" blood money نام داشت و بر اساس موضوع داستان وویتزک Woyczek، اثر جورج باکنر Georg Büchner ساخته شده است. این اثر یکی از زمخت ترین و تاریکترین آثار ویتز به شمار میرود.

موزیکال دیگر بر اساس داستان آلیس اثر لوئیس کارول Lewis Carroll ساخته شده است. "آلیس" بسیار رویایی، غریب و لطیف است و ویتز رمانتیک ترین ترانه های خود در آن به وجود آورده است. با وجود اینکه این دو اثر همزمان منتشر شدند، اما کپیهای غیر قانونی آلیس مدتها قبل از این میان طرفداران ویتز پخش شده بود و برای پخش رسمی تنها مجددا تنظیم و کنترل کیفیت شد.

برای ارایه مثالی از فاوت این دو موزیکال به بخشهایی از این دو توجه کنید:
در آلیس، "هرچه در تصورت بگنجد" محلی برای رویا پردازی است:
"هرچه در تصورت بگنجد واقعیست
آنچه برایت دعای خیر میکند ماهیست
ما با فلامینگوهای سرخ و شراب اعلا
راه خود را به سوی سرزمین رویا میگشاییم"

اما در همین حال، در ترانه "مردن از گرسنگی در شکم نهنگ" از موزیکال "خون بها" ، رویا پردازی تنها اتلاف وقت تلقی میشود:
"بگو ببینم کسی یک لعنت هم نثارت میکند
هرگز از اینجا زنده رها نخواهی شد
بیهوده رویا نباف
بیهوده تدبیر نیاندیش
در این دنیای پیر و ناراست
مرد باید جوهرش را محک بزند"

پس چندان عجیب نیست که "آلیس" با استقبال بسیار بهتر مخاطبین روبرو شده باشد و "خون بها" تنها مورد علاقه شدید هواداران واقعی ویتز قرار بگیرد. هرچند او اشتیاق فراوانی به سرودن بالادهای سنتی و سوزناک دارد، اما ترانه های ویتز از نظر شعری، بیشتر به خاطر ارایه تصویری همه جانبه از شخصیتها و مکانهای غریب و مستهلک شهرت دارند.

[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]

ویتز پیروان فدایی بسیاری دارد و علی رغم حمایت اندک رادیو و ویدئو کلیپها، تاثیر فراوانی بر ترانه سرایان پس از خود به جا گذاشته است. در حقیقت شاید بتوان گفت بازخوانی ترانه های او توسط هنرمندانی چون بروس اسپرینگزتین Bruce Springsteen، راد استوارت Rod Stewart و گروه ایگلز Eagles بیشتر شناخته شده است. موفقیت تجاری آلبومهای او در ایالات متحده دارای فراز و نشیبهایی بوده است اما در فروش آنها در سایر کشورها هرگز به درجه صفحه طلایی gold album نرسیده است.

علاوه بر همکاری در تعداد بسیاری فیلم به عنوان آهنگساز - که بنا بر فهرست imdb.com 47 مورد آهنگسازی و 38 مورد استفاده از ترانه های او در موسیقی متن فیلم بوده است- ویتز در 25 فیلم به عنوان بازیگر -از نقشهای کوچک تا نقش اول - نیز حضور داشته است.

ویتز همواره استفاده از ترانه هایش در تبلیغات تجاری را رد کرده است و چندین بار بر علیه تبلیغ کنندگانی که بدون مجوز او به استفاده از آثار او پرداخته بودند، شکایاتی مطرح نموده است. او گفته است: " ظاهرا بزرگترین تعریفی که این روزها در فرهنگ ما به هنرمندان تقدیم میشود، راه دادنشان به تبلیغات است. من بارها و با سرسختی این افتخار شک برانگیز را رد میکنم."