راهنماها و مطالب آموزشي لينوكس

KDE چيست‌؟

دراین مقاله سعی شده‌ تا اطلاعات‌ و ساختاری برای آنها كه‌ با KDE و پروژه‌ی آن‌ تازه ‌آشنا شده‌اند فراهم‌ گردد. تصور ما بر اين‌ است‌ كه‌ دامنه‌ وسيعی از موضوعات‌ مرتبط با KDE و پروژه‌ی آن‌ راپوشش‌ داده‌ايم‌ و اميدواريم‌ كه‌ بتوانيد از پروژه‌ی KDE و گسترش‌ و رشد آن‌ درك‌ و تصويری صحيح‌ كسب ‌نماييد.

نگاه‌ كلی

محیط KDE نرم‌افزار قدرتمند روميزی است‌ كه‌ ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﺷﻔﺎﻑ ﺩﺭ شبكه ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﻭ‌ برای كاربران‌ ايستگاههای كاری ‌يونيكس‌ طراحی شده‌ است. KDE بدنبال‌ رفع‌ نياز به‌ يك‌ محيط آسان‌ برای ايستگاههای كاری يونيكس‌ است‌، مانند آنچه‌ در سيستم‌ عامل‌ كامپيوترهای اپل‌ و يا ويندوز می‌بينيد. ما معتقديم‌ كه‌ امروزه‌ بهترين‌ سيستم ‌ عامل‌ موجود يونيكس‌ است‌. اگرچه‌ عدم‌ وجود يك‌ محيط آسان‌، مانعی است‌ بر سر راه ‌ گسترش‌ استفاده‌ از اين‌ سيستم‌ عامل‌ تابعنوان‌ يك‌ سيستم‌ مرسوم‌ در منازل‌ و دفاتر كار مورد استفاده‌ قرار گيرد، در واقع‌ يونيكس‌، برای افرادی كه‌در زمينه‌ تكنولوژی اطلاعات‌ بصورت‌ حرفه‌ای فعاليت‌ دارند يك‌ سيستم‌ عامل‌ بی‌همتاست‌ و هنگامی كه‌ صحبت‌ ازقابليت‌ اطمينان‌، اندازه‌پذيری و در دسترس‌بودن‌ به‌ ميان‌ باشد هيچ‌ رقيبی برای يونيكس‌ يافت‌ نمی‌شود. يونيكس‌ بازار سيستم‌های Server را هدف‌ قرار داده‌ و بهترين‌ بستر برای انجام‌ امور حرفه‌ای و عملی است‌. بدون‌ يونيكس‌ اينترنت‌ وجود نداشت‌، ولی يونيكس‌ برای كاربران‌ ميانی كامپيوتر مناسب‌ نيست‌. گرچه‌ ‌اين‌ عبارت‌ با وجود نسخه‌ هايی از آن‌ از قبيل GNU/Linux، FreeBSD و NetBSD كه‌ برروی اينترنت‌ موجود هستند و هر کدام‌ در اندازه‌پذيری و قابليت‌ اطمينان‌ ﺑﻰ ﻧﻆﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺩ، عبارتی كاملا صحيح‌ نيست‌.

KDE يك‌ محيط روميزی‌

با وجود KDE هم‌اكنون‌ محيطی قدرتمند و آسان‌ برای يونيكس‌ وجود دارد. بهمراه يك‌ نسخه‌ی رايگان‌ از يونيكس‌ نظير Linux، مجموعه‌ Unix/KDE بستری كاملا رايگان‌ برای همگان‌ فراهم‌ می‌آورد كه‌ می‌توان‌ از آن‌ استفاده‌ نموده‌ و يا حتیﻛﺪ آنرا تغيير دهند. گرچه‌ همواره‌، موقعيت‌ رشد و گسترش‌ وجود دارد ولی براين‌ باور هستيم‌ كه‌ در وضعيت‌ فعلی هم‌ به‌ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ مناسبی در ميان‌ سيستم‌ عامل‌های تجاری روميزی دست ‌يافته‌ايم‌. اميدواريم‌ كه‌ تركيب‌ يونيكس‌ و KDE محيطی را كه‌ سالها حرفه‌ای‌ها و دانشمندان‌ از آن‌ استقبال‌ كرده‌اند را در سطح‌ كاربران‌ متوسط هم‌ فراهم‌ نمايد.

KDE قالبی برای ايجاد و گسترش‌ برنامه‌های كاربردی ‌

توليد نرم‌افزار در يونيكس‌ X11 كار بسيار سخت‌ و زمانگيری بود. KDE متوجه‌ اين‌ موضوع‌ می‌باشد كه‌ارزش‌ يك‌ بستر نرم‌افزار بر پايه‌ی كاربردهای پيشرفته‌ و مناسبی است‌ كه‌ در آن‌ برای كاربران‌ نهايی در نظرگرفته‌ می‌شود. بر اين‌ اساس‌، پروژه‌ KDE بستر توليد برنامه‌های اسنادی درجه‌ اولی را بهمراه‌ پياده‌سازی ‌پيشرفته‌ترين‌ فن‌آوری‌ها در اين‌ زمينه‌ فراهم‌ آورده‌ و بدين‌ ترتيب‌ خود را در صف‌ اول‌ ﺭﻗﺎﺑﺖ با محصولات ‌پركاربری از قبيل‌ فن‌آوری MFC/COM/Activex شركت‌ ميكروسافت‌ قرارداده‌ است‌. مجموعه‌ی فن‌آوری اسنادی ‌ KDE KPart ، به‌ برنامه‌نويسان‌ اين‌ قابليت‌ را می‌دهد كه‌ نرم‌افزارهای سطح‌ بالا و پيشرفته‌ای را با اين‌ فن‌آوری به‌سرعت‌ ايجاد نمايند.

KDE و مجموعه‌ نرم‌افزارهای اداری‌ ‌

با بهره‌گيری از محيط ايجاد برنامه‌ در KDE تعداد زيادی برنامه‌ی كاربردی برای اين‌ محيط ايجاد شده.‌ ‌گروهی از اين‌ برنامه‌ها در ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻳﻪﺍﻯ KDE‌ ﺩﺭﺩﺳﺘﺮﺱﻫﻤﮕﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ. هم‌اكنون‌ KDE در حال‌ توليد و تكميل‌ يك‌ مجموعه‌ نرم‌افزار اداری‌، مبتنی بر فن‌آوری KDE KPart است‌ كه‌ شامل‌ يك‌ نرم‌افزار صفحه‌ گسترده‌، يك‌ نرم‌افزار ارائه‌ كننده‌ (Presentation)، يك‌ سامان‌دهنده‌ (سررسيد) و نرم‌افزار پست‌ الكترونيك‌ و غيره‌ می‌باشد. KPresenter نرم‌افزار ارائه‌ دهنده‌ی KDE با موفقيت‌ در بسياری ازسمينارها و جلسات‌ برای نمايش‌ و ارائه‌ مطلب‌ بكار گرفته‌ شده‌ است‌.

شما را دعوت‌ می‌كنيم‌ تا در مورد موضوعات ‌زير به‌ مطالب‌ مفصل‌تری توجه‌ كنيد

ـ پروژه‌ی KDE

ـ چرا به‌ KDE نياز است‌؟

ـ KDE از نگاه‌ كاربر

ـ وضعيت‌ فعلی گسترش‌ استفاده‌ از KDE

ـ مختصری از تاريخچه ‌ KDE

ـ حقايق‌ و توانايی‌های KDE

ـ كنترل‌ پروژه ‌ KDE

ـ مدل‌ گسترش ‌ KDE

ـ فلسفه‌ و هسته‌ مركزی KDE

ـ نگارش‌ Qt (از رده‌ خارج‌ شده‌)

ـ جهانی شدن‌ ‌KDE

ـ KDE از نگاه‌ طراحان‌ و برنامه‌نويسان‌

ـ Koffice

KDE یک سفر هیجان انگیز

از اواخر دهه‌ی ۶۰ میلادی که یونیکس، در آزمایشگاه‌های شرکت بل زاده شد، تا به امروز، این سیستم همواره به قدرت و پایداری مداوم معروف بوده است. در تمامی این سال‌ها یونیکس بر روی رایانه‌های Mainframe و کارگزارهای پیشرفته حکمرانی کرده است. اگر یونیکس نبود، امروزه اینترنت وجود نمی‌داشت. TCP/IP، پست الکترونیکی، و بسیاری دیگر از قراردادها و برنامه‌هایی که امروزه مورد استفاده‌ی کاربران رایانه هستند، با یونیکس متولد شدند و رشد یافتند. اما، در تمام این دوران، استفاده‌ از یونیکس هیچگاه برای کاربران معمولی رایانه آسان نبود. استفاده از یونیکس نیازمند دانش نسبتا بالای رایانه بود، و بر عکس ویندوز یا مکینتاش، محیط گرافیکی جذابی برای آن وجود نداشت. تلاش‌های شرکت‌هایی همانند Wind River و NEXT Step نیز در راه ساده کردن یونیکس نتیجه نداد؛ این عوامل، جنگ یونیکس‌ها با یکدیگر، و یک سری دادگاه‌های حقوقی از طرف شرکت AT&T دست در دست هم داده، گسترش یونیکس در بازار رایانه‌های خانگی را متوقف کرده و راه را برای ویندوز مهیا ساختند.

در این حال بود که پروژه‌ی KDE در اواخر سال ۱۹۹۶ به وجود آمد. اهداف KDE عبارت بودند ازآماده سازی بستری مناسب برای نوشتن نرم‌افزار برای یونیکس و گنو/لینوکس؛ و فراهم کردن محیط گرافیکی جذاب برای ایستگاه‌های کاری یونیکس و گنو/لینوکس. KDE در ابتدا یک پروژه‌ی عمدتا آلمانی بود، که به مرور زمان گسترش یافت و امروزه بدل به شبکه‌ای از مهندسان نرم‌افزار معتقد به نرم‌افزار آزاد در سراسر جهان شده است. KDE که مخفف "K Desktop Environment" می‌باشد، با پیشرفت خیره‌کننده‌اش طی سال‌های اخیر، تبدیل به تاج طلایی پروژه‌های نرم‌افزار آزاد گردیده است، به گونه‌ای که جدیدترین نسخه‌ی آن یعنی نسخه‌ی ۱/۳ هم از نظر زیبایی و چشم نوازی، و هم از نظر قابلیت‌ و کارایی با محیط‌های ویندوز و مکینتاش رقابت می‌کند، و به اعتقاد بسیاری، حتی از آن‌ها پیشی گرفته است.

محیط میزکار KDE شامل برنامه‌ها و نرم‌ افزارهای گوناگون و متنوعی می‌باشد. نرم‌افزار‌های شبکه، برنامه‌ی FTP ، پست الکترونیکی (KMail) و گفتگوی مستقیم (Kopete) ؛ نرم‌افزارهای گرافیکی و ویرایش تصویر (Kontour)، پخش موسیقی (noatun) ، پخش فیلم (!aKtion) و کار با دوربین‌های دیجیتال (Kamera) و پویشگر (Kooka) و چاپگر (Kdeprint) ، نرم‌افزار‌های مدیریت سیستم همانند مرکز کنترل، مرورگر صفحات وب (Konqueror) ، نرم‌افزارهای دورنما (KFax) ، طراحی صفحات وب (Quanta) ، محیط برنامه‌نویسی (KDevelop) ، تعدادی بازی (Kdegames) ، نرم‌افزارهای آموزشی (Kdeedu) ، و یک مجموعه‌ی کامل نرم‌افزارهای اداری (KOffice) شامل واژه‌پرداز (KWord) ، صفحه‌گسترده (KSpread) ، نمایش KPresenter و بسیاری نرم‌افزار‌های دیگر، محیطی کامل را برای کاربران فراهم کرده‌اند.

با توجه به سرعت پیشرفتی که KDE از خود نشان داده است، پیش‌بینی آینده‌ی آن کاری بس دشوار است. به تازگی دولت آلمان طی پروژه‌ای با نام Kroupware ، اقدام به اضافه کردن پاره‌ای امکانات به KDE کرده است. سایر دولتهای اروپایی نیز همگی مشغول بررسی KDE می‌باشند. شرکت Apple برای ساخت مرورگر جدید خود به نام Safari ، از مرورگر Konqueror، استفاده کرده و پیشرفت‌های خود به این مرورگر را در اختیار پروژه‌ی KDE قرار داده است. همگی نشانه‌ها بیانگر آن است که آینده‌ی درخشانی در انتظار این پروژه می‌باشد وسناریوی "یونیکس سخت است" دیگر صادق نیست. ترکیب KDE/لینوکس آماده‌ی فتح رایانه‌های رومیزی می‌باشد.

فارسیKDE چیست؟

پروژه‌ی فارسیKDE از آنجا شروع شد، که تعدادی عاشق لینوکس و نرم‌افزار آزاد متوجه شدند که در لیست زبان‌های محیط گرافیکی محبوب آن‌ها یعنی KDE، جای فارسی خالی است. در سال ۱۹۹۹، مدیر پروژه‌ی فارسی KDE با مسؤلین KDE تماس گرفت و مشخص شد که KDE هنوز از زبان‌های راست به چپ، مانند فارسی، پشتیبانی نمی‌کند. برنامه‌نویسان KDE در آن زمان گفتند که با عرضه‌ی نسخه‌ی 3.0KDE ، این پشتیبانی صورت خواهد گرفت. در آن زمان، طرح صفحه‌کلید امروزی لینوکس با پیروی از مصوبات شورای عالی انفورماتیک کشور طراحی شد، و همچنین پشتیبانی زبان‌های راست به چپ در KDE نیز فعال گردید. با عرضه‌ی نسخه‌ی 3.0 KDE در ماه می سال ۲۰۰۲، کار ترجمه‌ی KDE شکل جدی به خود گرفت.

لازم به ذکر است که تا کنون تنها قسمت اولیه، یعنی پایه‌ی 3.1KDE به فارسی ترجمه شده است. هر چند که خود همین پایه، شامل تعداد زیادی نرم‌افزار، و تقریبا مهمترین نرم‌افزارهای KDE می‌شود، اما هنوز تعداد بسیاری از نرم‌افزارهای KDE ترجمه نشده باقی مانده‌اند، برای نسخه‌ی 3.2 KDE، قرار است تعداد بیشتری از نرم‌افزارهای KDE ترجمه شده، و همچنین سیستم تقویم جلالی (هجری شمسی) به آن افزوده گردد.

لینوکس با ویندوز چه تفاوتی دارد؟

یکی از نخستین سوالاتی که در ذهن هر کاربری که به تازگی نام لینوکس به گوشش خورده است، مطرح می‌شود، این است که خوب لینوکس چه تفاوتی با ویندوز دارد؟ من در این مقاله قصد دارم بدون اینکه وارد مسائل خیلی فنی شوم، این موضوع را تشریح کنم.

لینوکس چیست؟
لینوکس به خودی خود، یک هسته (Kernel) است. هسته، بخش اصلی سیستم‌عامل را تشکیل می‌دهد که کار آن کنترل داده‌ها، مدیریت حافظه، سخت‌افزار، ورود و خروج داده‌ها و تمامی موارد اصلی سیستم‌عامل می‌باشد. همانطور که گفتم، لینوکس به خودی خود سیستم‌عامل به شمار نمی‌رود، بلکه با استفاده از ابزارهایی که پروژه بازمتن (OpenSource) گنو (GNU) برای آن تولید کرده است، تبدیل به یک سیستم‌عامل کامل می‌شود (به همین دلیل است که لینوکس را معمولا گنو/لینوکس یا GNU/Linux می‌نامند) و با اضافه کردن سایر نرم‌افزارهای بازمتن به آن، می‌توان از آن در موارد متعددی مانند سرویس‌دهنده‌ها، ایستگاه‌های کاری، کامپیوترهای روی‌میزی، ابر رایانه‌ها، ابزارهای صنعتی و پزشکی که دارای سیستم‌های درونه‌ای (Embedded) می‌باشند و... استفاده کرد.
از نظر فنی، لینوکس را می‌توان نمونه بازمتن سیستم‌عامل یونیکس نامید. زیرا بر اساس استاندارد POSIX پیاده سازی شده و کاملا با آن سازگار است. بنابراین لینوکس را می‌توان نواده سیستم‌عامل پرسابقه و مستحکم یونیکس دانست که البته خواص خوب آنرا نیز به ارث برده است. اکنون تفاوت‌های اصلی لینوکس و ویندوز را با هم می‌شماریم:

لینوکس : سیستم‌عامل آزاد
لینوکس یک سیستم عامل آزاد و بازمتن است. کد منبع آن در اختیار همگان قرار دارد و همه می‌توانند در کدهای آن تغییر ایجاد کرده و بنا به نیازشان استفاده کنند. آزاد و در دسترس بودن کدهای منبع سبب می‌شود تا بتوانید از طرز کارکرد دقیق سیستم‌عامل مطلع شوید. شما لینوکس را می‌توانید به هر تعداد کپی کرده و بین دوستانتان پخش کنید. در سمت مقابل، ویندوز یک سیستم‌عامل اختصاصی است که کد منبع آن سری نگهداشته شده است و برای همگان در دسترس نیست. شما نمی‌توانید بفهمید که واقعا در زیر سیستم‌عامل ویندوزتان چه می‌گذرد؟ آیا یک برنامه جاسوسی در آن پنهان نشده است؟ بعید نیست. سیستم عامل ویندوز رایگان نبوده و تحت حمایت قانون کپی‌رایت قرار دارد. شما نمی‌توانید آنرا کپی کرده و پخش کنید. در صورت این کار شما خلاف‌کار هستید و جریمه و مجازات خواهید شد. (فعلا نه در ایران ولی در ۴-۶ سال آینده بله)
لینوکس را به هواپیمایی تشبیه کرده‌اند که هر قسمت از انرا در جایی ساخته‌اند. لینوکس واقعا محصول کشور خاصی نیست. تعداد زیادی از مردم در سرتاسر جهان در حال کار بر روی آن و توسعه آن هستند. تعداد برنامه نویسانی که روی بخش‌های مختلف سیستم‌عامل لینوکس کار می‌کنند، به حدود ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، در حالی که تعداد کل برنامه‌نویسان مایکروسافت کمتر از ۱۰۰۰۰ نفر است. همین، تفاوت کیفیت کار را مشخص می‌کند.
شما با سیستم‌عامل لینوکس آزاد هستید. لازم ندارید تا از نرم‌افزارهای اختصاصی استفاده کنید و تحت انقیاد آنها در آیید.

لینوکس : سرعت، قدرت، پایداری
همانطور که گفتم، لینوکس نواده سیستم‌عامل یونیکس است. بنابراین ساختار کلی این سیستم‌عامل کاملا با ویندوز متفاوت است. این به این معنی است که مثلا شما نخواهید توانست برنامه‌هایی که در ویندوز دارید، روی لینوکس اجرا نمایید (البته راه‌هایی وجود دارد – شبیه سازها - ولی در حالت عادی خیر). یکی از خواص اصلی سیستم‌عامل‌های خانواده یونیکس، پایداری و استقامت بسیار بالای آنهاست. این سیستم‌عامل‌ها به این راحتی‌ها خراب نشده و به ندرت نیاز به بوت مجدد پیدا می‌کنند. لینوکس‌هایی وجود دارند که شما می‌توانید سالها بدون نیاز به بوت، از آنها استفاده نمایید. در سمت مقابل، حتی جدیدترین و پایدارترین سیستم‌های ویندوز به اندازه یک موی لینوکس پایدار نیستند. برای بکارگیری سیستم‌های ویندوز به عنوان سرویس دهنده به حافظه و پردازنده‌های قویتری نیاز دارید و مطمئن باشید اگر هر هفته آنرا بوت نکنید، از کار خواهد افتاد!
من حدود ۲ سال است با این سیستم‌عامل کار می‌کنم. تنها یکبار مجبور شده‌ام بدلیل اشکال در کارت صوتی آنرا بوت کنم. (فقط کارت صوتی از کار افتاده بود!) در صورتی که در ویندوز، شما اگر خیلی شانس داشته باشید، حتما هفته‌ای ۲-۳ مشکل را که منجر به بوت خواهند شد، خواهید داشت. معمولا سیستم‌عامل لینوکس به راحتی خراب نمی‌شود و برعکس ویندوز مجبور نیستید تا آنرا هر چندماه یکبار مجددا نصب کنید. حتی برخی از انواع لینوکس به نصب «یکبار برای تمامی عمر» مشهور هستند. این گونه سیستم‌ها را می‌توانید حین کار و حتی بدون بوت، به نسخه‌های جدیدتر ارتقا دهید.

لینوکس : امنیت، امنیت، امنیت
امروزه در دنیایی متکی بر فناوری اطلاعات زندگی می‌کنیم که هر لحظه به خطر افتادن جریان اطلاعات منجر به بروز خسارت‌های تجاری جبران ناپذیری خواهد شد. امروزه همه به دنبال یک سکوی (Platform) امن‌تر برای اجرای برنامه‌های کاربردی و سروی‌دهنده‌ها هستند. لینوکس حرف‌های زیادی برای گفتن در سمت امنیت دارد. بسیاری از قابلیت‌های امنیتی که در ویندوز وجود ندارند و یا فقط با اضافه کردن نرم‌افزارهای اضافی قابل دسترسی می‌باشند، بطور درونی و پیش‌گزیده در لینوکس پیاده سازی شده‌اند. لینوکس از ابتدا برای محیط‌های شبکه‌ای و چند کاربره طراحی شده است و همین باعث رعایت مسائل امنیتی از ابتدا در ان شده است، درحالی که ویندوز اینگونه نبوده و درحال حاضر نیز از نظر امنیتی دارای نقاط ضعف فراوانی است. مثلا یک برنامه مخرب با استفاده از همین ضعف‌های امنیتی می‌تواند کل سیستم‌عامل را نابود کند، ولی در صورتی که مورد مشابهی در لینوکس وجود داشته باشد، حداکثر به دایرکتوری خانگی کاربر اجرا کننده آسیب خواهد رسید، نه کل سیستم‌عامل.
اینطور نیست که لینوکس فاقد هر گونه اشکال امنیتی باشد، خیر، ولی باز بودن کد منبع آن باعث می‌شود تا بسیاری از اشکالات امنیتی پیش از ایجاد خسارت و در مراحل توسعه و برنامه نویسی برنامه بر ملا شده و رفع شوند. در صورتی که اشکالی نیز در برنامه‌های منتشر شده یافت شود، بدلیل موجود بودن کد منبع سریعا برطرف می‌گردد. در صورتی که در سیستم عامل ویندوز شما باید منتظر مایکروسافت بمانید و بمانید و بمانید. سیستم‌عامل ویندوز دارای اشکالات امنیتی بسیاری است که به راحتی هم کشف نمی‌شوند و هنگامی کشف می‌شوند که خسارات جبران ناپذیری در اثر حمله از طریق آن ضعف‌های امنیتی رخ دهد که امثال آنرا شاهد هستیم.
می‌توان ادعا کرد که تقریبا هیچ ویروسی برای لینوکس وجود ندارد و این درحالی است که سالیانه بیش از ۱۰۰۰ ویروس و کرم مختلف برای سیستم‌عامل ویندوز ایجاد می‌شود. این بخاطر عدم گسترده بودن لینوکس نیست (حدود ۷۰ درصد از سایت‌های وب در جهان بر روی سیستم‌عامل لینوکس و سرویس‌دهنده وب آپاچی درحال اجرا هستند) بلکه بدلیل وجود حفره‌های امنیتی متعدد ویندوز و سیاست انحصار گرایی مایکروسافت است. یعنی چه؟ مایکروسافت طوری رفتار و سیاست گذاری کرده است که مشتریان خود را تنها به محصولات خودش عادت دهد. بسیاری از کاربران ویندوز از اینترنت اکسپلورر و آتلوک برای مرور وب و پست الکترونیک استفاده می‌کنند. من به عنوان یک ویروس نویس، می‌دانم که اگر ویروسی را برای کاربران ویندوز بنویسم، بر روی کامپیوترهای ۹۰ درصد آنها اثر خواهد کرد. چون اکثرا از IE و Outlook استفاده می‌کنند. ولی در لینوکس چطور؟ در لینوکس شما طیف وسیعی از انتخاب و عدم اجبار دارید. من از مرورگر موزیلا استفاده میکنم. دوستی دارم که Konqueror را ترجیح می‌دهد. دیگری از Opera استفاده می‌کند. من از Kmail استفاده می‌کنم. دوستم از Evolution، دیگری از Pine و بعدی از Mutt و برادرم هم از Mozilla Mail. من فقط می‌توانم برای یکی از اینها ویروس بنویسم چون روی بقیه کار نخواهد کرد و عملا میزان اثر آن انداک خواهد بود. ضمنا هیچیک از ویروس‌هایی که برای ویندوز نوشته شده‌اند، بر روی لینوکس کار نمی‌کنند.

لینوکس : تعدد سکوهای اجرایی
لینوکس برخلاف ویندوز بر روی تعداد زیادی از سکوهای مختلف سخت‌افزاری اجرا می‌شود و شما حتی قادرید آنرا برای کار بر روی سکوی مورد نظرتان تغییر دهید. این قابلیت، لینوکس را برای بکارگیری در سخت‌افزارهای درونه‌ای (Embedded) بسیار مناسب می‌سازد. هسته 2.6 لینوکس که بتازگی ارائه شده است، این امکان را فراهم می‌سازد تا لینوکس را بر روی دستگاه‌های بسیار کوچک و یا ابر رایانه‌های بسیار بزرگ اجرا نمایید. اصلا ویندوز می‌تواند؟

لینوکس : گسترده‌ترین تنوع در کاربرد
لینوکس را می‌توانید برای انجام وظایف بسیار متعددی بکار بگیرید. از دستگاه چک کردن اتصالات شبکه، دیوار آتش، مسیریاب (Router) شبکه، سرویس‌دهنده‌های مختلف مانند وب، بانک اطلاعاتی، فایل، چاپ و...، میزهای کار (Desktop)، ایستگاه‌های کاری (Workstations) و... سیستم‌عامل لینوکس حتی این امکان را دارد که از آن بتوان به صورت یک سیستم زنده و پرتابل استفاده کرد. به این معنی که کل سیستم‌عامل از روی یک دیسک CD اجرا شود و شما آنرا با خودتان جابجا کنید و میزکار و تنظیماتتان را همراه خودتان منتقل کنید. علاوه بر این، این قابلیت برای رفع اشکال و نمایش آن نیز بسیار مفید است.

لینوکس : تنوع در انتخاب
بدلیل آزاد بودن سیستم‌عامل لینوکس، هر گروه یا موسسه تجاری، یک نسخه خاص از آن که به توزیع یا پخش (Distribution) معروف هستند، منتشر ساخته است. این توزیع‌های مختلف همگی لینوکس هستند، ولی هریک معمولا برای یک یا چند امر خاص مانند سرویس‌دهنده، دیوار آتش، میزکار و... طراحی شده‌اند و هریک قابلیت‌ها و بهینه سازی‌ها خاص خودشان را به کاربران ارائه می‌کنند. کاربران در این میان آزادی انتخاب زیادی داشته و می‌توانند چیزی که کاملا نیازشان را برطرف می‌کند، انتخاب کنند. چیزی که در ویندوز نمی‌توان مفهومی برای آن پیدا کرد.

لینوکس : سیستم‌عاملی حرفه‌ای
لینوکس یک سیستم‌عامل حرفه‌ای است. یعنی ممکن است یک کاربر کاملا غیر فنی برای مدیریت آن و انجام برخی از تنظیمات سخت‌افزاری دچار مشکل شود و نتواند به راحتی این کار را انجام دهد. البته برخی از توزیع‌های لینوکس این امور را بسیار راحت (و حتی راحت‌تر از ویندوز) کرده‌اند، ولی با این حال به طور کلی، لینوکس یک سیستم‌عامل حرفه‌ای است که در عین سادگی، از پیچیدگی‌های فنی زیادی برخوردار است. البته تمام کاربران لازم نیست این امور را بدانند. مثلا یک کارمند دفتری که اموری مانند تایپ و حسابداری را با کامپیوترش انجام می‌دهد، ممکن است از نظر فنی تفاوتی را احساس نکند، ولی لینوکس خوراکی ۴ ساله برای کاربران خوره فراهم می‌سازد! برخلاف ویندوز، نکات بی‌پایانی برای یادگیری در لینوکس وجود دارد. این سیستم‌عامل ۴ سال به راحتی شما را مشغول خواهد کرد و می‌توانید مطمئن باشید پس از آن بازهم مطالب جدیدی برای یادگیری وجود خواهند داشت! پس خوره‌های کامپیوتری از آن لذت وافری خواهند برد و هرگز آنرا رها نخواهند کرد.
برخلاف ویندوز، در لینوکس راحت‌تر هستید تا بسیاری از کارهای پیکربندی و سیستمی را از خط فرمان بسیار قدرتمند و عالی آن انجام دهید. با اینکه برای بسیاری از امور مانند ویندوز ابزارهای گرافیکی طراحی شده است، یک کاربر حرفه‌ای واقعا از خط فرمان لینوکس لذت خواهد برد. خط فرمان ویندوز را اصلا می‌توان خط فرمان نامید؟

لینوکس : بهشت برنامه نویسان!
لینوکس را بهشت برنامه نویسان نامیده‌اند. برخلاف ویندوز که اکثر ابزارهای برنامه نویسی روی آنرا باید جداگانه نصب و حتی خریداری نمایید، لینوکس به همراه تمامی ابزارهای برنامه نویسی مورد نيازتان و با هر زبانی که فکر کنید ارائه می‌شود. کافی است آنرا نصب کنید و کار برنامه نویسی‌تان را با ابزارهای دلخواهتان شروع کنید.

لینوکس : یک جعبه ابزار کامل
لینوکس برای کاربران حرفه‌ای، یک جعبه ابزار کامل به شما می‌رود که در آن تمامی ابزارهای مورد نیاز مانند برنامه‌های اینترنتی، ابزارهای امنیتی مانند ابزارهای آزمایش شبکه، ابزارهای برنامه نویسی، هزاران صفحه کتاب و راهنما در آن پیدا خواهید کرد. ابزارهایی که در اختیارتان قرار دارد چنان متنوع هستند که می‌توانید ۹۰ درصد اطمینان داشته باشید که پس از نصب آن به چیز دیگری نیاز نخواهید داشت.

لینوکس : یکی از زیباترین دستاوردهای بشری
لینوکس در سایه همکاری و تبادلات علمی هزاران نفر در سرتاسر جهان ایجاد شده و توسعه یافته است. این همکاری چنان گسترده و زیبا بوده و هست، که به سیستم‌عامل لینوکس لقب «زیباترین دستاورد همکاری جمعی بشر» داده شده است. فرهنگ حاکم در جامعه لینوکس و بازمتن، فرهنگ کمک، اشتراک اطلاعات و تلاش برای بهبود هرچه بیشتر محصولات و «انجام هرکاری که از دستت برمی‌آید» است. هرکس که می‌خواهد با این سیستم‌عامل کار کند، باید تمامی دیدگاه‌ها و عقاید قبلی خود را درباره نرم‌افزارها و سیستم‌عامل کنار گذاشته و با یک دیدگاه جدید و طرز فکر متحول شده وارد دنیای لینوکس شود، زیرا با فرهنگ حاکم متفاوتی روبرو خواهد بود. لینوکس نوید دهنده آزادی است...

ممنون ساقي جان
اينايي كه نوشتي واقعا جز مطالبي كه هر كاربري كه ميخواد درباره لينوكس چيزي بدونه و باهاش
بيشتر آشنا بشه احتياج داره. عاليه

دوست عزيز سلام
تشكر از توجه و محبت شما
مطالبي را كه من فعلا ! مصمم شدم تا اينجا بگذارم مطالبي هست كه از سايت هاي ديگر لينوكس كاران كه اكثرا هم حرفه اي لينوكس را دنبال ميكنن كپي كرده ام و به دليل اينكع خود لينوكس از دستور اجازه گنو استفاده ميكنه و ازاده مطالب هم در اين سايتها ازاد بوده و هست .
ان شااله كه بتونيم ما هم (خودمو ميگم جسارت نباشه) اين سيستم عاملي كه دنيا به سمت اون رو كرده را به صورت حرفه اي كار كنيم .

طريقه نصب لينوكس با امكان فارسي‌نويسي به نقل از: كلينيك كامپيوتر - فن آوري اطلاعات ايران

هشدار : اگر شما مايليد از سيستم عامل ويندوز و لينوكس بصورت در كنار هم در يك سيستم استفاده كنيد، سعي كنيد ابتدا ويندوز را نصب نموده و سپس لينوكس ردهت را نصب نماييد. برخي از نسخه هاي ويندوز با دستكاري MBR ديسك سخت باعث ميشوند تا لينوكس ردهت از كار بيافتد. اگر ويندوز يا لينوكس ردهت را نصب كرديد و پس از نصب متوجه شديد كه يكي از سيستم عاملها كار نمي كند، هول نشده و عمليات نصب را مجددا انجام ندهيد. شما ميتوانيد اين اشكال را با بوت توسط ديسك بوت لينوكس ردهت و با استفاده از فرامين نصب گراب يا ليلو سيستم عامل مورد نظر را فعال نموده و اين اشكال را برطرف نماييد. در صورتي كه قادر به اين كار نيستيد از يك حرفه اي كمك بگيريد.


انتخاب يك روش نصب:
لينوكس ردهت روشهاي بسيار متنوع و قابل انعطافي براي نصب سيستم عامل ارائه نموده است. البته توصيه ميشود كه لينوكس را از روي CD نصب نماييد. ولي اگر شما CD هاي لينوكس ردهت را نداريد و يا كامپيوتر شما فاقد درايو CD-ROM است، ميتوانيد با استفاده از روشهاي ديگر، اقدام به نصب سيستم عامل كنيد. همچنين امكان چندين نوع نصب وجود دارد.

ابتدا بايد مشخص نماييد كه در حال نصب بصورت نصب جديد يا ارتقا هستيد. اگر ميخواهيد نسخه قديمي تر موجود روي سيستمتان را ارتقا دهيد، برنامه نصب فايلهاي پيكربندي و اطلاعات شما را دست نخورده باقي خواهد گذاشت. اين نوع نصب از نصب جديد طولاني تر خواهد بود. يك نصب جديد ابتدا تمام اطلاعات موجود را پاك كرده و عمل نصب را انجام ميدهد. بهCDشما ميتوانيد لينوكس ردهت را از محل هاي زير نصب نماييد. هر نوع نصب غير از نصب از روي CD نياز به ديسكت بوت نصب لينوكس ردهت خواهد داشت :

-سرويس دهنده HTTP : به شما امكان نصب از يك آدرس وب را خواهد داد.

-سرويس دهنده FTP : به شما امكان نصب از يك سايت FTP را خواهد داد.

-سرويس دهنده NFS : ميتوانيد از روي دايركتوري هاي به اشتراك گذاشته شده روي كامپيوترهاي ديگر موجود در روي شبكه با استفاده از سيستم فايل شبكه (Network File System) براي نصب استفاده نماييد.

-ديسك سخت : اگر يك كپي از فايلهاي نصب لينوكس ردهت را روي ديسك سخت خود داشته باشيد ميتوانيد براي نصب از آن استفاده كنيد. البته بايد روي پارتيشني غير از پارتيشني كه براي نصب انتخاب نموده ايد قرار داشته باشند.

انتخاب سخت افزار مورد نياز:
ممكن است اين واقعا يك انتخاب نباشد. ممكن است يك كامپيوتر قديمي در كنار خود داشته باشيد كه مايل باشيد لينوكس ردهت را روي آن نصب نماييد. و يا ممكن است يك ايستگاه كاري وحشتناك داشته باشيد كه بخواهيد لينوكس ردهت را روي يكي از پارتيشن هاي آن نصب نماييد. براي نصب نسخه PC لينوكس
-پردازنده سازگار با x86 : كامپيوتر شما به يك پردازنده سازگار با اينتل نياز دارد. مانند برخي سيستم عامل هاي تجاري، شما به جديدترين پردازنده هاي موجود براي نصب لينوكس ردهت نياز نداريد (البته اشكالي ندارد!). شما ميتوانيد لينوكس ردهت را روي پردازنده هاي قديمي هم اجرا نماييد. من حتي پردازنده 80386 اينتل را در ليست سازگاري سخت افزارهاي آن ديده ام ولي هرگز سعي نكرده ام لينوكس ردهت را روي كامپيوتري با آن مشخصات نصب نمايم!

-درايو فلاپي و يا CD-ROM : شما بايد قادر باشيد هنگام فرايند نصب كامپيوتر خود را با يك فلاپي ديسك و يا درايو CD-ROM بوت نماييد. اگر درايو CD-ROM نداريد (در محيطهاي شبكه و يا كامپيوترهاي قديمي) به يك ارتباط شبكه براي نصب از روي شبكه و يا كپي محتويات CD هاي نصب بر روي ديسك سخت سيستم خود داريد.

-ديسك سخت (Hard Disk) : شما به يك ديسك سخت و يا يك پارتيشن از ديسك سخت كه حداقل 350 مگابايت فضا داشته باشد نياز داريد. البته اين فضا فقط براي حداقل نصب كافي خواهد بود. ميزان حقيقي فضايي كه نياز خواهيد داشت بستگي به نوع نصب شما دارد. نصب به صورت ايستگاه كاري به 1500 مگابايت و نصب بصورت كامل (تمام بسته هاي نرم افزاري موجود و كدهاي منبع) به 3 گيگابايت فضا نياز دارد.

-حافظه (RAM) : شما حداقل به 32 مگابايت رم براي نصب لينوكس ردهت نياز خواهيد داشت. اگر مايل به استفاده از محيطهاي گرافيكي هستيد 64 مگابايت لازم خواهد بود.

-صفحه كليد و مانيتور : خوب معلوم است! شما به يك مانيتور و صفحه كليد براي نصب نياز داريد. شما بعدا ميتوانيد لينوكس ردهت را از روي شبكه و با استفاده از ترمينال پوسته و يا ترمينال X به خوبي اداره نماييد.

نسخه هايي از لينوكس ردهت براي نصب روي ايستگاههاي كاري مبتني بر پردازنده هاي آلفا (Alpha) و اسپارك (Sparc) وجود دارند.

نكته : ليست سخت افزار هاي سازگار با لينوكس ردهت را ميتوانيد اينجا ببينيد.

اگر درايو CD-ROM كامپيوتر شما به يك درگاه PCMCIA متصل است (در گاههاي موجود روي كامپيوتر هاي كيفي) شما بايد پشتيباني از PCMCIA را در هنگام نصب فعال نماييد. پشتيباني از PCMCIA فقط براي كامپيوترهاي مبتني بر پردازنده هاي سازگار با اينتل موجود است.

اگر كامپيوتر كيفي شما مجهز به يك درايو CD-ROM است، شما ميتوانيد بدون نياز به انجام كار خاصي لينوكس ردهت را روي آن نصب نماييد. در صورتي كه كامپيوتر كيفي شما فاقد درايو CD-ROM است، شما بايد لينوكس ردهت را از روي درايوي كه به درگاه PCMCIA آن متصل است نصب نماييد.

درگاههاي PCMCIA به شما امكان اتصال دستگاههاي مختلف به كامپيوتر كيفي با استفاده از كارتهايي به اندازه كارت اعتباري ميدهند. لينوكس از صدها دستگاه مختلف PCMCIA پشتيباني ميكند. شما ميتوانيد از درگاه PCMCIA كامپيوتر كيفي خود براي نصب لينوكس ردهت از انواع مختلفي از دستگاهها شامل :
-درايو CD-ROM
-كارت شبكه
استفاده نماييد. در صورتي كه مايليد بدانيد كداميك از دستگاههاي PCMCIA در لينوكس پشتيباني ميشوند، فايل SUPPORTED.CARDS واقع در مسير /usr/share/doc/kernel-pcmcia-cs را ببينيد. در هر صورت جهت استفاده از اين درگاه براي نصب لينوكس به ديسكت پشتيباني آن نياز داريد. چگونگي ايجاد اين ديسكتها بعدا شرح داده خواهد شد.

شروع نصب:
اگر فكر مي كنيد نوع نصب مورد نياز خود را انتخاب كرده ايد، ميتوانيد نصب را شروع كنيد. در بيشتر بخشها شما ميتوانيد با كليك روي دگمه بازگشت (Back) انتخابهاي قبلي خود را تغيير دهيد. البته پس از اينكه مرحله كپي بسته هاي نرم افزاري روي ديسك سخت شروع شد، ديگر امكان بازگشت وجود ندارد. در صورتي كه نياز به تغييري داشته باشيد، بايد آنرا پس از اتمام نصب لينوكس و از داخل خود سيستم عامل انجام دهيد.
-ديسكCD-ROM نصب را داخل درايو قرار دهيد
اگر عمل نصب را از ديسك سخت و يا شبكه انجام ميدهيد، ميتوانيد بجاي آن از ديسكت بوت استفاده نماييد. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد ايجاد ديسكهايي كه نياز داريد، به بخش ايجاد ديسكهاي نصب مراجعه نماييد.
-كامپيوتر خود را بوت كنيد
هنگامي كه صفحه خوشامد گويي لينوكس ردهت را مشاهده كرديد به مرحله بعدي وارد شويد.

كته: اگر شما صفحه خوشامد گويي را نمي بينيد، ممكن است درايو CD-ROM شما قابل بوت نباشد. فعال كردن گزينه بوت از روي درايو CD-ROM و يا ايجاد ديسكت هاي بوت ميتواند به شما براي ادامه نصب كمك كند. براي فعال كردن گزينه بوت از روي CD-ROM به صورت مقابل عمل كنيد : كامپيوتر خود را راه اندازي كرده و در صفحه نخستين پيامي براي ورود به صفحه نصب (setup) خواهيد ديد. براي ورود به برنامه نصب بايوس كافي است كليدهاي F1 يا F2 ويا DEL را فشار دهيد. در گزينه هاي موجود به دنبال موردي با عنوان Boot Options و يا Boot From و يا چيزي مشابه آن بگرديد. پس از آنكه آنرا پيدا كرديد، اولويت نخست آنرا روي درايو CD-ROM تنظيم كنيد. تغييرات را ذخيره كرده و خارج شويد.

اگر نصب با موفقيت انجام شد شما ميتوانيد گزينه هاي بايوس را به حالت اول برگردانيد. در صورتي كه حتي با تنظيم اين گزينه ها امكان بوت از روي CD-ROM وجود نداشت، بايد ديسكتهاي نصب را از روي فايلهاي boot.img (براي كامپيوترهاي معمولي)، bootnet.img (براي نصبهاي از روي شبكه) يا pcmcia.img (براي كامپيوترهاي كيفي) كه روي CD نصب قرار دارند، ايجاد نماييد. چگونگي ايجاد اين ديسكتها شرح داده خواهد شد. پس از ايجاد ديسكتها، آنها را در درايو قرار داده و كامپيوتر خود را بوت كرده و نصب را ادامه دهيد.

-اعلان بوت:
در جلوي اعلان بوت كليد Enter را براي ورود به نصب گرافيكي، فشار دهيد. در صورتي كه كامپيوتر شما اجازه نصب بصورت گرافيكي (رنگ بيتي و وضوح 800 در 600 پيكسل) را نمي دهد، به قسمت "انتخاب انواع ديگر نصب" مراجعه نماييد. از شما خواسته ميشود يك زبان انتخاب كنيد.

انتخاب انواع ديگر نصب:
در بيشتر كامپيوتر ها شما ميتوانيد به راحتي نصب را بصورت گرافيكي انجام دهيد. برخي مواقع كارت گرافيكي شما ممكن است اين حالت را قبول نكند. همچنين با اينكه هنگام نصب سخت افزار كامپيوتر شما شناسايي ميشود،ممكن است برخي مواقع ديسك سخت، كارت شبكه و يا يكي از سخت افزارهاي حياتي ديگر شناسايي نشده و به اطلاعات مخصوصي هنگام بوت نياز داشته باشد.

در اينجا ليستي از انواع گزينه هايي كه شما ميتوانيد نصب لينوكس ردهت را بوسيله آن شروع كنيد وجود دارد. پيشنهاد ميشود در صورتي از اين گزينه ها استفاده كنيد كه گزينه گرافيكي دچار اشكال شود (مانند هنگامي كه صفحه از گاربيج پر شده و يا سخت افزار شناسايي نمي شود).

-text : شما ميتوانيد با تايپ text جلوي اعلان نصب بصورت متني را آغاز نماييد. از اين گزينه هنگامي استفاده نماييد كه به نظر ميرسد برنامه نصب نتوانسته كارت گرافيك شما را شناسايي نمايد. با اين نوع نصب برنامه نصب چندان خوشگل! نيست ولي بخوبي كار ميكند.

-lowres : با اين گزينه، برنامه نصب در وضوح 640 در480 پيكسل اجرا خواهد شد. اين گزينه براي كامپيوترهايي است كه كارت گرافيك آنها فقط اين وضوح را پشتيباني ميكند.

-expert : در صورتي كه حس ميكنيد برنامه نصب نمي تواند سخت افزارهاي شما را به خوبي شناسايي كند از اين گزينه استفاده نماييد. با اين گزينه برنامه نصب به شناسايي سخت افزار نمي پردازد و شما ميتوانيد نوع ماوس، مقدار حافظه كارت گرافيكي و ... را شخصا انتخاب كنيد.

-nofb : با اين گزينه حالت frame buffer براي جلوگيري از برخي اشكالات در نمايش غير فعال ميشود.

-linuxdd : در صورتي كه يك ديسك درايور لينوكس براي نصب داريد، از اين گزينه استفاده نماييد.

همچنين شما ميتوانيد با اضافه نمودن گزينه هاي ديگري به اعلان بوت لينوكس، آنرا وادار به شناسايي صحيح سخت افزار خود نماييد. مثلا در صورتي كه برنامه نصب اندازه ديسك سخت شما را تشخيص نمي دهد، ميتوانيد با مشخص كردن تعداد سيلندر، هد و سكتورها سايز آنرا تعيين كنيد. شما به صورت زير ميتوانيد گزينه هاي خود را به هسته لينوكس ارجاع دهيد : linux hd=720,32,64

در اين مثال شما به هسته ميگوييد كه ديسك سخت من داراي 720 سيلندر، 32 هد و 64 سكتور است. اين مشخصات را ميتوانيد از روي مستندات موجود با ديسك سخت خود و يا از روي برچسب چسبانده شده روي آن بدست آوريد.

خيلي از مطالب آموزندتون ممنون

TY

SINAa