آرشه خمیده، بدعتی از تلمانی (i)

نام امیل تلمانی برای ویولونیست های امروزی نام آشنایی نیست، هرچند تلمانی در دوره فعالیت هنریش موضوع بحث بسیاری از جوامع هنری، بخصوص نوازندگان و سازندگان ویولون بوده است. حرکت انقلابی تلمانی در استفاده از آرشه ای خاص با وجود اینکه در آن روزها موج بزرگی از موافقان این طرح را بوجود آورد ولی به مرور این موج فروکش کرد؛ شاید امروز آنالیز این مسئله برای ما بیشتر از روی منطق باشد، تا نوازندگانی که آن دوره با اختراع این آرشه مواجه شدند و گاه نظرات احساسی در مورد این آرشه می دادند. همچنین نگاهی دوباره به آثار اجرا شده و داستان ساخت این آرشه تلمانی میتواند ایده هایی جدید را برای صدا گیری سازهای آرشه ای برای نوازندگان این سازها بوجود آورد.

در قرن بیستم کپنهاک مانند مغناطیسی موسیقیدانان را جذب میکرد، توجه به رفاه اجتماعی و تحصیلات و حمایت از هنرمندان باعث شده بود که بسیاری از موسیقیدانان بخش اعظم زندگی خود را آنجا بگذرانند؛ در کپنهاک آنها دسترسی به آلمان، چکسلواکی، اطریش و مجارستان داشتند که قلب موسیقی اروپا بوند؛ حتی حالا هم آنهایی که از قسمتهای شمالی به این شهر می آیند، احساس میکنند، در قلب اروپا هستند.

هیچ موسیقیدان مهاجری مانند ویولونیست مجارستانی امیل تلمانی (Emil Telmanyi) با دانمارک احساس نزدیکی نداشت که 80 سال آنجا زندگی کرد. تلمانی در سال 1892 در آراد(Arad) آنزمان واقع در مجارستان به دنیا آمد. (از 1918 این شهر به رمانی ملحق شد)

او در 13 سالگی در یک اجرای عمومی قطعه Streghe از پاگانینی را اجرا کرد و بزودی شاگرد Seno Hubay در آکادمی سلطنتی بوداپست شد. 6 سال بعد زندگی حرفه ای او در برلن شروع شد. او در ارکستر فیلارمونیک، در اولین اجرای اروپایی کنسرتو ویولون الگار شرکت داشت (که تا قبل از 1910 کامل شده بود). بعد از اروپا او به شمال آمریکا مسافرت کرد.

در 20 سالگی برای اولین بار به دانمارک سفر کرد که موسیقی Nielsen را شنید و اتفاقا با دختر همین آهنگساز به نام Anne Marie در سال 1918ازدواج کرد. تلمانی مرد پر انرژی و شجاعی بود که اثرات این اخلاق را در نوازندگی او میتوان دید.

بعد از 1929 به عنوان رهبر ارکستر او به اسکاندیناوی، آلمان، مجارستان، لهاستان، فرانسه و انگلستان مسافرت کرد. نزدیکی و دوستی او با پدر زنش (Carl Nielsen 1865-1931) از نامه او پیداست " بله! ما هر دو یکدیگر را درک میکنیم، من روحم را در دستان تو می گذارم و تو فقط می خواهم که قاضی قابل اعتماد کارهای ما باشی"(15 نوامبر 1925)

اجرای کنسرتو ویولون Nielsen در سال 1931 آخرین موسیقی ای بود که سازنده اش شنید! در سال 1936 برای بار دوم با آنت شیولر Annette Schaler که یک پیانیست حرفه ای بود ازدواج کرد؛ او همراه با همسر و سه فرزندش ایلونا، انیکا و میهالیکا به کشورهای اروپایی سفر کرده و با ارکستر 5 نفره زهی در دهه 59 اولین پنجگانه در سل ماژور ساخته Nielsen را ضبط کردند.

مهارت نوازندگی تلمانی بخوبی تا سنین پیری او وجود داشت. در 75 سالگی برای آخرین بار در محلی عمومی کنسرتو ویولن Nielsen را اجرا کرد. او به مدت دو سال در Arhusتدریس کرد. سالهای آخر عمرش را در شمال اروپا زندگی میکرد و در سال 1988، ده روز قبل از 96 سالگی اش فوت کرد.

جریان زندگی تلمانی با یک نوع جدید و خاص آرشه به یک پیشرفت غیر منتظره رسید که با آن ویولن سولوی یوهان سباستین باخ را نواخت. هدف این بود که نواختن ترکیبهای سیمی حجیم، پیچیده و چندصدایی باخ نواخته شود بودن اینکه قطعی هایی که آرشه های استاندارد امروزی موجب آن میشود.

تلمانی پیش قدم این کار بود و با آرشه جدیدی که برایش ساخته بودند در سه کنسرت 6 اثر باخ (سوناتها و پارتیتاها) را اول در بوداپست، سپس در وین و درسال 1917 در برلین نواخت. او این سری برنامه را در 1920 در کپنهاک تکرار کرد. کارهای سولوی باخ با تکنیک فوق العاده شان باعث شد منتقدان مختلف، نظرات مختلف و گاه متضادی را درباره این کار مطرح کنند.

بشنوید قسمتی از [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] سونات شماره یک با اجرای امیل تلمانی با آرشه خمیده و مقایسه کنید با [ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ] اجرای یاشا هایفتر از این اثر با آرشه های عادی ، صدای ویولون شبیه به ارگ کلیسا شده و توانایی آکورد گیری بصورت یکنواخت در چهار سیم را دارد.

تلمانی با استفاده از نکته هایی از نوشته های جرج موفات (1653-1704) به دست آورده بود، از آرشه ساز دانمارکی به نام Aren Hjorth خواست تا آرشه ای بسازد که خمی به بیرون و یک Frog متحرک بطوری که موهای آرشه قابل صفت یا شل شدن با شصت در طول اجرا باشند (مانند سیستمی که در آرشه سازهای خانواده کمانچه است)


[ برای مشاهده لینک ، با نام کاربری خود وارد شوید یا ثبت نام کنید ]