به بهانه افتتاح برج ميلاد/wi-fi
برای کاربران ایرانی چندان آشنا نباشد ولی به واسطه تبلیغات صورت گرفته در ماه های اخیر مبنی بر ورودش به ایران، نامی مهجور و دورافتاده از ذهن هم نیست.
فناوری محبوب و پرطرفداری که در حال حاضر یکی از سه استاندارد برگزیده و برتر دنیا در انتقال و ارسال داده هاست و گفته می شود که برج مخابراتی و ۴۳۵ متری میلاد نیز در پوشش و پشتیبانی آن، فعالیت خواهد کرد. برجی که فرآیند ساخت آن ۹ سال به طول انجامید و دومین برج مخابراتی خاورمیانه است.
«وای مکس» که اختصار عبارت Worldwide Interoperability for Microwave Access است، استاندارد مصوب شده سال ۲۰۰۱ کنسرسیوم «وب» و اجلاس «وای مکس» است که در جهت تامین و ارسال داده در مسافت های طولانی با روش های مختلف به کار گرفته می شود.
در شرایط عملی برای مثال این استاندارد شما را قادر می سازد با استفاده از کامپیوتر همراه یا لپ تاپ خودتان، به اینترنت وصل بشوید بدون اینکه نیاز داشته باشید کابل کشی های طولانی تلفن را انجام دهید یا سوکت خاصی را به دیوار وصل کنید. از جمله کاربردهای اصلی وای مکس، اتصال دادن نقاط سرویس دهنده Wi-Fi با یکدیگر و متصل کردن آنها به سایر بخش های اینترنت از جمله سرور اینترنت های پرسرعت است. با کمک این فناوری، اتصال به اینترنت پرسرعت DSL از طریق موبایل فراهم می شود و نیازی نیست همانند GPRS، شما برای اتصال به اینترنت از طریق گوشی تلفن همراهتان از اینترنت تلفنی با سرعت کم استفاده کنید.
این نوع از فناوری همراه به دلیل معیوب بودن زیرساخت های مخابراتی در روستاهای کوچک و شهرهای دورافتاده ای که در آنها تاسیسات تلفن ثابت و سیار وجود ندارد، در اینگونه نقاط استفاده می شود.
شرکت مخابراتی Sprint Nextel امریکا نیز در اواسط سال ۲۰۰۶ اعلام کرد که برای گسترش زیرساخت ها و تاسیسات وای مکس حدود ۳ میلیارد دلار اختصاص خواهد داد. کاربری عمده این زیرساخت ها برای استفاده در گوشی های تلفن همراه و کامپیوترهای قابل حمل مانند نوت بوک ها و لپ تاپ ها است.
در مقایسه با فناوری های مشابه که از جمله معروف ترین آنها می توان به Wi-Fi اشاره کرد، «وای مکس» به ارسال و انتقال داده و اطلاعات از طریق امواج الکترومغناطیس مبادرت می کند و محدودیت مسافتی ندارد به طوری که تا هزاران کیلومتر قابل استفاده و دسترسی است. این فناوری امکان اتصال اینترنتی بین کاربر و سرویس دهنده را فراهم می کند و قابلیت استفاده در گوشی های تلفن ثابت به شکل آنالوگ و گوشی های تلفن همراه به صورت دیجیتال را دارد.
البته یکی از اشکالات و ایرادات عمده وای مکس این است که در مسافت استاندارد خودش یعنی ۳۰ مایل معادل با تقریباً ۴۸ کیلومتر، اطلاعات را با سرعت ۷۰ مگابیت بر ثانیه ارسال و دریافت می کند. هرچند این رقم، یک رقم آرمانی است و بازده نظری فناوری را به ما نشان می دهد درحالی که شاید بازده عملی آن حدود ۶۰ درصد باشد.
این شرایط به خودی خود ایده آل است و کاربران را راضی خواهد کرد اما مساله اینجاست که در فضاهای یکدست شهری و در عدم حضور برج های چند صد طبقه و تاسیسات مرتفع، استاندارد ۱۰ مگابیت در ثانیه برای ۱۰ کیلومتر، عملاً امکان پذیر است، ولی به محض ورود به فضاهای شهری و صنعتی که تاسیسات اغلب غیرهماهنگ و مرتفع هستند شاید این مقدار یعنی ۱۰ مگابیت بر ثانیه، برای ۲ کیلومتر پاسخ بدهد و نیاز باشد که برج های مخابراتی تقویت کننده بیشتری جهت رفع این نقیصه به کار برود.
همینطور برخلاف فناوری های نوینی مانند SDSL که تعداد کاربران در تقسیم شدن پهنای باند آنها تفاوتی ایجاد نمی کند، وای مکس پهنای باندش را وابسته به تعداد کاربران در یک حوزه رادیویی سهم بندی می کند و به محض بالا رفتن تعداد کاربران در حوزه تحت پوشش یک برج مخابراتی، میزان سرعت انتقال اطلاعات که به هر کاربر تعلق می گیرد، دچار نوسان و افت می شود.
در نهایت می توان بیان کرد که در فضاهایی بدون کابل کشی های مخابراتی فیزیکی و شبکه های تلفنی، وای مکس یک جایگزین بسیار مناسب و قوی برای دسترسی به سرویس های پهنای باند است که ممکن است از جهت اقتصادی یا فنی غیرقابل دسترسی باشند. قبل از به کارگیری وای مکس بسیاری از شرکت ها و اپراتورهای مخابراتی، از تکنولوژی های بی سیم موقتی برای ارائه سرویس های پهنای باند استفاده می کردند. از این فناوری برای نخستین بار در اندونزی، باندا آچه و مناطق سونامی زده جنوب شرق آسیا در پایان سال ۲۰۰۴ میلادی استفاده شد چرا که تمامی تاسیسات مخابراتی اعم از تلفن های ثابت، همراه، اینترنت بی سیم و... در این فاجعه بزرگ تخریب شدند و امکان اطلاع رسانی مردمی و رسانه ای به هیچ نقطه ای از دنیا وجود نداشت. این فناوری کمک کرد ارتباطات داخلی و خارجی مناطق بحران زده بهبود یابد و گامی در جهت بازیابی شرایط عادی برداشته شود.
