اينترنت را با موبايل تجربه كنيد. نظر درباره سيستم Gprs
اينترنت را با موبايل تجربه كنيد
نگاهي به سيستم GPRS و كاربردهاي آن
اشاره: از زمان ورود اپراتور بخش خصوصي به شبكه ارتباطات كشور شاهد اتفاقات مهمي در حوزه موبايل هستيم. يكي از اين اتفاقات را مي‌توان ورود GPRS به امكانات و سرويس‌هاي موبايل دانست. اكنون كه نسل آينده ارتباطات با سرعت بالا، GPRS ، در کنار ما می‌باشد، بهتر است كه با امكانات آن بيشتر آشنا شويم چرا كه با افزايش متقاضيان سرويس‌های GPRS ، باعث افت قيمت اين سرويس از طرف سرويس‌دهندگان خواهد شد و لذا اين سرويس در زندگی روزمره انسان‌ها به زودی نفوذ خواهد کرد. پس با هم نگاهی کوتاه و گذرا به GPRS می‌اندازيم.
سابقه GPRS چيست؟
با توجه به اين که اپراتورهاى GSM براي هماهنگ بودن با تقاضاهاى مشترکين مى‌بايد سرويس‌هاي مهيج و بهترى را پيشنهاد نمايند و با در نظر گرفتن اين که تا اوايل سال 1999 تنها بخش کوچکى از مشترکين شبکه GSM به دلايلي از قبيل هزينه بالا، سرعت انتقال پايين و عدم دسترسى آسان از سرويس ديتا استفاده مى‌نمودند، متخصصين را بر آن داشت تا نسبت به مرتفع نمودن مشکلات و ترغيب مشترکين براى استفاده از سرويس ديتا راهکار جديدي را ارائه نمايند و به همين منظور سرويس جديدى به نام GPRS معرفى گرديد.
براي اولين بار در سال 1997 سخنران كنگره جهانی GSM پا را از حد معمول فراتر نهاده و چنين پيش‌بينی كرد كه اولين گام برای تست سيستم‌های GPRS يك سال بعد يعنی در سال 1998 آغاز خواهد شد و خدمات تبليغاتی اين سيستم‌ها در سال 1999 به مرحله اجرا درخواهد آمد. وی افزود چهار سال بعد در جلسه‌ای كه با حضور دست‌اندركاران صنعت جهانی موبايل به منظور گردهمايی سالانه كنگره جهانی 3GSM در cannes برگزار می‌شود همه ما در وضعيت و موقعيتی مرتبط با GPRS قرار خواهيم گرفت و ناگزير به استفاده ازاين سيستم‌ها خواهيم بود.
مسلماً در آن زمان پيشرفت و گسترش موبايل نسل سوم نيز سيری مثبت خواهد داشت و دست‌اندركاران اين امر می‌توانند نگرش خوش‌بينانه‌ای به روند كار اين دسته از موبايل‌ها داشته باشند. سخنران كنگره جهانی GSM اظهار داشت كه در نهايت ما با طيف كاملاً گسترده‌ای از خدمات روبرو خواهيم شد كه زندگی مارا از هر جهت متحول خواهند ساخت. اما در واقع آينده سيستم‌های GPRS چندان روشن و واضح نبود و پيش‌بينی‌هايی كه در اين زمينه از سوی صاحبان صنايع GPRS ارائه می‌شد وضعيتی مبهم و نامشخص داشت.
استانداردسازى GPRS ابتدا در سال 1994 توسط ETST/SMG انجام شد و سپس در سال 1997 مجموعه مشخصات آن توسط SMG25 مورد تاييد قرار گرفت و سرانجام در سال 1999 تکميل گرديد. خدمات اين سرويس جديد در سال 1999 رو به توسعه و تکامل نهاد و در واقع خدمات مربوط به اين پديده از شکل رشد طولى خارج و در شکل رشد عرضى جريان يافت.
GPRS چيست؟
شبکه GPRS که مخفف عبارت General Packet Radio Service می‌باشد یک شبکه خصوصی «همیشه روشن» برای دیتاست. این سیستم از شبکه تلفن سلولی GSM موجود برای ارسال و دریافت دیتا برمبنای TCP/IP به دستگاه‌های موبایل GPRS استفاده می‌کند، به طوري كه آدرس‌های IP خصوصی به صورت دینامیکی در شبکه به دستگاه‌های موبایل اختصاص می‌یابد. اما این APN یا Access Points Names است که یک مسیر «گیت‌وی» به سایر شبکه‌ها مانند اینترنت، سرویس‌های WAP و یا شبکه‌های خصوصی ایجاد می‌کند.
در عمل فایروال‌ها با قرار گرقتن در APN، شبکه‌های خصوصی و عمومی را از هم مجزا نگه می‌دارند. بدین ترتیب آدرس‌های IP اختصاص یافته به دستگاه‌های GPRS از بیرون شبکه GPRS قابل آدرس‌دهی نیستند. به عبارت دیگر این دستگاه‌ها را نمی‌توان از داخل اینترنت رویت کرد. اینترنت و GPRS بیشتر برای قسمت کلاینت طراحی شده‌اند که مستقیما توسط مودم یا راتر (Router) عمل می‌کند. معنای این گفته‌ها آن است که می‌توانید به راحتی از طريق تلفن همراهتان به اینترنت و شبکه خصوصی شرکت خود وصل شوید.
GPRS يا خدمات راديويى مربوط به بسته‌هاى اطلاعات (General Packet Radio Service) با به کارگيرى زيرساخت شبکه GSM به شکل انتها به انتها سرويس‌هاى راهگزينى بسته‌هاى داده را در اختيار ما قرار مى‌دهد. در حقيقت بايد گفت كه GPRS يک لايه Packet-Switched به شبکه GSM موجود موبايل شما اضافه می‌کند. GPRS يك سيستم تلفن سلولار ديجيتال است كه به‌طور اصولی برای كار در باند 900 مگاهرتز طراحی شده است، در حالی كه اكنون در اروپا در 1800 مگاهرتز كار می‌كند و در آمريكای شمالی در باند 1900 مگاهرتز (كه به نسل 5/2 تلفن همراه نيز معروف است) و سرعت ارسال ديتای آن به kbps100 می‌رسد.
فوايد GPRS چيست؟
برای استفاده از اين تکنولوژی، شما بايد PDA يا موبايلی داشته باشيد که GPRS را پشتيبانی کند و به شرکتی که توانايی ارائه سرويس GPRS را دارد، دسترسی داشته باشيد. GPRS به صورت کلی سه فايده برای هر کاربر دارد: اول اينکه به شما امکان می‌دهد تا همواره ارتباط خود با اينترنت را حفظ نماييد و ديگر لازم نيست برای برقراری ارتباط هر دفعه به شرکت ارائه دهنده سرويس اينترنت وصل شويد. دوماً GPRS به صورت ذاتی دارای سرعت به مراتب بالاتری نسبت به خطوط ارتباطی داده معمولی در موبايل می‌باشد به طوري كه خطوط معمولی موبايل حداکثر دارای سرعت 6/9 کيلوبيت در ثانيه می‌باشند و در صورت استفاده از سرويس High-Speed Circuit Switched Data يا همان HSCSD حداکثر می‌توانند از سرعت 1.44 کيلوبيت در ثانيه بهره ببرند.
اين در حالی است که GPRS به راحتی می‌تواند با سرعت 40 کيلوبيت در ثانيه شما را به اينترنت متصل نمايد که حداقل چهار برابر سرعت معمول خطوط داده در موبايل‌های معمولی می‌باشد. سومين و اصلی‌ترين مزيت GSRP اين است که شما مبلغ ارتباط خود را براساس مقدار اطلاعات ورودی و خروجی به شرکت ارائه دهنده سرويس می‌پردازيد و نه براساس مدت زمانی که به اينترنت متصل هستيد. اين به آن معنا است که ممکن است شما تمامی روز بر روی اينترنت باشيد اما فقط در هنگام ارسال يک پيغام مبلغی را پرداخت کنيد.
کاربردهای GPRS
پست الکترونيکی: پست الکترونيکی جايی است که GPRS در آن خودنمايی می‌کند. با توجه به ارتباط دائمی با اينترنت و پرداخت به ازای اطلاعات ورودی/خروجی، شما می‌توانيد به نامه‌های الکترونيکی دوستان و يا همکاران خود در هر زمان با حداقل هزينه و حداکثر سرعت پاسخ دهيد و يا برای کارهای فوری به ديگران نامه دهيد.
پيغام‌های لحظه‌ای: ارتباط دائمی به اينترنت به شما امکان می‌دهد تا همواره پيغام‌های فوری خود را که توسط نرم‌افزارهای پيام‌رسان (messenger) فرستاده می‌شوند، در هر لحظه دريافت و به آنها پاسخ دهيد. يعنی شما می‌توانيد از پيام‌رسان‌هايي نظير Yahoo ، MSN و AOL در تمامی مدت روز بهره ببريد.
MMS : تنها بستری که شما می‌توانيد از امکانات صدا، تصوير و ويدئو در سیستم MMS يا Multimedia Messaging Service که نسخه پيشرفته SMS می‌باشد، به طور کامل بهره‌مند شويد، GPRS می‌باشد.
مرور سايت‌های وب: همچون ديگر خدمات، شما توسط GPRS می‌توانيد تقريبا با سرعتی معدل خطوط تلفن معمولی، يعنی 56 کيلوبيت در ثانيه، صفحات مورد علاقه خود را مرور کنيد.
کارهای گروهی GPRS : به شما امکان می‌دهد تا همواره به تقويم کاری و يا اطلاعات اشتراکی همکاران خود دسترسی داشته باشيد.
سرعت انتقال اطلاعات در GPRS
GRPS در تئوری بايد بتواند سرعت انتقال اطلاعات را تا 115 کيلوبيت در ثانيه برساند، در حالی که در عمل اين سرعت به 40 کيلوبيت در ثانيه می‌رسد. حال آنکه سرعت ارتباط در دستگاه‌های متفاوت GPRS به مراتب با يکديگر فرق می‌کنند. برای محاسبه سرعت ارتباطات در دستگاه‌های GPRS بهتر است طرح کدها و ساختمان کلاس‌های مربوط به آن را متوجه شويم. GPRS در کل دارای چهار نوع کد CS1 ، CS2 ، CS3 و CS4 می‌باشد.
هر کدام از اين کدها قابليت انتقال اطلاعات با حداکثر سرعت 21.4 کيلوبيت در ثانيه را دارند و در هر يک از آنها قسمتی برای تصحيح خطا در انتقال اطلاعات مدنظر است. CS1 دارای بيشترين سهم برای تصحيح اطلاعات می‌باشد و فقط در حدود 9 کيلوبيت در ثانيه از 21.4 کيلوبيت در ثانيه جهت انتقال اطلاعات باقی می‌ماند. CS2 و CS3 دارای سرعت بيشتری می‌باشند و سرعت انتقال اطلاعات در آنها به حدود 4/13 و 6/15 کيلوبيت در ثانيه می‌رسد و در CS4 سرعت انتقال به حداکثر مقدار خود می‌رسد و هيچ نوع تصحيح اطلاعاتی در اين قسمت انجام نمی‌گردد.
دستگاه‌های موجود GPRS، تنها CS1 و CS2 را با سرعتی پايين‌تر ارائه می‌دهند و در مواقع لازم اين دو به جای يکديگر مورد استفاده قرار می‌گيرند. شبکه‌های GSM و GPRS هر دو امکان دادن 8 انشعاب داده‌ای در هر لحظه از زمان را دارا می‌باشند که به هر يک از آنها يک timeslot می‌گوييم. لذا سرعت انتقال اطلاعات را می‌توان با کنار هم قرار دادن timeslotها بيشتر و بيشتر کرد. در عمل سرعت انتقال به علت محدوديت ايجاد شده توسط شرکت ارائه دهند خدمات و همين طور محدوديت موجود در دستگاه‌ها کاهش می‌يابد.
لذا در مواقع اشغالی موبايل چه از طريق داده و چه از طريق صدا، ممکن است تنها يک timeslot خالی بماند و از آنجا که ممکن است اينترنتی که شرکت ارائه دهنده سرويس به صورت مشترک باشد، ممکن است در برخی موارد، سرعت ارتباط از سرعت خطوط تلفنی معمول پايين‌تر بيايد. دستگاه‌های GPRS هم قادر هستند تعداد محدودی timeslot را با يکديگر ادغام کنند و بر اين اساس به کلاس‌های مختلفی تقسيم می‌شوند. کلاس 2 تنها يک slot برای ارسال اطلاعات و 2 slot برای دريافت اطلاعات دارد، در حالی که کلاس 12 دارای 5 slot برای هر تنظيمی می‌باشد.
کلاس 6 معمول‌ترين کلاس به کار رفته در دستگاه‌های GPRS می‌باشد و يک slot برای ارسال اطلاعات و سه slot برای دريافت داده‌ها دارا می‌باشد. همچنين سه کلاس یا طبقه کاری برای دستگاه‌های GPRS وجود دارد که در عمل فقط کلاس B موجود است:
کلاس A همزمان در حالت‌های GSM و GPRS کار می‌کند به نحوی که صوت و دیتا را در یک لحظه برقرار می‌سازد.
کلاس B همزمان در حالت‌های GSM و GPRS کار می‌کند اما نمی‌تواند دو ارتباط را در یک لحظه حفظ کند.
کلاس C در هر دو حالت GSM و GPRS کار می‌کند اما نه در یک زمان.
پياده‌سازى شبکه GPRS
ساده‌ترين روش پياده‌سازى GPRS استفاده از ساختار شبکه GSM مى‌باشد. به همبن منظور نياز به تغييرات سخت‌افزارى و نرم‌افزارى در ساختار موجود شبکه GSM مى‌باشد که مهم‌ترين تغيير سخت‌افزارى اضافه نمودن يونيت PCU در گره BSC مى‌باشد. در گره‌هاى BTS، HLR و MSC/VLR تنها نياز به تغييرات نرم‌افزارى مى‌باشد که با توجه به گستردگى گره‌هاى BTS اعمال تغييرات نرم‌افزارى را مى‌توان به صورت Remote و بدون حضور فيزيکى در سايت انجام داد. در خصوص GPRS MS به جز تغييرات نرم‌افزارى مهم‌ترين تغيير سخت‌افزارى عبارت است از تغييراتى بر روى پاور MS تا بتواند سرويس‌هاى GPRS را پشتيبانى نمايد.
