ژئوبوتاني، پلي بين زمين شناسي و گياه شناسي ( گرایش جدید )
ژئوبوتاني، پلي بين زمين شناسي و گياه شناسي
26/12/1385
واحد خبر پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور- ژئوبوتاني علم مطالعه گياهان است به طوريکه اين مطالعه عمدتا مربوط به محيط زمين شناسي آنهاست.
اين علم به عنوان يک مطالعه بصري از گياهاني تعريف نموده اند که براي تشخيص تفاوتهاي زمين شناسي در مناطق مختلف بکار برده مي شوند.
پي بردن به اين ارتباط سبب گرديده تا در سالهاي اخير زمين شناسان بر آن شوند با استفاده از نتايج بدست آمده در خصوص ارتباط متقابل گياهان با لايه هاي خاك و اثراتي كه فراواني عناصر مختلف موجود در اين لايه هاي خاكي بر جوامع گياهي مي گذارند، در كشف پتانسيل هاي معدني بهره جويند.
مهندس شیدا مکوندی کارشناس پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور در این خصوص به خبرنگار ما گفت: زمين شناسان ژئوبوتاني را يك روش اكتشافي مي دانند كه مي تواند به عنوان نوعي تحقيق بصري در انواع پوشش گياهي، يا اجتماعات آنها كه دلالتي بر كاني سازي در سنگ بستر داشته باشد، مورد بررسي قرار گيرد.
وی گفت: از ژئوبوتاني علاوه بر پي جويي كانسارهاي توده اي، مي توان در بر طرف ساختن معضل آلودگي هاي زيست محيطي ناشي از انباشت غير طبيعي عناصر در خاك و بالطبع اصلاح خاكها، تهيه نقشه هاي زمين شناسي با استفاده از علم سنجش از دور و تحليل داده هاي ماهواره اي، پيش بيني زمان فوران آتشفشان و همچنين در خصوص مديريت گياهي بويژه در مراتع بهره جست. (علاقمنداني كه مايلند اطلاعات جامعي در هر يك از زمينه هاي ياد شده بدست آورند مي توانند به گزارش "مطالعات ژئوبوتاني و بيوژئوشيميايي و كاربرد آن در علوم زمين" كه در بخش اطلاعات علوم زمين سايت پايگاه موجود است مراجعه نمايند).
وی در خصوص تحقيقات انجام شده در كشور ما در اين زمينه گفت: امروزه تحقيقات وسيعي در دنيا در زمينه بهره گيري از گياهان در عرصه هاي مختلف علوم زمين در حال انجام است ولي متاسفانه در كشور ما هنوز اين علم كاربردي، جايگاه ارزشمند خود را پيدا نكرده و صرفا پژوهش هاي انگشت شماري در اين زمينه صورت پذيرفته است.
از جمله تحقيقات انجام شده در اين ارتباط مي توان به " گزارش مقدماتي بررسي آلودگي خاك و آب و تاثير بر گياهان (ژئوبوتاني) در محدوده جنوب تهران، اولين گزارش مقدماتي زمين شناسي پزشكي در برگه 1:100000 تهران"، سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور؛ مقاله " Geobotany and range ecology" دكتر حشمتي، دانشگاه آدلايد استراليا و مقاله "شناسايي ژئوبوتاني و بيوژئوشيميايي اولترامافيك هاي ايران مركزي" دكتر قادريان كه اخيرا در سايت Sciencedirect.com منتشر شده است، اشاره نمود.
این کارشناس پایگاه با اشاره به اقدام پایگاه در این زمینه اظهار داشت: در همين ارتباط گزارشي با عنوان "مطالعات ژئوبوتاني و بيوژئوشيميايي و كاربرد آن در علوم زمين" نيز در پايگاه ملي داده هاي علوم زمين كشور تهيه و تنظيم شد تا علاقمندان با جنبه هاي مختلف و كاربردي اين علم آشنا شوند.
براي تهيه اين گزارش ابتدا با بررسي هاي كتابخانه اي و جستجوهاي اينترنتي، يك ديدگاه كلي در اين خصوص بدست آمد؛ سپس سعي شد اطلاعات مرتبط از منابع موجود گردآوري، دسته بندي و سامان دهي شده و در غالب يك گزارش ارائه گردند.
مکوندی در خصوص اقدامات دیگر پایگاه ملی داده های علوم زمین كشور در اين خصوص گفت: پايگاه ملي داده هاي علوم زمين كشور در راستاي اهداف خود بر آن است جايگاه اين علم را در كشور ارتقاء بخشد.
چنانچه با توجه به امكانات، براي مثال شناسايي گونه هاي گياهي معرف موجود در كشور و تهيه نقشه پراكندگي آنها در سطح كشور اقدامي در جهت ايجاد "بانك اطلاعات گونه هاي گياهي معرف" محسوب مي گردد.
بدين ترتيب علاقمندان به پي جويي هاي معدني، مي توانند با استفاده از اطلاعات موجود، در مناطق مختلف كشور آنومالي هاي احتمالي مواد معدني را به شيوه آسانتري و براساس مطالعات بصري بيابند.
البته استفاده از اين علم در زمينه هاي ديگر به خصوص حل معضلات زيست محيطي نيز بسيار حائز اهميت هستند و بايد به آنها پرداخته شود. امروزه گياهان با كمك علم مهندسي ژنتيك مي توانند براي خارج ساختن و بيرون آوردن انواع گسترده اي از آلاينده هاي محيط زيست مورد استفاده قرار گيرند. اين كشف هيجان زيادي را همراه داشته است زيرا روشهاي اصلاحي گياهي مي تواند تنها روش موثر براي احياء صدها هزار مايل مربع زمين و آب آلوده باشد.
